toplumsal-cinsiyet-esitligi-2-basim

Diyarbakır YDM benzer bir öyküyü halen yaşıyor gibi görünüyor. Eskişehir’dekine benzer
biçimde Diyarbakır’da da yerel destek merkezi mekânı Büyükşehir Belediyesi tarafından
sağlanmıştı. Henüz bir platform oluşturulamamıştı. Diyarbakır’da çok daha önce kurulmuş
‘Demokrasi Platformu’ varken bir başka platform oluşturma fikri kabul görmedi ve diğer
YDM’lerden farklı bir model geliştirildi. Diyarbakır’da yerel siyasete hakim durumda olan
politik yapı, yerel destek merkezinin oluşum sürecini de etkiledi, merkezin oluşumu içinde
bu politik duruşa sahip örgütler ağırlıklı olarak yer aldılar. Siyasal gerilimlerin çok yüksek
olduğu Diyarbakır’da, sivil toplum örgütleri ile politik örgütler arasındaki ilişkilerin nasıl
olması gerektiğine ilişkin ilkesel ve kavramsal bir tartışma yürütmek son derece güç görünse
de, yerel destek merkezinin çalışmalarının böyle bir belirleyicilikten nasıl etkilendiği,
üzerinde durulmaya değer bir konu gibi görünüyor.
Sivil toplum alanının siyasetten arınmış olması beklenemez ise de, sivil toplum örgütleri
ve onlarla siyasal örgütler arasındaki ilişkilerin hiyerarşik ilişkiler olarak tasarlanması
ve yürütülmesinin ciddi sakıncaları var. Özellikle toplumsal cinsiyet eşitliğinin geleneksel
politik aktörler tarafından hemen hiç dikkate alınmayan ve önceliksiz bir konu olarak düşünüldüğü
hatırlandığında, bu sakıncaların neler olabileceği öngörülebilir. Bunların başında,
toplumsal cinsiyet eşitliğinin ikincil ve kısmi bir hedef olarak görülmesi gelir. Böyle düşünülen
bir hedef, güncel politik tartışmalar ve bu tartışmaların yarattığı ihtiyaçlar içinde
kolaylıkla gündemden düşebilir, önemsizleştirilebilir. Ayrıca, kadın örgütlerinin başta siyasal
partiler olmak üzere politik aktörlerin “arka bahçesi” olarak, ancak öyle olduklarında
kabul edilebilmeleri, kadınların geleneksel siyaset içindeki konumlarının sivil toplum içinde
de yeniden üretilmesi demektir: Örgütlenme, kaynak bulunması ve her türlü lojistik desteği
sağlama ama karar alma mekanizmalarının dışında tutulma.
Nitekim, Diyarbakır’da yapılan görüşmeler, STGM’nin toplumsal cinsiyet eşitliğine ilişkin
yaklaşımının kısmen kadın örgütlerince bilindiğini, bunun dışındaki kurum ve kişiler tarafından
gereğince kavranmadığını, yeterince bilinmediğini, bazı örgütlerin ise STGM’nin
bu konuda bir yaklaşımı olduğundan bile habersiz olduklarını gösterdi. Görüşmeciler,
cinsiyet eşitliği politikalarına ilişkin çalışmaların Diyarbakır’da da yürütülmesinin önemine
dikkat çektiler. Diyarbakır’da, sadece il merkezinde değil, çevre illeri de içine alan
geniş bir bölgede faaliyet gösteren güçlü kadın örgütleri bulunuyor. Bu örgütlerin STGM
platformuna dahil edilmesinin öncelikli bir hedef olarak benimsenmesi gerekiyor; bu yapılamazsa,
Diyarbakır’da sivil toplum hareketinin ve kadın hareketinin gelişme potansiyeli
kullanılamayacaktır.
30