Anadolu-guzel-sanatlar-liselerinde-kullanilan-baslangic-keman ...

T.C
SELÇUK ÜNİVERSİTESİ
SOSYAL BİLİMLER ENSTİTÜSÜ
GÜZEL SANATLAR EĞİTİMİ ANA BİLİM DALI
MÜZİK ÖĞRETMENLİĞİ BİLİM DALI
ANADOLU GÜZEL SANATLAR LİSELERİNDE KULLANILAN BAŞLANGIÇ
KEMAN EĞİTİMİ METOTLARININ İNCELENMESİ
DANIŞMAN
Yrd . Doç. Dr. Nihan YAĞIŞAN
HAZIRLAYAN
Özlem ALTINEL
KONYA 2006
i

TEŞEKKÜR
Yüksek lisans eğitimim boyunca desteklerini esirgemeyen değerli hocam ve tez
danışmanım Yrd. Doç. Dr. Nihan YAĞIŞAN’a, veri analizinde yardımlarını gördüğüm
Çukurova Üniversitesi Öğretim Üyesi Doç. Dr. Ayperi SIĞIRTMAÇ’a, desteklerini
esirgemeyen Arş. Gör. H. Onur KÜÇÜKOSMANOĞLU’na ve anketi dolduran sayın keman
öğretmenlerine sonsuz teşekkürlerimi sunarım.
Özlem ALTINEL
ii

İÇİNDEKİLER
İÇİNDEKİLER .................................................................................................................... iii
TABLOLAR LİSTESİ ......................................................................................................... iv
1.GİRİŞ..................................................................................................................................1
1.1. Anadolu Güzel Sanatlar Liseleri ve Çalgı Eğitimi .......................................................3
1.2. Anadolu Güzel Sanatlar Liselerinde En Sık Kullanılan Keman Metotlarının Yazarları.4
1.3. Problem .......................................................................................................................8
1.3.1. Problem Cümlesi...................................................................................................8
1.3.2. Alt Problemler.......................................................................................................8
1.4. Araştırmanın Amacı.....................................................................................................9
1.5. Araştırmanın Önemi.....................................................................................................9
1.6. Sınırlılıklar...................................................................................................................9
1.7. Varsayımlar ...............................................................................................................10
2. MATARYAL ve METOD................................................................................................11
2.1. Araştırmanın Yöntemi................................................................................................11
2.2. Evren ve Örneklem ....................................................................................................11
2.3. Verilerin Toplanması .................................................................................................11
2.4. Verilerin Çözümlenmesi ............................................................................................12
3. BULGULAR ....................................................................................................................13
3.1. Kuramsal Bilgilere Ait Bulgular................................................................................13
3.2. Teknik Bilgilere Ait Bulgular.....................................................................................16
3.2.1. Başlangıç Düzeyi Sonrasına Ait Bulgular................................................................22
4. SONUÇ VE ÖNERİLER..................................................................................................27
4.1. Sonuç.........................................................................................................................27
4.2. Öneriler .....................................................................................................................32
KAYNAKÇA.......................................................................................................................33
EKLER ................................................................................................................................35
iii

TABLOLAR LİSTESİ
Tablo 1. Keman öğretmenlerinin “başlangıç aşamasında en sık kullandıkları keman
metot/metotlarına ait bulgular ..............................................................................................13
Tablo 2 Keman öğretmenlerinin “ Keman eğitiminde kullandıkları başlangıç keman
metotlarına ait bulgular.........................................................................................................14
Tablo 3 Keman öğretmenlerinin “ Keman eğitiminde kullandıkları başlangıç keman
metotlarında, keman bakım, onarım, restorasyon ve akort ile ilgili konuları ne ölçüde ele
aldığı" a ait bulgular .............................................................................................................15
Tablo 4 Keman öğretmenlerinin “Keman eğitiminde kullandıkları başlangıç keman
metotlarında, çalgının duruş - tutuş pozisyonlarını ne ölçüde ele aldığı” sorusuna ait bulgular 15
Tablo 5 Keman öğretmenlerinin “Keman eğitiminde kullandıkları başlangıç keman
metotlarında, “Yayın tel üzerinde kullanım çalışmalarına (yayı tele sürtüş ve kemandan ses
üretiş) ne derece yer verilmektedir” sorusuna ait bulgular ..................................................16
Tablo 6 Keman öğretmenlerinin “Keman eğitiminde kullandıkları başlangıç keman
metotlarında, çoğunlukla hangi öğretim sırası takip edilmelidir” sorusuna ait bulgular ........16
Tablo 7 Keman öğretmenlerinin “Sizce metotlarda öncelikli olarak hangi öğretim sırası takip
edilmelidir ” sorusuna ait bulgular ......................................................................................16
Tablo 8 Keman öğretmenlerinin “Keman eğitiminde kullandıkları başlangıç keman
metotlarında, hangi tel ile çalışmalara başlanmıştır” sorusuna ait bulgular ............................17
Tablo 9 Keman öğretmenlerinin “Keman eğitiminde kullandıkları başlangıç keman
metotlarında, sizce metotlarda öncelikli olarak hangi tel ile çalışmalara başlanmıştır” sorusuna
ait bulgular ...........................................................................................................................17
Tablo 10 Keman öğretmenlerinin “Keman eğitiminde kullandıkları başlangıç keman
metotlarında, temel yay çalışmalarını ne ölçüde ele aldığı” sorusuna ait bulgular..................17
Tablo 11 Keman öğretmenlerinin “Keman eğitiminde kullandıkları başlangıç keman
metotlarında, sol el kalıbı (pozisyonu) olarak çoğunlukla hangisi kullanılmıştır” sorusuna ait
bulgular................................................................................................................................18
Tablo 12 Keman öğretmenlerinin “Keman eğitiminde kullandıkları başlangıç keman
metotlarında, sol el kalıbı nasıl bir sıra takip etmelidir” sorusuna ait bulgular .....................18
Tablo 13 Keman öğretmenlerinin “Keman eğitiminde kullandıkları başlangıç keman
metotlarında, öğretilen sol el parmak kalıplarına (pozisyonlarına) uygun parmak egzersizlerini
ne ölçüde ele aldıkları” sorusuna ait bulgular........................................................................19
Tablo 14 Keman öğretmenlerinin “Keman eğitiminde kullandıkları başlangıç keman
metotlarında, başlangıç yay tekniklerine yönelik alıştırmaları ne ölçüde ele aldığı” sorusuna
ait bulgular ...........................................................................................................................19
iv

Tablo 15 Keman öğretmenlerinin “Keman eğitiminde kullandıkları başlangıç keman
metotlarında, başlangıç yay teknikleri nasıl bir sıra takip etmelidir” sorusuna ait bulgular...20
Tablo 16 Keman öğretmenlerinin “Keman eğitiminde kullandıkları başlangıç keman
metotlarında, çift ses çalışmalarını ne ölçüde ele aldığı” sorusuna ait bulgular......................20
Tablo 17 Keman öğretmenlerinin “Keman eğitiminde kullandıkları başlangıç keman
metotlarında, hangi değiştirici işaretleri ilk olarak ele almıştır” sorusuna ait bulgular ...........20
Tablo 18 Keman öğretmenlerinin “Keman eğitiminde kullandıkları başlangıç keman
metotlarında, hangi değiştirici işaretler öncelikli olarak ele alınmalıdır ” sorusuna ait
bulgular................................................................................................................................21
Tablo 19 Keman öğretmenlerinin “Keman eğitiminde kullandıkları başlangıç keman
metotlarında, ikili (duo) çalışmaları ne ölçüde el aldığı” sorusuna ait bulgular......................21
Tablo 20 Keman öğretmenlerinin “Keman eğitiminde kullandıkları başlangıç keman
metotlarında, pissicato, tril, floje gibi teknik çalışmaları ne ölçüde ele aldığı” sorusuna ait
bulgular................................................................................................................................21
Tablo 21 Keman öğretmenlerinin “Keman eğitiminde kullandıkları başlangıç keman
metotlarında, vibrato çalışmalarını ne ölçüde ele aldığı” sorusuna ait bulgular......................22
Tablo 22 Keman öğretmenlerinin “Keman eğitiminde kullandıkları başlangıç keman
metotlarında, konum (pozisyon) geçişlerini kapsayan çalışmaları ne ölçüde ele aldığı”
sorusuna ait bulgular.............................................................................................................22
Tablo 23 Keman öğretmenlerinin “Keman eğitiminde kullandıkları başlangıç keman
metotlarında, sağ ve sol ele yönelik öğrenilen teknik bilgilerin pekiştirileceği eserleri ne
ölçüde ele aldığı” sorusuna ait bulgular ................................................................................23
Tablo 24 Keman öğretmenlerinin “Keman eğitiminde kullandıkları başlangıç keman
metotlarında, sağ ve sol ele yönelik öğrenilen teknik bilgilerin pekiştirileceği eserleri ne
ölçüde ele aldığı” sorusuna ait bulgular ................................................................................23
Tablo 25 Keman öğretmenlerinin “Keman eğitiminde kullandıkları başlangıç keman
metotlarında, etüt ve eserlerin özelliklerini ne ölçüde ele aldığı” sorusuna ait bulgular .........23
Tablo 26 Keman öğretmenlerinin “Keman eğitiminde kullandıkları başlangıç keman
metotları, sizce yeterlimidir ” sorusuna ait bulgular.............................................................24
v

1.GİRİŞ
Müzik eğitimi yalın ve özlü anlamıyla “bireye kendi yaşantısı yoluyla amaçlı olarak belirli
müziksel davranışlar kazandırma, ya da bireyin davranışlarında kendi yaşantısı yoluyla amaçlı
olarak belirli müziksel değişiklikler oluşturma süreci olarak tanımlanabilir” (Uçan,1990; s. 3).
Müzik eğitimi bir bütün olmakla beraber, içerik, yöntem, düzey ve süre olarak kendi
içerisinde bir takım çeşitlilikler göstermesi dolayısıyla çeşitli alt dallara ayrılır. “Genel”,
“Özel”, ve “Mesleki” olmak üzere üç ana amaca göre düzenlenir (Uçan, 1990; s. 25 ).
Ülkemizde müzik eğitimi veren başlıca kurumlar; konservatuarlar, eğitim fakültelerinin
müzik bölümleri ve Anadolu Güzel Sanatlar Liselerinin müzik bölümleridir. Bunlardan en
köklü olanı konservatuarlardır. Müzik eğitiminin her alanını inceleyen bu okullar müzik
eğitimi ve müzik ile bağlantısı olan tüm sahne sanatlarını bünyesinde toplayan sanat eğitimi
kurumlarıdır. Bu okullarda ana dal üzerinde uzmanlaşmış sanatçı, eğitimci ve virtüözler
yetiştirmeyi hedeflenmiştir (Yayla, 1999, s, 9).
Temel amacı ilköğretim, ortaöğretim ve liselere müzik öğretmeni yetiştirmek olan diğer
bir kurum da eğitim fakülteleri müzik öğretmenliği bölümüdür. Liseden mezun olmuş
öğrencileri özel bir yetenek sınavından sonra kabul ederek eğitimine başlamaktadır. Eğitim
fakültelerinin müzik öğretmenliği bölümlerindeki genel program; müziksel işitme (kulak
eğitimi), çalgı eğitimi, ses eğitimi, müziksel bilgi ve beğeni, müziksel yaratıcılık eğitimi
v.b… derslerden ve etkinliklerden oluşmaktadır (Yayla, 1999, s.10).
Mesleki müzik eğitimi kurumlarında (konservatuarlar, eğitim fakülteleri ve Anadolu
Güzel Sanatlar Liseleri) verilmekte olan müzik eğitiminin en temel boyutlarından birini çalgı
eğitimi oluşturmaktadır. Uçan’a (1980; s.19) göre çalgı eğitimi “Çalgı öğretimi yoluyla
bireylerin ve onların oluşturdukları toplulukların devinişsel, bilişsel ve duyuşsal
davranışlarında kendi yaşantıları yoluyla kasıtlı olarak istendik davranışlar kazandırma
sürecidir”. Bir başka tanıma göre, “Çalgı eğitimi, çalgıyla ilgili karmaşık davranışların
öğretilmesi ve bu davranışların beceriye dönüştürülmesi işidir” (Çilden, 2001; s. 27).
1

