Hazar Raporu - Issue 02 - Winter 2012
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
DEĞERLENDİRMELER<br />
bu sertliğin hem İsrail’e hem Türkiye’ye<br />
yaramadığı ortaya çıkınca, her ne kadar<br />
bu tıkanma ve donma devam edecek gibi<br />
gözükse de, aktörler -örneğin; Türkiye’den<br />
Başbakan Erdoğan, Dışişleri Bakanı<br />
Davutoğlu aynı zamanda İsrail’den<br />
aktörler- birbirleriyle ilişkilerindeseslerini<br />
kestiler; çok sert demeçlerde, suçlamalarda<br />
bulunmuyorlar. Donma noktasında olan,<br />
fakat daha da sertleşmesi istenmeyen bir<br />
pozisyonda Türkiye-İsrail İlişkileri. Fakat<br />
tüm bu bölgenin dönüşümüne vebiraz<br />
önce örnek verdiğim İran’da da beklenen<br />
gelişmelere baktığımız zaman; İran kendi<br />
içinde ekonomik bir dönüşüme gitme zorunda<br />
kalabilir ki bu çok olumludur demokrasiye<br />
gitme açısından ama aynı zamanda bir<br />
İsrail atağı, saldırısıyla da karşı karşıya<br />
kalabilir. O yüzden bu donma noktasında<br />
her ne kadar aktörlerin birbirleriyleolan<br />
ilişkilerinde seslerini yükseltmemeleri iyiyse de,<br />
yani çok sert olmayan seyirde ilişkiler devam<br />
ediyorsa da, esasında bence bu ilişkilerin<br />
normalleşmesinde, biraz düzelmesinde sadece<br />
Türkiye için değil aynı zamanda bölge için<br />
de bir yarar var. Çünkü bir taraftan Suriye<br />
krizi ve Arap Baharı var, bir taraftan İsrail-<br />
İran temelinde bir eksen var, tabi bir tarafta<br />
da enstitünüzün ilgi alanı olan Kafkasya’da,<br />
yani Gürcistan, Azerbaycan ve Ermenistan’da<br />
da bir güvenlik havzası, ekseni var. Hepsi bir<br />
arada olduğundan Türkiye arada kalan, bir<br />
taraftan çok önemli fakat bir taraftan çok<br />
etkilenebilecek bir ülke olduğu için,Türkiye-<br />
İsrail ilişkilerinin biraz normalleşmeye<br />
gitmesinin bölge açısından, İsrail açısından<br />
çok faydası var, Türkiye açısından da faydası<br />
var. Tabii bir de, İsrail-Türkiye ilişkilerini<br />
daha uzun tartışmak gerekebilir ama Arap<br />
Baharı, Mısır’daki dönüşüm ve bu dönüşüm<br />
başarılı olursa, esasında İsrail’in de kendisini<br />
yeniden yapılandırması gerekiyor. Hem<br />
güçlü bir Türkiye hem güçlü bir Mısır ve<br />
bunlar arasındaki ilişkilerin güçlü olması,<br />
İsrail’de var olan politikaların sürdürülmesini<br />
oldukça fazla zorluyor. O yüzden, bugün her<br />
aktörün kendisini sadece bugün açısından<br />
değil yarın açısından da yeniden yapılama,<br />
yeniden düşünme zamanı. Bu sebeple belli bir<br />
normalleşmeye gitmenin, her ne kadar Türkiye<br />
bunu daha ağırlıklı olarak istemiyor gibi<br />
gözüküyor olsa da, Türkiye ve İsrail arasındaki<br />
bu donma noktasını biraz normalleştirmenin,<br />
bence herkes açısından bir yararı var diye<br />
düşünüyorum.<br />
Doğu Akdeniz’de muhtemel enerji<br />
rezervlerinin geliştirilmesi bölgesel<br />
dinamikleri nasıl etkiler<br />
Burada mesela, bizim Kıbrıs sorunumuz<br />
çok önemli oluyor ve biz İstanbul Politikalar<br />
Merkezi olarak, bu sorunu tamda bu soru<br />
bağlamında çalışmaya başladık. Çünkü<br />
Türkiye-Avrupa Birliği’nin de, Türkiye-İsrail<br />
ilişkileri gibi olmasa bile, benzer olarak donma<br />
noktasında olması, çarpıların açılmaması,<br />
bir yere gitmemesi, örneğin; AKParti<br />
kurultayında Başbakan’ın yapmış olduğu<br />
uzun konuşmanın hiç AB referansı olmaması<br />
noktasında sorun var. Bu sorunun önemli<br />
ayaklarından biri de Kıbrıs sorunu ve Kıbrıs<br />
sorununda çözüme gitmemek. Ama o sorunun<br />
çözüme gitmemesinde bir açılım, Mart<br />
ayında Güney Kıbrıs’taki cumhurbaşkanlığı<br />
90 88