Hazar Raporu - Issue 02 - Winter 2012
aynı zamanda bir diğer amaç Hazar Havzası petrolünü de rakip olmadan Batı pazarlarına taşımaktır. Yukarıda da vurgulandığı gibi, ABD’nin bölgeye yönelik dış politikasındaki biri de Hazar ve Orta Asya karbo-hidratların Avrupa pazarlarına çıkarmaktır. Oysa Ermenistan tam ters sonuca sebep olan politika izlemektedir. H atta Erivan Hükümeti, Batı için çok önemli olan Hazar’daki enerji altyapısına da açık tehdit savurmaktan çekinmemektedir. Örneğin 16 Ekim 2012 tarihinde Ermenistan Genelkurmay Sözcüsü General Artak Davityan basın mensuplarına bir demeç vermiş; Ekim aylarında yapılan askeri bir tatbikatta uzun menzilli füzelerin kullanılma planlarından bahsetmiş, hedef olarak ise karşı tarafin hem askeri, hem de gaz ve petrol rafineleri gibi enerji altyapısı da seçilmiştir demekle, 8 açık şekilde Azerbaycan’daki Uluslararası Petrol Konsorsiyumu’nun yatırımlarını hedef almıştır. Ekonomik İşbirliği Teşkilatı 1985 yılında Türkiye, Pakistan ve İran arasında kurulan ECO (Economic Cooperation Organisation) aslında bir bölgesel güvenlik örgütüdür. Amacı üyeler arasında ticari ve medeni, bilimsel işbirliğini artırmak olsa da, 9 gerçek 8 Reşad Suleymanov, Ermenistanın Uzun Menzilli Raket Mifi, 18.10.2012, http://www.lent.az/xeber_105808_ Ermənistanın_uzaq_mənzilli_raket_mifi _ARAŞDIRMA 9 http://www.ecocci.com/NDC/Generic/Content/About. aspx amacı karşılıklı ilişkilerin artırılması ile dünyanın süper güçlerinden daha az bağımlı durumda kalmak, karşılıklı desteği artırmaktır. Peki, bölge devletlerinin buna ihtiyacı var mı Elbette. Gürcistan’ın bu birliktelikte olmaması da dikkat çekicidir. Dış entegrasyonu tamamen Batıya odaklamış Gürcistan, “Batı-dışı” diğer ittifaklardan kaçınmaktadır. Ermenistan’ın ECO`da ya da AB uyum sürecinde yer almaması yine başka bir süper-gücün uydusu olmakla açıklanıyor. Ermenistan’ın Dış Politika Ekseni Sovyetler Birliği’nin 1991’de parçalanmasından bu yana Ermenistan, Dağlık Karabağ savaşını körüklemiş ve onun dış politikasını da esasen Dağlık Karabağ etkenleri belirlemiştir. Birçok eski Sovyet Cumhuriyetlerinden farklı olarak Ermenistan, Batıda kuvvetli Ermeni lobisine sahiptir. SSCB’de en yüksek göç oranı Ermeniler arasında olmuş, özellikle Amerika’da olan Ermeniler bu göçü belli bir oranda desteklemişti. Avrupa’da ve Amerika’daki önemli Ermeni azınlığının yardımıyla, Batı ile entegrasyon yolunu tutmamış Rusya yanlısı Ermenistan, dış politikasını dünyadan tam tecrit olmadan sürdürebilmiştir. Hatta bazen başarılı da olmuştur. Azerbaycan topraklarını işgal eden Ermenistan, ABD’deki lobisinin (ANCA ve AAA) yardımıyla Azerbaycan’ı “ablukacı” devlet olarak göstermiş; 48 46
