KartliOdemelerinEkonomikFaydalari
KartliOdemelerinEkonomikFaydalari
KartliOdemelerinEkonomikFaydalari
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
Özellikle bankacılık sistemiyle entegre olmuş ve tamamen otomasyona<br />
dayalı bir denetim sistemi hem inceleme elemanlarının zamanı daha<br />
optimal kullanmasını sağlayarak inceleme oranını yükseltecek hem de harcamaların<br />
gelir ve servet gibi unsurlarla mukayesesine imkân vererek kayıt<br />
dışılığı ve bundan kaynaklanan vergi kayıp ve kaçağını önleyebilecektir.<br />
Bunun yanı sıra denetimde verimliliğin artırılması açısından dar bir alanda<br />
uygulanan e-teftiş uygulaması yaygınlaştırılarak bu ve benzeri sistemlerin<br />
tüm denetim birimlerince kullanımı için gerekli altyapı oluşturulmalıdır.<br />
Kayıt dışı işlemler ve bununla bağlantılı vergi kaybının, en önemli nedenlerinden<br />
biri de, belge alış-verişinin yeterince sağlanamayışıdır. Vergilendirmeye<br />
esas olan kazancın tespitinde gider yazılabilecek harcamaların<br />
kapsamının sınırlı oluşu, kanunen gider olarak kabul edilmeyen harcamalar<br />
için belge talep edilmemesi sonucunu doğurmakta ve bu durum kayıt dışı<br />
ekonomiyi körüklemektedir. Harcamaların gider olarak yazılamayışı belge<br />
istenmemesini ve bununla birlikte nakit ekonomisini de arttıran bir unsur<br />
olmaktadır.<br />
Gelir ve kurumlar vergisi mükellefleri açısından, gider yazılabilecek<br />
harcamaların kapsamının genişletilmesi, mükellefleri belge almaya teşvik<br />
edici bir unsur olabilecektir. Bu yönde yapılacak olan bir düzenleme ile harcamaların<br />
yüzde 25-30’unun gider yazılabilme olanağının sağlanması, karşı<br />
tarafın da düzenlendiği belgenin yüzde 100’ünü gelir yazmasına neden<br />
olacaktır.<br />
Nakit kullanım oranının yüksekliği ekonomide gerçekleştirilen işlemlerde<br />
kayıtdışılığın da aynı oranda yüksek olma riskini taşıdığını göstermektedir.<br />
Nitekim pek çok tüketici alışverişler esnasında kredi kartı kullanmak<br />
istediğinde daha yüksek bir fiyatla karşılaşmaktayken, alışverişin nakit olarak<br />
gerçekleştirilmesi halinde hem fiyat düşmekte hem de fiş/fatura verilmediği<br />
için KDV tutarında indirim yapılmaktadır. Bu noktada düşük fiyat<br />
opsiyonu karşısında tüketiciler nakit alışverişe yönelmekte ve bu durum<br />
hem belge düzenine hem de vergi gelirlerine olumsuz yönde etki etmektedir.<br />
Nakit kullanım oranını yükselten bir diğer unsur da küçük tutarlı işlemlerin<br />
nakit olarak yapılmasıdır. Bireyler kart kullanım alışkanlıkları olsa<br />
dahi küçük tutarlı işlemler için nakit taşıma zorunluluğu hissetmektedir.<br />
Oysa kayıt dışı ekonominin ülkemize kıyasla daha düşük olduğu gelişmiş<br />
ülkelerde küçük tutarlı harcamaların dahi kartla yapılma olanağı mevcuttur.<br />
(Örneğin İngiltere’de 3-5 sterlin dahi kartla ödenebilmektedir.)<br />
Genel Değerlendirme<br />
143
Change language