PDF Dosyası - Ankara Üniversitesi Kitaplar Veritabanı
PDF Dosyası - Ankara Üniversitesi Kitaplar Veritabanı
PDF Dosyası - Ankara Üniversitesi Kitaplar Veritabanı
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
tir: "Rasalullah (s.a.s.) a murci'e hakk ında soruldu ğu zaman şu cevab ı verdi:<br />
Allah murci'eye lanet etsin. Bunlar öyle bir kavimdir ki amelsiz iman üzerinde<br />
konu şurlar; salât, zekât ve hacc ı farz saymazlar; bunlar yap ılırsa iyidir,<br />
yap ılmazsa bir şey laz ım gelmez, derler" 637 .<br />
Hazreti Peygambere isnad edilen di ğer bir hadiste de, murci'e ile birlikte<br />
diğer üç fırkan ın daha zemmedilmi ş olmas ı dikkat çekicidir; zira bütün bu<br />
fırkalar, Hazreti Peygamberin vefat ından çok daha sonralar ı tarih sahnesine<br />
ç ıkmışlard ır. Muhammed İbn 'Isa tarafından Elıa Said el-tludri'ye varan<br />
bir isnadla rivayet edilen bu hadiste şöyle denilmektedir: "Allah, dört f ırkaya<br />
yetmi ş nebiy diliyle lanet etmi ştir. Bunlar kimdir, yâ Rasffiallah diye sorduk,<br />
Şöyle cevap verdi: Kaderiyye, Cehmiyye, Murci'e ve Raf ıza. Hazreti<br />
Peygamber, sonra da bu f ırkalar ı şöyle tarif etmi ştir: Kaderiyye, hayr ın Allah'tan,<br />
şerrin de iblisten oldu ğunu söylerler. Biliniz ki, hay ır da şen. de Allah'tand<br />
ır. Kim bunun aksini söylerse, Allah' ın lâneti üzerine olsun. Cehmiyye,<br />
Kur'ân ın mahlûk olduğunu söyleyenlerdir. Biliniz ki, Kur'an gayri mah-<br />
Rıktur. Her kim bundan ba şka bir şey söylerse Allah' ın laneti üzerine olsun.<br />
Murci'e, amel olmaks ızın imanın kavl olduğunu söyleyenlerdir. Ravaf ız ise,<br />
Eba Bekr ve `Onıer'e şetmedenlerdir. Haberiniz olsun ki, her kim onlara bu ğ-<br />
zederse, Allah' ın lâneti üzerine olsun" 638 .<br />
itikadi mezheblerin zuhurundan sonra giderek artan hadis vaz' ı, elbette<br />
yalnız murci'eye veya muhaliflerine münhas ır kalmam ıştır. Kaderiyye ve<br />
cehmiyye gibi mezhebler de uydurduklar ı hadislerle kendi mezheblerinin<br />
dailiğini, yahut propagandas ını yaparlarken, İslam' ı bunlara kar şı koruma<br />
gayretine giri şen baz ı cahil müslümanlar da, yine ayn ı yola, yani hadis vazına<br />
başvurarak bu mezhebleri reddetmeyi büyük bir fazilet saym ışlard ır.<br />
Ileride temas etmek imkan ını bulaca ğım ız halku'l-Kur'an meselesi, hadîsçilerle<br />
kelamc ılar ı aras ında şiddetli münaka şalara sebep olmu ş ,<br />
Abbasi halifesi el-Me'mün'un mutezile mezhebini devletin resmi mezhebi<br />
olarak kabul ve ilân ından sonra, hadis imamlar ı, hallu'l-Kur'an inanc ını<br />
ikrara zorlannu ş, ikrar etmeyenler ise hapsedilmi ş ve şiddetli i şkencelere maruz<br />
b ırakılmışlard ır.<br />
637 ibnu'l-Cevzi ., I. 276-277; es-Suyüti, II. 262. Keza Mezkur hadis ve râvisi Muhammed<br />
İbn Sacld el-Ezrak hakk ında bkz. ez-Zehebt, Miziin, III. 565. Bu ş ahıs, İbn `Adi tarafından "hadis<br />
vazeden bir kezzab" olarak tavsif edilmi ştir<br />
638 İbnu'l-Cevz ı, I. 275-276; es-Suyüti, I. 262. ib ıau'l-Cevzi, hadisin şüphesiz mevzi"' ve<br />
râvisi Muhammed İbn 'İ s ıii ile şeyhi Muhammed İbn Ahmed İbn Man şür<br />
mechtıl<br />
olduklarını söylemi ştir. Keza bu râvilerle ilgili olarak ez-Zehebrnin sözü hakk ında bkz.<br />
III. 464.<br />
148