Uçan ve Günay’a (1975; s.19) göre “Türkiye’de çalgı eğitimi bilimsel bir temele
dayanmalı ve şu temel amaçlar çerçevesinde biçimlendirilmelidir, a- Ulusal birlik ve
beraberliğin eğitime düşen görevlerini çalgı eğitimiyle gerçekleştirmek, b- Türk ve Dünya
müzik sanatının seçkin örneklerini çalgı yoluyla topluma kazandırmak, c- Çalgı eğitimiyle
bireyde kişilik gelişimini sağlamak, d- Çalgı eğitiminde evrensel müziğin yanında, halk
müziği ve eğitim müziğini de içeren bir programla ülkenin gereksinmelerine cevap
verebilecek bireyler yetiştirmek”.
“Çalgı çalma, öğrencinin belli amaçlar doğrultusunda ve belli tekniklerle çalgıdan ses
üretme işidir. “Yaylı çalgı, çalgı çalmanın, keman çalma da yaylı çalgı çalmanın bir
boyutudur” (Günay, Uçan,1980; s.18).
Müzik öğretmeni yetiştiren kurumlarda çalgı eğitimi ve öğretiminin, yaylı çalgılar sınıfı
içinde de keman eğitiminin ayrı bir yeri ve önemi vardır. Kemanın, tek sesli/çok sesli,
geleneksel/klasik, ulusal/evrensel, solo/eşlikli/orkestra vb. boyutları da kullanım amaçlarına
ve hemen hemen bütün kültürlerde, zengin bir litaratüre sahip olması müzik öğretmeni
yetiştiren kurumlarda etkili bir eğitim aracı, önemli bir eğitim alanı haline gelmiş olmasının
başlıca nedenleri arasında sayılabilir (Uçan, 1965-1975; s. 4).
Keman eğitimi “Keman öğretim yoluyla bireylerin ve onların oluşturdukları toplulukların
devinişsel, bilişsel ve duyuşsal davranışların da kendi yaşantıları yoluyla ve kasıtlı olarak
istendik değişiklikler oluşturma ya da onlarla bu nitelikte yeni davranışlar kazandırma süreci”
olarak tanımlanabilmektedir. Çağdaş Türk keman eğitiminin ilkeleri ise şu şekilde
belirlenmektedir: a) kemanın doğasına (yapısına) uygunluk, b) kemanın yapısına uygunluk, c)
Türk müziğine dayalılık, d) evrensel müziğe açık oluşluk, e) çağdaş eğitim ilkelerine
uygunluk, f) Türkiye’nin somut koşullarıyla tutarlılık” (Uçan, 1980; s.50).
Keman çalmayı öğrenmek ve öğretmek, diğer sanat dallarında olduğu gibi bir eğitim
sürecini kapsar. Bu eğitim ve öğretimin etkili, başarılı ve kalıcı olabilmesi için bir takım
ilkeler doğrultusunda olması beklenir. Ancak sanat eğitiminin yaratıcılığa açık olması ve dar
kalıplarla sınırlandırılmaması gerektiğinden yola çıkarak, keman eğitiminde özellikle öğretim
yöntemlerini çalgıdan ve öğrenciden daha fazla verim almaya yönelik, sınırları geniş, aynı
zamanda farklı disiplinlerden de faydalanmaya ve yeniliklere açık olarak geliştirmek
(Yağışan, 2002; s. 3).
2

Bu amaçlar doğrultusunda AGSL bünyesinde oluşturulan müzik eğitiminin önemi
büyüktür. AGSL Müzik Bölümleri, ülkemizdeki çalgı eğitiminin yaygınlaştırılması ve
geliştirilmesine de büyük katkı sağlamaktadır.
Bu araştırmanın evrenini oluşturan AGSL’lerini ayrı bir başlık altında incelemek uygun
görülmüştür.
1.1 Anadolu Güzel Sanatlar Liseleri ve Çalgı Eğitimi
Ülkemizde müzik öğretmeni yetiştiren kurumlarda öğrencinin benden yapısına uygun
yaylı, nefesli, mızraplı-telli (uluslararası ses standartlarına uyumlu) çalgılardan birini seçer.
Bu seçim bölüm öğretmenlerinin ortaklaşa karar ve yardımlarıyla yapılır. Ders aşamalı olarak
teknik alıştırma ve etütleri, Türk ve Dünya bestecilerinin eserlerinden örnekleri bireysel
gelişmeye uygun olarak çalgıya özgü literatür ile okul müzik eğitiminde öğrenme-öğretme
tekniklerini kapsar (T.C Yüksel Öğrenim kurumu Başkanlığı, 1998).
Bu amaç doğrultusunda Anadolu Güzel Sanatlar Liseleri (AGSL), güzel sanatlara ilgi ve
yetenekli gençleri ilköğretimden sonra yönlendirerek geliştirmeyi amaçlamaktadır. AGSL;
ilgili dallarda öğrenim veren yüksek öğretim kurumlarına öğrenci kaynağı olmada önemli bir
işlevi yerine getirir duruma gelmiştir(I.Ulusal AGSL müzik Bölümü Sempozyumu,1996,s. 1).
Bu nedenle, AGSL’nin milli eğitimin genel amaç ve temel ilkelerine uygun olarak;
a) Güzel sanatlar alanında ilgi ve yetenekleri olan öğrencilerin eğitimlerini sağlamak,
b) Öğrencileri araştırıcı ve geliştirici çalışmalara yöneltmek, yetenekleri doğrultusunda
seçenekli, bağımsız, doğru yorum ve uygulamalar yapabilecek kişiler olarak yetiştirmek,
c) Öğrencilerin mili ve milletler arası, tarihi ve yeni sanat eserlerini tanımalarına yardımcı
olmak amacıyla ilk kez 1989 – 1990 öğretim yılında İstanbul’da Bakanlığımızın
Ortaöğretim Genel Müdürlüğü’ne bağlı olarak açılmıştır. Okulun eğitim – öğretim süresi,
ortaokul üzerine 1 yılı hazırlık olmak üzere 4 yıldır (I. Ulusal AGSL’i Müzik Bölümü
Sempozyumu, 1996, s. 28) .
3

Müzik dışında yükseköğretim veren diğer kurumlarına yönelebilecek biçimde iki tip
öğrenci yetiştirmesi düşünülmüş ise de mezunlarının hemen hemen tamamının üniversitelerin
müzik ve resim eğitimi veren bölüm ve konservatuarları tercih etmesi ve kendilerini bu
okullara girmek için hazırlamaları, AGSL’nin şu andaki işlevinin yükseköğretim düzeyindeki
okulların müzik ve resim bölümlerinin alt yapısını oluşturmak olduğu görülmektedir
(I. Ulusal AGSL’i müzik Bölümü Sempozyumu, 1996, s. 43).
Çalgı eğitimi yoluyla öğrenci, yeteneğini geliştirecek, müzikle ilgili bilgilerini
zenginleştirecek, müzik beğenisini yüksek bir düzeye çıkartmaya çalışacaktır. Ayrıca çalgı
eğitimi yoluyla öğrencilerin müziksel işitmelerini, birlikte müzik yapma yeteneklerini
geliştirecekler, düzenli ve disiplinli çalışma alışkanlıkları edineceklerdir. Ulusal ve evrensel
müzik sanatını çalgı eğitimi yoluyla tanıma fırsatı bulacaklar izledikleri konserler ile eleştirme
gücü kazanacaklardır (Tebliğler Dergisi, Sayı: 2455, s. 282).
Keman eğitimi de çalgı eğitiminin bir alt koludur. Oda müziği ve senfonik müziğin
temelini teşkil eden yaylı çalgılar ailesinin bir üyesi - birlikte seslendirme ve orkestra
derslerinin önemli çalgılarından birisidir. Keman eğitiminin genel amaçları, çalgı eğitiminin
genel amaçları ile aynıdır.
Tüm bu sözü edilenlerden yola çıkarak, yapılan bu çalışmada “Anadolu Güzel Sanatlar
Liselerinde Kullanılan Başlangıç Keman Eğitimi Metotlarının” , incelenerek, özelde; mesleki,
genelde; özengen ve mesleki keman eğitimine katkıda bulunması amaçlanmıştır.
1.2 Anadolu Güzel Sanatlar Liselerinde En Sık Kullanılan Keman Metotlarının
Yazarları
Bu bölümde Anadolu Güzel Sanatlar Liselerinde kullanılan belli başlı keman metotlarının
yazarları bahsedilmiştir.
Christian Heinrich HOHMANN (1811-1861) : Alman müzik pedagogu olan Hohmann
1833’de Nürnberg – Altdorf’ta öğretmenlik yaptı ve bugün de çok yaygın olan keman
metodunu yayımladı. 1845 yılında Schwabach’taki öğretmenliği sırasında “ Piyano ve Org
Metodu”nu yayımlamıştır. Bunların dışında, tamamlanmamış iki ciltlik bir “Bağdama
(Kompozisyon) Ders Kitabı” yazmıştır.
4

Hans SITT (1850-1922) : Çekoslavak kemancı ve besteci olan Sitt, “Prag
Konservatuarı”nda keman eğitimi gördü; başkemancılık ve orkestra şefliği yaptı. Ardından
“Leipzig Brodsky Dördülü”nde viyolacı olarak yer alan sanatçı “Leipzig Konservatuarı”nda
da profesör olarak çalıştı. Keman çalışmalarının yanında çeşitli çalgılar için besteler vermiş,
şarkılar da yazmıştır.
Otokar SEVCIK (1852-1934) : Çek kemancı ve keman eğitimcisi olan Sevcik ilk
derslerini babasından aldı ve daha sonra “Prag Konservatuarı”nda “Bennewitz” ile
çalışmalarını sürdürdü.
Salzburg ve Viyana’da orkestra şefliği de yapan Sevcik bir yandan da Prag, Viyana ve
başka yerlerde dinletiler vermeye de devam etti. Ancak Sevcik’in asıl önemini ve ününü iyi
bir eğitimci olarak sağladığını söylemek gerekir. Özellikle Kubelik, Kocian ve Marie Hall
gibi öğrencileri adının duyulmasını sağlamıştır. Sevcik aralarında marjorie Hayward, Erica
Morini, Hugo Kortschak’ın da yer aldığı beş bin kadar kemancı yetiştirmiştir.
Sevcik metodu, kemana yeni başlayan bireylerin aralıkları bulmada zorluk çekmedikleri
yarım ses yöntemine dayalıdır. Perdelerin her telde aynı olduğu bu yöntem çalıcının temiz ses
aralıkları, yani “doğru bir entonasyon” elde etmesine yardımcı olur. Sevcik eğitim yöntemleri
dört metot içinde toplanmıştır.
Ferdinand KÜCHLER (1867-1937): “Frankfurt Hochschen Konservatuarı”nda öğretim
gören Ferdinand Küchler öğretmenleri W. Hess, H. Hermann, J. Stochkhausen, Egidi ve
Knorr idi. Ferdinand Küchler aynı okulda 1898 – 1910 yılları arasında öğretmenlik yapmıştır.
“Heermann dördülü”nün viyolacısı olarak Fransa, İtalya ve İspanya’da birçok dinletilere
katılmış, 1910 yılında başlayarak Basel’de senfonik dinletilerde solo viyolacı olarak yer almış
ve özel bir müzik okulunun da yöneticiliğini üslenmiştir.
1927 – 1936 yılları arasında ise “Leipzig Konservatuarı”nda görev alan sanatçı çok
yaygınlaşmış bir keman metodunun yazarıdır. 1910 yılında Basel’de yayına giren bu metot
toplam iki ciltlik sekiz defteri kapsamaktadır. Daha sonra bu metodu F.A. Steinhausen’in yay
tekniği ile ilgili “Yay kullanmanın Fizyolojisi” adı kitabından esinlenerek hazırlanmış ve her
iki el için ayrı ayrı temel alıştırmalar uygulamıştır.
5

