Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
Bilimsel Araştırma ve Koordinasyon<br />
Komisyonu (BARKOK)<br />
2011-2012 Dönemi<br />
Çalışma Raporu<br />
H.Hakan MARAŞ<br />
Dr. Mühendis Albay<br />
Komisyon Başkanı<br />
26 Mart 2012<br />
TASNİF DIŞI 1/ 47
Takdim Planı<br />
1. BARKOK Teşkilatı<br />
2. BARKOK 2011 Yılı Görevleri<br />
3. Yapılan Çalışmalar ve Sonuçları<br />
TASNİF DIŞI 2/ 47
Bilimsel Araştırma ve Koordinasyon<br />
Komisyonu (BARKOK)<br />
2011 Yılı Teşkilatı<br />
TASNİF DIŞI 3/ 47
11<br />
PERSONEL KURUMU GÖREVİ<br />
1 Dr.Müh.Alb. H.Hakan MARAŞ Hrt.Gn.K.lığı Başkan<br />
2 Müh.Yb. Ali TÜRKEZER Hrt.Gn.K.lığı Üye<br />
3 Dr.Müh.Bnb. Mustafa ERDOĞAN Hrt.Gn.K.lığı Üye<br />
4 Müh.Ütğm. İsa KOÇ Hrt.Gn.K.lığı Üye<br />
5 Müh. Levent ÖZMÜŞ TKGM Üye<br />
6 Müh. Tülay TUFAN TKGM Üye<br />
7 Müh. Aydın ŞAHİN TKGM Üye<br />
8 Yrd.Doç.Dr. Eminnur AYHAN<br />
9 Aslı ÖLMEZ<br />
Müh. Mustafa MERCAN<br />
Komisyon Üyeleri<br />
Mekansal Planlama<br />
Gn.Md.lüğü<br />
Mekansal Planlama<br />
Gn.Md.lüğü<br />
MTA Gn.Md.lüğü<br />
TASNİF DIŞI 4/ 47<br />
Üye<br />
Üye<br />
10 Dr. Engin Öncü SÜMER MTA Gn.Md.lüğü Üye<br />
Üye<br />
12 Sibel CENGİZ Orman Gn.Md.lüğü Üye<br />
13<br />
Gökhan ÜNAL<br />
Orman Gn.Md.lüğü<br />
Üye
PERSONEL KURUMU GÖREV<br />
14 Hande BİLİR TUBİTAK Üye<br />
İ<br />
15 Yalın YENER<br />
TUBİTAK<br />
Üye<br />
16 Hilal ÖZEN<br />
TUBİTAK<br />
Üye<br />
17 Güler DEVECİ<br />
Afet ve Acil Dur. Yön. Bşk.lığı Üye<br />
18 Raziye BÜYÜKEMİR Afet ve Acil Dur. Yön. Bşk.lığı Üye<br />
19 İlkay KOCAMAN<br />
Meteoroloji İşleri Gn.Md.lüğü Üye<br />
20 Kemal SEYREK DSİ Gn.Md.lüğü Üye<br />
21 Nesibe Gülşah AYHAN DSİ Gn.Md.lüğü<br />
Üye<br />
22 Semra ŞAHİN<br />
Millî Emlak <strong>Genel</strong> Müdürlüğü Üye<br />
23 Ulaş ANKITÇI<br />
Millî Emlak <strong>Genel</strong> Müdürlüğü Üye<br />
24 Hakan GÜNGÖR<br />
Millî Emlak <strong>Genel</strong> Müdürlüğü Üye<br />
25 Ayhan ŞEN<br />
İller Bankası Anonim Şirketi Üye<br />
26 Kürşat ÇETİNER<br />
İller Bankası Anonim Şirketi Üye<br />
27 Prof.Dr.Dursun Zafer ŞEKER <strong>Harita</strong> ve Kadastro Müh.Od. Üye<br />
28 Doç.Dr.Halil AKINCI<br />
<strong>Harita</strong> ve Kadastro Müh.Od. Üye<br />
29 Doç.Dr.Halil AKDENİZ <strong>Harita</strong> ve Kadastro Müh.Od. Üye<br />
TASNİF DIŞI 5/ 47
BARKOK 2011 Yılı Çalışma Alanları<br />
1. Ulusal Ortofoto Bilgi Sistemi<br />
2. Terminoloji Birliğinin Oluşturulması<br />
3. Ulusal Veri Değişim Formatı (UVDF)<br />
4. Kamuda LiDAR Verisi İhtiyacı<br />
TASNİF DIŞI 6/ 47
ULUSAL ORTOFOTO BİLGİ<br />
SİSTEMİ<br />
TASNİF DIŞI 7/ 47
GÖREV<br />
“Ulusal Ortofoto Bilgi Sistemi Fizibilite<br />
Raporuna İlişkin Kalkınma Bakanlığından<br />
Gelecek Bilgiye Göre Faaliyetlerin<br />
Yürütülmesi"<br />
TASNİF DIŞI 8/ 47
ÖNCESİ<br />
TASNİF DIŞI 9/ 47
SİSTEMİN AMACI<br />
• Yüksek çözünürlüklü (25 cm - 5 m) uydu görüntüsü veya<br />
hava fotoğrafına ihtiyaç duyan kurumların kullanımına<br />
yönelik ortofoto ürün havuzu ve ülke düzeyinde 1/5.000<br />
ölçekli temel görüntü veri setini oluşturmak,<br />
• Ülke çapında ortofoto üretimini kurumların ihtiyaçları<br />
doğrultusunda planlayarak kaynakların etkin kullanımını<br />
sağlamak,<br />
• Veri mevcudiyeti ve kurumlar arası paylaşımı<br />
kolaylaştırmak yoluyla bu kapsama girebilecek ürünlerin<br />
mükerrer alımını önlemek ve kamuda tasarruf sağlamak,<br />
• Ülke çapında ortofoto kullanımını teşvik etmek,<br />
• Çalışmalara hız ve doğruluk kazandırmak,<br />
TASNİF DIŞI 10 / 47
SİSTEMİN YETENEKLERİ<br />
• Hava fotoğrafı ve uydu görüntüsü temininde<br />
