Hazar Raporu - Issue 02 - Winter 2012
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
irbirine açık tutmaları, ulaşım, enerji,<br />
karşılıklı ticaret konularında işbirliğine<br />
gitmeleri şarttır. Ekonomik güvenlik<br />
derken, burada ihraç-ithal dengesinin<br />
tutturulması, milli dövizin korunması, bir<br />
kaynaktan asılı duruma düşmeme, ülke içi<br />
rekabetin korunması, iş yerlerinin açılması,<br />
yatırımların teşvik edilmesi gibi sorunlar<br />
akla gelmektedir. Lakin bu konuda<br />
bölge devletlerini birbirine rakip olarak<br />
görmemek gerekir. Ülke içi rekabetin<br />
artması olumlu bir olgudur; ülkelerarası<br />
rekabet ise, özellikle serbest ticaret bölgesi<br />
kapsamında, daha geniş arazide rekabetin<br />
uygulanmasıdır. Örneğin; Gürcistan’ın<br />
turizm sektörünün canlandırılması, bölge<br />
devletlerinin zararına yorumlanamaz. Bir<br />
ülke içinde belli bir rekabet derecesinin<br />
olması gerekir. Bu durum uluslararası<br />
alanda da hoş görülmelidir. Nitekim AB<br />
içindeki rekabetin canlı ve zaruri tutulması<br />
bu tezin en uğurlu dayanağıdır.<br />
Bu bakımdan bölgede Azerbaycan-<br />
Gürcistan-Türkiye üçlüsü iyi bir örnektir.<br />
Türkiye ve Azerbaycan işadamlarının<br />
Gürcistan’a yatırım yaptıkları gibi,<br />
Gürcistan Hükümeti de bu yatırımları<br />
çekmeye çalışımaktadır.<br />
Bölgesel Güvenlik Anlayışı<br />
Burry Buzan bölgesel güvenlikten<br />
bahsederken belli bir coğrafi alanın<br />
bölge olarak kabul edilmesi için buradaki<br />
ülkelerin ortak güvenlik kaygılarının<br />
olması gerekliliğini de söyler. 6 Bu öğretiyi<br />
bazen Kopenhagen Okulu diye anarlar.<br />
Böyle değerlendirildiğinde, Kafkasya ve<br />
Orta Asya devletlerinin ortak güvenlik<br />
sorunları bölgedeki bir diğer devlet olan<br />
Ermenistan ile çatışma halindedir. Çünkü<br />
Ermenistan, bir taraftan Kafkasya’da<br />
Rusya’nın esas dayanak üssüdür, diğer<br />
taraftan İran’la da sıkı ilişkiler kurarak,<br />
İran’ın uranyum siyasetine karşı da<br />
uluslararası aktörlerin çabalarını<br />
zayıflatmakta, Batının politikasına zıt bir<br />
politika izlemektedir. Böylece Türkiye’den<br />
başlayarak yatay çizgi ile Doğuya uzanan<br />
bir güvenlik “bloku”, kuzeyden güneye<br />
inen Rusya- Ermenistan-İran bloku ile<br />
kesişmektedir. 7<br />
Gerçi İran siyasetinde ABD ve Rusya’nın<br />
amaçları farklı olmakla beraber, bir kaç<br />
mesele de üstüste düşmektedir. Bunların<br />
başında İran’ın karbo-hidrat kaynaklarının<br />
dondurulması ve bunların geniş ölçüde<br />
uluslararası pazara çıkışının önlenmesi<br />
gelmektedir. Bu durum Rusya’ya, kendi<br />
petrol ve gazına daha rahat alıcı bulmak<br />
için lazımdır.<br />
O ysa ABD, İran’ın enerji kaynaklarını<br />
gelecekte kullanmak için stoklama amacını<br />
gütmektedir;<br />
6 Buzan, People, States and Fear, s.27.<br />
7 Özden, s.21.<br />
HAZAR RAPORU<br />
47 45