Arthur SEYBOLD (1868-1948) : Hamburg’da doğan Arthur Seybold 15 Aralık 1948’de
Saale – Weissenfels’te ölmüştür. Alman bağdarı ve keman pedagogu olan Seybold “Hamburg
Konservatuarı”nda öğrenimini tamamlamıştır. 1888’de “Laube Orkestrası”nın üyesi olarak
Rusya’ya gitti ve bir opera orkestrası ile de Almanya’da birçok dinletilere katıldı.
1890 yılında “Hamburg Bülow Orkestrası”na katıldı. “Erkekler Korosu Derneği”nde
yönetkenlik yapan Seybold, ayrıca Hamburg’da keman öğretmenliği görevini de yürütmüş, bu
arada keman metotları, keman için eserler ve erkek korosu için şarkılar da bestelemiştir.
Edip GÜNAY : 1931’de Marmaris’te doğdu. İlk ve orta öğretimi İstanbul’da
tamamladıktan sonra 1984 yılında Ankara G.E.E (Gazi Eğitim Enstitüsü) Müzik Bölümü’ne
girdi. 1951’de adı geçen okuldan mezun olduktan sonra çeşitli orta öğretim kurumlarında
müzik öğretmenliği yaptı. G.E.E Müzik Bölümüne keman asistanı olarak girdi.
1958 yılında D.A.A.D bursu ile Almanya’ya giderek Hamburg Yüksek Müzik Okulu’nda
çalışmalarda bulundu. 1961’de yurda dönerek 1979 yılına kadar G.E.E’de öğretmen olarak
çalıştı.
Bu arada mezuniyet sonrası Eğitim Fakültesi’nde eğitim alanında master ve doktora yaptı.
Aynı süre içerisinde Ali Uçan ile Mektupla Öğretim çerçevesinde geliştirdikleri bir keman
metodu hazırlamıştır.
Ali UÇAN : 1941’de doğan Ali UÇAN müzik öğrenimine İvriz İlk öğretmen Okulunda
Kemal Çuhalılar’dan keman dersi alarak başladı. 1956’da İstanbul İlk öğretmen Okulu Müzik
Seminiri’ne geçti, burada Tahir Sevenay ve Ekrem Zeki Ün’ün öğrencisi oldu. 1959 yılında
Gazi Eğitim Enstitüsü’ne giren Uçan bu okulu bitirdikten sonra 1962’de Almanya’ya
gönderildi ve Köln Yüksek Müzik Okulu’nda öğrenim gördü.
1965 yılında yurda dönen Uçan, aynı yıl Gazi Eğitim Enstitüsü Müzik Bölümü’ne atandı.
Hacettepe Üniversitesi’nde yüksek lisans ve doktorasını da tamamlayarak, 1982 yılında Gazi
Eğitim Müzik Bölümü Başkan Yardımcısı oldu ve 1984’te Müzik Eğitimi Bölümü yardımcı
doçent unvanını aldı. 1987’de profesörlük unvan ve yetkilerini kazandı.
Sanatçı kemancı olarak ilk dinletisini 1959 yılında Ekrem Zeki Ün’ün eşliğinde vermiştir.
Zuckmayer ile de keman – piyano resitalleri sunan Uçan oda müziği çalışmaları da yapmıştır.
6

Müzik eğitimi, güzel sanatlar eğitimi ve öğretmen yetiştirme konularında araştırmalar yapan;
çeşitli rapor, program, yönerge, yönetmelik ve tüzüklerin hazırlanmasında kurul başkanı ya da
üyesi olarak görevler alan Uçan’ın, Edip Günay ile birlikte hazırladıkları ve mektupla öğretim
çerçevesinde geliştirdikleri keman metodu büyük önem taşımaktadır (Köyüstün,1994,s,7).
Ömer CAN : 1934 yılında Samsun’da doğan Ömer Can, Gazi Eğitim Enstitüsü’ne girerek
Zuchkmayer, Halil Bedii Yönetken, Necdet Remzi Atak, Ulvi Cemal Erkin, Leyla Atak,
Ferhunde Erkin, Liko Amar ve Fuat Koray’ın öğrencisi oldu. Okulu bitirdikten sonra buraya
asistan olarak giren Can, daha sonra D.A.A.D bursu ile Almanya’ya giderek Prof. Andre
Getrler ile çalıştı.
Gazi Eğitim’de bir süre öğretmenlik yapan sanatçı 1962 yılında kazandığı burs ile tekrar
Almanya’ya gitti ve Prof. Marschner ve Prof. Ozim ile çalışmalarını tamamlayıp Köln devlet
Yüksek Müzik Okulu’nu bitirdi. Almaya’da Wolfgang Oda Orkestrası’nda çalıştı.
Feridun Büyükaksoy : 1945’te Konya Ereğlisi’nde doğdu. 1960’da İstanbul Öğretmen
Okulun’daki Müzik Seminerine seçilmekle ilk ciddi müzik eğitimine başlamış oldu. Burada
Ekrem Zeki Ün ve Tahir Sevenay gibi tanınmış keman eğitimcilerinden keman dersleri aldı.
1963’te Gazi Eğitim Ensitüsü (G.E.E.) Müzik Bölümüne girdi. 1966’da Kütahya Kız İlk
öğretmen okuluna müzik öğretmeni olarak atandı. 1972’de (G.E.E.) Müzik Bölümünde açılan
keman sınavını kazanarak keman asistanı oldu. Keman eğitimcisi olan H. Hüseyin Akbulut’la
çalıştı.1974’de Milli Eğitim Bakanlığının açtığı yurtdışı öğrenim bursları yarışması sonucu,
Federal Almanya Freiburg Devlet Yüksek müzik Okulu’na sınavla kabul edildi. Burada Prof.
W. Marschner ve J. Falkerout’dan Keman, Oda Müziği ve Orkestra dersleri aldı.
1976’da yurda dönerek G.E.E. Müzik Bölümü’nde keman öğretmeni olarak göreve
başladı. 1982’de kurumun Gazi Üniversitesine bağlı Gazi Eğitim Fakültesi Müzik Eğitimi
Bölümüne dönüşmesiyle Sanatta Yeterlik çalışmalarını tamamladı. Kişisel konserlerle birlikte
üniversitenin Akademik Orkestra’sıyla birçok konser verdi (Büyükaksoy, 1997, s,16)
7

1.3. Problem
Bu araştırma, Anadolu Güzel Sanatlar Liselerinde kullanılan başlangıç keman eğitimi
metotlarının kuramsal ve teknik bakımdan incelenerek keman metotlarına katkısının
saptanması amacıyla yapılmıştır. Bu amaç doğrultusunda keman öğretmenlerinin Anadolu
Güzel Sanatlar Liselerinde görev yapan keman öğretmenlerinin, keman eğitimi metotlarıyla
ilgili temel konulardaki görüşleri araştırılmış ve değerlendirilmiştir.
Araştırmanın temelini oluşturan AGSL’nin genel amacı; güzel sanatların çeşitli dallarında
yetenekli öğrencilerin, yaratıcı, yapıcı ve yorumcu yeteneklerini geliştirecek eğitim– öğretimi
görmelerini sağlamaktır.
Öğrencileri, araştırıcı, geliştirici, bağımsız yorum ve uygulamalar yapabilecek yaratıcı
kişiler olarak, özel yetenek gerektiren yüksek öğretim programlarına hazırlamak, yabancı dil
öğrenmelerini sağlamak ve öğrencilerin, ulusal, evrensel, tarihi ve yeni sanat eserlerini
tanımalarına, anlamalarına ve yorumlamalarına yardımcı olmaktır (I. Ulusal AGSL Müzik
Bölümü Sempozyumu).
Bu araştırma, Anadolu Güzel Sanatlar Liseleri Müzik Eğitimi Bölümleri programında yer
alan keman eğitiminin ve bu eğitim sürecinde kullanılan keman başlangıç metotlarının
kuramsal ve teknik bilgiler bakımından analizinin yapılması uygun görülmüştür.
1.3.1. Problem Cümlesi
Anadolu Güzel Sanatlar Liseleri Müzik bölümlerinde kullanılan başlangıç keman
metotlarından, kuramsal ve teknik bakımdan ne ölçüde yararlanılmaktadır
1.3.2. Alt Problemler
1-Kuramsal bilgilere ait problemler;
Keman eğitiminde başlangıç aşamasında kullanılan metotlar, keman ve yaya ait temel
bilgileri, bakım onarım, restorasyon ve akort bilgileri, çalgının duruş ve tutuşu ile ilgili
davranışları ne ölçüde ele alınmaktadır
8

2-Teknik Bilgilere ait problemler;
Keman eğitiminde başlangıç aşamasında kullanılan metotlarda, yayın tel üzerinde
kullanım çalışmaları, sağ ve sol el teknik kalıpların öğretilmesi, hangi tel ile öğretime
başlanması gerektiği, temel yay çalışmaları (Detache, legato, martele, spicato), sol el kalıp
çalışmaları, çift ses çalışmaları, değiştirici işaretlerin öğretim sırası ne ölçüde ele
alınmaktadır
3-Başlangıç düzeyi sonrasına ait problemler;
Keman eğitiminde kullanılan başlangıç düzeyi sonrası keman metotları, ikili (duo),
pissicato, tril, floje, vibrato, konum (pozisyon), dizi, arpej, sağ ve sol ele yönelik eser
çalışmalarını ne ölçüde ele alınmaktadır
1.4. Araştırmanın Amacı
Bu araştırmada, Anadolu Güzel Sanatlar Liseleri Müzik Bölümleri eğitim sürecinde
kullanılan başlangıç keman metotlarının öğretmen görüşlerine başvurularak tespit edilmesi ve
bu metotların kuramsal- teknik bilgiler bakımından analizinin yapılması amaçlanmıştır.
1.5. Araştırmanın Önemi
Bu araştırma Anadolu Güzel Sanatlar Liseleri’nde verilmekte olan keman eğitimine ve
eğitimcilerine katkı sağlamasının yanında, hazırlanacak yeni keman metotlarına ve planlanan
benzer araştırmalara kaynak teşkil etmesi bakımından önem taşımaktadır.
1.6. Sınırlılıklar
Bu araştırma, Adana Anadolu Güzel Sanatlar Lisesi, Mersin Nevit Kodallı Anadolu Güzel
Sanatlar Lisesi, Kayseri Fevziye- Memduh Güpgüpoğlu Anadulu Güzel sanatlar Lisesi,
Selçuk Konya Çimento Anadolu Güzel Sanatlar Lisesi, İstanbul Avni Akyol Anadolu Güzel
Sanatlar Lisesi, Gaziantep Ticaret Odası Anadolu Güzel Sanatlar Lisesi, Aksaray Anadolu
Güzel Sanatlar Lisesi, Malatya Abdulkadir Eriş Anadolu Güzel Sanatlar Lisesi ile sınırlıdır.
9

