PDF Dosyası - Ankara Üniversitesi Kitaplar Veritabanı
Share Embed Flag
Download ePaper

PDF Dosyası - Ankara Üniversitesi Kitaplar Veritabanı

PDF Dosyası - Ankara Üniversitesi Kitaplar Veritabanı PDF Dosyası - Ankara Üniversitesi Kitaplar Veritabanı

kitaplar.ankara.edu.tr
from kitaplar.ankara.edu.tr More from this publisher
11.01.2015 Views

Ebiz Zurca ve Kb -ii Hatim'in sahih bilgisinde kendi devirlerinde ya şamış bütün şeyhlerden üstün gördükleri Muslim İbnu'l-Haccac, İmam el-Buhariye ba ğl ılığı ile de tan ınmışt ır. Bir rivayetten ö ğrendiğimize göre, el-Butıârrnin ahnından öperek ona : "B ırak da ayaklarını öpeyim, ey üstadlar ın üstad ı, muhaddislerin efendisi, hadis ılletlerinin tabibi! Sana yaln ız hased edenler düşman olur. Şehadet ederim ki, dünyada senin bir e şin yoktur" demi ştir. Muslim'in el-Buhari'ye olan bu ba ğlıhğı, Nisabfir'da cereyan eden baz ı hadiseler kar şıs ında onu müdafaa etmesinde de aç ıkça görülür. El-BuharPnin tercemesinden bahsederken de belirtti ğimiz gibi, bu büyük imam, Nisabilr'a yerle ştikten sonra, halk ın onun etrafında toplanmas ı, baz ı imamlar ın, bu arada bilhassa Muhammed İbn Yahya ez-Zuhlrnin hased damarlar ının kabarmas ına sebep olmu ş, bundan sonra da el-Buharl, Kur'an lafz ının mahlük olduğu görü şüne sahip bulunmakla itham edilerek halk ın kendisiyle temas ı yasaklanmışt ı. Buna ra ğmen Muslim, el-Buharryi müdafaa etmi ş, onun Nisabrır'dan ayrılmasından sonra bile, onunla irtibat ıın kesmemiş, ziyaretlerini devam ettirmi ştir. Muhammed İbn Yahya'ya, Muslim'in de el-Buharrnin mezhebine mensup olduğunun, hattâ bu yüzden Hicaz ve `Irak'ta azarland ığının, onun yine de bu görü şten rücû etmedi ğinin söylenmesi üzerine, Muhammed İbn Yahya', akdetti ği bir hadis meclisinin sonunda "her kim bu görü şe sâhip ise, ona bizim meclisimizde yer yoktur" demi ş ; Muslim de ridas ını başının üzerine atarak meclisi terketmi ş ve Muhammed İbn Yalıya'dan yazd ığı her şeyi bir hamalm s ırtına vurarak onun evine göndermi ştir. Bu suretle el-Buharl. gibi Muslim'in de Muhammed İbn Yahya ile olan irtibat' kesilmi ş ve bir daha ondan hadis rivayet etmemi ştir. Muslim, arkas ında, hadis konusunda tasnif edilmi ş bir çok eser b ırakarak 261 senesinde Nisabur'da vefat etmi ştir. Onun b ıraktığı eserler aras ında üzerinde durulmas ı ve kısa da olsa hakk ında ayd ınlat ıc ı bilgi verilmesi gereken eser, hiç şüphesiz, el-Buharrnin el-Câmicu' ş-SöNlı'inden sonraki ilk mertebeyi i şgal eden ve Kutub-i Sitte'yi tamamlayan el-Ciimicu' ş-Sahib adlı musannaft ır. Muslim bu eserinde, mükerrerler d ışında 3000 den fazla hadisi biraraya getirmi ş ve her hadisin, konusu ile ilgili oldu ğu baba yerle ştirilmesine ayr ı bir itina göstermi ştir. Ayrıca, her hadisin de ğişik ve kendi nazar ında sahih olan isnadlar ına ve bu de ğişik isnadlarla gelen metin farklar ına yapt ığı i şaretlerle rivayetini de ğerlendirmi ş ve bunlara verdi ği tertip güzelli ğiyle kitabın kolay ve rahat kullan ılmas ını sağlamışt ır. Muslim, ,94/1."'inde ayn ı hadisin tekrar ından şiddetle kaç ınmıştır. Bununla beraber, baz ı sebepler dolay ısıyle tekrar ında fayda mülahaza etmi şse, o hadisi tekrar vermekten çekinmemi ştir. Nitekim kendisi, kitab ın mukaddimesinde buna i şaret etmi ş ve Hazreti Peygamberden senediyle gelen hadisleri 258

