02.01.2015 Views

ta s a rı - asmmmo

ta s a rı - asmmmo

ta s a rı - asmmmo

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

ğinden, kamu oyunda herkesin durumunun<br />

iyileştirileceği yönünde haklı bir beklenti or<strong>ta</strong>ya<br />

çıkmak<strong>ta</strong> ve bu beklentinin karşılanması<br />

ek finansman kaynaklarını gerektirmektedir.<br />

Bu nedenle sosyal güvenlik kuruluşlarının tek<br />

çatı altında toplanması ve sigor<strong>ta</strong> yardımlarında<br />

norm/s<strong>ta</strong>ndart birliğine gidilmesi 1960’lı<br />

yıllardan beri gündemde olmasına rağmen, bu<br />

konuda bir gelişme sağlanamamıştır.<br />

Öte yandan s<strong>ta</strong>tüleri, iş ilişkileri ve çalışma<br />

koşulları birbirinden farklı üç ayrı kesimin<br />

sosyal sigor<strong>ta</strong> hak ve yükümlülüklerini düzenleyen<br />

ve zaman içinde yapılan değişikliklerle<br />

de birbirinden iyice farklılaşan üç ayrı yasadaki<br />

hükümlerin, kanun yapma tekniğine uygun<br />

olarak, tek yasa haline getirilmesinde de ciddi<br />

zorluklar vardır.<br />

Kanun Tasarısında ise; yardıma hak kazanma<br />

koşullarından ağır olanları sağlanan<br />

yardımlardan da alt s<strong>ta</strong>ndart grupları baz alınarak,<br />

gelirleri artıracak giderleri azal<strong>ta</strong>cak düzenlemelerle<br />

norm/s<strong>ta</strong>ndart birliği sağlamaya<br />

çalışıldığı, emeklilik koşullarının abartılı bir<br />

şekilde ağırlaştırıldığı, kimi kazanılmış ve beklenen<br />

hakların kaldırıldığı görülmektedir.<br />

Her biri yüzlerce asıl, ek ve geçici<br />

maddeden oluşan ve çok farklı hükümler içeren<br />

Emekli Sandığı, Sosyal Sigor<strong>ta</strong>lar ve Bağ-Kur<br />

Kanunlarını birleştirerek tek kanun haline<br />

dönüştürmek için, benzer hükümlerin kimi<br />

hallerde alt al<strong>ta</strong> yazılarak aynen korunduğu kimi<br />

hallerde de iç içe geçirilerek tek madde haline<br />

getirilmeye çalışıldığı ve böylece mevzuatın<br />

anlaşılamaz hale getirildiği, kamu görevlilerine<br />

ilişkin bazı ayrıcalıkların da norm/s<strong>ta</strong>ndart<br />

birliği dışında tutulduğu anlaşılmak<strong>ta</strong>dır.<br />

4. TASARI BU ŞEKİLDE<br />

KANUNLAŞIRSA NELER OLACAK<br />

Sosyal Sigor<strong>ta</strong>lar ve Genel Sağlık Sigor<strong>ta</strong>sı<br />

Kanun Tasarısı Türkiye Büyük Millet Meclisi’ne<br />

sunulduğu şekilde kanunlaşırsa:<br />

• Tasarının kanunlaşarak yürürlüğe<br />

girmesinden sonra ilk defa sigor<strong>ta</strong>lı<br />

MART - NİSAN 2005, SAYI:159<br />

olacaklar; kadın ise 58, erkek ise 60<br />

yaşını doldurmadan ve en az 9000 gün<br />

prim ödeme koşulunu yerine getirmeden<br />

emekli olamayacak.<br />

• Kadın için 58, erkek için 60 olan<br />

emeklilik yaşı 01.01.2036 <strong>ta</strong>rihinden<br />

başlayarak her yıl birer yaş ar<strong>ta</strong>cak ve<br />

01.01.2075 <strong>ta</strong>rihinden itibaren kadın<br />

ve erkek için 68 yaşını doldurmuş olma<br />

koşulu aranacak.<br />

• Toplam olarak en az 5400 gün prim<br />

ödemiş olanlara, yukarıda belirtilen<br />

emeklilik yaşlarına 3 yıl eklenerek<br />

bulunacak yaşı doldurmaları koşuluyla,<br />

azaltılmış yaşlılık aylığı bağlanabilecek.<br />

• Sigor<strong>ta</strong>lı olarak ilk defa çalışmaya<br />

başladığı <strong>ta</strong>rihte malul bulunanlar, 15<br />

yıl sigor<strong>ta</strong>lılık süresi ve 4000 gün prim<br />

ödeme koşullarını yerine getirdiğinde,<br />

yaş koşulu aranmadan azaltılmış yaşlılık<br />

aylığı alabilecek.<br />

• Özürlü sigor<strong>ta</strong>lılardan sakatlık<br />

derecesi;<br />

%60 - %65 arasında olanlar en az 16 yıl<br />

sigor<strong>ta</strong>lılık süresi ve en az 4000 gün prim<br />

ödeme koşulunu,<br />

%50 - %60 arasında olanlar en az 18 yıllık<br />

sigor<strong>ta</strong>lılık süresi ve en az 4360 gün prim<br />

ödeme koşulunu,<br />

%45 -%50 arasında olanlar en az 20 yıllık<br />

sigor<strong>ta</strong>lılık süresi ve en az 4720 gün prim<br />

ödeme koşulunu,<br />

Yerine getirdiklerinde, belli bir yaşı<br />

doldurmuş olma koşulu aranmadan azaltılmış<br />

yaşlılık aylığından yararlanabilecekler. (madde<br />

38)<br />

68 yaş koşulunun uygulanacağı 2075<br />

yılında or<strong>ta</strong>lama hayat<strong>ta</strong> kalma beklentisinin 68<br />

den fazla olacağı varsayılsa dahi, sigor<strong>ta</strong>lıların<br />

bu yaşa kadar aktif çalışma yaşamı içinde<br />

kalmalarının olanaksız olduğu açıktır. Bu<br />

durumda; ilerlemiş yaşı nedeniyle iş bulamayan<br />

eleştiri<br />

BÜLTEN<br />

18

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!