PDF Dosyası - Ankara Üniversitesi Kitaplar Veritabanı

tebli ğ etti ği Kur'an" Kerimde ve onun beyan ı demek olan Sunnette gören
Araplar, fevc fevc, yeni dine intisab etme ğe ba şlamışlard ır. Onların islam'ı
kabullerinde her hangi bir tehdid veya zorlaman ın bulunabilece ğini düşünmek
mümkin de ğildir. Aksine, Islam' ın sessiz, fakat süratle yay ılmas ında istikballerinin
kötü alubetini gören mekkeli mü şrik reisleri bu geli şmeyi önlemek
için her türlü hakaret ve i şkenceyi Peygamber ve ashab ına reva görmüşlerdir.
Ne var ki bu zulüm, müslümanlar ın sayıca artmalar ına engel olamamış,
fakat onlar ı, kuvvetli bir imanla ve sars ılmaz bir inançla Hazreti Peygamberin
etrafında toplanmalar ına yard ım etmi ştir. Ana ve babalarla evladları
aras ında görülen sevginin çok daha üstünde bir sevgiyle ona ba ğlanan
müslümanlar, dinin ir şad ına uyarak Kur'an' Kerimden nazil olan âyetleri ve
onların beyan ı mahiyetinde olan Hazreti Peygamberin sözlerini h ıfzetmeyi
ihmal edilmez bir görev telakki etmi şlerdir. Mekke'den Medine'ye hicretleri,
bu görevin ifas ında, onlara daha geni ş ve daha rahat imkanlar sa ğlamış ; bu
suretle câhiliye devrinin koyu dalâleti, yerini, Islam' ın insanlar ı ilme teşvik
eden ayd ınl ık yoluna terketmi ştir.
Filhakika, Hazreti Peygambere ve onun tebli ğ ve beyan etti ği Kur'an:E
Kerime büyük bir imanla ba ğlanmış olan ilk müslümanlar "de ki: Bilenlerle
bilmeyenler e şit olur mu ” 33, "Allah, içinizden iman etmi ş olanlar ı ve kendilerine
ilim verilenleri derece derece yüceltsin" 34, "Mü'minlerin hepsi birden
sefere ç ıkacak de ğiller; fakat her fırkadan bir gurup bir araya gelseler dinde
derinle şip, sefere ç ıkanlar geri dönüp geldiklerinde, kavimlerini uyarsalar..
Böylece onlar da belki sak ınırlar' 35 ayetleriyle ifade edilmek istenen mana -yr'
anlamakta güçlük çekmemi şler, dinle ilgili bilgilerini art ırmak ve onda derin
le şmek için Hazreti Peygamberin etraf ında daha s ıkı bir ilim halkas ı vücuda
getirmişlerdir. Onlar ın öğrenmek arzusunu bizzat Hazreti Peygamber de "her
kim ilim elde edece ği bir yola girerse, Allah bununla, onu cennete götüren yolu
kolayla ştırır' 36. "Allah, her kim hakk ında hayır murad ederse, onu dinde
fakih kılar" 37 gibi sözleriyle te şvik ve tahrik etmi ştir.
Hazreti Peygamberin, ashab ına öğretim yapaca ğı bir mederesesi veya bir
okulu yoktu. Bununla beraber o, seferde hem ordusunun kumandan ı, hem
öğretmeni idi. Vacz ve ir şadlanyla bir taraftan askerlerinin hamaset duygular
ını harekete getirirken, di ğer taraftan cihad ın hükümlerini ve dindeki yerini
33 Zumer süresi, 9.
34 Mueûclele sûresi, 11.
35 Tövbe sûresi, 123.
36 El-BuVıri, Şahiti, I. 25; Ebû Drıvücl, Sunen, II. 285; et-Tirmigt, Sunen, V. 48-49;
ibrı Mâce, Sunen, I. 79.
37 El-Bubûrt, şala4, I. 25-26; Ibn 1Vİ .ce, Sunen, I. 95.
17