Nikotin Bandı
Nikotin Bandı
Nikotin Bandı
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
FARMAKOLOJİK<br />
TEDAVİ<br />
ESRA UZASLAN
Sigarayı Bırakmak<br />
• Sigara bırakma sigara ile ilişkili hastalıklardan<br />
korunmada en önemli adım<br />
• İçenlerin % 70 sigarayı bırakmak istiyor<br />
• Her yıl % 40’ ı bırakma girişiminde bulunuyor<br />
• Desteksiz bırakma girişimlerinin 6 ay bırakmış<br />
kalabilme başarısı % 3-5<br />
• Sigara bırakma girişimlerinin %80 ‘i ilk ay içinde<br />
relaps ile sonlanıyor
Sigarayı Bırakmak<br />
• Sigaranın 50 yaşında bırakılması sigara ile<br />
ilişkilendirilen ölüm riskini yarıya indiriyor<br />
• Sigaranın 30 yaşında bırakılması sigara ile<br />
ilişkilendirilen ölüm riskini çok azaltıyor<br />
Doll R, Peto R, et al. Mortality in relation to smoking: 50 years’ observations on male British<br />
doctors. BMJ. 2004;328:1519.
Sigarayı Bırakırken<br />
• Sigara bağımlılığının psikolojik, fiziksel ve<br />
davranışsal yönleri ile baş etmek gerekiyor<br />
• Psikolojik olarak duygulanım durumu ile<br />
nikotine bağımlı<br />
• Olumsuz duygulanım relapsı çağırır
Sigarayı Bırakırken<br />
• Davranışsal olarak günlük yaşamda<br />
tekrarlayan birliktelikler var<br />
Sigara içenleri görmek<br />
Kahve içmek<br />
Alkol almak<br />
Yemek yemek<br />
Ders çalışmak<br />
Araba sürmek
Tütün Bağımlılığı
<strong>Nikotin</strong> Bağımlılığı Döngüsü<br />
• <strong>Nikotin</strong>in reseptöre bağlanması<br />
dopamin salınmasında artışa yol<br />
açar<br />
• Dopamin haz ve duygulanım<br />
kontrolü yaratır<br />
• İki sigara arasında dopamin düzeyi<br />
düşer<br />
• İrritabilite ve stres gibi yoksunluk<br />
semptomları oluşur<br />
• Sigara içen kişi daha fazla<br />
dopamin salınması için nikotin<br />
ihtiyacı duyar<br />
• Sigara içmezse nikotin düzeyleri<br />
düşerken reseptörler açık duruma<br />
geçer, hipereksitabilite ve<br />
ardından aşırı isteğine neden olur<br />
<strong>Nikotin</strong><br />
Dopamin<br />
Jarvis MJ. BMJ. 2004; 328:277-279.<br />
Picciotto MR, et al. Nicotine and Tob Res. 1999: Suppl 2:S121-S125.
<strong>Nikotin</strong> Bağımlılığı<br />
• Fizik bağımlılığın nedeni nikotin<br />
• <strong>Nikotin</strong> yarı ömrü 2 saatten kısa<br />
• Nucleus accumbensden dopamin salınımı<br />
azalınca yoksunluk semptomları başlar<br />
• Konsantrasyon güçlüğü, irritabilite, anksiyete,<br />
depresyona meyil, iştah artışı<br />
• İlk 7 gün en yoğun hissedilir, haftalar aylar<br />
sürebilir<br />
• İlk hafta relaps sıklığı yüksek
Sigara Bırakmada Günümüzde Tedavi<br />
Seçenekleri<br />
• Birincil Seçenekler<br />
• <strong>Nikotin</strong> yerine koyma tedavileri<br />
• Bupropion<br />
• Varenicline<br />
• İkincil Seçenekler<br />
• Nortiriptilin<br />
• Klonidin<br />
• Gelecekteki seçenekler<br />
• Rimonobant<br />
• <strong>Nikotin</strong> aşısı
Sigara bırakma tedavisinde ilaçlar kime<br />
uygulanır <br />
• Farmakoterapi sigarayı bırakmaya çalışan tüm bağımlılarda<br />
hekim gözetiminde uygulanabilir<br />
• Günde 10 adet ve daha fazla sigara içen ve/veya günün ilk<br />
30 dakikası içinde sigara içmeye başlayan olgulara standart<br />
dozlarda farmakoterapi başlanır<br />
• Kişinin günde içtiği sigara sayısı 10 adetten az ise bu<br />
olguda bağımlılık boyutu değerlendirilir<br />
• Sigara içmediği zaman yoksunluk belirtileri nedeniyle<br />
zorlanıyorsa bu olgulara da tedavi başlanabilir
FARMAKOLOJİK TEDAVİ<br />
• <strong>Nikotin</strong> yerine koyma tedavileri<br />
• <strong>Nikotin</strong> içermeyen tedavi
<strong>Nikotin</strong> Yerine Koyma Tedavisi<br />
• <strong>Nikotin</strong> yerine koyma tedavisi sigara bırakmada<br />
başarıyı 2 kat arttırır<br />
• Bağımlılarda şiddetli isteğin ve yoksunluk<br />
semptomlarının giderilmesine yardım eder<br />
• Güvenlidir ve bağımlılık yapıcı etkisi düşük
<strong>Nikotin</strong> Yerine Koyma Tedavisi<br />
• <strong>Nikotin</strong> eksikliğine bağlı olarak gelişen<br />
yoksunluk semptomlarının ortadan kaldırır<br />
• Kişinin başka yönlere kanalize edilmesini ve<br />
sigarayı daha az sıkıntı ile bırakmasını sağlar<br />
• Tedavinin ikinci aşamasında nikotin dozu<br />
yavaş yavaş azaltılarak, kişi nikotin<br />
bağımlılığından tümüyle kurtarılmaya çalışılır
<strong>Nikotin</strong> Yerine Koyma Tedavisi<br />
• NYT de kullanılan nikotin dozu sigara içimiyle<br />
alınan dozdan daha düşüktür<br />
• Değişik nikotin formlarında ulaşılan plazma pik<br />
değeri 6-12 μg/dl düzeylerinde iken, sigara<br />
içiminden sonra ulaşılan değer 35 μg/dl (20-50<br />
μg/dl) düzeylerindedir<br />
• Düşük dozlarda nikotin yoksunluk belirtilerinin<br />
bir kısmını ortadan kaldırırken öforik etki<br />
göstermez
<strong>Nikotin</strong> Yerine Koyma Tedavisi<br />
• <strong>Nikotin</strong> bandı<br />
• <strong>Nikotin</strong> nazal sprey<br />
• <strong>Nikotin</strong> oral formları<br />
<strong>Nikotin</strong> sakızı<br />
<strong>Nikotin</strong> sublingual tablet<br />
<strong>Nikotin</strong> pastil<br />
<strong>Nikotin</strong> inhaler
<strong>Nikotin</strong> Bandı :<br />
• Son yıllarda en sık kullanılan<br />
kontrollü salınımlı formur<br />
• Diğer formlardan farkı gün<br />
boyu düzenli plazma nikotin<br />
düzeyi sağlar<br />
• Dozu hekim belirlerse hasta<br />
uyumu daha iyi
<strong>Nikotin</strong> bandı :<br />
• 16-24 saatlik iki formu var<br />
• Her formun da değişik dozları bulunur<br />
(30 [21mg], 20 [14mg],10 [7mg])<br />
• Ülkemizde nikotin bandının 24 saatte bir<br />
kullanılan formu bulunur
<strong>Nikotin</strong> Bandı<br />
• Günde 10 adet sigaradan fazla içenlerde<br />
• 21 mg/ gün 6-8 hafta<br />
• 14 mg/ gün 2-4 hafta<br />
• 7 mg/ gün 2-4 hafta<br />
• Günde 10 adet sigara veya daha azını<br />
içenlerde<br />
• 14 mg/ gün 6 hafta<br />
• 7 mg/ gün 2-4 hafta
<strong>Nikotin</strong> bandı :<br />
• Kanda 2-4 saatte tepe değere<br />
ulaşır ve 24 saat boyunca sabit<br />
düzeyde sağlar<br />
• Bant tercihen sabah, üst kola veya<br />
gövde ön yüzünde tüysüz bir<br />
bölgeye uygulanmalıdır
<strong>Nikotin</strong> bandı :<br />
• Her gün uygulama yerinin<br />
değiştirilmesi gereklidir<br />
• Bantların yan etkileri<br />
genellikle hafif ve geçicidir,<br />
nadiren tedavinin<br />
kesilmesine neden olur
<strong>Nikotin</strong> Bandı Yan Etkileri<br />
• Uygulama yerinde allerjik<br />
reaksiyon<br />
• Aritmi<br />
• Taşikardi<br />
• Baş ağrısı<br />
• Soğuk algınlığı benzeri<br />
semptomlar<br />
• Uykusuzluk<br />
• Kas ağrısı, eklem ve sırt<br />
ağrısı<br />