tekrars ız olarak vermeyi gaye edindi ğini belirttikten sonra şöyle demiştir: "Ancak kendisinde fazla mana bulunan hadisin tekrar ından müsta ğni kalmamayan bir yerin gelmesi, yahutta orada bulunan bir ıllet dolayıs ıyle ba şka bir isnad ın yan ında vaki olan bir isnad olmas ı halinde bu tekrar zaruridir; çünkü hadiste kendisine ihtiyaç duyulan fazla bir mana, tam bir hadis hükmündedir. Bundan dolay ı, kendisinde vasfetti ğimiz ziyadelik mevcud olan hadisin tekrar edilmesi, yahut mümkin ise, kısa olduğu için bu mana= hadisin tamam ından ayırt edilmesi gerekir. Fakat hazan onu bütününden ay ırmak güç olur. Bu zorluk mevcud oldu ğu zaman hadisi kendi heyeti ile tekrar etmek daha sabr ın yoldur. Amma bizden, kendisine bir ihtiyaç yok iken bütün ile tekrarmda zaruret görmediğimiz hadisi inşallah tekrar ına yana şmayaca ğız" (Şahiti mu- Isaddimesi, I. 4-5). Muslim, hazreti Peygamberden senedle gelen hadisleri, keza bu hadislerin râvilerir üç k ısma ay ırm ış ve kitab ını telif ederken bu üç k ısmı daima gözönünde bulundurmu ştur. Onun bu taksimine göre, birinci k ısmında, her türlü ayıb ve kusurdan salim, en temiz ve en mükemmel hadis yer al ır. Keza birinci kısımda yer alan râviler de, bu çe şit hadislerin râvileri olup, hepsi de istikamet ebli, naklettikleri şeyleri iyi bilen ve sağlam bir şekilde muhafaza eden, rivayetleri aras ında şiddetli ihtilaf ve ihtilat bulunmayan kimselerdir. Muslim, kitab ın ı hangi bölüm veya bab ında olursa olsun, önce bu derecedeki hadisleri nakletmi ştir. Muslim'in taksiminde ikinci k ısmı te şkil eden hadisler, birinci kısımdaki hadislerin sendelerinde yer alan ravilerin derecesinde olmayan, h ıfz ve itkan ile vas ıfland ırılmamış kimselerin rivayet ettikleri hadislerdir. Ancak bu çe şit hadislerin râvileri, her ne kadar birinci k ısım ravilerinin derecesine eri şmemiş olsalar bile, do ğruluk, dürüstlük, ilim al ış veri şi, bunları da ~Ur. K ısacas ı ikinci kıs ım râvileri, lııfz ve itkan yönünden mutavass ıt olan kimselerdir. İşte Muslim, kitab ında, önce birinci kısımda bulunan hadislere yer vermi ş, sonra bu ikinci kısım hadisleri almıştır. Üçüncü kısım hadisleri ise, hadis ehli nazar ında, yahut hadisçilerin ço ğu nazar ında töhmetli olan, hadislerinin ço ğu munker ve yanl ış bulunan, yahut yalan söyleyen ve hadis uyduran kimselerin rivayet ettikleri hadislerdir. Muslim bu gibi kimslerin hadislerine kitab ında yer vermemi ştir. (aynı yer). El-BuharI ve Muslim'in el-Cd ıni

