makine elemanları-2 ders notları

11
Örnek Problem-1a
(1.vize örneği)
Makara
∅150
Sağ Helis
Z E =40
E
∅d B
B
∅ d A
A
z
y
x
12
Verilmeyen
faktörleri
normal : (“1”)
alınız.
G
F G =?
v G =?
D
C
Disk
Kavrama
ZD=1 Bir Ağızlı
Sonsuz Sağ Vida
P A =1300 W
n A =2500 d/d
Tek silindir
yan. motor
Soru-1 Şekilde A/B eksenlerarası E=500 mm; iletim oranı ;
d
i B
1 = = 2 ; kayış verimi ( η )
d
1 : %90
D/E sonsuz vida verimi ( η 2 ) :%45 olduğuna göre G’de kaldırılan yükün ağırlığını ve hızını bulunuz.
Soru-2 A/B için Normal Sonsuz V kayış için seçim ve ölçülendirmeleri yapınız.
Soru-3 A/B için Rulolu-Makaralı Zincir seçim ve ölçülendirmeleri yapınız.
Soru-4 D/E sonsuz vida ve çarkın λ=10° ve m n = 4 mm için ölçülendirmeleri yapınız,
ısı kontrolü yapınız.
Soru-5 BD milindeki sürtünmeli eksenel disk kavramanın ortalama sürtünme çapı d ort =80 mm,
μ=0,40, p em = 0,34 N/mm 2 (Asbest-metal Ek-4 Ç.19) olduğuna göre sürtünme alanı A=?
Soru-6 Şekilde 30 mm çaplı EG mili üzerindeki □5 mm kesitli 40 mm boyundaki bir kare kamada
meydana gelen kayma gerilmesi: τ = ?
Soru-7 “BD” milinde hareket yönü ile “D” Sonsuz vida ve “B” kayış kuvvetlerini şekilde gösteriniz
A
ÖRNEK PROBLEM.1a ÇÖZÜMÜ
Cevap 1: Güç iletimi : A’da açısal hız:
2500⋅π
nA = 2500 d/dak → w A = = 262 rad/s
30
D.4’den A/B ve D/E için iletim oranları :
dB
Z2
40
i1 = = 2 i2 = = = 40
dA
Z1
1
D.5’den toplam iletim oranı : iT = i1⋅i2
= 2⋅40=
80
w A
262
D.4’den EG devir hızı : iT = → 80 = → wEG
= 3,28
wEG
wEG
d
D.1’den G’de yük kaldırma hızı : v w G 3,28
0,15
G = EG ⋅
2
= ⋅
2
= 0,246
D.7’den toplam verim : η = η ⋅η = 0,9⋅0,45
0, 405
Kayıplar dikkate alınınca D.6’dan G’deki güç :
D.2’den bu hızda taşınabilecek yük:
t 1 2
=
rad/ s
m/ s
PG = ηt
⋅PA
= 0,405⋅1300
= 527
P
527
G = FG
⋅vG
→ FG
= = 2142
0,246
D
N
C
W
B
P
Veya aynı kuvvet tork ile bulunur, D.3’den :
G 527
161
TEG = = = 161 Nm → FG
= = 2146 N
wEG
3,28
0,15
2
Yorum: Bu gibi güç iletimlerinde genellikle hedef istenilen yükü istenilen hızda kaldırmaktır. Bu
durumda önce yükün kaldırıldığı milde güç ve açısal hız bulunur. Verim dikkate alınarak gerekli
motor gücü ve motorun devir hızına bakılarak da gerekli iletim oranı bulunmuş olur.