kırkağaç araştırmaları sempozyumu bildirileri - Kırkağaç Kaymakamlığı

2. ÇOKLU TAŞIMACILIK KAVRAMI
Lojistiğin faaliyet alanı önceleri ulaştırma ve depolama ile sınırlıyken, son yıllarda önemli
bir biçimde değişmiştir ve günümüzde işletmelere rekabet avantajı sağlayan bir faktör olarak
kabul edilmektedir. Lojistiğin faaliyet alanı; “satın alma, dağıtım, stok yönetimi, sipariş
yönetimi ve işleme, paketleme, parça ve hizmet desteği, üretim programlama, iadeler, talep
tahmini, atıkların geri kazanılması ve imha edilmesi ve hatta müşteri hizmetlerini de içine
alarak genişlemiştir” (Baki, 2004: 21).
Modern lojistik uygulamalarının en önemli hedefleri müşteri memnuniyetini artırmak için
maliyetleri düşürmek ve hızı arttırmaktır. Küresel rekabet sonucu mesafelerin ve taşınacak
yük miktarının arttığı günümüzde firmalar rakiplerinden daha kısa sürede ve daha hızlı bir
şekilde hedef pazarlara ürün ve hizmetlerini en hızlı bir şekilde, en düşük maliyetle ve
hasarsız, ulaştırmak zorundadırlar. Bu nedenle lojistiğin hala üzerinde en fazla durulan en
önemli faaliyet alanı ulaştırma süreçleridir. (Öztürk, 2010: 34).
Ulaştırma, yolcuların ya da eşyanın, ulaşım araçları kullanılarak iki nokta arasında
taşınması olarak tanımlanabilir. Uluslararası ticarette, üretilen bir ürünün alıcısına
ulaştırılması hızlı ve mümkün olan en az maliyet ile ulaştırılması gerekmektedir. Alıcılarına
uygun şartlarda ulaştırılmayan bir ürün değersizdir. Lojistik bir bütün olarak tedarikçiden
tüketiciye yani hammaddelerin üretim yerlerinden oradan son üretim yerlerine ve son
tüketiciye ulaşmasına kadar geçen hareket sürecidir. Ulaştırma sistemleri de bu süreçte
kullanılan, yükleri tedarik zinciri boyunca zinciri oluşturan birimler arasında taşıyan
sistemlerdir. Ürünün varış noktasına göre ve maliyetler göz önüne alınarak ulaştırma
sistemleri arasında seçim yapılır. Bu sistemler;
• Suyolu taşıması,
• Karayolu taşıması,
• Havayolu taşıması,
• Demiryolu taşıması
olarak dört bölümde incelenebilir. Denizyolu ulaştırma sistemi dünyada en çok kullanılan
ulaştırma sistemidir ve dünya üzerinde taşınan yüklerin yaklaşık %85’i deniz yolu ile
taşınmaktadır (Öztürk, 2010: 34-36)
Tüm taşıma sistemlerinin birbirine karşı avantajları ve dezavantajları olduğu bilinmektedir.
Bu nedenle, taşıma şekillerinin geçişli olarak birlikte en uygun biçimde kullanılması maliyet
ve sürat açısından daha fazla avantaj sağlayacaktır. Bunun yolu geleneksel taşıma
yöntemlerinin birlikte optimum kullanımına imkan veren “çoklu taşıma modeli”
kullanılmasıdır (Çapar, 2010: 60)
Küreselleşmeye paralel olarak büyüyen ulaşım sektörü, ekonomik ve sosyal gelişmeye
olumlu katkısı olduğu gibi dğer yandan yenilenemeyen enerji kaynaklarının da ana tüketicisi
durumundadır. Bu nedenle, ulaşım sistemleri arasında optimum dengeyi kurmak için
ekonomik, sosyal ve çevresel nedenleri değerlendirirken sürrdürülebililiğinde göz önünde
bulundurulması gerekmektedir.Ticaretin serbestleşmesi ve büyümesi ile birlikte ulaşım
sektörü de büyümektedir. (Rota, UTİKAD, Mart 2012).
Çoklu Taşımacılık sisteminin daha sürdürülebilir bir ulaştırma sistemi oluşturmak ve
karayolu taşımacılığının üzerindeki bir takım olumsuzlukların asgari seviyeye indirme amacı
bulunmaktadır. Örneğin bir tren katarıyla taşınan 900 ton yükün 30 TIR’la taşınması mümkün
olup, 30 TIR’ın yaktığı yakıtın üçte biri ile aynı yük demiryoluyla taşınabilmektedir. Böylece,
daha az enerji tüketimi dolayısıyla daha az çevre kirliliğine neden olarak ve daha düşük
maliyette taşıma yapılabilmektedir (Ekin, http://www.turktrade.org.tr, Ekim 2011).
80