vektor-esasi-asenkron-motor-kontrolu - 320Volt
vektor-esasi-asenkron-motor-kontrolu - 320Volt
vektor-esasi-asenkron-motor-kontrolu - 320Volt
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
MATERYAL VE METOT<br />
CEYHUN YILDIZ<br />
sistemi geliştirilmiştir. Bunların bir kısmı sinyal adaptasyonu üzerinde diğer bir kısmı ise<br />
parametre adaptasyonu üzerinde yoğunlaşmıştır. Genel olarak adaptif kontrol sistemleri<br />
benzer yapıdadırlar. İstenilen kontrol performansı ile gerçek sistem çalışması performans<br />
kriteri esas alınarak karşılaştırılır. Bu karşılaştırmanın değerlendirilmesi ile parametre veya<br />
sinyallerin adaptasyonu gerçekleştirilir.<br />
3.1.6.1. Doğrudan Adaptif Kontrol<br />
Doğrudan adaptif kontrol yöntemlerinden biri Model Referanslı Adaptif Kontrol dür.<br />
Bu mekanizma ilk olarak uçak kontrolü gerçekleştirilmek üzere öne sürülmüştür<br />
(Whitaker, Yamron ve Kezer, 1958). Uçaklar çok fazla parametre değişimi gösterirler. Bu<br />
sebeple istenilen sistem dinamiklerini elde etmek ve sistem çalışırken oluşan parametre<br />
değişikliklerini kompanze etmek için kontrolörün adaptasyonunda referans almak üzere bir<br />
referans modelden faydalanılmıştır. Bu tip kontrol sistemlerinde adaptasyon, referans<br />
model çıkışı ile sistem çıkışı karşılaştırılarak elde edilen e<br />
m<br />
hata sinyali esas alınarak<br />
gerçekleştirilir. Adaptasyon mekanizmasının çıkışından alınan sinyal parametre ya da<br />
sinyal adaptasyonunda kullanılır. Şekil 3.13’de bir model referanslı adaptif kontrol sistemi<br />
şeması verilmiştir.<br />
y m<br />
u A<br />
u r<br />
u<br />
y<br />
Şekil 3.13. Model referanslı adaptif kontrol sistemi genel şeması<br />
Arzu edilen sistem performansını temsil eden referans modelin yüksek dereceden bir<br />
sistem olması etkin bir adaptasyon sağlayacaktır. Fakat yüksek dereceli bir sistemin<br />
referans model olarak kabul edilmesi kontrol sisteminin tasarımında ve uygulamalarda<br />
zorluklar yaratmaktadır. Bu sebeple genelde referans model olarak ikinci dereceden bir<br />
sistem modeli kullanılır. İkinci dereceden örnek bir sisteme ait transfer fonksiyonu (3.92)’<br />
de verilmiştir.<br />
Gm<br />
( s)<br />
=<br />
s<br />
ω<br />
2<br />
n<br />
2 2<br />
+ 2ζωn<br />
+ ωn<br />
(3.92)<br />
Örnek transfer fonksiyonu iki adet parametre hesaplanarak oluşturulur. Bu iki<br />
parametre ( ω ) doğal frekans ve (ζ ) sönme oranıdır. Parametre hesaplamaları için uygun<br />
n<br />
yüzde en büyük aşım ( σ<br />
m<br />
) ve yükselme zamanı ( t m<br />
) değerleri seçilerek (3.93) ve (3.94)<br />
eşitlikleri kullanılır.<br />
39