Çalışma aynı zamanda bu okullarda görev yapan keman öğretmenleri ve onların
kullandıkları başlangıç keman eğitimi metotları ile sınırlıdır.
1.7. Varsayımlar
Araştırmanın temel aldığı varsayımlar şunlardır;
1- Araştırmada kullanılan yöntem, araştırmanın amacına ve problem çözümüne uygundur.
2- Örneklem grubunu oluşturan Anadolu Güzel Sanatlar Liseleri evreni temsil edecek
niteliktedir.
3- Elde edilen veriler gerçeği yansıtacak biçimdedir.
10

2. MATERYAL VE METOD
2.1. Araştırmanın Yöntemi
AGSL keman derslerinde kullanılan keman metotlarının incelenmesine yönelik
yapılan araştırmada betimsel yöntemlerden “tarama” ve “anket” yöntemi kullanılmıştır.
2.2. Evren ve Örneklem
Bu araştırmanın evrenini Türkiye’deki Anadolu Güzel Sanatlar Liseleri müzik
bölümleri ve bu okullarda okutulan keman metotları oluşturmaktadır.
Araştırmanın örneklemini ise; Adana Anadolu Güzel Sanatlar Lisesi, Mersin Nevit
Kodallı Anadolu Güzel Sanatlar Lisesi, Kayseri Fevziye- Memduh Güpgüpoğlu Anadulu
Güzel sanatlar Lisesi, Selçuk Konya Çimento Anadolu Güzel Sanatlar Lisesi, İstanbul Avni
Akyol Anadolu Güzel Sanatlar Lisesi, Gaziantep Ticaret Odası Anadolu Güzel Sanatlar
Lisesi, Aksaray Anadolu Güzel Sanatlar Lisesi, Malatya Abdulkadir Eriş Anadolu Güzel
Sanatlar Lisesi’nde görev yapan 13 adet keman öğretmeninin kullandığı başlangıç metotları
oluşturmaktadır.
Örneklem için seçilen okulların farklı bölgelerde yer alması dolayısıyla, örneklerin
evreni yansıttığı düşünülmektedir.
2.3. Verilerin Toplanması
Araştırma Anadolu Güzel Sanatlar Liselerinde görev yapan keman öğretmenlerinin,
keman derslerinde kullandıkları metotların incelenmesine yöneliktir. Verilere anket yöntemi
uygulanarak ulaşılmıştır.
Anketi oluşturan sorular danışman ve uzman kişilerden faydalanarak geliştirilmiştir.
Sorular çoktan seçmeli olarak hazırlanmıştır. Keman eğitiminde başlangıç aşamasının tüm
ayrıntıların ele alınmasına ve keman öğretmenlerinin metotlar hakkında ki görüşleri
saptanmasına çalışılmıştır.
11

2.4. Verilerin Çözümlenmesi
Araştırmada keman eğitimcilerine uygulanan anket sonunda elde edilen ham veriler
istatistiksel yöntemlerden frekans (f) ve yüzde (%) dağılımlarıyla çözümlenerek tablolar
halinde verilmiştir. Verilen çözümlemelerle bulgulara, elde edilen bulgu ve yorumlardan ise
sonuçlara ulaşılmıştır.
12

3. BULGULAR
Yapılan bu araştırmada kullanılan anket 2005–2006 öğretim yılında Adana, Konya,
İstanbul, Malatya, Aksaray, Kayseri, Mersin illerinde bulunan AGSL’ndeki keman
öğretmenlerine uygulanmıştır.
Bu bölümde, araştırma için toplanan veriler tablolar halinde gösterilmiştir. Elde edilen
bulgular, belirlenen problemin çözülebilmesi amaçlanarak yorumlanmıştır. Bulgular ve yorum
iki bölümden oluşmaktadır. Birinci bölümde; kuramsal bilgilere ait bulgular önce tablolar
halinde verilmiş daha sonra sözel olarak açıklanmıştır.
İkinci bölümde ise; teknik bilgilere ait bulgular tablolar halinde verilmiş daha sonra da
sözel olarak açıklanmıştır.
3.1.Kuramsal bilgilere ait bulgular
Tablo 1. Keman öğretmenlerinin “başlangıç aşamasında en sık kullandıkları keman metot/metotlarına ” ait
bulgular
1.Sıra 2.sıra 3.sıra 4.sıra 5.sıra 6.sıra 7.sıra Toplam
f % f % f % f % f % f % f %
CAN. Ö 8 61,5 3 23,1 11
CRİCKBOOM 3 23,1 1 7,7 1 15,4 5
GÜNAY&UÇAN 2 15,4 1 7,7 1 7,7 1 7,7 5
UÇAN. A. 2 15,4 1 7,7 2 15,4 3 23,1 1 7,7 9
SUZUKİ 1 7,7 1 7,7 2
DALAYSEL. O. 1 7,7 1
BÜYÜKAKSOY.F. 1 7,7 1 7,7 2
ŞENDURUR.Y.Ç. 1 7,7 2 7,7 2
SEYBOLD 1 7,7 3 23,1 2 15,4 2 15,4 8
SEVCİK 1 7,7 2 23,1 3
SITT 1 7,7 1 7,7 1 7,7 3
KAYSER 2 15,4 2
KÜCHLER 2 15,4 2
HOHMANN 1 7,7 1
SCHRADIECK -
Tablo 1’de görüldüğü gibi keman öğretmenlerinin kullandıkları keman metotlarının
kullanım sıklıkları şu şekildedir;
Keman öğretmenlerinin 1.sırada kullandıkları metotlar; AGSL’de görev yapan keman
öğretmenlerinin % 61,5 ’i Ömer Can, % 23, 1’i Crikboom, %15,4’ü Günay ve Uçan, % 15,4’ü
13

Ali Uçan, % 7,7’si Suziki, % 7,7’si ise Oktay Dalaysel keman metodunu kullandıkları tespit
edilmiştir.
Keman öğretmenlerinin 2.sırada kullandıkları metotlar; AGSL’de görev yapan keman
öğretmenlerinin % 23,1’i Ömer Can, % 7,7’si Ferudun Büyükaskoy, % 7,7’si Ali Uçan, %
7,7’si Günay ve Uçan, % 7,7’si Çilden Y. Şendurur, % 7,7’si Seybold, % 7,7’si Crickboom,
% 7,7’si ise Suzuki metodunu kullandıkları tespit edilmiştir.
Keman öğretmenlerinin 3.sırada kullandıkları metotlar; AGSL’de görev yapan keman
öğretmenlerinin % 23,1’i Seybold, % 7,7’si Crickboom, % 7,7’si Günay ve Uçan, % 7,7’si
Sıtt metodunu kullandıkları tespit edilmiştir.
Keman öğretmenlerinin 4.sırada kullandıkları metotlar; AGSL’de görev yapan keman
öğretmenlerinin 15,4% 15, 4’ü Kayser, % 15, 4’ü 15,4’ü % 15, 4’ü Ali Uçan, % 7,7’si Sevcik,
% 7,7’si Sıtt, % 7,7’si Günay ve Uçan metodunu kullandıkları tespit edilmiştir.
Keman öğretmenlerinin 5.sırada kullandıkları metotlar; AGSL’de görev yapan keman
öğretmenlerinin % 23,1’i Ali Uçan, % 15,4’ü Küchler, % 15,4’ü Seybold, % 15,4’ü Sevcik,
% 7,7’si Sıtt metodunu kullandıkları tespit edilmiştir.
Keman öğretmenlerinin 6.sırada kullandıkları metotlar; % 7,7’si Hohmann, % 7,7’si
ise Günay ve Uçan metodunu kullandıkları tespit edilmiştir.
Keman öğretmenlerinin 7.sırada kullandıkları metotlar; AGSL’de görev yapan keman
öğretmenlerinin % 15,4’ü Çilden Y. Şendurur metodunu kullandıkları tespit edilmiştir.
Tablo 2 Keman öğretmenlerinin “ Keman eğitiminde kullandıkları başlangıç keman metotları, keman
ve yaya ait temel bilgileri (yapısı, tarihçesi, fiziki özellikler) ne ölçüde ele aldığına” sorusuna ait bulgular
Seçenekler Sayı (f) Yüzde(%)
Tamamen -- --
Büyük ölçüde 3 23,1
Kısmen 7 53,8
Çok az 3 23,1
Hiç -- --
Toplam 13 100.0
14

Tablo 2’de görüldüğü gibi keman öğretmenlerinin % 23,1’i kullandıkları keman
metotlarının keman ve yaya ait temel bilgileri ( yapısı, tarihçesi, fiziki özellikler ) büyük
ölçüde ele aldığı görüşüne katılmaktadır. Mevcut keman öğretmenlerinin %53,8’i bu görüşe
kısmen katılırken, % 23,1’i ise çok az görüşüne katılmaktadır.
Tablo 3 Keman öğretmenlerinin “ Keman eğitiminde kullandıkları başlangıç keman metotlarında
keman bakım, onarım, restorasyon ve akort ile ilgili konuları ne ölçüde ele aldığına ” sorusuna ait bulgular
Seçenekler
Sayı (f) Yüzde (%)
Tamamen -- --
Büyük ölçüde -- --
Kısmen 5 38,5
Çok az 7 53,8
Hiç 1 7,7
Toplam 13 100.0
Tablo 3’te görüldüğü gibi, keman öğretmenlerinin % 38,5’i kullandıkları keman
metotlarının, keman bakım, onarım, restorasyon ve akort ile ilgili konuları kısmen ele aldığı
görüşüne katılmaktadır. Mevcut keman öğretmenlerinin % 53,8’i bu görüşe çok az katılırken,
% 23,1’i ise hiç katılmamaktadır.
Tablo 4 Keman öğretmenlerinin “Keman eğitiminde kullandıkları başlangıç keman metotlarında,
çalgının duruş - tutuş pozisyonlarını ne ölçüde ele aldığına” sorusuna ait bulgular
Seçenekler Sayı (f) Yüzde (%)
Tamamen - -
Büyük ölçüde 9 69,2
Kısmen 4 30,8
Çok az -- --
Hiç -- --
Toplam 13 100.0
15

Tablo 4’te görüldüğü gibi, keman öğretmenlerinin % 69,2’si kullandıkları keman
metotlarının duruş-tutuş pozisyonlarını büyük ölçüde ele aldığı görüşüne katılmaktadır.
Mevcut keman öğretmenlerinin % 30’8’i kısmen katılıyorum görüşünü belirtmişlerdir.
3.2. Teknik Bilgilere Ait Bulgular
Tablo 5 Keman öğretmenlerinin “Keman eğitiminde kullandıkları başlangıç keman metotlarında,
“Yayın tel üzerinde kullanım çalışmalarına (yayı tele sürtüş ve kemandan ses üretiş)ne derece yer verilmektedir”
sorusuna ait bulgular
Seçenekler Sayı(f) Yüzde (%)
Tamamen -- --
Büyük ölçüde 3 23,1
Kısmen 7 53,8
Çok az 3 23,1
Hiç -- --
Toplam 13 100.0
Tablo 5’te görüldüğü gibi, keman öğretmenlerinin %23,1’i kullandıkları keman
metotlarının yayın tel üzerinde kullanım çalışmalarını (yayı tele sürtüş ve kemandan ses
üretiş) büyük ölçüde ele aldığı görüşüne katılmaktadır. Mevcut keman öğretmenlerinin
%53,8’i bu görüşe kısmen katılırken, %23,1’i çok az görüşüne katılmaktadır.
Tablo 6 Keman öğretmenlerinin “Keman eğitiminde kullandıkları başlangıç keman metotlarında,
çoğunlukla hangi öğretim sırası takip edilmektekdir” sorusuna ait bulgular
Seçenekler Sayı (f) Yüzde (%)
Sağ el 8 61,5
Sol el -- --
Sağ ve sol el bir arada 5 38,5
Toplam 13 100.0
Tablo 6’da görüldüğü gibi, keman öğretmenlerinin % 61,5’i kullandıkları keman
metotlarında sağ el ile çalışmalara başlandığı görüşüne katılmaktadır. Mevcut keman
öğretmenlerinin % 38,5’i ise sağ ve sol el bir arada çalışılmaktadır görüşüne katılmıştır.
16

