Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
donat›lar› sararak içeride kalan betonun deprem s›ras›nda<br />
parçalan›p da¤›lmas›n› önler. Ancak bu ifllevi yerine<br />
getirebilmeleri için etriyelerin belirli flekillerde üretilip<br />
belirli aral›klarla yerlefltirilmesi gerekir.<br />
fiekil 44. Yanl›fl etriye (90° kanca)<br />
ve do¤ru etriye (135° kanca).<br />
Deprem yönetmeli¤inde, k›vr›m yerlerinde etriyelerin 135°<br />
kancaya sahip olmas›n›n gerekti¤i bildirilir. Ayr›ca etriye<br />
aral›klar›, depremde en fazla zorlanan kolon ve kirifllerin<br />
birleflim bölgelerinde s›klaflt›r›lmal›d›r. Yap›lmas› gereken<br />
bu s›klaflt›rma, yap›n›n sal›n›m yapma yetene¤ini de<br />
art›ran önemli bir unsurdur. Binalar deprem s›ras›nda<br />
hem dayan›kl› olacak, hem de sal›n›m yaparak deprem<br />
kuvvetlerine karfl› konacak biçimde tasarlan›r.<br />
Yukar›da belirtildi¤i gibi, üretilmeyen etriyeleri içeren betonarme<br />
elemanlar› deprem s›ras›nda kanca bölgelerinden<br />
aç›l›r, içerideki beton da¤›l›r ve büyük hasarlara neden olur.<br />
Ayr›ca kolon ve kirifl gibi tafl›y›c› elemanlar›n içerisine<br />
konan donat›lar›n korozyondan korunmas› için etriyeden<br />
sonra en az 2 cm pas pay› b›rak›lmas› gerekir. Aksi<br />
takdirde donat›lar hava flartlar›na maruz kalarak korozyona<br />
u¤rayacakt›r.<br />
fiekil 45. Hatal› etriye uygulamas›<br />
nedeniyle betonun da¤›lmas›.<br />
Betonarme elemanlar›n üretimi s›ras›nda kullan›lan<br />
inflaat çeli¤inin sadece miktar›na de¤il, do¤ru yerde do¤ru<br />
flekilde yerlefltirilmifl olmas›na da özen gösterilmelidir. Bu<br />
ifllem de belirli bir uzmanl›k ve deneyim gerektirir.<br />
Betonarme elemanlar›n birkaç kiflinin kendi imkânlar›yla<br />
belirli malzemeleri kar›flt›r›p içine de demirlerin yerlefltirildi¤i<br />
yap› elemanlar› olmad›¤›, daha önceki bölümlerde<br />
anlat›lanlardan anlafl›lmal›d›r. Belirli bir tecrübe ve bilgiye<br />
sahip kifliler taraf›ndan üretilen yap›lar depreme dayan›kl›<br />
özellikler edinebilir. Deprem gibi karmafl›k bir do¤a<br />
olay›na karfl› koyabilecek yap›lar›n titiz ve hassas bir süreç<br />
sonucunda elde edilebilece¤i unutulmamal›d›r.<br />
Betonarme Yap›lar›n Kullan›m Sürecindeki<br />
Bak›m› ve Korunmas›<br />
26<br />
fiekil 46. Enine donat›s› yetersiz<br />
miktar ve aral›ktaki kolon hasar›.<br />
Kulland›¤›m›z her eflya ve araçta oldu¤u gibi, hayat›m›z›n<br />
büyük bir bölümünü geçirdi¤imiz binalar›n da bak›ma<br />
ihtiyac› vard›r. Betonarme bir bina depreme dayan›kl›<br />
olarak infla edildikten sonra yap›lacak bak›m ve koruma<br />
ifllemleri flöyle s›ralanabilir: