Uzaktan Algılama Ve Coğrafi Bilgi Sistemlerinin Birlikte Kullanılması

118
Sarız Çayı Havzasının topoğrafyası incelendiğinde; havzanın %68.44’nün az
eğimli, dik ve çok dik eğimli olduğu, %32’sinin ise düz veya düze yakın eğime
sahip olduğu söylenebilir. Havzadaki kar örtüsünün erime zamanı ve oranını
etkileyen bakı değerleri incelendiğinde ise; %40,75 güneye, %26,81 kuzeye,
%21,44 doğuya ve batıya bakan yamaçlardan, %11 ise eğimsiz düzlüklerden
oluşmaktadır. Güney yamaçlar, kuzeye bakan yamaçlara göre daha fazla
güneşlenme süresine sahip olduğundan, kar örtüsü güney yamaçlarda daha
erken akışa katılacaktır. Ayrıca, kuzey yamaçlardaki zemin neminin ise
güney yamaçlara göre daha fazla olduğu söylenebilir. Bu durum da, özellikle
yağmur yağışlarında, kuzeye bakan yamaçlardan daha fazla akışa katkı
sağlanmasına neden olabilir [50].
Sarız havzası 1550 m ila 2600 m kot aralığında yer almaktadır. Havzanın
%82’lik kısmı 1550-2050 m aralığında (zon A), 2050-2600 m aralığında (zon
B) ise %18’lik kısmı yer almaktadır. Bu durumda; zon A’nın zon B’ye göre,
kar erimesi kaynaklı akıma daha fazla katkı sağladığı söylenebilir.
Çalışılan 2004 ve 2005 yıllarında, havzada kar erime dönemi Mart-Nisan
aylarını kapsamaktadır. Kar örtüsünün olgunlaşıp akıma katılış döneminin
mart ayının ilk haftası olduğu, kar örtüsünün havzadan tamamen kalktığı
dönemin ise nisan ayının ikinci ve üçüncü haftaları arasında gerçekleştiği
söylenebilir.
Kullanılan yağış verileri, yağışın yükseklikle değişme ilişkisinden
faydalanılarak belirlenmiştir. Yağış-yükseklik ilişkisinden, Sarız MGİ’de
ölçülen yağış değerlerinin; zon A ve zon B’de alacakları değerler
bulunmuştur. Bu kabul doğrultusunda kar birikme ve erime dönemlerinde
2004 yılında yaklaşık 34 milyon m 3 ve 2005 yılında ise yaklaşık 56 milyon m 3
kar su eşdeğerine sahip kar yağışı gerçekleşmiştir. Yağışın havza üzerinde
tam olarak nasıl dağıldığı, yağış ölçüm verileri ile desteklenemediğinden,
kullanılan yağış değerleri olması gerekenden farklı değerler alabilir. Bu