“Freedom Support Act”a 907’nci paragrafı Kongreden geçirmiştir. Bu paragraf ile ABD bütçesinden Azerbaycan’a doğrudan yapılan maddi yardım yasaklanmıştır. Ancak 2001 yılında Kongre, “Başkan gerekli gördüğü halde bu maddeyi uygulamayabilir” diye 907’nci paragrafta bir değişiklik yapmıştır. Halbuki Ermenistan İsrail’den sonra, kişi başına en yüksek miktarda Amerika’dan yardım alan devlettir. 10 1992 yılından başlayarak Ermenistan ABD'den yılda 180 milyon ABD Doları civarında yardım almış, 2000-2010 yılları arasında ise bu yardım 900 milyon ABD Dolarına ulaşmıştır. 11 1992 yılından bu yana ise toplam ABD devlet yardımı 2 milyar ABD Dolarını geçmiştir. 12 Özellikle İran’la olan işbirliği gözönüne alındığında bölgede anti- Amerikan siyaset yürüten Ermenistan, ABD’deki güçlü Ermeni lobisinin desteği hesabına manevra yapabilmektedir. 13 Oysa Wikileaks sızmalarına göre, 2008 yılında Ermenistan Hükümeti İran’a füze ve makineli tüfekler vermiş, bu silahlar da daha sonra Irak’ta görev yapan Amerikan askerlerine karşı kullanılmış, çatışmaların 10 Mainville, Michael. “Second-Largest Recipients of U.S. Aid, Armenians Fight To Get Ahead.” The Sun. 9 Aug. 2005. Web. 18 Jul. 2012. 11 US State Department, BUREAU OF EUROPEAN AND EURASIAN AFFAIRS, Foreign Operations Appropriated Assistance: Armenia, April 1, 2011,http://www.state.gov/p/eur/ rls/fs/167286.htm 12 Nichol, Jim. “Armenia, Azerbaijan, and Georgia: Political Developments and Implications for U.S. Interests.” Congressional Research Service. 15 Jun. 2012. Web. 18 Jul. 2012. . 13 Lucas, Edward. The New Cold War: Putin’s Russia and the Threat to the West. New York: Palgrave Macmillan, 2009. Print. en az bir piyadenin ölümü ile sonuçlandığı da kanıtlanmıştır. 14 Ermenistan’da Krizler Azerbaycan topraklarını işgal eden Ermenistan, bölgede Azerbaycan üzerinden geçen birçok kalkınma projesinden ayrı kalarak, derin ekonomik, sosyal ve demografik krize düşmüştür. Traceca, Bakü - Ceyhan, Bakü - Erzurum boru hatları gibi yatırımlardan yararlanmış, bunun karşılığında Rusya’dan kredilenme yoluna gitmiştir. Silah alımı dâhil olmakla birlikte, bütçe açıkları için doğrudan Rusya’dan borç alan Ermenistan, gittikçe daha çok Rusya’dan asılı duruma düşmüştür. Forbes dergisine göre, 2011 yılında Ermenistan ekonomisi dünyanın en kötü 2’nci ekonomisi olmuştur. 15 Ermenistan’ın maliye yardımı aldığı bir diğer kaynak da yurtdışında yaşayan Ermenilerdir. Mesela Amerika Ermenileri her yıl 1 milyar dolar civarında Ermenistan’a maddi yardımda bulunmaktadırlar. 16 Fransa’da yaşayan Ermeni lobisi de etkili yardım göstermektedir. Rusya’da yaşayan Ermeniler de, örneğin; 2008 yılında 670 milyon ABD doları, 2010 14 Lake, Eli. “WikiLeaks: Armenia sent Iran arms used to kill U.S. troops.” The Washington Times. 29 Nov. 2010. Web. 18 Jul. 2012. 15 “Armenia ranked 2nd in Forbes list of World’s Worst Economies in 2011”. “PanArmenian”. July 6, 2011. Retrieved July 6, 2011. 16 “Cash Transfers To Armenia Jump To New High”, ArmeniaLiberty (RFE/RL), August 5, 2008. HAZAR RAPORU 47 49
- Page 1 and 2: OCAK - MART 2013 / SAYI:2 Fiyatı:
- Page 3: HAZAR RAPORU Yayıncı: Hazar Strat
- Page 6 and 7: HAZAR RAPORU Orta Asya Bölgesi’n
- Page 9 and 10: Stratejik Projeksiyon: Avrasya’da
- Page 11 and 12: kendisini Urumçi, Çin’e götür
- Page 13 and 14: kazanmasında ve bölgenin petrol k
- Page 15 and 16: parçasıdır. Kuşbakışı perspe
- Page 17 and 18: olmalı ve Bakü Havaalanı rekabet
- Page 19 and 20: Kalkınma için Bölgesel İşbirli
- Page 21 and 22: Dünya Ticaret Örgütü verisi mev
- Page 23 and 24: ve Türkmenistan’ı kapsayan bir
- Page 25 and 26: 10,0 5,0 0,0 -5,0 -10,0 dönemine g
- Page 27 and 28: eskisinden daha rahat borçlanabili
- Page 29 and 30: BP - Rosneft Anlaşması: Beklentil
- Page 31 and 32: grubu, bir yatırım holdingi hiçb
- Page 33 and 34: Avrupa Birliği’nin Geleceği: Mi
- Page 35 and 36: Bu kuşkusuz çok yakın vadede ger
- Page 37 and 38: Gürcistan Parlamento Seçimleri So
- Page 39 and 40: Hristiyan Demokratlar, Yeni Sağcı
- Page 41 and 42: Gürcistan Dış Politikası: Seçi
- Page 43 and 44: B ununla birlikte Gürcistan politi
- Page 45 and 46: Kuzey Kafkasya’da Güvenlik ve İ
- Page 47: irbirine açık tutmaları, ulaşı
- Page 51 and 52: Ermenistan’ı Rusya’nın mandas
- Page 53 and 54: için bu fiyatın 330 dolara çıka
- Page 55 and 56: ve Pf P-Barış İçin Ortaklık pr
- Page 57 and 58: SSCB’nin tasfiyesi sonrasında b
- Page 59 and 60: ittifaka dönüşümü, Soğuk Sava
- Page 61 and 62: projeleri ile realize etmeyi hedefl
- Page 63 and 64: çıkan olaylar da enerji jeopoliti
- Page 65 and 66: aşlattığı yeni dış politikas
- Page 67 and 68: Tunus, Mısır, Libya, Körfez ülk
- Page 69 and 70: DEĞERLENDİRMELER Dr. Şener Aktü
- Page 71 and 72: olamadı. 1. Dünya Savaşı’nda,
- Page 73 and 74: Ama Ulusçuluğun, Milliyetçilik o
- Page 75 and 76: E ğer bu çözüm gerçekleşirse,
- Page 77 and 78: ir reaksiyon yaratmıyor, ve yaratm
- Page 79 and 80: olursak, ya da 80-90 senedir Batı
- Page 81 and 82: durumdadır, lideri hapistedir aske
- Page 83 and 84: elden gidiyor gibi bir algı hızla
- Page 85 and 86: kampanyaları yapıldı, kamusal al
- Page 87 and 88: DEĞERLENDİRMELER Prof. Dr. Fuat K
- Page 89 and 90: durması gerekiyor. Türkiye’nin
- Page 91 and 92: seçimlerindeki cumhurbaşkanı de
- Page 93 and 94: unun tam tersi durum yaşanıyor. A
- Page 95 and 96: Sait isyanı da aslında bunun bir
- Page 97 and 98: artık yasak değil, grup toplantı
aynı zamanda bir diğer amaç <strong>Hazar</strong><br />
Havzası petrolünü de rakip olmadan Batı<br />
pazarlarına taşımaktır.<br />
Yukarıda da vurgulandığı gibi, ABD’nin<br />
bölgeye yönelik dış politikasındaki biri<br />
de <strong>Hazar</strong> ve Orta Asya karbo-hidratların<br />
Avrupa pazarlarına çıkarmaktır. Oysa<br />
Ermenistan tam ters sonuca sebep olan<br />
politika izlemektedir.<br />
H atta Erivan Hükümeti, Batı için çok önemli<br />
olan <strong>Hazar</strong>’daki enerji altyapısına da açık tehdit<br />
savurmaktan çekinmemektedir. Örneğin 16<br />
Ekim <strong>2012</strong> tarihinde Ermenistan Genelkurmay<br />
Sözcüsü General Artak Davityan basın<br />
mensuplarına bir demeç vermiş; Ekim aylarında<br />
yapılan askeri bir tatbikatta uzun menzilli<br />
füzelerin kullanılma planlarından bahsetmiş,<br />
hedef olarak ise karşı tarafin hem askeri, hem<br />
de gaz ve petrol rafineleri gibi enerji altyapısı da<br />
seçilmiştir demekle, 8 açık şekilde Azerbaycan’daki<br />
Uluslararası Petrol Konsorsiyumu’nun<br />
yatırımlarını hedef almıştır.<br />
Ekonomik İşbirliği Teşkilatı<br />
1985 yılında Türkiye, Pakistan ve İran<br />
arasında kurulan ECO (Economic<br />
Cooperation Organisation) aslında bir<br />
bölgesel güvenlik örgütüdür. Amacı<br />
üyeler arasında ticari ve medeni, bilimsel<br />
işbirliğini artırmak olsa da, 9 gerçek<br />
8 Reşad Suleymanov, Ermenistanın Uzun Menzilli Raket<br />
Mifi, 18.10.<strong>2012</strong>, http://www.lent.az/xeber_105808_<br />
Ermənistanın_uzaq_mənzilli_raket_mifi _ARAŞDIRMA<br />
9 http://www.ecocci.com/NDC/Generic/Content/About.<br />
aspx<br />
amacı karşılıklı ilişkilerin artırılması ile<br />
dünyanın süper güçlerinden daha az<br />
bağımlı durumda kalmak, karşılıklı desteği<br />
artırmaktır. Peki, bölge devletlerinin buna<br />
ihtiyacı var mı Elbette. Gürcistan’ın bu<br />
birliktelikte olmaması da dikkat çekicidir.<br />
Dış entegrasyonu tamamen Batıya<br />
odaklamış Gürcistan, “Batı-dışı” diğer<br />
ittifaklardan kaçınmaktadır. Ermenistan’ın<br />
ECO`da ya da AB uyum sürecinde yer<br />
almaması yine başka bir süper-gücün<br />
uydusu olmakla açıklanıyor.<br />
Ermenistan’ın Dış Politika Ekseni<br />
Sovyetler Birliği’nin 1991’de<br />
parçalanmasından bu yana Ermenistan,<br />
Dağlık Karabağ savaşını körüklemiş ve<br />
onun dış politikasını da esasen Dağlık<br />
Karabağ etkenleri belirlemiştir. Birçok<br />
eski Sovyet Cumhuriyetlerinden farklı<br />
olarak Ermenistan, Batıda kuvvetli Ermeni<br />
lobisine sahiptir. SSCB’de en yüksek göç<br />
oranı Ermeniler arasında olmuş, özellikle<br />
Amerika’da olan Ermeniler bu göçü belli<br />
bir oranda desteklemişti. Avrupa’da ve<br />
Amerika’daki önemli Ermeni azınlığının<br />
yardımıyla, Batı ile entegrasyon yolunu<br />
tutmamış Rusya yanlısı Ermenistan, dış<br />
politikasını dünyadan tam tecrit olmadan<br />
sürdürebilmiştir. Hatta bazen başarılı da<br />
olmuştur.<br />
Azerbaycan topraklarını işgal eden<br />
Ermenistan, ABD’deki lobisinin (ANCA<br />
ve AAA) yardımıyla Azerbaycan’ı<br />
“ablukacı” devlet olarak göstermiş;<br />
48 46
Change language