PDF Dosyası - Ankara Üniversitesi Kitaplar Veritabanı

PDF Dosyası - Ankara Üniversitesi Kitaplar Veritabanı PDF Dosyası - Ankara Üniversitesi Kitaplar Veritabanı

kitaplar.ankara.edu.tr
from kitaplar.ankara.edu.tr More from this publisher
11.01.2015 Views

Câbir'in sahifesi hadisçiler aras ında şöhret kazand ıktan sonra pek çok kimse bu sabâfeden rivayet etme ğe başlamıştır. Meselâ Ahmed İbn 1.1anbel, Ebu (Avâ ııe tariluyle Ebü Bi şr'in Suleymân İbn lays'tan rivayet etti ği bir hadis nakleder 178. Bu hadisin nihayetinde Ebü

mek yanh ş olmaz. Filhakika Eba Sufyan' ın hadisleri el-A(me ş, Ebii Bi şr, el- Mu§enna İbn Şabbah ve daha bir çok kimse taraf ından rivayet Biz burada bir misal olmak üzere yaln ız el-A(me ş'irı rivayetine k ısaca temas etmek istiyoruz. Bu suretle, me şktır sahabi Cabir İbn `Abdillah' ın Hazreti Peygamberden rivayet etti ği hadislerin, kitaplar ın tasnifi devrine kadar nas ıl bir yol takip ederek geldiklerini küçük bir örnekle göstermi ş olaca ğız. İbn (Adi, Ebu Sufyan' ın Cabir'den sâlih hadis'« rivayet etti ğini, ayn ı hadislerin de el-A(me ş tarafından Eba. Sufyan'dan nakledildi ğini söyledikten sonra "el-A (me ş'ten Ebii Sufyan' ın hadislerini nakledenlerin hepsi de güve nilir kimselerdir; keza Ebii Sufyiin da reddedilecek bir kimse de ğildir" der° 86. İbn Hacer ise, el-A (me ş'in Eba Sufyan' ın ravisi olduğunu 187, Ebü Bekr el-Bezzar'dan naklen onun Ebil Sufyan'dan rivayet etti ği yüz kadar hadisin bir sahifeden ibaret bulundu ğunu" 8 söyler. Görülüyor ki Suleyman İbn Kays' ın Cabir'den yazm ış olduğu sahife bir taraftan Ebfı Bişr - Ebii `Avan tarik ıyle nakledilirken, di ğer taraftan da Ebii Sufyar ı - el-Aeme ş taraikiyle nakledilmiştir. Şüphesiz, gerek Suleyman İbn Kays'tan ve gerekse Eba Sufyan'dan aynı sahifeyi rivayet eden ba şka kimseler de vard ır. Bizim verdiğimiz bir kaç misal, hadislerin nas ıl yaz ılı bir kayna ğa dayan ılarak rivayet edildiklerini gösterme ğe yeterlidir. Hadis tarihi bak ımından mühim olan husus budur. d. (Ah İbn sahifesi Hazreti Peygamberin amcazadesi ve ayn ı zamanda damad ı olan (Ali İbn EM. Talib'in elinde de sadakat ve diyet hükümlerini ihtiva eden bir sahifenin bulunduğu, muhtelif kaynaklar ın verdikleri haberlerden anla şdır 189 . Bu haberlerden birisinde İbn EM Talib şöyle demektedir: "Hazreti Peygamberden, Kur'ândan ve şu sahifedekilerden ba şka bir şey y-az ınad ık'". Bununla beraber, (Ali'nin bu sahifeden ba şka Kur'ân ile hadisleri de toplad ığını ve kıymetli bir kitap vüci`ıcla getirdiğini bize haber veren rivayetler gelmektedir. Ez-Zehebi'nin Muhammed İbn Sirin'den nakletti ği bir habere göre (Ali, Hazreti Peygamberin vefat etti ği s ıralarda, Kur'an' tenzil üzerine toplam ış bulunuyoxclu. Hatta kendisini bu i şe o kadar vermi şti ki, Hazreti Peygamberin vefat ı üzerine Hilafet makam ına geçen Ebil Bekr'e bey'at etmek f ırsat ını bile bula- 186 F/-Kamil, II. 109a. 187 İbn Hacer, Tehz1b, V. 26. 188 Aynı eser, IV. 224. 189 l'ılesern bkz. el-Bub*ri, şalı/b, I. 36; IV. 30; Ebii Davnd, Sunen, I. 469; Ahmed İbn Musned, I. 81, I. 81, 102, 118, 119, 126; eI-Zehebi, Tezkire, I 12; Tartbu'l-İslam, II. 199; el-Herevi, Zemmu'l-keldm, I. 116a. 190 Meseltı bkz. ez-Zehebt, Tezkire, I. 12. 51

mek yanh ş olmaz. Filhakika Eba Sufyan' ın hadisleri el-A(me ş, Ebii Bi şr, el-<br />

