Anton Çehov

- Götürüyorlar! Götürüyorlar! sesleri yükseliyor.
Mımrina'nın evinden bir insan kalabalığı sökün ediyor. Yüzlerinden üzüntü akan
iki polis memuru en önde yürümektedir. Onların ardından da triko paltolu,
silindir şapkalı güvey Aplombov... Delikanlının yüzünde, "Ben namuslu bir
adamım, ama kimsenin beni aldatmasına izin veremem!" diyen bir anlam var. Genç
adam ikide birde başını arkaya çevirerek:
- Durun, adalet size benim ne kıratta bir adam olduğumu gösterecek! diye
homurdanıyor.
Daha geriden Tatyana Petrovna ile Daşenka yürüyorlar. Kalabalığın sonundaysa
elinde defter tutan kapıcıyla bir sürü çocuk göze çarpıyor.
Çamaşır yıkayan kadınlar önlerinden geçtiği sırada Daşenka'ya soruyorlar:
- Niye ağlıyorsun, gelin kız
Soruyu onun yerine annesi yanıtlıyor:
- Döşeğe acıyor da... Tam on beş okka kuş tüyü koymuştuk, yavrum! Hem de ne tüy!
Elimizle tek tek seçmiştik, arasında bir tanecik telek yoktu. Bu geçkin yaşımda
bu da mı gelecekti başıma!
Kalabalık köşeyi dönüyor, Piatisobaçyi Sokağı eski sessizliğine bürünüyor.
Tüyler o günün bitimine değin havada uçuşup duruyorlar...
YAŞAYAN TARĐHLER
Valilik danışmanı Şaramıkin'in odası hoş bir loşluğa bürünmüş. Yeşil kalpaklı
geniş tunç abajur duvarları, mobilyaları, insanların yüzlerini Ukrayna
gecelerini anımsatan yeşil bir renge boyuyor... Şöminede sönmeye yüz tutmuş odun
ateşi arada bir parlayıverince yüzlere yangın kızıllığı vursa da bu durum odanın
renk uyumunu bozmuyor, ressamların deyimiyle "genel hava" değişmiyor.
Memur tarzı favorilerine kır düşmüş, gök gözlü, uysal bakışlı, ileri yaşlarda
bir bay olan Şaramıkin, yemeğini yeni yemiş bir adamın gevşekliği içinde
şöminenin önündeki koltuğunda oturmaktadır. Yüzünden sevecenlik okunuyor,
dudaklarına hüzünlü bir gülümseme yapışmış sanki. Onun biraz ilerisinde, kırk
yaşlarında, babayiğit bir adam, vali yardımcısı Lopnev küçük bir kanepede
ayaklarını şömineye doğru uzatarak otururken tembel tembel geriniyor. Piyanonun
yanında Şaramıkin'in çocukları Nina, Kolya, Nadya, Vanya didişip duruyorlar.
Bayan Şaramıkin'in odasının kapı aralığından ürkek bir ışık sızıyor içeriye.
Orada, çalışma masasının başında otuz yaşlarında, alımlı, civelek bir kadın
olan, Şaramıkin'in karısı, Kadınlar Derneği'nin başkanı Anna Pavlovna kitap
okumakta; burun gözlüğünün arkasında canlı gözleri Fransızca romanın
sayfalarında fıldır fıldır dolaşmaktadır. Romanın altında yıpranmış bir kâğıt
göze çarpmaktadır, bir yıl önceki Kadınlar Derneği hesap bilançosudur bu.
Yumuşak bakışlarını kütüklerin kızıllığına diken Şaramıkin:
- Eskiden kentimiz daha şanslıydı, dedi. Tanınmış sanatçılardan birini
seyretmeden kışı geçirdiğimizi anımsamıyorum. Ayrıca ünlü oyuncuların,
şarkıcıların uğrak yeriydi bizim burası. Ya şimdi öyle mi Birkaç hokkabazdan,
sokak şarkıcısından başkasını gördüğümüz yok. Bunlarla mı estetik zevkimizi
gidereceğiz Ormanda yaşar gibiyiz vallahi. Beyefendi, hani bir Đtalyan ağlatı
oyuncusu gelmişti... Adı neydi bakayım Uzun boylu, esmer bir adamdı. Adı
dilimin ucunda. Tamam, Luigi Ernesto de Ruggero! Ne büyük bir yetenekti!
Söylediği her sözün ardından yer yerinden oynuyordu. Karım Anyutoçka adama az
destek vermedi doğrusu. Tiyatro salonunu o buldu, on temsilin biletlerini o
sattı. Bunun karşılığında da adam bizimkine konuşma sanatını, mimikleri öğretti.
Can adamdı, doğrusu. Kentimize gelmesinin üzerinden... yanılmıyorsam... on iki
yıl geçti. Evet, tam olarak söyleyebilirim, on yıldan fazla değil. Anyutoçka,
bizim Nina kaç yaşında
Anna Pavlovna odasından seslenir:
- On. Niçin sormuştun
- Hiç, şekerim. Bir şey için gerekti de... Kentimize uğrayan şarkıcılar
birbirinden üstündü. Hani şu "tenore di grazia"yı (20) anımsıyor musunuz Adı da
Prilipçin'di. Sarışın, yakışıklı, sevimli bir adam. Tıpkı Parisliler gibi
zarifti davranışları. Hele yüzünün anlatımı ne denli etkileyiciydi! Ya o sesi,