Hazar Raporu - Issue 02 - Winter 2012
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
kazanmasında ve bölgenin petrol kaynaklı<br />
olmayan ticaretinin canlandırılmasında<br />
katalizör görevi üstlenebilir. Ancak bunun<br />
olması için Azerbaycan’ın kalkınmasına<br />
yön verecek ve kendisini arzu edilen hedefe<br />
ulaştıracak anlaşılır bir vizyon oluşturması<br />
gerekmektedir.<br />
Bugün, Avrasya ticareti ve buna bağlı<br />
kazancın büyük kısmı bölgeye uğramadan<br />
geçmektedir. Her seferinde binlerce<br />
konteyner taşıyabilen büyük gemiler<br />
İpekyolu kervanlarının yerini almıştır.<br />
Avrupa ve Asya arasındaki ticaret daha<br />
çok Süveyş Kanalı vasıtasıyla, deniz<br />
taşımacılığı yoluyla yapılmaktadır. Bu<br />
oran iki kıta arasındaki toplam kargo<br />
değişiminin % 90’ına tekabül etmektedir.<br />
Orta Avrasya merkezi stratejisinin başarısı<br />
daha çok, bölge ülkelerinin entegre ve<br />
rekabetçi çok türlü taşımacılık sistemi<br />
ve Avrasya’yı kapsayan lojistik ağları<br />
kurmasının yardımıyla Avrupa-Asya<br />
arasındaki kıtalararası konteyner ticaretini<br />
çekebilmesine bağlıdır.<br />
Azerbaycan, ana Avrasya kara ve hava<br />
taşımacılık koridorlarının kesişme<br />
noktasında bulunmaktadır. Doğru şekilde<br />
kullanılırsa uzun dönem başarısı için<br />
anahtar rolünde bir özelliktir. Potansiyel<br />
olarak Azerbaycan; Avrupa ve Asya<br />
arasında ticaret köprüsü olmanın yanında<br />
Avrasya’da bir ana dağıtım merkezi haline<br />
gelebilir. Enerji stratejisinin tersine,<br />
Azerbaycan’ın petrol dışı ekonomisi<br />
için kalkınma vizyonu hala yapım<br />
aşamasındadır. Ülke ihracatının yaklaşık<br />
% 95’i ve GSYH’sinin % 55’ten fazlası<br />
petrol ve gaz satışından elde edilmektedir.<br />
Bu da yakın zamanda değişmesi muhtemel<br />
olmayan bir durumdur. Ülkenin orta ve<br />
uzun dönemdeki görünüşü petrol dışı<br />
sektörün kalkınmasına bağlı olarak umut<br />
vaat etmektedir.<br />
Enerjinin Ötesine Bakmak<br />
Azerbaycanlı birçok hükümet yetkilisi<br />
defalarca ülkenin Avrupa ve Asya arasında<br />
bölgesel taşımacılık merkezi olmak adına<br />
ideal bir konuma sahip olduğunu ifade<br />
etmişlerse de bu ifadelerin uzun dönemli,<br />
tutarlı ve sürdürülebilir bir stratejik<br />
vizyona çevrilmesi gerekmektedir. Yine<br />
de, en azından “bölgenin merkezi olmayı<br />
istemek’’ şeklinde bir fikir mevcuttur.<br />
Aslında, bu stratejiyi ilerletmek adına<br />
birtakım altyapı ve taşımacılık projesi<br />
çoktan hayata geçirilmiştir. Bunlardan bir<br />
tanesi; Azerbaycan, Gürcistan ve Türkiye<br />
demiryollarını birbirine bağlayacak ve<br />
Azerbaycan üzerinden Çin ve Avrupa<br />
arasında bir demiryolu koridoru<br />
oluşturacak stratejik Bakü-Ahılkelek-Kars<br />
demiryoludur. Ayrıca hükümet, ülkenin<br />
doğu-batı ve kuzey-güney hattındaki<br />
uluslararası otoyollarının modernize<br />
edilmesi için milyarlarca dolar yatırım<br />
yaparak Azerbaycan topraklarında<br />
öngörülen karayolu trafiğine daha iyi<br />
hazırlamaya çalışmaktadır. Dahası, son<br />
model Bakü Uluslararası Deniz Ticareti<br />
Limanı, Alyat’taki Lojistik Merkezi ve<br />
yeni Bakü Haydar Aliyev Uluslararası<br />
Havaalanı; Azerbaycan’ın global<br />
taşımacılık merkezi vizyonunda önemli bir<br />
yer edinecektir.<br />
HAZAR RAPORU<br />
13 11
Change language