• Bulantı, daha nadir olarak<br />
karın ağrısı, dispepsi<br />
• Kabızlık, ya da diyare<br />
• Sersemlik, anormal rüya<br />
görme<br />
• Artrit<br />
• Anksiyete, emosyonel<br />
değişiklikler,<br />
• Öksürük
<strong>Nikotin</strong> bandı kontendikasyonları:<br />
• Gerçek kontrendikasyon yok<br />
• <strong>Nikotin</strong> bandı ile birlikte sigara içmenin<br />
sürdürülmesi daha tehlikeli<br />
• Gebelik için D kategorisi<br />
• Ancak bazı özel durumlarda önerilmemeli<br />
• Gebeler ve süt emziren kadınlar<br />
• Akut ya da son 1 ay içinde geçirilmiş MI,<br />
unstable angina, ve ciddi aritmiler
<strong>Nikotin</strong> nazal sprey<br />
• <strong>Nikotin</strong>in vücuda en hızlı alınış şekli<br />
• Farmakokinetik profili sigaranınkine<br />
benzer<br />
• Her püskürtmede 0.5 mg nikotin<br />
veren pompa şeklindeki nikotin tedavi<br />
formur<br />
• Her burun deliğine birer kez<br />
püskürtülür<br />
• Her defasında 1 mg alınması<br />
amaçlanır
<strong>Nikotin</strong> nazal sprey<br />
• Hızla emilir<br />
• 10 dakika içinde pik plazma<br />
konsantrasyonuna ulaşır<br />
• Tek seferde, 1 mg nikotinin<br />
alınmasını izleyen 5-10 dakika<br />
içinde, plazma nikotin seviyesi<br />
ortalama 16 ng/mL’ye ulaşır<br />
• Saatte 1-2 doz, en fazla 5 doz önerilir
<strong>Nikotin</strong> nazal sprey<br />
<strong>Nikotin</strong> nazal sprey ile<br />
plasebonun etkinliğinin<br />
karşılaştırıldığı iki çalışmada<br />
sigarayı bir yıl bırakmış kalma<br />
oranı nikotin nazal sprey için<br />
%26 (plasebonun %10) ve %27<br />
(plasebonun %15) olarak<br />
bulunmuştur
<strong>Nikotin</strong> nazal sprey<br />
• Yüksek bağımlılığı olan olgular için uygun<br />
nikotin yerine koyma tedavisi olduğu<br />
düşünülür<br />
• Önerilen doz 10-40 paf/gündür<br />
• Tedavi süresi 3-12 ay arası değişmektedir
<strong>Nikotin</strong> nazal sprey<br />
• <strong>Nikotin</strong> nazal spreyin yan etkisi<br />
mukozal irritasyona bağlı nazal<br />
sekresyonlarda artış<br />
mukozada konjesyon<br />
gözlerde yaşarma<br />
öksürük<br />
burun çekme ve aksırık<br />
• Ancak bu semptomların bir çoğu birkaç günlük<br />
kullanımdan sonra azalmakta
<strong>Nikotin</strong> Oral Formları<br />
• <strong>Nikotin</strong> sakızı<br />
• <strong>Nikotin</strong> sublingual tablet<br />
• <strong>Nikotin</strong> pastil<br />
• <strong>Nikotin</strong> inhaler
<strong>Nikotin</strong> Sakızı<br />
• <strong>Nikotin</strong> sakızlarının 2 mg ve 4<br />
mg’lık formları vardır<br />
• Sakız formlarının bioyararlanımları<br />
sınırlı<br />
• 2 mg’lık sakız ile 0.9 mg nikotin<br />
alınırken, 4 mg’lık sakız ile 1.2<br />
mg nikotin alınır
<strong>Nikotin</strong> Sakızı<br />
• Sakızlarda bulunan nikotin, çiğneme<br />
sırasında ağız mukozasından emilir<br />
• Emilimin iyi olabilmesi için ağızın<br />
pH’sı ve çiğneme tekniği önemli<br />
• Alkali ortamda nikotin absorbsiyonu<br />
daha iyi<br />
• Sakızlara bikarbonat eklenmiş
<strong>Nikotin</strong> Sakızı<br />
• Sakızın yavaş çiğnenmesi<br />
önerilir<br />
• Hızlı çiğnenmesi aşırı<br />
tükrük salgısına,<br />
gastrointestinal sistem yan<br />
etkilerine yol açar<br />
• Çiğneme esnasında<br />
herhangi bir şey yenilip<br />
içilmemeli
<strong>Nikotin</strong> Sakızı<br />
