PDF Dosyası - Ankara Üniversitesi Kitaplar Veritabanı

dislere Sunenlerde rastlanmaz. Bu bak ımdan Câmieler, ismin de deIalet etti ği
gibi, akla gelebilecek her konudaki mü şkilin halli için ba şvurulabilecek en
mufassal hadis koleksiyonlar ı sayılır.
İkinci as ırda Gimic ad ı verilen bu tip eserlerin ilk musann ıfı MA(MER
İbn RYIS İD el-Ezdi (Ö. 153)mdir. İki yazma nüshas ı zaman ımıza kadar intikal
eden' ve (Abdurrazzük İbn Hemmiim' ın Mu şannaf adlı eserinin sonunda
ne şredilen bu kitap hadis tarihi yönünden büyük bir ehemmiyeti haizdir 812 .
El-Ciimicu'l-Keldr ve el-CCımicu' ş-Sağir adlı iki eseriyle Ebü cAbdillah SUF-
Yik N İbn Mesrük es-SEVRI el-KMI (Ö. 161) 813, REBIc İBN HABIB el-B ışıl
(Ö. 170) 814 , 'ABDULLAH İBN VEHB İbn Muslim el-Fihri el-Kura şi (0.197r
ve SUFYN İBN `UYEYNE İbn Meymün (Ö. 198) 816, yine bu as ırda
Câmic tasnif eden hadisçilerdir.
d. Musannaflar
İkinci as ırda ortaya ç ıkan ve Musannaf denilen baz ı hadis kitaplar ı vardır
ki, bunlar, Sunen denilen hadis kitaplar ından ayr ı bir özellik ta şımazlar.
Muhtemelen bu eserlerde de fıkıh ahküm ına muteall ık hadisler tasnife tâbi
tutulduklar ı için, yap ılan i şe delâlet etmek üzere, mu şannaf tabiri kullanılmış -
810 Bkz. 791 No.lu dipnot.
811 Bkz. Fuat Sezgin, Hadis Musannafattnin mebdei ve Ma`mer İbn Rit şitrin Ciititi`i, Türkiyat
Mecmuas ı 12 /1955, s. 215-234.
812 Aynı makale.
813 Bkz. Ibn Saccl, Tabakta, VI. 257-260; el-Buhört, Törih, II. 2, 93-94; İbnu'n-Nedim,
el-Fihrist, s. 328-329; Ibn Ebi liötim, Takdimetu'l-cerk, s. 55-126; Kitdbu'l-terk, II. 1, 222-227;
el-Hatib el-Bagdödi, Tdriku Bakitıd, IX. 151-174; Ebü Ndaym,H ılye, VI.356-393; VII. 3-144;
'bn Hallikön, Vafeyiit, II. 127-128; ez-Zehebi, Tezkire, I. 203-207; MrzFin, II. 169; İbn Hacer,
Tehzib, IV. 111-115; Fuat Sezgin, GAS, I. 518-519.
814 Bkz. el-Buhört, Tdrik, II. 1, 277; İbn Ebi ljötim, Kitdbu'l-cerk, I. 2, 457; İbn
Tehzib, III. 241; Fuat Sezgin, GAS, I. 93.
815 Ctni'inin bir kısmı papirüsler üzerinde bulunmu ş olup, halen Döru'l-Kutub el-M ış -
rıyye'de bulunmaktad ır ve 1942 senesinde Dawid-Weil taraf ından ne şredilmi ştir. 1,..1-
yömet'le ilgili bölümünü dinlerken üzerine gelen bir bayg ınlık, 'Abdullah Ibn Vehb'in ölüm sebebi
olarak zikredilir. Tercemesi hakk ında bkz. İbn Sacd, Tabakta, VII. 2, 518; el-Buhört, Tdritt,
III. 1, 218; İbn Ebi Ilötim, Kittıbu'/-cerlı, II. 2, 189-190; İbn Hallikön, Vafeyta, II. 240-242;
ez-Zehebi, Tezkire, I. 304-306; Miziin, II. 521-523; İbn Hacer, Tehzib, VI. 71-74; Fuat Sezgin,
GAS, I. 466.
816 Bkz. el-Buhörl, II. 2, 95; İbn IÇuteybe, el-Macttrif, s. 221; İbn Ebi ljötim, Takdimetu'l-cerk,
s. 32-54; Kitiibu'l-cerk, II. 1, 225-227; Ibnu'n-.Nedim, el-Fihrist, s. 330; Ebü Ndaym,
If ılye, VII. 270-318; el-ljatib el-Bagdödi, Tttrilıu Bağditd, IX. 174-184; İbn Hallikân, Vafey,:ıt,
II. 129-130; ez-Zehebt, Tezkire, I. 262-265; MIzifin, II. 170-171; İbn Hacer, Tehz ib, IV. 117-122;
Fuat Sezgin, GAS, I. 96.
212