Ebiz Zurca ve Kb -ii Hatim'in sahih bilgisinde kendi devirlerinde ya şamış<br />

bütün şeyhlerden üstün gördükleri Muslim İbnu'l-Haccac, İmam el-Buhariye<br />

ba ğl ılığı ile de tan ınmışt ır. Bir rivayetten ö ğrendiğimize göre, el-Butıârrnin<br />

ahnından öperek ona : "B ırak da ayaklarını öpeyim, ey üstadlar ın üstad ı,<br />

muhaddislerin efendisi, hadis ılletlerinin tabibi! Sana yaln ız hased edenler<br />

düşman olur. Şehadet ederim ki, dünyada senin bir e şin yoktur" demi ştir.<br />

Muslim'in el-Buhari'ye olan bu ba ğlıhğı, Nisabfir'da cereyan eden baz ı hadiseler<br />

kar şıs ında onu müdafaa etmesinde de aç ıkça görülür. El-BuharPnin tercemesinden<br />

bahsederken de belirtti ğimiz gibi, bu büyük imam, Nisabilr'a<br />

yerle ştikten sonra, halk ın onun etrafında toplanmas ı, baz ı imamlar ın, bu arada<br />

bilhassa Muhammed İbn Yahya ez-Zuhlrnin hased damarlar ının kabarmas ına<br />

sebep olmu ş, bundan sonra da el-Buharl, Kur'an lafz ının mahlük olduğu görü<br />

şüne sahip bulunmakla itham edilerek halk ın kendisiyle temas ı yasaklanmışt<br />

ı. Buna ra ğmen Muslim, el-Buharryi müdafaa etmi ş, onun Nisabrır'dan<br />

ayrılmasından sonra bile, onunla irtibat ıın kesmemiş, ziyaretlerini devam ettirmi<br />

ştir. Muhammed İbn Yahya'ya, Muslim'in de el-Buharrnin mezhebine<br />

mensup olduğunun, hattâ bu yüzden Hicaz ve `Irak'ta azarland ığının, onun<br />

yine de bu görü şten rücû etmedi ğinin söylenmesi üzerine, Muhammed İbn<br />

Yahya', akdetti ği bir hadis meclisinin sonunda "her kim bu görü şe sâhip ise,<br />

ona bizim meclisimizde yer yoktur" demi ş ; Muslim de ridas ını başının üzerine<br />

atarak meclisi terketmi ş ve Muhammed İbn Yalıya'dan yazd ığı her şeyi<br />

bir hamalm s ırtına vurarak onun evine göndermi ştir. Bu suretle el-Buharl.<br />

gibi Muslim'in de Muhammed İbn Yahya ile olan irtibat' kesilmi ş ve bir daha<br />

ondan hadis rivayet etmemi ştir.<br />

Muslim, arkas ında, hadis konusunda tasnif edilmi ş bir çok eser b ırakarak<br />

261 senesinde Nisabur'da vefat etmi ştir. Onun b ıraktığı eserler aras ında<br />

üzerinde durulmas ı ve kısa da olsa hakk ında ayd ınlat ıc ı bilgi verilmesi gereken<br />

eser, hiç şüphesiz, el-Buharrnin el-Câmicu' ş-SöNlı'inden sonraki ilk mertebeyi<br />

i şgal eden ve Kutub-i Sitte'yi tamamlayan el-Ciimicu' ş-Sahib adlı musannaft<br />

ır. Muslim bu eserinde, mükerrerler d ışında 3000 den fazla hadisi biraraya<br />

getirmi ş ve her hadisin, konusu ile ilgili oldu ğu baba yerle ştirilmesine ayr ı<br />

bir itina göstermi ştir. Ayrıca, her hadisin de ğişik ve kendi nazar ında sahih<br />

olan isnadlar ına ve bu de ğişik isnadlarla gelen metin farklar ına yapt ığı i şaretlerle<br />

rivayetini de ğerlendirmi ş ve bunlara verdi ği tertip güzelli ğiyle kitabın<br />

kolay ve rahat kullan ılmas ını sağlamışt ır.<br />

Muslim, ,94/1."'inde ayn ı hadisin tekrar ından şiddetle kaç ınmıştır. Bununla<br />

beraber, baz ı sebepler dolay ısıyle tekrar ında fayda mülahaza etmi şse,<br />

o hadisi tekrar vermekten çekinmemi ştir. Nitekim kendisi, kitab ın mukaddimesinde<br />

buna i şaret etmi ş ve Hazreti Peygamberden senediyle gelen hadisleri<br />

258

logo

Ürünler

Kaynaklar

Şirketler

Terms of service
Privacy policy
Cookie policy
Cookie settings
Imprint
Change language
Made with love in Switzerland
© 2024 Yumpu.com all rights reserved

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!