Uzaktan Algılama Ve Coğrafi Bilgi Sistemlerinin Birlikte Kullanılması

17
3. HİDROLOJİK MODELLEME
3.1. Giriş
Hidrolojik modelleme; bir taşkın yatağının düzenlenmesi, bir hidrolik yapının
tasarlanması, mevcut su tesislerinin işletilmesi gibi pek çok alanda
kullanılmaktadır. Hidrolojik modellemelerde çalışılan alanın doğa olması ve
birbirine bağlı olan ve olmayan pek çok etkenin mevcudiyetinden dolayı bu
tür modellemeler; deneysel veya analog modellerden ziyade matematiksel
modeller olarak oluşturulurlar.
Matematiksel model ise; bir sürecin veya olayın miktarsal ifadesini
gözlemlemek, analiz etmek veya tahmin etmek olarak tanımlanmaktadır [19].
Matematiksel modellerin karmaşık işlemlerinin ve algoritmalarının hızlı ve
doğru bir şekilde çözülebilmeleri için ise bilgisayar ve bilgisayar programları
kullanılmaktadır. Bu tür bilgisayar programlarından olan SRM hidrolojik
modelleme programı da kar birikimi ve erimesi süreçlerini modelleyebilen bir
programdır. Bu bölümde, SRM programı hakkında bilgi verilmektedir.
3.2. Snowmelt Runoff Model (Kar Erimesi Akış Modeli)
SRM programı; kar erimesi kaynaklı beslenimin önemli olduğu dağlık
havzalarda, günlük akımın benzetimi (simülasyon) ve tahmini için
tasarlanmıştır. Ayrıca; değişen iklimin, mevsimsel kar örtüsü ve kar erimesi
üzerindeki etkisini değerlendirmek için de kullanılmaktadır.
SRM, Martinec (1975) tarafından küçük Avrupa havzaları için geliştirilmiştir.
Kar örtüsünün uydular ile uzaktan algılanması sayesinde, SRM günümüzde
büyük havzalar için de uygulanmaktadır. Örneğin SRM, alanın 917 444 km 2
ve havza kot farkının 8840 m olduğu Ganj nehri havzasına uygulanmıştır.