Tablo 7 Keman öğretmenlerinin “Sizce metotlarda öncelikli olarak hangi öğretim sırası takip
edilmelidir ” sorusuna ait bulgular
Seçenekler Sayı (f) Yüzde (%)
Sağ el 8 61,5
Sol el -- --
Sağ ve sol el bir arada 5 38,5
Toplam 13 100.0
Tablo 7’de görüldüğü gibi, keman öğretmenlerinin % 61,5’i sağ el ile çalışmalara
başlanmalıdır görüşüne katılmaktadır. Mevcut keman öğretmenlerinin % 38,5’i ise sağ ve sol
el bir arada çalışılmalıdır görüşüne katılmaktadır.
Tablo 8 Keman öğretmenlerinin “Keman eğitiminde kullandıkları başlangıç keman metotlarında, hangi tel
ile çalışmalara başlanmıştır” sorusuna ait bulgular
Seçenekler Sayı (f) Yüzde (%)
Mi -- --
La 13 100
Re -- --
Sol -- --
Toplam 13 100.0
Tablo 8’de görüldüğü gibi, keman öğretmenlerinin % 100'ü kullandıkları keman
metotlarında “la” teli ile çalışmalara başlandığı görüşüne katılmaktadır.
Tablo 9 Keman öğretmenlerinin “Keman eğitiminde kullandıkları başlangıç keman metotlarında, sizce
metotlarda öncelikli olarak hangi tel ile çalışmalara başlanmalıdır” sorusuna ait bulgular
Seçenekler Sayı (f) Yüzde (%)
Mi -- --
La 13 100
Re -- --
Sol -- --
Toplam 13 100.0
17

Tablo 9’da görüldüğü gibi, keman öğretmenlerinin % 100’ü kullandıkları keman
metotlarında keman eğitimine la teli ile başlanması gerektiği görüşüne katılmaktadır.
Tablo 10 Keman öğretmenlerinin “Keman eğitiminde kullandıkları başlangıç keman metotlarında, temel
yay çalışmalarını ne ölçüde ele aldığı” sorusuna ait bulgular
Seçenekler Sayı (f) Yüzde (%)
Tamamen 1 7,7
Büyük ölçüde 9 69,2
Kısmen 3 23,1
Çok az -- --
Hiç -- --
Toplam 13 100.0
Tablo 10’da görüldüğü gibi, keman öğretmenlerinin % 7,7’si kullandıkları keman
metotlarında temel yay çalışmalarını (detache, legato, martele, spiccato) tamamen ele aldığı
görüşüne katılmaktadır. Mevcut keman öğretmenlerinin % 69,2’si bu görüşe büyük ölçüde
katılırken , % 23,1’i ise kısmen katılmaktadır.
Tablo 11 Keman öğretmenlerinin “Keman eğitiminde kullandıkları başlangıç keman metotlarında, sol
el kalıbı (pozisyonu) olarak çoğunlukla hangisi kullanılmıştır” sorusuna ait bulgular
Seçenekler Sayı (f) Yüzde (%)
1-23-4 7 53,8
1-234 -- --
12-3-4 4 30,8
1-2-3-4 1 7,7
1-2-34 -- --
Diğer 1 7,7
Toplam 13 100.0
(Verilen numaralar sol el parmak numaralarını ifade etmektedir.)
Tablo 11‘de görüldüğü gibi keman öğretmenlerinin % 53,8’i kullandıkları keman
metotlarında sol el kalıbı (pozisyonu) olarak 1-23-4 parmak kalıbı görüşüne katılmaktadır.
18

Mevcut keman öğretmenlerinin % 30,8’i 12-3-4, %7,7’si 1-2-3-4 parmak kalıbı görüşüne
katılırken , % 7,7’si ise diğer parmak kalıpları görüşüne katıldıkları anlaşılmıştır.
Tablo 12 Keman öğretmenlerinin “Keman eğitiminde kullandıkları başlangıç keman metotlarında, sol
el kalıbı nasıl bir sıra takip etmelidir” sorusuna ait bulgular
Seçenekler Sayı (f) Yüzde (%)
1-23-4 7 53,8
1-234 -- --
12-3-4 4 30,8
1-2-3-4 1 7,7
1-2-34 -- --
Diğer 1 7,7
Toplam 13 100.0
Tablo 12’de görüldüğü gibi keman öğretmenlerinin % 53,8’i kullandıkları keman
metotlarında sol el kalıbı (pozisyonu) olarak 1-23-4 parmak kalıbı görüşüne katılmaktadır.
Mevcut keman öğretmenlerinin % 30,8’i 12-3-4 parmak kalıbını, %7,7’si ise 1-2-3-4 şekilli
parmak kalıbını, %7,7 si ise diğer parmak kalıbının kullanılması gerektiği görüşüne
katılmaktadır.
Tablo 13 Keman öğretmenlerinin “Keman eğitiminde kullandıkları başlangıç keman metotlarında, öğretilen
sol el parmak kalıplarına (pozisyonlarına) uygun parmak egzersizlerini ne ölçüde ele aldıkları” sorusuna ait
bulgular
Seçenekler
Sayı (f) Yüzde (%)
Tamamen 3 23,1
Büyük ölçüde 5 38,5
Kısmen 5 38,5
Çok az -- --
Hiç -- --
Toplam 13 100.0
Tablo 13’te görüldüğü gibi keman öğretmenlerinin % 23,1’i kullandıkları keman
metotlarında öğretilen sol el parmak kalıplarına (pozisyonlarına) uygun parmak egzersizlerini
19

tamamen ele aldığı görüşüne katılmaktadır. Mevcut keman öğretmenlerinin % 38,5’i bu
görüşe büyük ölçüde katılırken, % 38,5’i ise kısmen katılmaktadır.
Tablo 14 Keman öğretmenlerinin “Keman eğitiminde kullandıkları başlangıç keman metotlarında,
başlangıç yay tekniklerine yönelik alıştırmaları ne ölçüde ele aldığı” sorusuna ait bulgular
Seçenekler Sayı (f) Yüzde (%)
Tamamen 1 7,7
Büyük ölçüde 10 76,9
Kısmen 2 15,4
Çok az -- --
Hiç -- --
Toplam 13 100.0
Tablo 14’te görüldüğü gibi, keman öğretmenlerinin % 7,7’si kullandıkları keman
metotlarında yay tekniklerine (detache, legato, martele, spiccato) yönelik alıştırmaları
tamamen ele aldığı görüşüne katılmaktadır. Mevcut keman öğretmenlerinin % 76,9’u bu
görüşe büyük ölçüde katılırken, % 15,4’ü ise kısmen katılmaktadır.
Tablo 15 Keman öğretmenlerinin “Keman eğitiminde kullandıkları başlangıç keman metotlarında,
başlangıç yay teknikleri nasıl bir sıra takip etmelidir” sorusuna ait bulgular
Seçenekler Sayı (f) Yüzde (%)
Detache (1) legato (2)
martele (3) spiccato (4)
11 84,6
Legato (1) detache(2)
Martele (3) Spicato (4)
2 15,4
Toplam 13 100.0
Tablo 15’te görüldüğü gibi, keman öğretmenlerinin % 84,6’sı kullandıkları keman
metotlarında başlangıç yay teknikleri (detache, legato,martele,spiccato ) olarak Detache (1)
legato (2) martele (3) spiccato (4) sırasını takip ettiği görüşüne katılırken, % 15,4’ü Legato
(1) detache (2) Martele (3) Spicato (4) yay teknikleri sırası görüşüne katılmaktadır.
20

Tablo 16 Keman öğretmenlerinin “Keman eğitiminde kullandıkları başlangıç keman metotlarında, çift
ses çalışmalarını ne ölçüde ele aldığı” sorusuna ait bulgular
Seçenekler Sayı (f) Yüzde (%)
Tamamen -- --
Büyük ölçüde 1 7,7
Kısmen 9 69,2
Çok az 3 23,1
Hiç -- --
Toplam 13 100.0
Tablo 16’da görüldüğü gibi, keman öğretmenlerinin % 7,7’si kullandıkları keman
metotlarında çift ses çalışmalarının büyük ölçüde ele alındığı görüşüne katılmaktadır. Mevcut
keman öğretmenlerinin % 69,2’si bu görüşe kısmen katılırken, % 23,1’i ise çok az görüşüne
katılmaktadır.
Tablo 17 Keman öğretmenlerinin “Keman eğitiminde kullandıkları başlangıç keman metotlarında,
hangi değiştirici işaretler ilk olarak ele alınmıştır” sorusuna ait bulgular
Seçenekler Sayı (f) Yüzde (%)
Diyezli Tonlar 13 100
Bemollü Tonlar -- --
Toplam 13 100.0
Tablo 17’de görüldüğü gibi, keman öğretmenlerinin % 100’ü kullandıkları keman
metotlarında ilk olarak diyezli tonların ele alındığı görüşüne katılmaktadır.
Tablo 18 Keman öğretmenlerinin “Keman eğitiminde kullandıkları başlangıç keman metotlarında,
hangi değiştirici işaretler öncelikli olarak ele alınmalıdır ” sorusuna ait bulgular
Seçenekler Sayı (f) Yüzde (%)
Diyezli Tonlar 13 100
Bemollü Tonlar -- --
Toplam 13 100.0
21

Tablo 18’de görüldüğü gibi, keman öğretmenlerinin % 100’ü kullandıkları keman
metotlarında ilk olarak diyezli tonlar ile çalışmalara devam edilmesi gerektiği görüşüne
katılmaktadır.
3.2.1. Başlangıç Düzeyi Sonrasına Ait Bulgular
Tablo 19 Keman öğretmenlerinin “Keman eğitiminde kullandıkları başlangıç keman metotlarında, ikili
(duo) çalışmaları ne ölçüde el aldığı” sorusuna ait bulgular
Seçenekler Sayı (f) Yüzde (%)
Tamamen -- --
Büyük ölçüde 10 76,9
Kısmen 3 23,1
Çok az -- --
Hiç -- --
Toplam 13 100.0
Tablo 19’de görüldüğü gibi, keman öğretmenlerinin % 76,9’u kullandıkları keman
metotlarında, ikili (duo) çalışmaları büyük ölçüde ele aldığı görüşüne katılırken, mevcut
keman öğretmenlerin % 23,1’i ise bu görüşe kısmen katılmaktadır.
Tablo 20 Keman öğretmenlerinin “Keman eğitiminde kullandıkları başlangıç keman metotlarında,
pissicato, tril, floje gibi teknik çalışmaları ne ölçüde ele alındığı” sorusuna ait bulgular
Seçenekler Sayı (f) Yüzde (%)
Tamamen -- --
Büyük ölçüde -- --
Kısmen 3 23,1
Çok az 10 76,9
Hiç -- --
Toplam 13 100.0
Tablo 20’de görüldüğü gibi, keman öğretmenlerinin %23,1’i kullandıkları keman
metotlarının, pissicato, tril, floje gibi teknik çalışmaları kısmen ele aldığı görüşüne
katılmaktadır. Mevcut keman öğretmenlerin % 76,9’u ise bu görüşe çok az katılmaktadır.
22

