KartliOdemelerinEkonomikFaydalari

Daha önce de belirttiğimiz gibi aslında GSYİH ile kredi kartı harcamaları
arasındaki ilişki eşanlı bir şekilde ilerlemektedir. Üretim yapıldıkça insanlar
gelir elde etmekte, elde edilen gelirler tüketime yönelmektedir. Bu yüzden
bu iki değişken arasında karşılıklı bir etkileşimden bahsetmek mümkündür.
2002 yılının 1. Çeyreği ile 2013 yılının ikinci çeyrekleri arasında GSYİH
ile kredi kartı harcamaları arasında yapılan Granger Nedensellik Testi
sonuçları da bu görüşümüzü doğrular niteliktedir. İki dönem gecikme
uygulandığında kredi kartı harcamaları GSYİH’nın, GSYİH da kredi kartı
harcamalarının Granger nedeni olarak görünmektedir. Ancak gecikme
dönemi arttırıldığında sadece GSYİH’nın kredi kartlarının Granger nedeni
olduğu sonucuna ulaşılmaktadır.
2010 yılında yaptığımız çalışmada 2 da benzer bir yöntem kullanılmıştır.
Söz konusu çalışmada da 2 dönem gecikme kullanıldığında her iki değişkenin
de birbirinin Granger nedeni olduğu sonucuna ulaşılmıştı.
Yine daha önce yaptığımız çalışmada kredi kartı harcamaları ile
GSMH arasında etkileşim yapısal analiz çerçevesinde ele alınmış ve nakit
kullanımı yerine kredi kartı harcamalarındaki 1 TL’lik artışın GSYİH’yı 1,42
TL arttırdığı sonucuna ulaşılmıştır. Yani kredi kartı harcamalarının çarpan
etkisi, nakit harcamaların çarpan etkisinden daha büyük görünmektedir.
Bunun yanında daha önce yapılan çalışmada Vektör Otoregresif Model
(VAR) kullanılarak kredi kartı harcaması ve GSYİH arasındaki ilişkiler
incelenmişti. Elde edilen sonuçlara göre toplam 4 dönemde yani bir yıl
içinde kredi kartı harcamalarının GSYİH üzerindeki etkileri tamamen ortaya
çıkmaktadır. GSYİH’da meydana gelen artışlar ise kredi kartı harcamalarının
iki dönem sonra yani ilk altı ayda etkilemektedir. Söz konusu çalışmada
kredi kartı harcamalarında meydana gelecek şokların etkisinin maliyetli
olduğu dolayısıyla politika yapıcılarının kredi kartı harcamalarının istikrarını
bozacak düzenlemelerden kaçınmaları gerektiği vurgulanmıştır.
Bu çalışmamızda da daha önceki yaptığımız analizlerin benzerini
yapmaya çalıştık. Kredi kartı harcamalarının GSYİH üzerindeki etkilerini
yeni veri seti ile yaparak tarihsel dönemler içinde etkileşimin seyrini takip
etmemizi sağlayacak bu analiz, önemli bilgiler sunacaktır. Buna göre bu
çalışmamızda kredi kartı harcamaları ile GSYİH arasındaki etkileşimi üç
aylık dönemler itibari ile 2002-2013 yılları arasında inceledik. Veri setini
2
Kızılot, Ş; Kılıç, C ve Tokatlıoğlu, İ. (2010) Kartlı Ödeme Sistemleri Ekonomik Katkılar Raporu ve
2008 Krizinde Kartlı Ödeme Sistemlerinin Olumlu Etkileri, Gazi Üniversitesi, Maliye-Vergi Hukuku
Uygulama ve Araştırma Merkezi Yayını, Ankara.
Kartlı Ödeme Sistemlerinin Üretim ve Büyüme Üzerine Etkileri
19