Hazar Raporu - Issue 02 - Winter 2012
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
grubu, bir yatırım holdingi hiçbir zaman<br />
bölgeden uzak kalamaz ve bu durum<br />
Rosneft ya da herhangi bir büyük firma<br />
için de geçerlidir. Bu ifade farklı şekilde<br />
de yorumlanabilir. Rosneft yatırım grubu<br />
ya da kardeş gaz firması da kolaylıkla<br />
bölgedeki üretim ve aracılık projelerinde<br />
ortak yatırımlara girebilir.’<br />
Sechin, yakın zamanda yaptığı bir<br />
açıklamada Gazprom’un ihracat<br />
tekelindeki gelişmeleri desteklediğini<br />
ifade etmiştir. İlginç bir şekilde, Rosneft’in<br />
Gazprom ile ortak olarak gelecekte gaz<br />
ihraç etme ihtimalini göz ardı etmediğini<br />
vurgulamıştır. Sechin’in söylemek istediği,<br />
Gazprom ile aynı çizgide çalışan Rusya’da<br />
tek bir ihraç kanalının oluşturulmasıdır.<br />
Dahası, Sechin özellikle Gazprom gazının<br />
satılması gibi bir ihtimal üzerinden<br />
herhangi bir gaz ticareti yatırımını göz<br />
ardı etmemektedir. Şu durumda, TAP<br />
hissedarı BP’nin stratejik ortağı Rosneft’in,<br />
TAP’a veya TAP üzerinden gaz satmasına<br />
müsaade edeceği öngörülebilir. Bu senaryo<br />
Azerbaycan gazının projede ve piyasada<br />
(örn: İtalyan piyasası) rekabete girmesiyle<br />
sonuçlanacaktır.<br />
Bununla birlikte daha geniş bir jeopolitik<br />
perspektiften bakıldığında, bu durum<br />
Moskova’nın NATO tarafindan<br />
desteklenen Avrupa-Atlantik enerji<br />
güvenliği konseptini tehdit etmesini<br />
ya da kârlı bir şekilde bu konsepte<br />
katılmasını sağlayacaktır. NATO’nun<br />
Güney kanadında, Azerbaycan, İran,<br />
Kazakistan ve Türkmenistan olmak üzere<br />
<strong>Hazar</strong>’ın çevresinde ya da <strong>Hazar</strong> kanalıyla<br />
Rusya’ya komşu olan dört ülke mevcuttur.<br />
Bu ülkeler de ciddi enerji kaynaklarına<br />
sahipler ve aynı stratejik, kârlı piyasalar<br />
için Rusya ile yarışmaktalardır. Bazı<br />
senaryolarca bu ülkeler Rusya’nın ortağı<br />
gibi hareket edip Rusya’nın patronluğunda<br />
bir Avrasya Enerji Üreticileri Konsorsiyumu<br />
oluşturmak üzere Rusya’nın Avrasya<br />
topraklarında daha geniş bir enerji<br />
stratejisine sahip olmasını sağlayabilirler.<br />
Açıkça görülüyor ki; böyle bir<br />
konsorsiyum Rusya’nın yararına<br />
olacaktır. Ancak aynı kârlı durumun diğer<br />
katılımcılar için de geçerli olduğunu<br />
söylemek güçtür. Böyle uzun dönemli<br />
bir stratejinin hayata geçirilebilmesi<br />
için Rusya’nın ciddi çaba sarf etmesi ve<br />
potansiyel katılımcılara önemli teşvikler<br />
sağlaması gerekmektedir. Bu ülkelerden<br />
bazıları fiili manada Sovyetler Birliği’ne<br />
dönüşü istememektedir. Zira yirmi<br />
yıldan beri bu ülkeler son derece başarılı<br />
ve özgür bir milli enerji politikası inşa<br />
etmişlerdir. Rusya BP yönetimindeki<br />
koltuğunu uzun dönem stratejik hedefleri<br />
için nasıl kullanacak Rusya’nın gelecek<br />
on yıl içerisinde Putin sonrası döneme<br />
hazırlandığı gibi, belki de bu hedeflerin<br />
değişebileceği ihtimali üzerinde<br />
durmalıyız.<br />
Jeopolitik spekülasyonlar bir tarafa,<br />
Güney Gaz Koridoru ve Şah Deniz<br />
projeleri için bazı olumlu neticelerden<br />
bahsetmek mümkündür. Genel anlamda,<br />
HAZAR RAPORU<br />
31 29
Change language