• Kişi sigara içme isteği ortaya çıktığı<br />
zaman, nikotin tadını hissedene<br />
kadar sakızı 5-10 kez çiğneyip<br />
sonra bir kaç dakika yanak<br />
mukozasında bekletir<br />
• Bu dönemde mukozadan emilim<br />
olur<br />
• Sonra mukozanın başka bir<br />
bölgesinde aynı işlemi tekrarlayarak<br />
nikotin emilimini arttırabilir
<strong>Nikotin</strong> Sakızı<br />
• Yaklaşık 20-30 dakika çiğnenen 2 mg’lık bir<br />
nikotin sakızı ile 0.8-1.0 mg nikotin, 4 mg’lık<br />
sakızla 1.2-1.4 mg nikotin emilir<br />
• Gün boyunca bu işlemi tekrarlayan kişiler, sigara<br />
içenlerin nikotin plazma konsantrasyonunun 1/3<br />
(2 mg’lık sakız kullananlarda) ile 2/3’üne (4<br />
mg’lık sakız kullananlar) erişirler<br />
• Sakız çiğnendikten 20-30 dakika sonra plazma<br />
pik değerine ulaşır
<strong>Nikotin</strong> Sakızı<br />
• Sakızlar, düzenli kan nikotin düzeyi<br />
sağlayamadığından, çiğneme sıklığı ve miktarını<br />
genellikle kişiler kendi ihtiyaçlarına göre belirler<br />
• İki sakız arasında en az yarım saat ara<br />
bırakılmalıdır<br />
• <strong>Nikotin</strong> sakızının, banda avantajı kişinin sigara<br />
içme isteği oluştuğu zaman kullanması<br />
• Bant ile sabit bir doz alınır ve bu doz isteğe göre<br />
azaltılamaz
<strong>Nikotin</strong> Sakızı<br />
• <strong>Nikotin</strong> sakızı kullanarak sigarayı bırakmayı<br />
amaçlayanların günde 10-15 sakızı çiğnemesi<br />
amaçlanırken yapılan çalışmalarda bu miktarın<br />
çok daha azının tüketildiği saptanmıştır<br />
• Yöntem, sigara içimini tamamen durdurması ve<br />
düzenli olarak (sabah uyanmasından itibaren 8-<br />
10 saat sonrasına kadar her saat) sakızı<br />
çiğnemesidir
<strong>Nikotin</strong> Sakızı<br />
• Günde 25 sigara üstünde içenler 4 mg’lık sakız, günde<br />
25 sigaranın altında içenlerde 2 mg’lık sakız<br />
• Kullanım:<br />
• 1. günden 6. haftaya kadar 1 sakız /1-2 saat<br />
• 7. haftadan 10. haftaya kadar 1 sakız /2-4 saat<br />
• 10. haftadan 12. hafta sonuna kadar 1 sakız /4-8 saat<br />
• İlk 6 hafta günde 9 ve üstü sakız kullanımı önemli<br />
• Günde en fazla 24 adet çiğnenmesi önerilmektedir
<strong>Nikotin</strong> Sakızı<br />
• <strong>Nikotin</strong> sakız tedavisinin 8-12 hafta kullanılması yeterlidir<br />
• Süre uzatılabilir<br />
• Tedavinin bazen bir yıla kadar devam ettiği görülmüş<br />
• Sigarayı bu yöntemle bırakan olguların %10’unun bir<br />
yıldan daha uzun süre sakız çiğnemeye devam ettiği<br />
bilinmekte<br />
• Hamilelerde grup C
<strong>Nikotin</strong> sakızı yan etkileri<br />
• <strong>Nikotin</strong> sakızlarının yan etkileri ağız, boğaz<br />
ve midede nikotin yutulmasına bağlı olarak<br />
ortaya çıkan<br />
Bulantı<br />
Kusma<br />
Hazımsızlık<br />
Hıçkırık
<strong>Nikotin</strong> sublingual tablet<br />
• <strong>Nikotin</strong>in dilaltı tablet<br />
formunda, 2 mg’lık tabletler<br />
dilaltında çözünür<br />
• Oral mukozanın her tarafından<br />
emilebilir<br />
• Etkinliğin iyi olabilmesi için her<br />
saat bir tablet kullanılması<br />
önerilir<br />
• Tabletler 20 dakika<br />
kullanıldıktan sonra atılmalıdır
<strong>Nikotin</strong> pastil<br />
• <strong>Nikotin</strong> pastillerinin 1mg,<br />
2 mg ve 4 mg’lık formları<br />
mevcut<br />
• Pastilin ağzın içinde<br />
