PDF Dosyası - Ankara Üniversitesi Kitaplar Veritabanı

vayetini menettikleri ve gelecek nesillerin onu ö ğrenmesine engel olduklar ı
düşünülemez.
1. Hadis kitabetinin yasaklanmas ı
B. HAD İSLER İN YAZILMASI
İlk devirde, Hazreti Peygamberden i ştilip muhafaza edilen hadislerin
tedvin edilmedi ği, yani bir kitap halinde toplan ıp yazılmadığı bir gerçektir.
Her şeyden önce şunu belirtmek gerekir ki, bu devirde sahabenin yaz ı bilgisi,
buna imkan vermiyecek derecede k ıttı. Maamafih ilk devirdeki yaz ı durumu,
hadis tedvirıini engelleyen bir ama say ılmasa bile, nübüvvetin ba şlangıcından
itibaren, Hazreti Peygamberin, dinin şerh ve izah" mahiyetinde olan bütün
konu şmaların kağıt yerine kullan ılan hurma yapra ğı, deri, geni ş kemikler
ve lavha halindeki ta şlar üzerine yazmamn, sonra da bunlar ı muhafaza etmenin
güçlüğü, hadis tedvinini engelleyebilecek ilk âmillerden say ılmak icabeder.
Bununla beraber, daha Hazreti Peygamber hayatta iken, hadis yazmağa
te şebbüs eden ve iktidarlar ı nisbetinde sakifeler vücüda getiren sahabiler
de yok de ğildir. İşin güçlüğüne rağmen bu sahifelerin meydana ç ıkarılmas
ı bile, ilk devirde hadisin kazand ığı de ğeri göstermeğe yeter bir delil sayılmalıdır.
Kaynaklar, Hazreti Peygamber hayatta iken ba şlayan hadis kitabetini
iki devre içerisinde mütalâ ederler. Birincisi, hadis yazmak için kendisine
müracaat eden sahabilere, Hazreti Peygamberin izin vermedi ği devredir İkinci
devrede ise bu yasak ruhsata ink ılab etmi ş ve hadis yazmak isteyen sahabiler,
biraz önce i şaret etti ğimiz sahifelerini yazma ğa başlam ışlard ır.
Hadis yazmayı yasaklayan en me şhur hadis, Eb ıl Sacid el-Hudzi taraf ından
rivayet edilmi ştir. Bu hatlisinde Hazreti Peygamber şöyle buyurmu ştur:
"Benden (bir şey) yazmayımz. Kim benden Kur'ândan ba şka bir şey
yazd ı ise onu imha etsin. Benden rivayet ediniz, bir beis yoktur. Kim
benim üzerime kasden yalan söylerse cehennemdeki yerine haz ırlansm"".
Yine Ebil Sacid el-kludri'den rivayet edilen bir haberden ö ğrenildiğine göre,
bu sahabi "hadis yazmak için Hazreti Peygamberden izin istemi ş, fakat o,
bu izni vermekten çekinmi ştir".
Hazreti Peygamberin, hadislerin yaz ılmas ını iyi kars ılamadığım gösteren
bir ba şka haber, Ebâ Hurayra'dan rivayet edilmi ştir: "Biz hadis yazarken
Hazreti Peygamber yan ımıza geldi ve: Yazd ığınız şey nedir dedi.
26
70 Muslim, şabt1;, IV. 2298; keza bkz. Talcyfdu'l-`11m, s. 29
71 EbtIatib, Takyld, s. 32.