PDF Dosyası - Ankara Üniversitesi Kitaplar Veritabanı
PDF Dosyası - Ankara Üniversitesi Kitaplar Veritabanı
PDF Dosyası - Ankara Üniversitesi Kitaplar Veritabanı
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
larıyle İslam tarihinde büyük bir fitnenin ilk ate şleyicileri olmu şlard ır. Üçüncü<br />
asr ın ba şlarında, halkul-Kur'ön inanc ı ile ilgili olarak açt ıkları kampanyada,<br />
zaman ın hadis ve fıkıh imamlar ını, bu inancın kabulüne zorlam ışlar,<br />
aklın kabul edemiyece ği i şkenceleri, bu inanc ı kabul etmeyen imamlara reva<br />
görmüşlerdir.<br />
E. HAD İSLER İN TEDVİN VE TASN İFİ<br />
1. Tedvin ne demektir<br />
Tedvin, lugatta cemetmek, toplamak manös ına gelir. Yaz ılı sahifeleri<br />
biraraya getirerek iki kapak aras ında bir kitap yapmak, bu manâda tedvinin<br />
tam kar şılığıdır756. Sahifelerin, kitab ı vücuda getiren, yahut ba şka bir ifade<br />
ile, tedvini yapan kimse taraf ından yaz ılmış olması şart de ğildir. Bununla<br />
beraber, kendi yazd ığı sahifelerle bir kitap vücuda getirebilece ği gibi, ba şkaları<br />
tarafından yaz ılmış sahifeleri de biraraya getirebilir, yani tedvin edebilir.<br />
Hazreti Peygamberin hayat ında baz ı sahabilerin onun hadislerini yazarak<br />
" şakife" ad ı verilen küçük çapta kitaplar vücuda getirdiklerini görmü ş-<br />
tük. (Abdullah ibn (Am"<br />
"Şcichlsa" ad ın ı verdi ği hadis sahifesi, yahut<br />
Hemınöm İbn Munebbih'in Ebü Hurayra'dan yazd ığı ve "Sal4a" adını<br />
verdiği bir başka sahife, bunların aras ında en çok şöhret kazananlar ı idi.<br />
Ancak biz, kitab ım ızın baştarafında bu sahifelerden ve onlar ın yaz ılışından<br />
bahsederken "tedvin" tabirini kullanmam ış, daha çok, yazma i şine delâlet<br />
etmek üzere "kitöbet" lafz ını tekrarlam ıştık. Filhakika konu ile ilgili kaynaklarda,<br />
"kitöbet" ile "tedvin" in, hattâ daha sonra bahis konusu edece<br />
ğimiz "ta şnirin, ayrı ayr ı zamanlarda hadis toplama i şine delâlet etmek<br />
üzere birbirinden farkl ı manölarda kullanılmış oldukları görülür. Kitabet,<br />
Hazreti Peygamber ve sahabe devrindeki hadis yazma i şine delâlet etmektedir.<br />
Tedvin, toplamak manös ına geldiğine göre, Hazreti Peygamber ve sahabe<br />
devrinde böyle bir faaliyetin mevcut oldu ğunu gösterecek hiç bir delile sahip<br />
değiliz. Sadece, baz ı sahabiler, Hazreti Peygamberden bizzat i şittikleri hadisleri<br />
yazmışlar, fakat bu sahabilerden hiç biri, kendi i şittiği hadisler yan ında,<br />
diğer sahabi arkada şlarının işittikleri hadisleri de toplay ıp yazmayı düşünmemi<br />
ş, yahut dü şünmü ş olsa bile böyle bir i şe te şebbüs etmemi ştir. Nitekim<br />
en me şhur sahife sâhibi (Abdullah İbn cAmr, "Süd ıka" adını verdiği sahifesine<br />
bakmak isteyen Mucöhid'e "bu, benim Rasülu'llah (s.a.s.) tan i şittiğim<br />
eş-Şabffe eş-Seıdılscı'd ır ve benimle Rastılu'llah (s.a.s.) aras ında bu hadisleri<br />
756 Kelimenin inanâsi için bkz. n ın Maniür, Tiicu'l-carits, IX. 204.<br />
199
Change language