İslam Səfərli

_____________Milli Kitabxana_____________
Gözəl şeirdir, həm də gözəl bir nəğmə. Ancaq İ.Səfərlinin nəğmələri bir şeir
kimi də gözəldir. Yəni bunları sırf mahnı mətni kimi alıb, təhlil eləmək doğru
deyil.
Mən onu dan ulduzu,
Zərrin şəfəq sanırdım.
Kimə inanmasam da
Bir ona inanırdım.
...Qəbahətim böyükdür,
Ay ellər, dünən axşam
Bir ürək sındırmışam,
Bir könül sındırmışam.
İslam Səfərli qədim diyarımız Naxçıvanda dünyaya göz açıb. Yaradıcılığa çox
erkən başlayıb - ilk şeiri "Ədəbiyyat qəzeti"ndə (1940) çap olunanda cəmi 17 yaşı
vardı. Elə təzəcə ədəbi aləmdə tanınmışdı ki, müharibə başlandı. Onun kövrək
qələmini süngü əvəz etdi. O, əsgər şineli geydi, 416-cı atıcı diviziyasında
kəşfiyyatçı oldu, Şimali Qafqaz, Krım, Ukrayna, Pribaltika cəbhələrində döyüşdü.
Ancaq onun şerə, sənətə marağı azalmadı. "Qızıl əsgər" və "Qırmızı bayraq" cəbhə
qəzetlərində oçerk, məqalə və şeirlərini çap etdirdi. İllər keçəcək, müharibə
mövzusu İslam Səfərlinin yaradıcılığında əsas mövzulardan birinə çevriləcək.
"Onüçlər" kimi gözəl bir şeir, digər əsərlər yaranacaq.
...Müharibə bitdi və İslam Səfərli ilk, kövrək addımlarını atdığı ədəbi aləmə qayıtdı.
Müharibədə igid bir kəşfiyyatçı kimi özünü sübut edən İ.Səfərlinin ədəbi aləmdə də
tanınması və sevilməsi uzun çəkmədi. O, "Darülfünun" şeirlərini yazdı, bu silsilə ilə ədəbi
ictimaiyyətdə həyatı gözəl duyan bir şair olduğunu sübut etdi. Mən burada onun dostu,
mərhum yazıçımız Əlfi Qasımovun biryazısına müraciət etmək istəyirəm: "İslam Səfərlinin
tələbəlik illərində yazdığı uğurlu şeirlər, gənclərin böyük qayğıkeşi Səməd Vurğunun da
diqqətini cəlb etmişdi. İndiki kimi yadımdadır, üçüncü kursda oxuyurduq. Böyük şair
tələbələrə qonaq gəlmişdi. Onun yaradıcılığı haqqında ətraflı məruzə dinlənildi, çıxışlar
oldu. Axırda söz Səməd Vurğuna verildi. O, xitabət kürsüsünə qartal kimi sinə gərib müasir
poeziyamızın qarşısında duran vəzifələrdən danışdı. "Xalqın həyatını bütün dolğunluğu ilə
əks etdirmək şerin əsas vəzifəsidir" - dedi. Xalq poeziyası qaynaqlarından uzaqlaşmaq,
Füzuli, Sabir ənənələrinə xor baxmaq meyllərini pislədi. Şeirdə sadəliyi ən böyük məziyyət
hesab elədi. Şeir həvəskarlarını bayatılarımızdan öyrənməyə çağırdı. ...Söhbətinin bu
yerində Səməd Vurğun nəyi isə xatırlayıb susdu. Zala göz gəzdirdi.
- Hanı o mənə oxşayan Qara İslam? - deyə zala müraciət elədi.
Salonda İslamla yanaşı əyləşmişdik. İslam ayağa qalxdı: