ta s a rı - asmmmo

2005 yılı hedefleri tutarsa, milli gelir de
artacağından Türkiye’nin borçluluk oranı daha
da iyileşecektir. Net kamu borcu milli gelire
oranı 70,5 düzeyinden 5-6 puanlık azalmayla
2004’te yüzde 64-65 indiğini, hazineden
sorumlu Bakan’dan duymaktayız.
2005 finansman hedeflerinin tutması
halinde oranda iyileşme sürecek, 2001 sonrası
ilk kez 2005’te krizin Hazine üzerindeki olumsuz
etkisi kalkmaya başlayacak ve normalleşme
sürecinde ilerlenecektir.
Faizin düşüşü borçlanma vadesinin uzaması
ve sonuçta borçlulukta iyileşmenin devamı
için mutlaka Hükümet’in güven verici uygulamalarının
sürmesi, ekonomik ve siyasi istikrarın
devam etmesi gerekli olmaktadır. Bunun için de
tam üç yılda gelinen iyileşme aşamasının ve normalleşmenin
devamı için en az birkaç yıl daha
kararlılıkla mali disiplini sürdürmeye, sabra ve
fedakarlığa mutlak surette ihtiyaç vardır.
Şimdi yukarıda belirtilen tüm olumlu
gidişata paralel olarak Hazine’nin borçlanmadan
dolayı çıkardığı bono ile mali sektörde cari
olan borsa ve fon gelirlerinin 2005 yılındaki
vergilendirilmesine gelecek olursak;
B- 2005 YILINDA BONO BORSA
VE FON GELİRLERİNİN
VERGİLENDİRİLMESİ
Yukarıda sözü geçen gelirlerin vergilendirilmesinde
ekonomik iyileşmelere paralel olarak
2005 yılı için bir takım vergi avantajları da
getirmiştir. Bunları kısaca şöyle anlatabiliriz.
1-Hazine Bonosu ve Tahvillerine
Tanınan Vergi Avantajları:
Hazine Bonosu (HB) ve Devlet Tahvili
(DT) sahiplerine 2005 yılı için son tanınan vergi
avantajları dönemi olacaktır. Çünkü bu güne
kadar HB ve DT faizleri “yüzde sıfır” oranında
stopaja (vergi kesintisi) tabi tutuluyordu. Yani
vergi kesilmiyordu. En son yapılan değişiklikle
1 Ocak 2006 tarihinden itibaren ihraç edilecek
HBve DT’lerin faiz ödemelerinden, yüzde 15
oranında stopaj yapılacaktır. Bununla birlikte
stopaja tabi olan bu gelirler, tutarı ne olura
olsun, beyan edilmeyecektir. (GVK Geçici 67.
Maddesi Bkz. 31.12.2004 tarihli R. Gazete’de
yayınlanan 5281 sayılı Yasa)
MART - NİSAN 2005, SAYI:159
Böylece 2006 yılının başına kadar ihraç
edilecek HB ve DT’leri alanlar;
a) Bu gelirlerinde 2005 yılı için stopaj
yapılmayacaktır. Bu yılın faizleri 2006 yılında
ödense dahi stopaja tabi tutulmayacaktır.
b) Bunlardan 2005 yılında elde edilen faiz
gelirlerine uygulanacak vergi şöyle olacaktır.
Bu gelirlere;
Önce “enflasyonindirimi” uygulanacaktır.
Enflasyon indirimi uygulandıktan sonra kalan
tutarın 174.033 YTL’si (yani 174 milyar 33 milyon
TL’si) “istisna” olarak ayrıca düşülecektir. Bu
iki indirimden sonra kalan tutar 15.000 YTL’yi
aşmıyorsa beyan edilmeyecek, aşıyorsa beyan
edilecektir.
Buna bir örnek vermek gerekirse 2004 yılı
HB ve DT faiz gelirleri, 303 milyar 309 milyon
195 bin TL’ye kadar beyan edilmiyordu. Bunu
2005 yılı için düşünürsek tutarının 2004 yılında
uygulanan tutarı kadar olması beklenilmektedir.
Miktarın hesaplanması ancak 2005 yılının son
iki ayında yapılarak belirlenmektedir.
2005 yılında ihraç edilen HB ve DT’lerin,
2006 yılında da ödenmesi halinde bile bu
gelirlere sıfır oranında stopaj uygulanacaktır.
Burada şunu da belirtmekte fayda var.
1 Ocak 2006 tarihinden önce ihraç edilen
HB ve DT’lerin vadesinden önce elden
çıkarılmasından doğan kazançlar, hem 174.033
YTL’lık vergi istisnasından yaralanacak hem de
stopaja tabi olmayacaktır.
1 Ocak 2006 tarihinden sonra ihraç edilen
HB ve DT’lerin elden çıkarılmasında elde
edilen gelirler ise yüzde 15 oranında stopaja
tabi olacaktır.
C- BORSA VE FON GELİRLERİ
1-Borsa Kazançlarında Vergilendirme:
2005 yılında hisse senetleri, üç aylık süre
ile elde tutulduktan sonra satılırsa, elde edilen
kazancın tutarı ne olursa olsun, gelir vergisine
tabi değildir. Üç aylık süre içerisinde satılırsa,
elde edilen kazanç gelir vergisine tabidir.
1 Ocak 2006 tarihinden sonra elde edilen
hisse senetlerinde, üç aylık elde tutma süresi,
iki yıla çıkarılmıştır.
görüş
BÜLTEN
22