Ulusal Venöz Tromboembolizm Profilaksi ve Tedavi Kılavuzu 2010

Venöz Tromboembolizm 17
Venöz
Tromboembolizm
Venöz tromboembolizm (VTE), venöz dolafl›mda oluflan tüm patolojik trombozlar›n
genel ad›d›r. En s›k olarak alt ekstremite derin venlerinde (derin ven trombozu, DVT);
daha nadir olarak üst ekstremite, pelvis ve di¤er venlerde görülür. VTE'nin yaflam› tehdit
eden en önemli bilefleni ise pulmoner embolizmdir (PE). 1
Venöz tromboembolizm y›ll›k olarak genel popülasyonda her 1000 kifliden 1-2'sinde,
genellikle DVT olarak görülmektedir. ‹nsidans 40 yafl›n›n alt›nda 10000'de 1 iken, 60
yafl›n üzerinde 100'de 1'e kadar yükselmektedir. 2 Her 100 kifliden 2 ila 5 kadar›n›n
ömürleri boyunca en az bir kez VTE geçirdikleri öngörülmektedir. 3 Amerika Birleflik
Devletleri’nde (ABD) y›lda yaklafl›k 2 milyon DVT olgusu ve 600000 PE olgusu görüldü¤ü
öngörülmektedir. Bunun yan›nda ABD'de her y›l yaklafl›k 200000 kifli PE nedeniyle
hayat›n› kaybetmektedir. Bu say›; AIDS (edinsel immün yetersizlik sendromu), meme
kanseri ve trafik kazalar› nedeniyle kaybedilen kiflilerin toplam›ndan daha fazlad›r. 4
Venöz tromboembolizm multifaktöriyel bir hastal›kt›r ve hastalarda ayn› anda birden
fazla risk faktörü birlikte bulunabilir. Hastada ne kadar çok risk faktörü varsa VTE
geliflme riski de o kadar yüksektir. 4
Venöz tromboembolizm geliflimini kolaylaflt›ran üç temel patogenetik mekanizma
Virchow taraf›ndan yaklafl›k 150 y›l önce tan›mlanm›flt›r. Bu temel patogenetik
mekanizmalar halen kabul görmekte olup, günümüz teknolojisi ile bu mekanizmalara
genetik de¤ifliklikler (polimorfizmler/mutasyonlar) eklenmifltir. Kan ak›m›n›n yavafllamas›
(staz), damar duvar›nda hasar (öncellikle endotel hasar›-ifllev bozuklu¤u) ve
hiperkoagülabilite, Virchow üçlüsü (triad›) olarak tan›mlan›r (Tablo 1). 5