Tablo 21 Keman öğretmenlerinin “Keman eğitiminde kullandıkları başlangıç keman metotlarında,
vibrato çalışmalarını ne ölçüde ele alındığı” sorusuna ait bulgular
Seçenekler Sayı (f) Yüzde (%)
Tamamen -- --
Büyük ölçüde -- --
Kısmen 1 7,7
Çok az 7 53,8
Hiç 5 38,5
Toplam 13 100.0
Tablo 21’de görüldüğü gibi, keman öğretmenlerinin % 7,7’si kullandıkları keman
metotlarının, vibrato çalışmalarını kısmen ele aldığı görüşünü taşımaktadır. Mevcut keman
öğretmenlerin % 53,8’i bu görüşe çok az katılırken, % 38,5’i ise hiç katılmamaktadır.
Tablo 22 Keman öğretmenlerinin “Keman eğitiminde kullandıkları başlangıç keman metotlarında,
konum (pozisyon) geçişlerini kapsayan çalışmaların ne ölçüde ele alındığı” sorusuna ait bulgular
Seçenekler
Sayı (f) Yüzde (%)
Tamamen -- --
Büyük ölçüde 11 84,6
Kısmen -- --
Çok az 1 7,7
Hiç 1 7,7
Toplam 13 100.0
Tablo 22’de görüldüğü gibi, keman öğretmenlerinin % 84,6’sı kullandıkları keman
metotlarında, konum (pozisyon) geçişleri çalışmalarının büyük ölçüde ele alındığı görüşüne
katılmaktadır. Mevcut keman öğretmenlerin % 7,7’si bu görüşe çok az katılırken, % 7,7’si ise
hiç katılmamaktadır.
23

Tablo 23 Keman öğretmenlerinin “Keman eğitiminde kullandıkları başlangıç keman metotlarında, sağ ve
sol ele yönelik öğrenilen tüm teknik bilgileri kapsayan çalışmaların ne ölçüde ele alındığı” sorusuna ait bulgular
Seçenekler Sayı (f) Yüzde (%)
Tamamen -- --
Büyük ölçüde 4 30,8
Kısmen 8 61,5
Çok az 1 7,7
Hiç -- --
Toplam 13 100.0
Tablo 23’de görüldüğü gibi, keman öğretmenlerinin % 30,8’i kullandıkları keman
metotlarında, sağ ve sol ele yönelik öğrenilen teknik bilgilerin pekiştirileceği eserleri büyük
ölçüde ele alındığı görüşüne katılmaktadır. Mevcut keman öğretmenlerin % 61,5’i bu görüşe
kısmen katılırken, %7,7’si ise çok az katılmaktadır.
Tablo 24 Keman öğretmenlerinin “Keman eğitiminde kullandıkları başlangıç keman metotlarında, sağ ve
sol ele yönelik öğrenilen teknik bilgilerin pekiştirileceği eserleri ne ölçüde ele alındığı” sorusuna ait bulgular
Seçenekler
Sayı
(f)
Yüzde
(%)
Tamamen -- --
Büyük ölçüde 3 23,1
Kısmen 9 69,2
Çok az 1 7,7
Hiç -- --
Toplam 13 100.0
Tablo 24’te görüldüğü gibi, keman öğretmenlerinin % 23,1’i kullandıkları keman
metotlarında sağ ve sol ele yönelik öğrenilen teknik bilgilerin pekiştirileceği eserleri büyük
ölçüde kapsadığı görüşüne katılmaktadır. Mevcut keman öğretmenlerin % 69,2’si bu görüşe
kısmen katılırken, % 7,7’si ise çok az katılmaktadır
24

Tablo 25 Keman öğretmenlerinin “Keman eğitiminde kullandıkları başlangıç keman metotlarında, etüt
ve eserlerin özelliklerinin ne ölçüde ele alındığı” sorusuna ait bulgular
Seçenekler Sayı (f) Yüzde (%)
Tamamen -- --
Büyük ölçüde 3 23,1
Kısmen 9 69,2
Çok az 1 7,7
Hiç -- --
Toplam 13 100.0
Tablo 25’te görüldüğü gibi, keman öğretmenlerinin % 23,1’i kullandıkları keman
metotlarında etüt ve eserlerin özelliklerini büyük ölçüde ele aldığı görüşüne katılmaktadır.
Mevcut keman öğretmenlerin % 69,2’si bu görüşe kısmen katılırken, % 7,7’si ise çok az
katılmaktadır.
Tablo 26 Keman öğretmenlerinin “Keman eğitiminde kullandıkları başlangıç keman metotları, sizce
yeterlimidir ” sorusuna ait bulgular
Seçenekler Sayı (f) Yüzde (%)
Tamamen 1 7,7
Büyük ölçüde 38,5
Kısmen 7 53,8
Çok az 5 38,5
Hiç -- --
Toplam 13 100.0
Tablo 26’da görüldüğü gibi, keman öğretmenlerinin % 7,7’si Anadolu Güzel Sanatlar
Liselerinde kullanılan keman metotlarının tamamen yeterli olduğu görüşüne katılmaktadır.
Mevcut keman öğretmenlerin % 38,5’i bu görüşe çok az katılırken, % 53,8’i ise kısmen
katılmaktadır.
25

Keman öğretmenlerinin, keman metotları hakkında genel düşünce ve önerileri;
Keman öğretmenlerinin “Keman eğitiminde kullandıkları başlangıç keman metotları
hakkındaki genel düşünce ve önerilerinin yorumlanması;
Bu araştırmada elde edilen bulgulara göre, Anadolu Güzel Sanatlar Liselerinde görev
yapan keman öğretmenleri, kullandıkları başlangıç metotlarının içerik bakımından yeterli
olmadığı görüşünü taşımaktadırlar. Keman eğitiminde ulaşılmak istenilen hedef ve davranış
için, keman öğretmenlerinin farklı metotları birbirini destekleyecek biçimde kullanarak kendi
eğitim programlarını oluşturdukları tespit edilmiştir.
26

4. SONUÇ VE ÖNERİLER
4.1. Sonuç
Bu bölümde, anket sonuçlarından elde edilen bulgulara ilişkin yorumlar ve sonuçlara yer
verilmiştir.
Bu araştırma, Anadolu Güzel Sanatlar Liselerinde kullanılan başlangıç keman eğitimi
metotlarının kuramsal ve teknik bakımdan incelenerek keman metotlarına katkısının
saptanması amacıyla yapılmıştır. Bu amaç doğrultusunda keman öğretmenlerinin Anadolu
Güzel Sanatlar Liselerinde kullandıkları, keman eğitimi metotlarıyla ilgili temel konulardaki
yaklaşımları, tercih edilme sebepleri, metotlar hakkında aldıkları kararlar ve öneriler, keman
metotları ile ilgili tüm görüşleri araştırılmış ve değerlendirilmiştir.
Anadolu Güzel Sanatlar Liseleri keman öğretmenlerinin başlangıç keman eğitimine ilişkin
görüşleri anket yöntemi kullanılarak tespit edilmiştir. Araştırmada veri toplama aracı olarak
anket yöntemi kullanılmıştır. Anketler toplam 5 farklı Anadolu Güzel Sanatlar Lisesinde
görev yapmakta olan 13 keman öğretmenine uygulanmıştır.
Araştırmadan elde edilen bulgulardan Anadolu Güzel Sanatlar Lisesi keman
öğretmenlerinin, başlangıç keman eğitiminde kullandıkları metotlara ilişkin görüşleri
birbirleriyle anlamlılık ve tutarlık göstermiştir.
Önceden belirlenen keman metotlarının büyük bir kısmının keman öğretmenleri tarafından
tanındığı ve kullanıldığı tespit edilmiştir. 15 adet keman metodunun keman eğitimi ve
öğretiminin farklı aşamalarında kullanıldığı tespit edilmiştir.
Araştırmada elde edilen bulgulardan yola çıkarak, Anadolu Güzel Sanatlar Liselerinde
görev yapan keman öğretmenlerinin büyük bir çoğunluğu keman metotlarının, hedeflenen
davranışları geliştirebilecek nitelikte olması görüşünde birleşmiştir.
Tüm bu bilgilerden yola çıkarak keman öğretmenlerinin, farklı metotların birbirini
tamamlayarak kullanılmasıyla, keman öğretmenlerinin kendi eğitim programlarını
oluşturdukları tespit edilmiştir.
27

Buna göre kuramsal bilgilere ait bulguların sonuç ve yorumları;
Kuramsal bilgilere ait bulgulardan elde edilen sonuçlar;
Keman öğretmenlerinin en fazla Ömer Can - Keman Eğitimi I. , Ali Uçan - AGSL Keman
Eğitimi Kitabı’nı kullandıkları tespit edilmiştir. Diğer keman metotlarından da faydalanıldığı
fakat tek bir metot kullanmanın tam anlamıyla yararlı olamayacağı tespit edilmiştir. Elde
edilen bu bulgulardan yola çıkarak keman metotlarının keman öğretmenlerinin görüşleri
alınarak yeniden oluşturulması gerektiği ortaya çıkmaktadır.
Keman ve yaya ait temel bilgilerin (yapısı, tarihçesi, fiziki özellikleri) kullanılan keman
metotlarında, kısmen ele alındığı tespit edilmiştir. Bu nedenden dolayı, kitaplarda yer alan ve
yaya ait bilgilerin eksik olması öğrencilerin enstrumanlarını yeterli derecede tanıyamamaları
ortaya çıkmaktadır. O nedenle özellikle başlangıç aşamasında bu bilgilere daha fazla yer
ayırarak öğrencilerin çalgıya ısınmaları sağlanabilir.
Kullanılan keman metotlarında, keman (bakım onarım) restorasyon ve akort ile ilgi
bilgilerin kısmen ele alındığı tespit edilmiştir. Tıpkı keman ve yaya ait temel bilgilere daha
fazla yer verilmesinde olduğu gibi bakım onarım gibi bilgilerin metotlarda bulunması büyük
önem taşımaktadır.
Kullanılan keman metotlarında çalgının duruş tutuş pozisyonlarının büyük ölçüde ele
alındığı tespit edilmiştir. Başlangıç keman eğitiminde çalgının duruş-tutuş pozisyonlarının
ayrıntılı olarak ele alınması öğrencinin temel davranışlarını geliştirebilmesi bakımından
büyük önem taşımaktadır.
Teknik bilgilere ait bulgularda elde edilen sonuçlar;
Kullanılan keman metotlarında yayın tel üzerinde kullanım çalışmalarının kısmen ele
alındığı tespit edilmiştir. Bu nedenden dolayı keman metotlarında yay çalışmalarının
eksikliği öğrencinin gelişebilmesini olumsuz yönde etkilemektedir. Farklı yay tekniklerinin
öğretilmesi ve geliştirilmesi, öğrencinin teknik bakımdan gelişimini destekleyecektir.
28

Kullanılan keman metotlarında çalışmalara sağ el ile başlanması gerektiği tespit
edilmiştir. Sağ el ile çalışmalara başlanması yay hâkimiyetinin oluşabilmesi bakımından
büyük önem taşımaktadır. Bundan dolayı keman metotlarında sağ el egzersizlerinin yeterli
derecede olması öğrencinin kendini geliştirebilmesini sağlayacaktır.
Kullanılan keman metotlarında, çalışmalara la teli ile başlanması gerektiği tespit
edilmiştir. La teli ile çalışmalara başlanmasının öğrencinin yay tutuşuna uygunluğu ve fiziksel
konumu açısından büyük önem taşımaktadır. Öğretmen görüşleri de bu sonucu
desteklemektedir.
Kullanılan keman metotlarında, temel yay çalışmalarının detache, legato, martele,
spiccato sırası ile başladığı tespit edilmiştir. Tespit edilen bu yay teknik sırasının basitten zora
ilkesine uygun olduğu düşünülmektedir.
Kullanılan keman metotlarında, 1-23-4 sol el kalıbı (parmak kalıbı) sırasını takip etmesi
gerektiği tespit edilmiştir. Bu parmak kalıbı elin ve parmakların doğal yapısına uygundur.
Dolayısıyla sol eldeki ses perdelerinin bu parmak kalıbıyla öğretilen öğrencinin daha kolay
öğrenmesi sağlanacaktır.
Kullanılan keman metotlarında sol el parmak kalıplarına uygun egzersizlerin kısmen ele
alındığı tespit edilmiştir. Metotlarda sol el parmak egzersizlerin eksikliği, öğrencinin ileriki
seviyelerde yeterli tekniğe ulaşamamasına neden olacaktır. Bundan dolay da üst düzey teknik
gerektiren etüt ve eserlerde eksik performans sergileyecektir. Bu tür egzersizlerle çalışmalara
devam edilmesi büyük önem taşımaktadır.
Kullanılan keman metotlarında çift ses çalışmaları büyük ölçüde ele alınmıştır. Öğrencinin
entenasyon bakımından gelişimini sağlayan çift ses egzersizlerinin metotlarda yer alması
öğrenci gelişimi açısından büyük önem taşımaktadır.
Kullanılan keman metotlarının, başlangıç yay tekniklerine (detache, legato, martele,
spiccato) büyük ölçüde önem verildiği tespit edilmiştir. Bu metotlarda da yer aldığı şekilde
öğrencilerin bireysel farklılıkları da göz önünde tutularak basitten zora doğru gelişen yay
çalışmalarının yapılması büyük önem taşımaktadır.
29

Kullanılan keman metotları ve öğretmen görüşlerine göre, çalışmalara diyezli tonlar ile
başlanması gerektiği tespit edilmiştir. Sol el parmak kalıbına uygun olması açısından diyez
sırası ile çalışmalara başlanması büyük önem taşımaktadır. Daha önce uygunluğu tespit edilen
metotlarda da başlangıç olarak tercih edilen 1- 23- 4 sol el kalıbı arızalardan diyez ile
başlanmasına en uygun kalıptır. Dolayısıyla değiştirici işaretlerin kullanımı ile sol el kalıbı
arasındaki uyum öğrenci başarısını da olumlu yönde etkileyecektir.
Başlangıç düzeyi sonrasına ait sonuçlar;
Kullanılan keman metotlarında ikili (duo) çalışmalarına büyük ölçüde önem verildiği
tespit edilmiştir. Birlikte çalabilme çalgı eğitiminin önemli bir parçasıdır. Çalgısal disiplini,
müzikaliteyi ve daha pek çok müzikal davranışı geliştirme bakımından duo çalışmalarına yer
verilmesi oldukça önemlidir.
Kullanılan keman metotlarında, pissicato, tril, floje ve vibrato gibi teknik çalışmaların
çok az ele alındığı tespit edilmiştir. Bu tür başlangıç düzeyi sonrası çalışmaların öğrencinin
hazır bulunuşluk seviyesine göre öğretilmesi ve eserlerde pekiştirilmesi oldukça önemlidir.
Kullanılan metotlarda, konum (pozisyon) çalışmalarının büyük ölçüde ele alındığı tespit
edilmiştir. Bu sonuç kullanılan metotları bu açıdan yetersiz kılmaktadır. Gerek sol el tekniği
gerekse entenasyon bakımından pozisyon geçişleri oldukça önemlidir. Bundan dolayı
kullanılan metotlarda pozisyon geçişleri ile ilgili çalışmalar öğrenci başarısını da olumlu
yönde etkileyecektir.
Kullanılan keman metotlarının, sağ ve sol ele yönelik öğrenilmiş tüm teknikleri kapsayan
çalışmaları büyük ölçüde ele aldığı tespit edilmiştir. Öğrenilen hedef davranışların
pekiştirilmesi, çalgı eğitimi gibi başarısı tamamıyla tekrara dayalı bir eğitimin önemli ve
gerekli bir parçasıdır. O nedenle öğretilmiş (daha önce yer verilmiş) teknik davranışların
tekrarı son derece önemlidir.
Kullanılan keman metotlarının, sağ ve sol ele yönelik öğrenilen teknik bilgilerin
pekiştirileceği eserleri kısmen ele aldığı tespit edilmiştir. Bu sonuç kullanılan metotları bu
açıdan yetersiz kılmaktadır. Teknik bilgileri içinde barındıran eserlere yer verilmesi,
öğrendiği bu davranışları performansıyla sergileyebilmesi oldukça önemlidir.
30

Kullanılan keman metotlarının, etüt ve eserlerin özelliklerini kısmen ele aldığı tespit
edilmiştir. Etüt ve eser özelliklerin metotlarda açıklanmaması, öğrencinin çalıştığı eser
hakkında yeterli bilgiye sahip olamamasına yol açmaktadır. Etüt ve eserlin dönemleri,
bestecileri ve içinde barındırdığı teknik bilgiler hakkında yeterince bilgi vermesi, öğrencinin
daha bilinçli biçimde çalışması ve daha donanımlı olması bakımından önemli olacaktır.
Kullanılan keman metotlarının ne derece yeterli olduğu, keman öğretmenlerinin öneri ve
görüşleri alınarak yorumlanmıştır. Buna göre; AGSL’nde kullanılan keman metotlarının
keman öğretmenlerinin görüşleri doğrultusunda yeterli olmadığı tespit edilmiştir.
Öğretmenlerin farklı keman metotlarını birbirini tamamlayacak biçimde kullandıkları ve
bu nedenden dolayı tek bir keman metodunu takip edemedikleri ortaya çıkmıştır. Oysaki
başka kaynaklardan yararlansalar dahi bu eğitim süreci içinde gerekli olan tüm ihtiyaçları
kapsayan temel bir ders kitabının varlığı eğitimci ve öğrenci için son derece önemlidir.
Elde edilen bu sonuçlardan yola çıkarak araştırmaya katkı sağlayacağı düşünülen
önerilerin ayrı bir bölümde ele alınması uygun görülmüştür.
31

4.2. Öneriler
Bu araştırmadan elde edilen verilere dayanarak, aşağıdaki öneriler sunulmuştur;
1- AGSL’nde görev yapmakta olan öğretmenler, keman derslerinde kullandıkları
metotların yetersiz olduğunu düşünerek farklı metotların birleştirilmesiyle kendilerine özgü
bir program geliştirmişlerdir. Bu eksikliğin giderilebilmesi için, tüm öğretmen görüşleri
alınarak MEB tarafından onaylanmış ortak bir metodun yayınlanması öneriler arasında
bulunabilir.
2- Anadolu Güzel Sanatlar Liselerinde öğretmenlik yapan kişilerin, kendilerini
yenilemeye, öğretim yöntemlerini sürekli geliştirmeye ve araştırmaya yönelik olmaları bu
eğitimi daha başarılı kılacaktır. Bunların yanında bu amaca yönelik olarak, MEB’nın
öğretmenlerin branşlarına göre çeşitli seminer sempozyum ve geliştirme kursları
düzenlemeleri de faydalı olacaktır.
5- Öğrencilerin bireysel farklılıklarını göz önünde bulundurarak çalışmaların
sürdürebilmesinde öğretmene büyük görev düşmektedir. Bu eğitim süresince öğretmenlerin
bu eğitimin bireysel bir eğitim olduğunu göz ardı etmeden kaynak kitaplar kullanmaları
yanında kendi yöntemlerini oluşturmaları önemli bir ayrıntıdır.
6- Keman öğretmenlerinin bu alandaki uluslar arası yayınları yakından takip etmesi ve
mümkün olduğunca bu kaynaklara ulaşarak, derslerde materyal olarak kullanmaları başarıyı
destekleyici bir faktör olacaktır.
32

KAYNAKÇA
BÜYÜKAKSOY, F. , (1997), “Keman Öğretim İlkeleri ve Yöntemleri”, Armoni Ltd.
Ankara,
CAN, Ö. , (2005) “ Keman Eğitimi I ” , Önder Matbaacılık Ltd. Şti. Ankara 2000
CRICKBOOM, M. (1991) , “Keman Çalma Tekniği” , Schott Edition, Yaylı Çalgılar
Katoloğu Edititon Schott No: 3.
ÇİLDEN, Ş. , ( 2003) , Çalgı Eğitiminde Nitelik Sorunu, “Cumhuriyetimizin 80. yılında
Müzik Sempozyumu” , İnönü Üniversitesi Eğitim Fakültesi Güzel Sanatlar Eğitimi Bölümü
Müzik öğretmenliği Programı, Malatya.
ÇİLDEN, Ş. , (2001), “Bireysel Çalgı Eğitiminde Temel İlkeler ve Etkili Faktörler” ,
Çağdaş Eğitim Dergisi, sayı 272, Ankara.
DOFLEİN, E. & E. (1973), “Der Anfang Des Geigenspiels”, “Kemana Başlangıç”, B.
Schott’s Söhne, Mainz.
GÜNAY, E. , UÇAN, A. ( 1975) , “Mektupla Yükseköğretim” , Eğirim enstitüleri müzik
Bölümü “Keman Dersi”, Ankara.
HOHMANN, Ch. H. ( ) , “Violin Schule”, Edimsel Keman Okulu, Pracitical Violin school,
I. ,(Karl Nowotny), UE. 476, Universal Edition, Austria.
KURTASLAN, H. , (2004) , “Anadolu Güzel Sanatlar Liselerinde Çalgı (Yan Flüt)
Egitimi Müfredat Programında Belirtilen Dil Teknikleri Öğretiminin İncelenmesi
Üzerine Bir Çalışma” Basılmamış Yüksek Lisans Tezi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Konya.
KOCA, Ş. , ( 2001) , “Anadolu Güzel Sanatlar Liseleri Keman Öğretin Programlarının
İncelenmesi Üzerine Bir Araştırma” Basılmamış Yüksek Lisans Tezi, Sosyal Bilimler
Enstitüsü, Konya.
KOCA, Ş. , ( 2001) , “T.C Yüksel Öğrenim kurumu Başkanlığı, 1998” Basılmamış Yüksek
Lisans Tezi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Konya.
33