çevirilerek yavaş yavaş<br />
çözülmesi sağlanır
<strong>Nikotin</strong> pastil<br />
• Pastil 30 dakikalık<br />
bir kullanımdan<br />
sonra atılmalı<br />
• Amaçlanan saatte<br />
bir pastil, günde 15<br />
ve üstü pastil<br />
kullanılması
<strong>Nikotin</strong> İnhaler<br />
• İsmi inhalator olmakla birlikte<br />
gerçekte bu ilaç ile akciğerlere<br />
nikotin ulaşmaz<br />
• Oral mukozada depolanarak<br />
absorbe olur<br />
• İnhalasyon kartuşlarından oluşur<br />
• Bir inhalasyon ile 13 μcg nikotin<br />
alınmakta<br />
• Etkin bir kullanım için 6 inhalatör<br />
kartuşu/gün tüketilmesi önerilir
<strong>Nikotin</strong> İnhaler<br />
• Yeterli serum seviyesinin oluşabilmesi<br />
için inhalatörün her saat 20 dakika<br />
kullanılması önerilir<br />
• İnhalatör 3 kez 20 dakika<br />
kullanıldıktan sonra kartuju değiştirilir<br />
• <strong>Nikotin</strong> inhalatör sigara ağızlığına<br />
benzer şekilde olduğu için sigara ile<br />
ilgili el ve ağız alışkanlığının yerini<br />
doldurması açısından yararlı olabilir
<strong>Nikotin</strong> İnhaler<br />
• <strong>Nikotin</strong> inhalatör kullanımının yan<br />
etkileri; ağız ve boğaz irritasyonu ve<br />
öksürüktür<br />
• Günde en az dört inhalatör<br />
kullanılması (4-10 inhaler/gün) ve bu<br />
tedaviye 3 ay devam edilmesi, bunu<br />
takip eden üç ayda dozun azaltılması<br />
önerilir<br />
• Soğuk havalarda nikotin dumanının<br />
salınımının sağlanabilmesi için<br />
inhalatörün sıcak ortamda tutulması<br />
gerekir
<strong>Nikotin</strong> inhaler
Sigara Bağımlılığı TANI TEDAVİ<br />
Hafif<br />
Orta<br />
Ağır<br />
Çok Ağır<br />
Fagerstom:1-2, günde<br />
10 sigaradan az<br />
CO: 10-15 ppm<br />
Fagerstom 3 ve üstü<br />
15 sigara ve azı/gün<br />
CO: 10- 20 ppm<br />
Fagerstom 5 ve üstü,<br />
15-25 sigara/ gün<br />
CO: 15-35 ppm<br />
Fagerstom 7 ve üstü,<br />
25-40 sigara/ gün<br />
CO> 30-45 ppm<br />
Sigara içme isteği<br />
oluştuğunda 1adet sakız<br />
çiğnenmesi<br />
<strong>Nikotin</strong> transdermal bant veya<br />
günde 12 kez sakız<br />
<strong>Nikotin</strong> transdermal bant<br />
ve<br />
Gereğinde nikotin sakızı veya<br />
nikotin nasal sprey (sigara<br />
içme isteği oluştuğunda<br />
kullanılmak üzere )<br />
<strong>Nikotin</strong> transdermal bant ve<br />
günde 12 kez sakız<br />
ve<br />
Gereğinde nikotin nasal sprey
<strong>Nikotin</strong> içermeyen<br />
farmakoterapi
<strong>Nikotin</strong> içermeyen farmakoterapi<br />
• Bupropion<br />
• Varenicline<br />
• Antideprasanlar<br />
• Rimonobant<br />
• <strong>Nikotin</strong> aşısı
Bupropion HCl :<br />
• <strong>Nikotin</strong> içermeyen, tedavi rehberlerine girmiş ilk<br />
ilaç<br />
• Aslında eski bir antidepresandır<br />
• Sigara bıraktırmadaki etkinliği antidepresan<br />
etkisinden bağımsızdır<br />
• Depresyon öyküsü olan ve olmayan sigara<br />
içicilerinde etkinliği eşit olarak bulunmuştur
Bupropion HCl :<br />
• <strong>Nikotin</strong> bağımlılığında<br />
anahtar rol oynayan<br />
noradrenerjik ve<br />
dopaminerjik etkidir<br />
• <strong>Nikotin</strong> eksikliğinde artan<br />
dopamin aktivitesi,<br />
nucleus accumbens’te<br />
keyif-yanıt alanının<br />
uyarılmasını sürdürür
Bupropion HCl :<br />
• Norepinefrin ve<br />
dopaminin sinaptik<br />
