kırkağaç araştırmaları sempozyumu bildirileri - Kırkağaç Kaymakamlığı

7. SONUÇ
Sağlıklı yaşam trendi ile Dünya’da ve ülkemizde meyve ve sebze tüketimi genel olarak
artış eğilimi göstermektedir. Türkiye tarım potansiyeli olan bir ülkedir, dünyada Çin,
Hindistan, ABD'den sonra 4. büyük üretici durumundadır. Ancak Türkiye’nin bu
potansiyelini yeterince kullanabildiği söylenemez.
Bunda Türkiye’nin en büyük ticaret ortağı Avrupa Birliği ülkelerinin yıllardan beri kendi
ülke üreticilerini çeşitli kota ve politikalarla ithal edilmiş meyve ve sebzelerden korumasının
payı vardır. Diğer bir neden ihracata konu olan ürünlerin uluslararası standartlara uygun
olmayışı ve üreticinin ürününü katma değer katarak yurt dışına ihraç etmektense yurt içi
pazarlarında ve semt pazarlarında pazarlamayı tercih etmesidir. Bir başka neden ise ihracata
konu olan meyve ve sebze çeşitlerinin uluslararası piyasalarda talep edilen çeşitlere uygun
olmayışı ve üretimden tüketime miktar ve kalite kayıplarının yüksek olmasıdır.
Türkiye İhracatçılar Meclisinin 17.02.2011 tarihli habere göre Türkiye’nin 2023 yılında
ihracat hedefi olan 500 milyar doların 15 milyarı yaş meyve ve sebze ihracatından
hedeflenmektedir. Türkiye’nin en büyük yaş meyve ve sebze ihraç pazarları Avrupa, Rusya
ve Ortadoğu ülkeleri olmaya devam etmektedir (Akbay ve diğerleri, 2005:6-7-8). Bunun için
yapılması gerekenler aşağıdaki gibi sıralanabilir;
• Ürün çeşitliliği sağlanmalıdır, bunun için planlı üretim politikası ile bu hedefe
ulaşılabilir.
• Pazar odaklı iyi tarım uygulamalı üretimi yaygınlaştırılmalıdır.
• Katma değerli ürün karması geliştirilmelidir. Buna da yeni teknolojilerin takibi ve
verimlilik artışı ile ulaşılabilir.
• Altyapıya da yatırım yapılmalı ve ürün çeşitliliğine bağlı olarak tedarik yapısı da
geliştirilmelidir.
• Avrupa Birliği Türkiye yaş meyve ve sebze ihracatının en önemli pazarı olması
nedeniyle, bu pazarda pazar paylarını arttırmak için Avrupa Birliği tarafından istenilen
çeşitlerin üretimi teşvik edilmelidir ve AB’nin belirlediği standartlara (HACCP ve
EUREPGAP) göre üretim yapmaları gerekmektedir.
Bu çalışmanın odak noktası, bilinenin aksine bir taze sebze olan Kırkağaç kavununun
hedef pazarlara ihracatında çoklu taşımacılık seçeneklerini ortaya koymaktır. Ülkemiz
kavunun önemli gen merkezlerinden birisidir. Dünya toplam kavun üretimi içinde Türkiye,
Çinden sonra ikinci sırada yer almaktadır. Birleşmiş Milletler Gıda ve Tarım Örgütü
(FAO)’nün 2010 yılı verilerine göre Türkiye’de yaklaşık 1,611,700 ton kavun üretilmiştir ve
2009’da 9612 tonu ihraç edilmiştir.
Karayolu taşımacılığı taze meyve sebze taşımacılığında kullanılan en yaygın seçenektir.
Bu çalışmada Dünyada en fazla kavun ithal eden ülkeler sıralamasında Amerika ve
Kanada’dan sonra 3. sırada olan AB’deki en büyük kavun ithalatçısı Hollanda için karayolu
taşımacılınığına alternatif farklı transit süreleri ve maliyetleri olan çoklu taşımacılık
seçenekleri incelenmiş ve belirtilen varsayımlar doğrultusunda aşağıda Tablo 21'deki sonuçlar
elde edilmiştir. Demiryolu alternatifi karşılaştırmaya dahil edilmemiştir çünkü ülkemizde
geniş ve yaygın demiryolu ağının bulunmaması ulaşım zamanının uzaması, yüklemede zaman
kaybı ve ilave tesislerin gerekliliği, demiryolu ağının geçtiği ülkelere olan bağımlılık ve diğer
benzeri faktörler bu çeşit taşıma sisteminin yaş meyve-sebze taşımacılığında tercih
edilmemesine sebep olmaktadır.
89