Dosya 14.1: tarihi çevrede koruma - Mimarlar Odası Ankara Şubesi
Dosya 14.1: tarihi çevrede koruma - Mimarlar Odası Ankara Şubesi
Dosya 14.1: tarihi çevrede koruma - Mimarlar Odası Ankara Şubesi
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
Resim 3. Viyana Michaelerplatz’ta yer alan Roma dönemi askeri garnizonu<br />
Vindobona’ya ait kalıntılar<br />
Resim 4. <strong>Ankara</strong> Ulus’ta yer alan Roma yolu<br />
Ancak, Türkiye’deki kentsel arkeolojik alanlara bakıldığında,<br />
bu alanlar kentin tarihsel sürekliliğin ve<br />
kent kimliğinin önemli bir parçasını oluşturmalarına<br />
rağmen <strong>koruma</strong> süreçleriyle bütünleşememektedir.<br />
Son yıllarda, yeni inşaatların temel kazılarında<br />
bulunan arkeolojik alanlar ile birlikte, kentsel<br />
arkeolojik alanlar ve <strong>koruma</strong> sorunları ülkemizde<br />
yeniden tartışılmaya başlanmıştır. Marmaray Projesi<br />
kapsamındaki kazılar sonucunda ortaya çıkarılan<br />
Yenikapı limanı arkeolojik alanı, Four Seasons<br />
Oteli’nin Büyük Bizans Sarayı üzerine inşa edeceği<br />
ek binası gibi güncel gelişemeler de kentsel<br />
tasarım ve <strong>koruma</strong> ilişkisini yeniden gündeme<br />
getirmiştir. İşte bu aşamada kentsel tasarım, <strong>tarihi</strong><br />
kentlerdeki <strong>koruma</strong> alanlarının <strong>koruma</strong> imar planları<br />
ve <strong>koruma</strong> çalışmaları ile bütünleştirilmesi için<br />
önemli bir araçtır. Ancak mevzuatta kentsel arkeolojik<br />
alanlarda izlenmesi gereken yöntem ve genel<br />
<strong>koruma</strong> prensipleri ile ilgili bir düzenleme olmadığından,<br />
bu konu ülkemizde önemli bir açıktır. 7<br />
(Resim 4,5)<br />
TARİHİ ÇEVRELERDE UYGULANMASI GEREKEN<br />
KENTSEL TASARIM SÜRECİ<br />
Tarihi boyunca yerleşim sürekliliği gösteren kentlerde,<br />
kentin karakterini <strong>koruma</strong>k ve sürdürmek<br />
için yapılacak tasarım müdahalelerinde, müdahalenin<br />
yapıldığı yapı veya alanla ilgili katmanlaşma<br />
açısından detaylı bir araştırma yapılması gerekir.<br />
Bu araştırma, <strong>tarihi</strong> yapı ve çevrelerin mekansal<br />
gelişmelerinin anlaşılması, analizi ve sunumu,<br />
<strong>koruma</strong> ve iyileştirme sürecinin temel bileşenleridir.<br />
Mevcut Koruma İmar Planlarında, tarihsel<br />
araştırma bir aşama daha ilerletilerek, kenti oluşturan<br />
<strong>tarihi</strong> katmanların belirlenmesi, analizi ve<br />
tarihsel sürekliliği temsil eden farklı karakter bölgelerinin<br />
tespitini içermelidir. Bu bölgeler sırasıyla<br />
her dönemin kimlik alanları, rezerv alanları ve risk<br />
alanları ile çok katmanlılık özelliğini açığa çıkaran<br />
süreklilik alanlarıdır. 9<br />
Kimlik alanları her dönemi temsil eden yapıların<br />
oluşturduğu alanlardır. Bu alanlar, kent <strong>tarihi</strong> ile<br />
ilgili bilgilerler günümüze kadar ulaşan yapıların<br />
incelenmesi sonucunda ortaya çıkan alanlardır.<br />
Kentin farklı dönemlerinin biraradalığını temsil<br />
eden, katmanlaşmanın yoğunlaştığı alanlar süreklilik<br />
alanlarıdır. Bu alanlar, katmanlaimanın yatayda<br />
gözlendiği alanlar, katmanlaşmanın dikeyde<br />
gözlendiği alanlar ve işlevsel süreklilik gösteren<br />
alanlar olarak ayrıştırılabilir. Rezerv alanları, arkeolojik<br />
ve kütürel değere sahip, kentin gelişmesinden<br />
etkilenmeyeceği düşünülen arkeolojik potansiyeli<br />
olan bölgelerdir. Risk alanları ise, üst üste<br />
Resim 5. Tarsus kent merkezinde Makam