You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
ğinden, kamu oyunda herkesin durumunun<br />
iyileştirileceği yönünde haklı bir beklenti or<strong>ta</strong>ya<br />
çıkmak<strong>ta</strong> ve bu beklentinin karşılanması<br />
ek finansman kaynaklarını gerektirmektedir.<br />
Bu nedenle sosyal güvenlik kuruluşlarının tek<br />
çatı altında toplanması ve sigor<strong>ta</strong> yardımlarında<br />
norm/s<strong>ta</strong>ndart birliğine gidilmesi 1960’lı<br />
yıllardan beri gündemde olmasına rağmen, bu<br />
konuda bir gelişme sağlanamamıştır.<br />
Öte yandan s<strong>ta</strong>tüleri, iş ilişkileri ve çalışma<br />
koşulları birbirinden farklı üç ayrı kesimin<br />
sosyal sigor<strong>ta</strong> hak ve yükümlülüklerini düzenleyen<br />
ve zaman içinde yapılan değişikliklerle<br />
de birbirinden iyice farklılaşan üç ayrı yasadaki<br />
hükümlerin, kanun yapma tekniğine uygun<br />
olarak, tek yasa haline getirilmesinde de ciddi<br />
zorluklar vardır.<br />
Kanun Tasarısında ise; yardıma hak kazanma<br />
koşullarından ağır olanları sağlanan<br />
yardımlardan da alt s<strong>ta</strong>ndart grupları baz alınarak,<br />
gelirleri artıracak giderleri azal<strong>ta</strong>cak düzenlemelerle<br />
norm/s<strong>ta</strong>ndart birliği sağlamaya<br />
çalışıldığı, emeklilik koşullarının abartılı bir<br />
şekilde ağırlaştırıldığı, kimi kazanılmış ve beklenen<br />
hakların kaldırıldığı görülmektedir.<br />
Her biri yüzlerce asıl, ek ve geçici<br />
maddeden oluşan ve çok farklı hükümler içeren<br />
Emekli Sandığı, Sosyal Sigor<strong>ta</strong>lar ve Bağ-Kur<br />
Kanunlarını birleştirerek tek kanun haline<br />
dönüştürmek için, benzer hükümlerin kimi<br />
hallerde alt al<strong>ta</strong> yazılarak aynen korunduğu kimi<br />
hallerde de iç içe geçirilerek tek madde haline<br />
getirilmeye çalışıldığı ve böylece mevzuatın<br />
anlaşılamaz hale getirildiği, kamu görevlilerine<br />
ilişkin bazı ayrıcalıkların da norm/s<strong>ta</strong>ndart<br />
birliği dışında tutulduğu anlaşılmak<strong>ta</strong>dır.<br />
4. TASARI BU ŞEKİLDE<br />
KANUNLAŞIRSA NELER OLACAK<br />
Sosyal Sigor<strong>ta</strong>lar ve Genel Sağlık Sigor<strong>ta</strong>sı<br />
Kanun Tasarısı Türkiye Büyük Millet Meclisi’ne<br />
sunulduğu şekilde kanunlaşırsa:<br />
• Tasarının kanunlaşarak yürürlüğe<br />
girmesinden sonra ilk defa sigor<strong>ta</strong>lı<br />
MART - NİSAN 2005, SAYI:159<br />
olacaklar; kadın ise 58, erkek ise 60<br />
yaşını doldurmadan ve en az 9000 gün<br />
prim ödeme koşulunu yerine getirmeden<br />
emekli olamayacak.<br />
• Kadın için 58, erkek için 60 olan<br />
emeklilik yaşı 01.01.2036 <strong>ta</strong>rihinden<br />
başlayarak her yıl birer yaş ar<strong>ta</strong>cak ve<br />
01.01.2075 <strong>ta</strong>rihinden itibaren kadın<br />
ve erkek için 68 yaşını doldurmuş olma<br />
koşulu aranacak.<br />
• Toplam olarak en az 5400 gün prim<br />
ödemiş olanlara, yukarıda belirtilen<br />
emeklilik yaşlarına 3 yıl eklenerek<br />
bulunacak yaşı doldurmaları koşuluyla,<br />
azaltılmış yaşlılık aylığı bağlanabilecek.<br />
• Sigor<strong>ta</strong>lı olarak ilk defa çalışmaya<br />
başladığı <strong>ta</strong>rihte malul bulunanlar, 15<br />
yıl sigor<strong>ta</strong>lılık süresi ve 4000 gün prim<br />
ödeme koşullarını yerine getirdiğinde,<br />
yaş koşulu aranmadan azaltılmış yaşlılık<br />
aylığı alabilecek.<br />
• Özürlü sigor<strong>ta</strong>lılardan sakatlık<br />
derecesi;<br />
%60 - %65 arasında olanlar en az 16 yıl<br />
sigor<strong>ta</strong>lılık süresi ve en az 4000 gün prim<br />
ödeme koşulunu,<br />
%50 - %60 arasında olanlar en az 18 yıllık<br />
sigor<strong>ta</strong>lılık süresi ve en az 4360 gün prim<br />
ödeme koşulunu,<br />
%45 -%50 arasında olanlar en az 20 yıllık<br />
sigor<strong>ta</strong>lılık süresi ve en az 4720 gün prim<br />
ödeme koşulunu,<br />
Yerine getirdiklerinde, belli bir yaşı<br />
doldurmuş olma koşulu aranmadan azaltılmış<br />
yaşlılık aylığından yararlanabilecekler. (madde<br />
38)<br />
68 yaş koşulunun uygulanacağı 2075<br />
yılında or<strong>ta</strong>lama hayat<strong>ta</strong> kalma beklentisinin 68<br />
den fazla olacağı varsayılsa dahi, sigor<strong>ta</strong>lıların<br />
bu yaşa kadar aktif çalışma yaşamı içinde<br />
kalmalarının olanaksız olduğu açıktır. Bu<br />
durumda; ilerlemiş yaşı nedeniyle iş bulamayan<br />
eleştiri<br />
BÜLTEN<br />
18