Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
eleştiri<br />
BÜLTEN<br />
17<br />
Giderek büyüyen finansman açıklarının<br />
genel bütçe üzerindeki yükünün ciddi boyutlara<br />
ulaşması üzerine 1999 yılında yapılan sosyal<br />
güvenlik reformu ile, ilk defa sosyal sigor<strong>ta</strong><br />
kapsamına girecekler için emeklilik yaşı<br />
kadınlarda 58’e erkeklerde 60’a yükseltilmiş<br />
ve emeklilik için doldurulması gereken<br />
prim ödeme gün sayısı da, Sosyal Sigor<strong>ta</strong>lar<br />
Kurumu’na <strong>ta</strong>bi olan sigor<strong>ta</strong>lılar için 5000’den<br />
7000’e çıkarılmıştır. Ayrıca gelirleri artıracak,<br />
giderleri azal<strong>ta</strong>cak nitelikte çeşitli düzenlemeler<br />
yapılmıştır.<br />
2. NEDEN YENİDEN SOSYAL<br />
GÜVENLİK REFORMU<br />
1999 yılında yapılan söz konusu<br />
değişikliklerin üzerinden henüz beş yıl geçmiş<br />
olmasına rağmen:<br />
• Sosyal güvenlik kurumlarının 2003 yılı<br />
toplam harcamalarının milli gelire oranının<br />
%11 gibi yüksek bir düzeye ulaştığı,<br />
• 65 yaş ve üstü nüfusun toplam nüfus<br />
içindeki payının artmasının, sosyal güvenlik<br />
sisteminin gelirlerinin azalması giderlerinin<br />
artması sonucunu doğurduğu,<br />
• Ülkemizin şu anda genç bir nüfus yapısına<br />
sahip olmasına karşın, geleceğe ilişkin<br />
projeksiyonlara göre nüfusun hızla yaşlanacağı<br />
ve dolayısıyla sosyal güvenlik harcamalarının<br />
giderek daha da ar<strong>ta</strong>cağı,<br />
• İşgücünün % 52 sine karşılık gelen<br />
yaklaşık 11 milyon yurt<strong>ta</strong>şımızın kayıt dışı<br />
olduğu,<br />
• Erken emekliliğe olanak veren düzenlemeler<br />
nedeniyle emekli aylığı alma sürelerinin<br />
kadınlarda 35, erkeklerde ise 28 yıla<br />
kadar çıkabildiği,<br />
• Ülkemizde or<strong>ta</strong>lama hayat<strong>ta</strong> kalma<br />
beklentisinin giderek yükselmekte olduğu,<br />
• Emekli aylıklarının, çalışırken alınan<br />
ücretlere çok yakın hat<strong>ta</strong> daha fazla olduğu,<br />
• 1999 yılında yapılan reformun SSK ve<br />
Bağ-Kur ‘da geçici bir iyileşme sağladığı<br />
ancak son dört yılda açıkların tekrar artış<br />
eğilimine girdiği, 1999 yılında yapılan reform<br />
kapsamı dışında tutulan Emekli Sandığında<br />
ise, açıkların çok daha hızlı arttığı,<br />
• Sosyal güvenlik kurumlarının uyguladığı<br />
norm ve s<strong>ta</strong>ndartlarda ciddi farklılıklar<br />
bulunduğu,<br />
• Halen dağınık bir görünümde olan<br />
emeklilik, sağlık, sosyal yardım ve sosyal<br />
hizmetleri tek çatı altında toplayacak bir<br />
kurumsal yapılanmaya gidilmesinin zorunlu<br />
olduğu,<br />
Gerekçeleri ile yeniden sosyal güvenlik reformu<br />
gündeme getirilmiş ve bu kapsamda hazırlanan<br />
Emeklilik Sigor<strong>ta</strong>sı, Genel Sağlık Sigor<strong>ta</strong>sı,<br />
Primsiz Ödemeler ve Sosyal Güvenlik Kurumu<br />
Kanun Tasarıları bir süre kamuoyunda<br />
<strong>ta</strong>rtışıldık<strong>ta</strong>n sonra, Emeklilik Sigor<strong>ta</strong>sı Kanun<br />
Tasarısı ile Genel Sağlık Sigor<strong>ta</strong>sı Kanun<br />
Tasarısı birleştirilerek, “Sosyal Sigor<strong>ta</strong>lar ve<br />
Genel Sağlık Sigor<strong>ta</strong>sı Kanunu Tasarısı” adı ile<br />
Türkiye Büyük Millet Meclisi’ne sunulmuştur.<br />
3. SOSYAL SİGORTALAR VE GENEL<br />
SAĞLIK SİGORTASI KANUN<br />
TASARISINA GENEL BİR BAKIŞ<br />
Türkiye Büyük Millet Meclisi’ne sunulmuş<br />
bulunan Sosyal Sigor<strong>ta</strong>lar ve Genel Sağlık<br />
Sigor<strong>ta</strong>sı Kanun Tasarısı’nın genel sağlık sigor<strong>ta</strong>sına<br />
ilişkin hükümlerinin değerlendirilmesini<br />
konunun uzmanlarına bırakarak sosyal sigor<strong>ta</strong><br />
yardımlarına ilişkin değişikliklere baktığımızda,<br />
aşağıdaki tespitlerin <strong>ta</strong>rtışılması gereği or<strong>ta</strong>ya<br />
çıkmak<strong>ta</strong>dır.<br />
Tasarının kamuoyuna açıklanan temel<br />
amaçlarından birisi, sosyal sigor<strong>ta</strong> yardımlarına<br />
hak kazanma koşulları ve sağlanan yardımlar<br />
bakımından Emekli Sandığı, Sosyal Sigor<strong>ta</strong>lar<br />
Kurumu ve Bağ-Kur sigor<strong>ta</strong>lıları arasında<br />
norm/s<strong>ta</strong>ndart birliği sağlanmasıdır.<br />
Norm/s<strong>ta</strong>ndart birliği gündeme geldiğinde;<br />
kazanılmış ve beklenen hakların bir anda<br />
or<strong>ta</strong>dan kaldırılabileceğine ihtimal verilmedi-<br />
MART - NİSAN 2005, SAYI:159
Change language