geri alınımının zayıf<br />
bir inhibitörüdür<br />
• <strong>Nikotin</strong> yoksunluk<br />
belirtilerinin<br />
azalmasına neden<br />
olmaktadır
Bupropion HCl :<br />
• 300 mg/gün, 8 hafta<br />
kullanımı önerilir<br />
• Tedavinin 6 ay kadar<br />
sürdürülebileceği<br />
bildirilmektedir<br />
• 150 mg’lık tabletleri vardır
Bupropion HCl :<br />
• Tedaviye sigara bırakılmadan önce<br />
başlanır, ilk 3 gün 150 mg , 4.<br />
günden itibaren 300 mg (150mg 2x1)<br />
olarak kullanılır<br />
• İki doz arası en az 8 saat olmalı<br />
• Son doz akşam erken saatlerde<br />
alınmalı (Uykusuzluk)<br />
• 7-14 gün içinde bir sürede hedef<br />
bırakma günü belirlenir
Bupropion HCl :<br />
• Olgu tedavi alırken sigarayı bırakır ve tedavi<br />
aynı dozda sürdürülür<br />
• Tedavi süresi 7-12 hafta<br />
• Yan etkileri var<br />
• En sık baş ağrısı, uykusuzluk ve ağız kuruluğu<br />
görülür
Bupropion HCl :<br />
Ciddi yoksunluk belirtileri olan ya da<br />
monoterapi ile başarı sağlanamayan<br />
olgularda nikotin yerine koyma tedavileri<br />
ve bupropion kombine kullanılabilir
Bupropionun kontrendikasyonları
Bupropionun kontrendikasyonları<br />
• Aktif ya da geçirilmiş epilepsi anamnezi<br />
• Konvulsiyon eşiğini düşüren ilaç (alkol, nöroleptik)<br />
kullanım öyküsü<br />
• Nöroleptik ya da alkol gibi epilepsi eşiğini düşüren ilaç<br />
kullanımı<br />
• MSS travma, cerrahi ve felç öyküsü<br />
• Bilinç kaybı ile giden kafa travması öyküsü.<br />
• Monoaminooksidaz inhibitörleri ile birlikte kullanım<br />
• Anorexia nervosa, bulimia<br />
• İnsülin ve oral antidaibetik kullanan diabetikler
Bupropionun etkileştiği ilaçlar<br />
• Antidepresanlar (imipramin, paroxetine)<br />
• Betablokerler (metoprolol)<br />
• Tip 1c antiaritmikler (propafenon,flekanid)<br />
• Antipsikolitik (risperidon, thioridazin)<br />
• Hipoglisemik ajanlar ve insülin<br />
• Teofilin<br />
• Sistemik steroidler<br />
• Hamilelerde B Grubu ilaç kategorisinde
Varenicline<br />
• Varenicline α4, β2 subüniteleri içeren nöronal nikotinik<br />
reseptörlerin parsiyel agonisti<br />
• Varenicline α4 β2 reseptörleri uyararak nikotinik agonist<br />
etkileri ile nucleus accumbensden dopamin salınımını<br />
sağlar<br />
• Bu etki nikotin kadar güçlü değil ( etkisinin %32-45 kadar)<br />
• Sürekli orta dozda salınan dopamin yoğun sigara içme<br />
isteği ve yoksunluk semptomlarının ortaya çıkmasını<br />
engeller<br />
• İzleyen dönemde varenicline kullanırken nikotin alınsa<br />
bile dopamin salınımında artış olmaz (antagonist etki)
Etki Mekanizması
VARENİCLİNE<br />
• Varenicline agonist ve antagonist fonksiyonları ile nikotin<br />
bağımlılığını azaltırken yoksunluk semptomlarının ortaya<br />
çıkmasını engeller<br />
• Varenicline tedavisine başladıktan bir hafta sonra<br />
sigarayı bırakmaya çalışmalıdır<br />
• Etkinliği belirlemek için tedavi en az 12 hafta<br />
uygulanmalı<br />
• İlacın karnına su ile beraber alınması<br />
• 3 gün boyunca 0.5 mg tablet<br />
• 4 gün boyunca günde iki defa 0.5 mg tablet<br />
• 7. günden itibaren 1 mg tablet günde iki defa
VARENİCLİNE<br />
• Varenicline ile yapılan faz II ve III klinik çalışmalar<br />
tamamlandı<br />
• İlacın 9-12 hafta sigarayı bırakmış kalmada etkinliği %<br />