Mu§enna İbn Şabbah ve daha bir çok kimse taraf ından rivayet<br />

Biz burada bir misal olmak üzere yaln ız el-A(me ş'irı rivayetine k ısaca temas<br />

etmek istiyoruz. Bu suretle, me şktır sahabi Cabir İbn `Abdillah' ın Hazreti<br />

Peygamberden rivayet etti ği hadislerin, kitaplar ın tasnifi devrine kadar nas ıl<br />

bir yol takip ederek geldiklerini küçük bir örnekle göstermi ş olaca ğız.<br />

İbn (Adi, Ebu Sufyan' ın Cabir'den sâlih hadis'« rivayet etti ğini, ayn ı<br />

hadislerin de el-A(me ş tarafından Eba. Sufyan'dan nakledildi ğini söyledikten<br />

sonra "el-A (me ş'ten Ebii Sufyan' ın hadislerini nakledenlerin hepsi de güve<br />

nilir kimselerdir; keza Ebii Sufyiin da reddedilecek bir kimse de ğildir" der° 86.<br />

İbn Hacer ise, el-A (me ş'in Eba Sufyan' ın ravisi olduğunu 187, Ebü Bekr el-Bezzar'dan<br />

naklen onun Ebil Sufyan'dan rivayet etti ği yüz kadar hadisin bir<br />

sahifeden ibaret bulundu ğunu" 8 söyler. Görülüyor ki Suleyman İbn Kays' ın<br />

Cabir'den yazm ış olduğu sahife bir taraftan Ebfı Bişr - Ebii `Avan tarik ıyle<br />

nakledilirken, di ğer taraftan da Ebii Sufyar ı - el-Aeme ş taraikiyle nakledilmiştir.<br />

Şüphesiz, gerek Suleyman İbn Kays'tan ve gerekse Eba Sufyan'dan<br />

aynı sahifeyi rivayet eden ba şka kimseler de vard ır. Bizim verdiğimiz bir kaç<br />

misal, hadislerin nas ıl yaz ılı bir kayna ğa dayan ılarak rivayet edildiklerini<br />

gösterme ğe yeterlidir. Hadis tarihi bak ımından mühim olan husus budur.<br />

d. (Ah İbn sahifesi<br />

Hazreti Peygamberin amcazadesi ve ayn ı zamanda damad ı olan (Ali<br />

İbn EM. Talib'in elinde de sadakat ve diyet hükümlerini ihtiva eden bir sahifenin<br />

bulunduğu, muhtelif kaynaklar ın verdikleri haberlerden anla şdır 189 . Bu<br />

haberlerden birisinde İbn EM Talib şöyle demektedir: "Hazreti Peygamberden,<br />

Kur'ândan ve şu sahifedekilerden ba şka bir şey y-az ınad ık'". Bununla<br />

beraber, (Ali'nin bu sahifeden ba şka Kur'ân ile hadisleri de toplad ığını ve kıymetli<br />

bir kitap vüci`ıcla getirdiğini bize haber veren rivayetler gelmektedir.<br />

Ez-Zehebi'nin Muhammed İbn Sirin'den nakletti ği bir habere göre (Ali, Hazreti<br />

Peygamberin vefat etti ği s ıralarda, Kur'an' tenzil üzerine toplam ış bulunuyoxclu.<br />

Hatta kendisini bu i şe o kadar vermi şti ki, Hazreti Peygamberin vefat<br />

ı üzerine Hilafet makam ına geçen Ebil Bekr'e bey'at etmek f ırsat ını bile bula-<br />

186 F/-Kamil, II. 109a.<br />

187 İbn Hacer, Tehz1b, V. 26.<br />

188 Aynı eser, IV. 224.<br />

189 l'ılesern bkz. el-Bub*ri, şalı/b, I. 36; IV. 30; Ebii Davnd, Sunen, I. 469; Ahmed İbn<br />

Musned, I. 81, I. 81, 102, 118, 119, 126; eI-Zehebi, Tezkire, I 12; Tartbu'l-İslam, II.<br />

199; el-Herevi, Zemmu'l-keldm, I. 116a.<br />

190 Meseltı bkz. ez-Zehebt, Tezkire, I. 12.<br />

51

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!