You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
74 BEŞ ŞEHİR<br />
tün uf alıp kaybolması için şehri ateşe verip çıkıp<br />
gidişini, yine bu tepeden, şimdi harabesi bile kalmamış<br />
köşkünde seyretti.<br />
Gıyaseddin Keyhüsrev ağabeysi Rükneddin Süleyman'ın<br />
kuvvetlerine dayanamayacağını anlayınca<br />
iki oğlunu Konyalılara emanet ederek bu şehirden<br />
kaçtı. Sonra onun ölümünü haber alınca yine buraya<br />
geldi. Burada kendisine biat ettiler. Hemen hemen<br />
kendisi kadar büyük bir asker olan ağabeysi,<br />
zalim ve hastalıklı izzeddin Keykâvus veremden ölmeseydi<br />
ömrü boyunca Malatya etrafındaki kalelerde<br />
çürüyecek olan Alâeddin Keykubad'ı, şehir şu<br />
gördüğüm ovada, beşyüz çadırı birden taşıyan arabalarla,<br />
yere serilen halılar ve kumaşlarla ve pencerelerden<br />
uzanmış kadın başlarıyle o kadar parlak<br />
şekilde karşılayamazdı.<br />
"Bu büyük padişah her biri bir ihtiyacı karşılayan<br />
o mühim seferlerini, çok hesaplı ve daima sağlam<br />
politikasını, hep buralarda hazırladı. Celâleddin<br />
Harezmşah'ın elçilerini burada kabul etti, Hülâgû'-<br />
nun tâbiiyet tekliflerini o kadar gururla, telâşsız ve<br />
vekarla reddetti. Oğlu akılsız, iradesiz II. Keyhüsrev'in<br />
kandırdığı ümera tarafından zehirlenince cenazesi<br />
yine buraya, bu şehre getirildi" ve bu konuşma<br />
sonuna kadar böyle devam eder.<br />
Selçuk tarihi denen o büyük portreler galerisi<br />
artık sizin için açılmıştır. Padişahların yambaşmda<br />
bir yığın vezir, teşrifatçı, çaşnigir başı, emirülümera,<br />
candar gelir. Sadeddin Köpek, Seyfeddin Ayba,<br />
Emîr Mübarizeddin, azadlı ve yeni Müslüman olmuş<br />
bir köle iken vezirliğe kadar yükselen ve efendileri<br />
padişahların bile kendisine "Allanın yeryüzündeki<br />
KONYA 75<br />
evliyası" diye mektup ve ferman yazdıkları Celâleddin<br />
Karatay, tıpkı onun gibi Anadolu'yu Sivas'a kadar<br />
bir yığın âbide ile donatan ve şimdi Konya'da<br />
kendi camiinde yatan sabırlı, hakim, nikbet anlarına<br />
tahammüllü, hâdiselerin azdığı zamanlarda kendisini<br />
korumayı bilen Sahip Atâ, vezirliği ilk tekliflerde<br />
daima reddeden, sonra da hiç istemeden, hep<br />
başkalarının teklifiyle ve hattâ onların tertip ettiği<br />
komplolarla birkaç defa rakiplerini ortadan kaldıran,<br />
hattâ yine başkalarının teklif ve ısrarı ile îzzeddin<br />
Keykâvus'un karısı ile evlenerek tam Atabek olan,<br />
daima riyakâr, bir gözü daima yaşlı, şair, hattat,<br />
musikişinas, büyük âlim, münşi, zevk adamı, Sahip<br />
Şemseddin Isfahanı, Moğol, Mısır politikası ve dahilî<br />
karışıklıklar arasmda bazen üç dört kozu birden<br />
oynamaktan çekinmeyen, taht'a padişahlar çıkartıp<br />
indiren kafasında tirkeşindeki oktan ziyade hile ve<br />
tedbir bulunan o son derece zeki, ince hesaplı, bir inkıraz<br />
devrinin bütün meziyet ve reziletleriyle rahatça<br />
giyinmiş, büyük âlim, kudretli cenk adamı Muinüddin<br />
Pervâne...<br />
Alâeddin Keykubâd'ın çehresi, bu kalabalığın<br />
ortasında Selçuk tarihinin ve zevkinin bütün çizgilerini<br />
toplayan bir hatt-ı bâlâ gibi yükselir. Çünkü<br />
iki asır evvelinden Fatih'i hattâ Sultan Cem'i müjdeleyen<br />
bu levent, cengâver, ince hesaplı politikacı,<br />
zaman zaman şair, belki de mimar — Konya kalesinin,<br />
Kubâdâbâd'm ve Kubâdiye'nin plânlarını kendisinin<br />
yaptığı söylenir — dindar, sırasında zalim,<br />
alabildiğine sabırsız fakat daima zevkli, daima ileri<br />
görüşlü hükümdar, bir medeniyetin klâsik enmuzeci<br />
olarak yaratılmış insanlardandır. Altı yaşında tah-
Change language