43.9, 9-52 hafta için % 23 bulundu<br />
• İlacın en sık bildirilen yan etkisi bulantı (% 28 )<br />
• Emniyetli, etkin ve iyi tolere edilebilir<br />
• Yan etkilerden dolayı tedaviyi bırakma sıklığının plasebo<br />
ve bupropion kullanan olgular ile benzer
Klinik Etkinlik<br />
• Randomize çift kör çok merkezli plasebo kontrollü (12<br />
hafta) varenicline plaseboya oranla 4 kat<br />
• Randomize çift kör çok merkezli bupropion kontrollü (12<br />
hafta) varenicline bupropiona oranla 2 kat<br />
• 1. yılın sonunda bırakmış kalma<br />
Vareniklin % 23<br />
Bupropion %15<br />
Plasebo % 9<br />
• Vareniklin plaseboya göre 2.5, bupropiona göre 1.7 kat<br />
yüksek<br />
*Gonzales D, et al. Varenicline, an 42 nicotinic acetylcholine receptor partial agonist, vs sustained-release<br />
bupropion and placebo for smoking cessation: a randomized controlled trial. JAMA. 2006;296:47–55.<br />
*Jorenby DE, et al. Efficacy of varenicline, an 42 nicotinic acetylcholine receptor partial agonist, vs<br />
placebo or sustained-release bupropion for smoking cessation: a randomized controlled trial. JAMA.<br />
2006;296:56 – 63.
Klinik Etkinlik<br />
*Gonzales D, et al. Varenicline, an 42 nicotinic acetylcholine receptor partial agonist, vs sustained-release<br />
bupropion and placebo for smoking cessation: a randomized controlled trial. JAMA. 2006;296:47–55.<br />
*Jorenby DE, et al. Efficacy of varenicline, an 42 nicotinic acetylcholine receptor partial agonist, vs placebo or<br />
sustained-release bupropion for smoking cessation: a randomized controlled trial. JAMA. 2006;296:56 – 63.
Klinik Etkinlik<br />
9-12 hafta 9-52 hafta
Varenicline<br />
• Genellikle iyi tolere<br />
edilir<br />
• Kadın ve erkekde<br />
benzer etkili<br />
• <strong>Nikotin</strong> yoksunluk<br />
semptomlarını aşırı<br />
içme isteğini azaltır<br />
• Relapsı geciktirir<br />
• Gebelik için C<br />
kategorisi<br />
• Kontrendikasyon yok<br />
• Yan etkileri:<br />
• Bulantı % 30 (faz III)<br />
• Baş ağrısı<br />
• Uykusuzluk<br />
• Abnormal rüyalar
RİMONOBANT<br />
• Kannabinoid reseptör antagonisti<br />
• Beyinde iştah ve sigara içme isteğine neden olan<br />
spesifik reseptörlere bağlanarak bunları bloke eder<br />
• Hayvan deneylerinde kannaboid reseptör sisteminin<br />
nikotinin santral sinir sitemi etkilerini kısmen etkilediği<br />
gösterilmiş<br />
• Kannaboid reseptör sisteminin aktivasyonu nikotinin<br />
motivasyonal ve dopamin salgısı üzerine etkilerini aktive<br />
edebilmektedir<br />
• <strong>Nikotin</strong> replasman tedavilerine benzer etkinliği olmakla<br />
birlikte kilo alımının engellenmesinde daha etkili<br />
• En sık görülen yan etkisi bulantı ve üst solunum yolu<br />
infeksiyonudur
<strong>Nikotin</strong> aşısı<br />
• <strong>Nikotin</strong> aşısı geliştirmeye yönelik<br />
çalışmalar devam ediyor<br />
• Halen bilinen üç farklı grup aşının klinik<br />
çalışmalarını sürdürmektedirler; Xenova<br />
(TA-NIC), Nabi ( NicVAX) ve Cytos<br />
(Nicotine – Qbeta)
<strong>Nikotin</strong> aşısı<br />
• <strong>Nikotin</strong> aşısı, nikotine karşı antikorların oluşmasını<br />
sağlayarak, nikotinin neural reseptörlere ulaşıp sigara<br />
içimi ile ilgili etkilerini göstermesini engeller<br />
• Sigara içiminin etkilerini hissedemeyen olguda, sigarayı<br />
