Uzaktan Algılama Ve Coğrafi Bilgi Sistemlerinin Birlikte Kullanılması

8
Kısa dalga radyasyon (emilen güneş radyasyonu, Q sn )
Uzun dalga radyasyon (çevre ile kar örtüsü arasında, Q ln )
Hissedilebilir ısı (havadan kaynaklanan ısı iletimi, Q h )
Gizli ısı (su buharının yoğunlaşması, Q e )
Zeminden iletilen ısı (Q g )
Yağmurun ilettiği ısı (Q p )
Her ne kadar karın erimesine neden olan etkenler zaman ile ve konum ile
değişiklik gösterir ise de, bu enerji kaynaklarından en önemlilerinin
radyasyon, hissedilebilir ısı ve gizli ısı kaynakları olduğu söylenebilir [11].
Karın erimesi için gerekli enerji miktarı Q m ve kar örtüsünün birim alanında
karda depolanan iç enerjideki değişim oranı ΔQ i ise enerji dengesi şu şekilde
ifade edilebilir [11]:
Q =Q +Q +Q +Q +Q +Q ±ΔQ (2.1)
m
sn ln h e g p i
ΔQ i terimi; kar örtüsünün buz kısmını eritmek, kardaki sıvı suyu dondurmak
ve karın sıcaklığını değiştirmek için gereken enerjiyi ifade eder. Yani ısınma
döneminde kar örtüsünün kazandığı net ısı akısı olur iken, soğuma
döneminde ise kar örtüsünden dışarı doğru olan net ısı akısıdır. Bu nedenle
kar örtüsüne giren enerji miktarına bağlı olarak, kar örtüsünün erimesi için
gereken enerji miktarı dinamik bir yapıdadır [12].
Karın erimesi için gerekli enerji miktarının (Q m ) kullanılması ile oluşacak kar
erimesi miktarı şu şekilde ifade edilebilir:
Q
m
M= (2.2)
334,9ρ B
W
M= Karın erimesi ile oluşan su yüksekliği (mm)
Q m = kJ/m 2