KartliOdemelerinEkonomikFaydalari
KartliOdemelerinEkonomikFaydalari
KartliOdemelerinEkonomikFaydalari
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
Kayıt dışı istihdamın özellikle 2004 sonrası dönemde kredi kartı işlem<br />
hacminde yakalanan yüksek artışa karşılık azalma eğilimi içerisinde olduğu<br />
söylenebilir. Bu ters yönlü ilişki çerçevesinde ödemelerin kredi kartları ile<br />
yapılması ve firmaların kayıtlılık seviyelerini arttırarak uyarılmış yatırım etkisinin<br />
bu yönüyle ortaya çıktığı belirtilebilir.<br />
Kayıt dışı istihdam kadar önemli olan, ancak bir anlamda doğrudan<br />
görülemeyen “kayıt içinde kayıt dışılık” konusudur. Kayıtlı istihdam içerisinde<br />
olup, ancak ücret geliri olduğundan daha düşük gösterilenlerin içinde bulunduğu<br />
durum kayıt içinde kayıt dışılık olarak ifade edilmektedir. Kayıt içinde<br />
kayıtdışılık olgusu en az görülebilir kayıtdışılık kadar olumsuz sonuçları<br />
olan bir gerçektir. Bu şekilde ortaya çıkan kayıt dışılık hem vergi gelirlerinde<br />
bir kayıp yaşanmasına neden olmakta hem de aktüeryal denge arayışı içinde<br />
olan Sosyal Güvenlik Kurumu’nun gelir kaybına neden olmaktadır. Sosyal<br />
Güvenlik Reformu bağlamında yeni Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası<br />
Kanunu'nda bu konuya çözüm getirme amaçlı bir düzenleme bulunmaktadır.<br />
Bu düzenlemeye göre, ücret ödemelerinin bankalar aracılığıyla<br />
ve kartlı sistemler kullanılarak yapılması ve bu konuda düzenleme yapma<br />
yetkisinin ilgili bakanlıklara verilmesi son derece önemlidir. Bu şekilde, yani<br />
banka kartlarının kullanılması ve kayıtların sistematik şekilde şeffaflaşması<br />
kayıt içinde kayıt dışılığı ortadan kaldıracak bir hamle olacaktır.<br />
Banka ve kredi kartları yoluyla yapılacak ödemelerin sosyal güvenlik<br />
sisteminin gelir gider dengesine yansıyacak olumlu katkısının dışında<br />
genel bütçeye vergi gelirleri yoluyla faydası da olacaktır. Diğer yandan bugüne<br />
kadar kayıt içinde kayıt dışılık yoluyla haksız gelir elde edenlerin ilgili<br />
mevzuatlar uyarınca para cezaları ve devamında hapis cezalarından korunması<br />
da bu şekilde banka kartlarının kullanımı yoluyla mümkün olacaktır.<br />
Banka ve kredi kartı kullanımı yapılan mal ve hizmet alışverişlerinin<br />
kayıt altına alınmasında ve kontrolünde önemli rol oynamaktadır. Nitekim<br />
Gelir İdaresi Başkanlığı kredi kartı yoluyla (POS) yapılan satışların takip ve<br />
denetiminde beyan öncesi kontrol imkânı tanıyan ve otomatik uyarı veren<br />
bir sistemi 2008 yılının sonlarına doğru uygulamaya koymuştur. Sistem<br />
KDV beyannamelerinin elektronik ortamda alınmasının sağladığı avantaja<br />
bağlı olarak; Gelir İdaresi tarafından aylık bazda bankalardan alınan kredi<br />
kartı yoluyla yapılan (POS) satış hasılatı bilgileri ile mükelleflerin bu satışları<br />
beyannamelere intikal ettirdikleri sırada yaptıkları hata, ihmal veya eksik<br />
beyanların yol açtığı uyum sorununun, teknolojik imkânlar kullanılarak asgariye<br />
indirilmesini amaçlamaktadır.<br />
Genel Değerlendirme<br />
141
Change language