Anton Çehov

eyefendiciğim! Tek kusuru kimi notaları karnından çıkarması, "re"leri baş
sesiyle söylemesiydi. Dediklerine bakılırsa, Tambirlik'ten ders almış. Kalabalık
dinleyici topluluğuna konserler verdiği salonu ona Anyutoçka ile ikimiz
bulmuştuk. Bunun karşılığında o da bize günler, geceler boyu şarkı söyledi,
Anyutoçka'ya şan dersi verdi. Kentimize gelişi... yanılmıyorsam on iki yıl
önceydi, büyük perhize raslıyordu. Hayır, hayır, daha çok oldu... Bende akıl mı
kaldı ki! Anyutoçka, Nadeçka kaçında şimdi!
- On iki.
- Evet, on iki... Buna on ay daha eklersek tamı tamına on üç yıl eder. Diyorum
ya, kentimizin sanat yaşamı o zamanlar çok daha canlıydı... Hayır dernekleri
adına düzenlenen baloları anımsayın bir kere! Ne kadar güzeldi, değil mi
Şarkılar söylenir, piyesler oynanır, romanlar okunurdu. Savaştan sonraki
günlerdi. Kentimize Türk tutsak subayların getirildiği sıralar Anyutoçka
yaralılar adına bir gece düzenlemişti. O toplantı sonunda eline tam bin yüz
ruble geçti. Yemin ederim, Türk subayları Anyutoçka'nın söylediği şarkılara
bayıldılar; elini biri bırakıyor, öbürü öpüyordu. Keh keh keh! Asyalı ama
değerbilir bir halk şu Türkler! Gece öylesine başarılı geçti ki, günceme bile
düşmüşüm. Bin sekiz yüz yetmiş altıda mı olduydu bu, yoksa yetmiş yedide mi
Durun, Türklerin kentimize geldiği yıl hangisiydi Anyutoçka, bizim Kolya kaç
yaşına bastı
Esmer yüzlü, kömür gibi kara saçlı, kara gözlü bir yumurcak olan Kolya soruyu
kendisi yanıtladı:
- Yedisindeyim, babacığım.
Lopnev içini çekti, Şaramıkin'i desteklercesine;
- Yaşlandık artık, eski enerjimiz kalmadı, dedi. Đşte asıl neden bu.
Kocadığımızı kabul etmeliyiz, azizim. Yeni girişimciler yok, biz eskiler de
yaşlandık. Hani nerede içimizdeki o ateş Gençlik yıllarında kent halkının can
sıkıntısı çekmesine göz yummazdım... O zamanlar Anna Pavlovna'nın sağ
koluydum... Hayır dernekleri adına balo mu verilecek, piyango çekilişi mi
yapılacak, ya da kentimize gelen bir sanatçıya destek mi olunacak, her şeyi
bırakıp işe girişirdim. Hele bir kış öylesine koşturmuş, çabalamıştım ki,
yorgunluktan yatağa düştüm. O kışı unutabilir miyim hiç Yangın felaketi
geçirenler için Anna Pavlovna ile el ele verip yazdığımız oyunu anımsıyor
musunuz
- Evet, hangi yıldı hele
- Aradan fazla geçmedi, canım. Bin sekiz yüz yetmiş dokuz muydu, neydi
Sanıyorum, seksendi. Söyler misiniz, sizin Vanya kaçında şimdi
Anna Pavlovna odasından bağırdı:
- Beşinde.
- Demek şöyle böyle altı yıl olmuş... Đşte azizim, o günler bambaşkaydı.
Đçimizden güç fışkırırdı. O ateş kalmadı şimdi.
Lopnev ile Şaramıkin derin derin iç çektiler. Şöminede yanan kütükler son kez
alazlandı, sonra yavaş yavaş külle kaplandı.
UNVANLAR KALDIRILDI
Su taşkınından sonraki günlerden birinde, asteğmenlikten emekli toprak ağası
Vıvertov, topoğrafya mühendisi Katavasov'u yurtluğunda (21) ağırlamaktaydı.
Yemeklerini yedikten sonra sıra günün olaylarını konuşmaya geldi. Katavasov,
kentte yaşayan biri olarak Vıvertov'a taze haberler getirmişti. Kolera
salgınından, savaştan, hatta pay senetlerinin son günlerde bir kapik değer
kazanmamasından söz etti. Vıvertov yeni bir şey işittikçe ah çekiyor, "Demek,
öyle ha! Şuna bakın! Vay vay!" gibi sözlerle heyecanını belirtiyordu.
Biraz sonra merak edip sordu:
- Omzunuzda rütbe işareti göremiyorum. Semyon Antipıç. (22) Neden acaba
Topoğrafya mühendisi hemen yanıt vermedi. Bir süre suskun oturduktan, votkasını
yudumladıktan sonra elini salladı.
- Boş verin, canım. Kaldırdılar...
- Demeyin! Nasıl olur Çoktandır gazete okuduğum yok, o yüzden değişikleri
öğrenemiyorum. Yoksa yalnızca sivil bakanlıklarda mı kaldırdılar rütbeleri Ne
dersiniz Eğer öyleyse bir bakıma iyi olmuş. Çünkü erler sizleri subaylarla