tekrar içme isteği yönündeki nikotin etkileri<br />
(reinforcement) azalır<br />
• Bu durum sigara içme davranışında değişikliğe neden<br />
olur<br />
• <strong>Nikotin</strong> aşısı ile bağışıklanan olgularda, nucleus<br />
accumbensden nikotin ile indüklenen dopamin<br />
salınımının engellendiği görülmüş
<strong>Nikotin</strong> aşısı<br />
• Ön çalışma sonuçları aşının emniyetli, tolere edilebilir ve<br />
immuniteyi uyarıcı etkisi olduğu şeklindedir<br />
• Ancak aşının immunite üzerindeki etkisi kişisel<br />
değişkenlikler gösterir<br />
• Antikor yanıtının yüksek olduğu olgularda, plasebo ile<br />
karşılaştırıldığında, sigara bırakmış kalma başarısını<br />
arttırdığı ve sigara tüketim miktarının anlamlı oranda<br />
azaldığı görülmüştür<br />
• Antikor yanıtının orta ve az düzeyde olduğu olgularda bu<br />
yanıtlar plasebodan farklı değil<br />
• <strong>Nikotin</strong> aşısının sigara içmeye tekrar başlanmasını<br />
(relaps) engelleyebileceği yönünde bulgular vardır
NORTRİPTİLİN<br />
• Noradrenerjik trisiklik antidepresan<br />
• Sigara bırakırken ortaya çıkan nikotin yoksunluk semptomlarından<br />
irritabilite, öfke, anksiyete, konsantrasyon güçlüğü ve huzursuzluk<br />
üzerine etkili ancak açlık ve yemede artışı etkileyemiyor<br />
• <strong>Nikotin</strong> transdermal bant ile birlikte kullanımının tek başına bant<br />
kullanımına göre daha etkin<br />
• Yüksek hasta populasyonlu araştırmalara ihtiyaç vardır<br />
• Nortriptilinin en sık belirtilen yan etkileri<br />
taşikardi,<br />
bulanık görme,<br />
idrar retansiyonu,<br />
ağız kuruması,<br />
kabızlık,<br />
hipotansiyon.
KLONİDİN<br />
• Alfa-2 nonadrenerjik agonist<br />
• Hipertansiyon tedavisinde kullanılır<br />
• Opoid ve alkol yoksunluk semptomlarını azalttığı<br />
görülmüş<br />
• Sigara bırakma tedavisinde etkinliği tartışmalı<br />
• Ağır sigara içicilerde, sigara içmeden kalınan gün<br />
sayısını, plaseboya göre belirgin oranda arttırmakta<br />
• NYT ve bupropion ile başarısız olgularda ve çoklu ilaç<br />
kötü kullanımlarında (multiple drug abuse) kullanılabilir
KLONİDİN<br />
• Yan etkileri var<br />
sedasyon<br />
postdural hipotansiyon<br />
başdönmesi, halsizlik,<br />
ağız kuruması<br />
• Günlük doz 100 mg 2x1, makimum 400 mg<br />
• Kullanım süresi 3-4 hafta<br />
• Azaltılarak kesilmeli, rebound hipertansiyona neden<br />
olabilir<br />
• Geniş çalışmalara ihtiyaç vardır
İlaç Sayısı ve Sigara Bırakma<br />
Steinberg MB, et al. Pharmacotherapy and<br />
smoking cessation at a tobacco dependence clinic. Prev Med. 2006; 42:114 –119.
ÖNEMLİ NOKTALAR<br />
• <strong>Nikotin</strong> yerine koyma tedavileri, bupropion ve varenicline<br />
sigara bırakmada öncelikle kullanılan farmakolojik ajanlar<br />
• <strong>Nikotin</strong> yerine koyma tedavileri birbirlerine eşdeğer etkili<br />
• <strong>Nikotin</strong> yerine koyma tedavilerinin kombine kullanımı<br />
daha etkili olabilir<br />
• <strong>Nikotin</strong> yerine koyma tedavileri ve bupropionunun birlikte<br />
kullanımı ağır sigara içicilerde daha etkili olabilir<br />
• Nortriptilinin ikincil seçenek kullanımı mümkün olabilir<br />
• Uzun süreli izlem sigara bırakma tedavisinin başarısını<br />
arttıracaktır
TEŞEKKÜRLERİMLE