KÖYÜSTÜN, M. , (1994) , “Keman Başlangıç Metotlarına Eleştirel Bir Yaklaşım” ,
Basılmamaış Yüksek Lisans Tezi, Dokuz Eylül Üniversitesi Fen Bilimler Enstitüsü, İzmir.
KÜCHLER, F. , ( ) , “Violin schule” , Düzenleyen; Isa Pagel, Hug & Co. Zürich.
SEVCİK, O. , () , “Violin Studies”, Opus 6, Violin Method for Beginners ( Semotone
System), Bosworth & Co. Ltd.
SEYBOLD, A. , (), “Neue Violin Etuden Schule” Op. 182, Keman Çalışmalarında Yeni
Ekol, Anton J. Benjamin, Hamburg.
SITT, H. ,( ), “100 Studies” , Op. 32, Edisyon Papajorjiu, İstanbul.
T.C. MEB. Talim ve Terbiye Kurulu Başkanlığı, 2000, “Anadolu Güzel Sanatlar Lisesi
Müzik Bölümü Çalgı Eğitimi Dersi Programı” s. 210 Ankara.
UÇAN, A. ,(1980), “Çevreden Evrene Keman Eğitimi Üzerine” , Çağdaş Eğitim Dergisi,
Yıl 5, sayı47, s. 19–27 Anara.
UÇAN, A. ( 1990), “Müzik Eğitiminin Niteliği Üç Ana Türü ve Bazı Temel Sorunları”
Orkestra Dergisi, yıl 29, sayı 2007, s. 25–49, İstanbul
UÇAN, A. ( 2004) , “Anandolu Güzel Sanatlar Lisesi Hazırlık Keman Ders Kitabı”
Ankara .
I. Ulusal Anadolu Güzel Sanatlar Liseleri Müzik Bölümü Sempozyumu (28-30 Kasım
1996) Uludağ Üniversitesi Eğitimi Müzik Sempozyumu, Uludağ Üniversitesi Yayınları,
Bursa
YAĞIŞAN, N. , (2002) , “Keman Çalmada Etkin Bedensel Yapıların Hareket Analizi ve
Fizksel-Motorik Özelliklerin Geliştirilmesinin Öğrencilerin Çalışma Performansına
Yansıması” Basılmamış Doktora Tezi, Gazi Üniversitesi Fen Bilimler Enstitüsü, Ankara.
YAYLA. F. , (1999) , “Eğitim Fakültesi Müzik Eğitimi Bölümü Anaçalgı Viyola
Eğitiminde Kullanılan Metotların İncelenmesi” , Yüksek Lisans Tezi, Dokuz Eylül
Üniversitesi, Fen bilimler Enstitüsü, İzmir.
34

EKLER
1. ANKET
2. BAŞLANGIÇ KEMAN MEOTLARI
Anadolu güzel sanatlar liselerinde kullanılan başlangıç keman metotlarının, keman
eğitimine katkısı saptanmak için keman öğretmenlerinin görüşlerine ihtiyaç duyulmuştur. Bu
amaç doğrultusunda hazırlanan anket soruları iki bölümden oluşmaktadır.
Birinci bölümde kullanılan keman metotları genel olarak tespit edilmiştir ve bu metotları
kendi değerlendirmelerinize göre numaralandırıp, derecelendirilmeniz istenmiştir (1,2,3…) gibi.
İkinci bölümde ise; sorulan sorulara, tamamen ele alınmıştır, büyük ölçüde ele alınmıştır,
kısmen ele alınmıştır, çok az ele alınmıştır ve hiç ele alınmamıştır şeklinde ki beş seçenekten size
uygun olan bir seçeneği işaretlemeniz gerekmektedir.
Verdiğiniz bilgiler gizli tutularak, hiçbir makam veya şahsa bildirilmeyecektir. Kişisel
bilgiler formuna isminizi yazmanıza gerek yoktur.
Yapılan bu araştırmada, ulaşılabilen Anadolu Güzel Sanatlar Liseleri keman
öğretmenlerine katkılarından dolayı teşekkür ederim.
Saygılarımla…
Özlem ALTINEL
Araştırmacı
35

ANADOLU GÜZEL SANATLAR LİSELERİNDE KULLANILAN BAŞLANGIÇ
KEMAN METOTLARININ İNCELENMESİ
KİŞİSEL BİLGİLER
1- Çalışmakta olduğunuz AGSL’nin bulunduğu il:
……………..
2- Mezun olduğunuz okul.
Eğitim Fakültesi
Güzel Sanatlar Fakültesi
Konservatuar
Diğer…….
3- Öğrenim durumunuz
Lisans
Yüksek Lisans
Doktora
Sanatta yeterlilik
4- Mesleğinizdeki çalışma süreniz kaç senedir
…………….
5- Görev yapmakta olduğunuz AGSL’deki çalışma süreniz kaç senedir
……………
6- Görev yaptığınız AGSL’nin kadrolu öğretmeni misiniz
…………..
36

ANADOLU GÜZEL SANATLAR LİSELERİNDE KULLANILAN BAŞLANGIÇ
KEMAN METOTLARININ İNCELENMESİ
1-Başlangıç aşamasında kullandığınız keman metod/metodlarını belirterek
kullanım sıklığına göre numaralandırınız 1,2,3,4….. (birden fazla şık belirtebilirsiniz)
CRICKBOOM, M ( )
HOHMANN ( )
SUZİKİ ( )
KAYSER, H.E. ( )
KÜCHLER, F. ( )
SCHRADIECK, H. ( )
SEVCIK, O. ( )
SEYBOLD, A. ( )
SITT, H. ( )
ŞENDURUR, Y. ÇİLDEN, Ş. ( )
GÜNAY, E ve UÇAN, A.
(Çevreden Evrene Keman Eğitimi) ( )
UÇAN, A.
(Keman Ders Kitabı Lise Hazırlık AGSL için) ( )
CAN, Ö ( Keman eğitimi I ) ( )
37

A-) Kuramsal bilgilere ait sorular
2- Keman eğitiminde kullandığınız başlangıç keman metot/metotları, keman ve
yaya ait temel bilgileri (yapısı, tarihçesi, fiziki özellikleri) ne ölçüde ele almıştır
a) Tamamen b)Büyük ölçüde c)Kısmen d)Çok az e)Hiç
3- Keman eğitiminde kullandığınız başlangıç keman metot/metotları, keman bakım
onarım restorasyon ve akort ile ilgili konuları ne ölçüde ele almıştır
a) Tamamen b)Büyük ölçüde c)Kısmen d)Çok az e)Hiç
4- Keman eğitiminde kullandığınız başlangıç keman metot/metotları, çalgının
duruş-tutuş pozisyonlarını ne ölçüde ele almıştır
a) Tamamen b)Büyük ölçüde c)Kısmen d)Çok az e)Hiç
B-1) Teknik bilgilere ait sorular
5- Keman eğitiminde kullandığınız başlangıç keman metot/metotları, yayın tel
üzerinde kullanım çalışmalarını ( yayı tele sürtüş ve kemandan ses üretiş ) ne ölçüde ele
almıştır
a) Tamamen b)Büyük ölçüde c)Kısmen d)Çok az e)Hiç
6- Keman eğitiminde kullandığınız başlangıç keman metot/metotları, çoğunlukla
hangi öğretim sırasını takip etmektedir
a) Sağ el b) Sol el c) Sağ ve sol el bir arada
7- Sizce metotlarda öncelikli olarak hangi öğretim sırası takip etmelidir
a) Sağ el b) Sol el c)Sağ ve sol el bir arada
8- Keman eğitiminde kullandığınız başlangıç keman metodunda/metodlarında,
hangi tel ile çalışmalara başlanmıştır
a) Mi b) La c) Re d) Sol
38

açıklayınız.
9- Sizce metotlarda öncelikli olarak hangi tel ile başlanmalıdır Nedenleriyle
a) Mi b) La c) Re d) Sol
………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………
10- Keman eğitiminde kullandığınız başlangıç keman metot/metotları, temel yay
çalışmalarını ne ölçüde ele almıştır ( Detache, Legato, Martele, Spiccato )
a) Tamamen b) Büyük ölçüde c) Kısmen d) Çok az e)Hiç
11- Keman eğitiminde kullandığınız başlangıç keman metot/metotlarında, sol el
kalıbı (pozisyonu) olarak çoğunlukla hangisi kullanılmıştır ( 1: birinci parmak, 2: ikinci
parmak, 3: üçüncü parmak, 4: dördüncü parmak)
a) 1 - 23 - 4 b) 1 – 234 c) 12 – 3 – 4 d) 1 - 2 – 3 – 4 e) 1 – 2 – 34
f) Diğer…
12- Sizce başlangıç keman eğitiminde sol el kalıbı nasıl bir sıra takip etmelidir
a) 1 - 23 - 4 b) 1 – 234 c) 12 – 3 – 4 d) 1 - 2 – 3 – 4 e) 1 – 2 – 34 f) Diğer…
13- Keman eğitiminde kullandığınız başlangıç keman metot/metotları, öğretilen sol
el parmak kalıplarına (pozisyonlarına) uygun parmak egzersizlerini ne ölçüde ele almıştır
a) Tamamen b) Büyük ölçüde c) Kısmen d) Çok az e) Hiç
14- Keman eğitiminde kullandığınız başlangıç keman metot/metotları, başlangıç
yay tekniklerine (Detache, Legato, Martele, Spiccato) yönelik alıştırmaları ne ölçüde ele
almıştır
a) Tamamen b)Büyük ölçüde c)Kısmen d)Çok az e)Hiç
15- Size göre başlangıç yay teknikleri nasıl bir sıra takip etmelidir Lütfen
derecelendiriniz(1,2,3…)
a) Detache ( ) b) Legato ( ) c) Martele ( ) d) Spicatto ( ) e) Diğer ( )
39

16- Keman eğitiminde kullandığınız başlangıç keman metot/metotları, çift ses
çalışmalrını ne ölçüde ele almıştır
a) Tamamen b)Büyük ölçüde c)Kısmen d)Çok az e)Hiç
17- Keman eğitiminde kullandığınız başlangıç keman metot/metotları, hangi
değiştirici işaretleri ilk olarak ele almıştır
a) Diyez sırası ile b) Bemol sırası ile
18- Size göre başlangıç keman metot/metotlarında, hangi değiştirici işaretler
öncelikli olarak ele alınmalıdır
a) Diyez sırası ile b) Bemol sırası ile
B – II ) Başlangıç düzeyi sonrasına ait sorular
19- Keman eğitiminde kullandığınız başlangıç keman metot/metotları, ikili (duo)
çalışmalarını ne ölçüde ele almıştır
a) Tamamen b)Büyük ölçüde c)Kısmen d)Çok az e)Hiç
20- Keman eğitiminde kullandığınız başlangıç keman metot/metotları, pissicato,
tril, floje gibi teknik çalışmaları ne ölçüde ele almıştır
a) Tamamen b)Büyük ölçüde c)Kısmen d)Çok az e)Hiç
21- Keman eğitiminde kullandığınız başlangıç keman metot/metotları, vibrato
çalışmalarını ne ölçüde ele almıştır
a) Tamamen b)Büyük ölçüde c)Kısmen d)Çok az e)Hiç
22- Keman eğitiminde kullandığınız başlangıç keman metot/metotları, konum
(pozisyon) geçişlerini kapsayan çalışmaları ne ölçüde ele almıştır
a) Tamamen b)Büyük ölçüde c)Kısmen d)Çok az e)Hiç
23- Keman eğitiminde kullandığınız başlangıç keman metot/metotları, sağ ve sol
ele yönelik öğrenilmiş tüm teknikleri kapsayan çalışmaları (yay çeşitlemeli dizi, arpej ve
oktav çalışmaları…vb. ) ne ölçüde ele almıştır
a) Tamamen b)Büyük ölçüde c)Kısmen d)Çok az e)Hiç
40

24- Keman eğitiminde kullandığınız başlangıç keman metot/metotları, sağ ve sol
ele yönelik öğrenilen teknik bilgilerin pekiştirileceği eserleri ne ölçüde ele almıştır
a) Tamamen b)Büyük ölçüde c)Kısmen d)Çok az e)Hiç
25- Keman eğitiminde kullandığınız başlangıç keman metot/metotları, etüt ve
eserlerin özelliklerini ne ölçüde ele almıştır
a) Tamamen b)Büyük ölçüde c)Kısmen d)Çok az e)Hiç
yeterlimidir
26- AGSL keman eğitiminde kullanılan başlangıç keman metotları sizce
a) Tamamen b)Büyük ölçüde c)Kısmen d)Çok az e)Hiç
27- AGSL keman eğitiminde kullanılan başlangıç keman metotları hakkındaki
düşünceleriniz ve önerileriniz nelerdir Lütfen yazınız.
……………………………………………………………………….........................
................................................................................................................................................
41