KartliOdemelerinEkonomikFaydalari

ediyorlar. Dolayısıyla ekonominin her iki yönü açısından kartlı ödeme sistemlerinin
kolaylıkları ve tercih edilebilirliği söz konusu.
Türkiye’de kartlı ödeme sistemlerinin geçmişi 45 yıl öncesine kadar
gidiyor. Ödemelerde nakit yerine kullanılmaya başlanılan kartlar, bugün
mobil ödeme sistemleri ile birlikte cep telefonlarımızın bir parçası haline
gelmiş durumda. Yani çok hızlı ve kapsamlı bir gelişimden bahsediyoruz.
1970’li yıllar ile birlikte hayatımıza giren kartlı ödeme sistemleri 1980 sonrası
yaygın hale gelmeye başladı. 1990 yılında Bankalar arası Kart Merkezi’nin
kurulmasıyla kartlı ödeme sistemleri konusunda merkezi bir kurum tahsis
edilmiş oldu ve kartlı ödeme sistemlerinde bu tarihten sonra çok daha hızlı
bir gelişim söz konusu oldu.
Kartlı ödeme sistemlerinin hayatımıza çok hızlı bir şekilde yerleştiğinin
en önemli göstergesi, 1997 yılında 4.847.166 olan kredi kartı sayısının, 2013
yılı Aralık ayı itibarıyla 56.835.221’e yükselmesidir. Yani 17 yılda kredi kartı
sayısı 11,7 kat artmıştır (BKM, Kart Sayısı İstatistikleri). Son 6 yıldaki gelişime
baktığımızda da, kart kullanımının hızla artmaya devam ettiğini ve ekonominin
her iki yönünde de artık vazgeçilmez hale geldiğini görebiliyoruz.
Tablo 1: POS – ATM Kredi Kartı ve Banka Kartı Sayıları 2008 – 2014
POS Sayısı ATM Sayısı Kredi Kartı Sayısı Banka Kartı Sayısı
2008 1.632.639 21.970 43.394.025 60.551.484
2009 1.738.728 23.800 44.392.614 64.661.947
2010 1.823.530 27.649 46.956.124 69.916.462
2011 1.976.843 32.462 51.360.809 81.879.926
2012 2.134.444 36.334 54.342.148 91.263.042
2013 2.293.695 42.011 56.835.221 100.164.954
2014
Şubat 2.283.888 42.368 57.019.319 101.236.891
Kaynak:BKM İstatistikleri, http://www.bkm.com.tr/istatistik/pos_atm_kart_sayisi.asp,
Erişim: 30.03.2014.
Tablodan görüldüğü üzere son 6 yılda POS sayısı %40, ATM sayısı
%92, kredi kartı sayısı %30 ve banka kartı sayısı %66 artmıştır. En hızlı artışın
ATM sayısında görülmesi, kartlı ödeme sistemlerine ve bankaların hizmetlerine
erişim talebinin hızla arttığını göstermektedir. Özellikle ekonominin
ve hayatın hız kazanması sonrası, ATM’ler bankacılık hizmetlerinin çok
çabuk ve tatil – bayram olmaksızın kesintisiz yürütülebildiği mekanizmalar
haline gelmiştir. Böyle olunca da, ATM’ler çoğu zaman bankalar tarafından
Kredi Kartı Kullanımının Vergi Gelirlerini Artırıcı Etkisi, Kart Kullanımının Piyango veya Nakit Puan
Ödemesiyle Teşviki, Kart Kullanımının Vergi Kaçakçılığını Önlemesi ve Kayıtdışı Ekonomiye Etkisi
129