ülke kaynaklarının etkin kullanılması,<br />
• Tekrarlı alımların engellenerek kaynak israfının<br />
önlenmesi,<br />
• Görüntülere kolay erişim,<br />
• Görüntülerde standardizasyon,<br />
• Hava fotoğrafı ve uydu görüntülerinin belirli<br />
zaman aralıkları ile güncelleştirilmesi,<br />
TASNİF DIŞI 11 / 47
FİZİBİLİTE RAPORU<br />
TASNİF DIŞI 12 / 47
FİZİBİLİTE RAPORU<br />
• Fizibilite çalışması sırasında tüm kurum<br />
temsilcilerinin de uygun bulacağı çeşitli<br />
alternatifler üzerinde çalışılmış ve hedefi<br />
sağlayacak şekilde temelde üç ana alternatif<br />
değerlendirilmiştir.<br />
TASNİF DIŞI 13 / 47
2. ALTERNATİF<br />
• İlgili kurumlara uçak ve sayısal kamera<br />
alınması ile birlikte görüntü alma işlemlerinin<br />
bu kurumlarca gerçekleştirilmesi, arazi<br />
çalışmaları ve ortofoto üretimlerinin<br />
kurumların kendi imkânları veya özel<br />
sektörden hizmet alımı yoluyla<br />
gerçekleştirmesi, veri depolama, yedekleme ve<br />
sunma işlemlerinin üretici kurumların<br />
imkanları genişletilerek, web servisleri ya da<br />
taşınabilir medya ile yapılması.<br />
TASNİF DIŞI 14 / 47
FİZİBİLİTE RAPORU - Proje Sahibi<br />
Kuruluş ve Yasal Statü<br />
"Bakanlar Kurulunun 28 Ekim 1991 tarihli kararı<br />
ile 15 Kasım 1991 Sayılı Resmi Gazetede<br />
yayımlanarak yürürlüğe giren Yönetmelik<br />
çerçevesinde faaliyetlerini yürüten<br />
Bakanlıklararası <strong>Harita</strong> İşlerini Koordinasyon ve<br />
Planlama Kurulu (BHİKPK) - (<strong>Harita</strong> <strong>Genel</strong><br />
<strong>Komutanlığı</strong> ve Tapu ve Kadastro <strong>Genel</strong><br />
Müdürlüğü yürütücülüğünde kamu kurum ve<br />
kuruluşları)"<br />
TASNİF DIŞI 15 / 47
FİZİBİLİTE RAPORU - Yönetim Modeli<br />
"Sistemin proje paydaşı ve diğer kurumların ihtiyaçlarına<br />
tam anlamıyla cevap verebilmesi için kurumların ortofoto<br />
ihtiyaçlarının belirlenmesi, mükerrerliği önleyecek<br />
şekilde üretici kurumlara görev dağılımın yapılması,<br />
çekim planlaması, ücretlerin belirlenmesi ve sistemin<br />
yönetilmesi konularını ele alacak bir yönetim yapısı için<br />
Türkiye’de hâlen benzer faaliyetleri yürüten bir oluşum<br />
olan BHİKPK bünyesinde Program ve Planlama<br />
Komisyonu altında ilgili kurumların temsilcilerinden<br />
müteşekkil bir yapı oluşturulması uygun olacaktır"<br />
TASNİF DIŞI 16 / 47
FİZİBİLİTE RAPORU - Yönetim Modeli<br />
"Sistemin yönetilmesine ilişkin hazırlanacak mevzuatta<br />
sürecin katılımcı şekilde yönetilmesi, paydaş kurumların<br />
iş planları ile çekim planının paralel hale getirilmesi ve<br />
gerektiği takdirde kurumların bu doğrultuda iş<br />
programlarını ve çalışma alanlarını revize etmeleri, ayrıca<br />
sistemin kendine yeterliliği ve mali sürdürülebilirliğinin<br />
sağlanması ana prensipler olacaktır"<br />
TASNİF DIŞI 17 / 47
SONUÇ ve ÖNERİLER<br />
• Tasarruf projesi niteliğindeki Ulusal Ortofoto<br />
Bilgi Sistemi Projesi yüksek çözünürlüklü<br />
hava fotoğrafı ve uydu görüntüsüne ihtiyaç<br />
duyan, önemli ve büyük çaplı kamu<br />
projelerinden yola çıkarak olabildiğince çok<br />
kurumun faydalanabileceği bir veri havuzunun<br />
tesisini öngörmektedir.<br />
TASNİF DIŞI 18 / 47
SONUÇ ve ÖNERİLER (2)<br />
• Sistemin, mekânsal veriye ihtiyaç duyan<br />
önemli kamu projelerinin sürdürülebilirliğine<br />
önemli katkı sağlayacağı gibi yeni<br />
uygulamaların da önünü açacağı<br />
değerlendirilmektedir.<br />
• Kalkınma Bakanlığı ilgili birimlerinden henüz<br />
yazılı bir bilgi komisyonumuza ulaşmamıştır.<br />
TASNİF DIŞI 19 / 47
SONUÇ ve ÖNERİLER (3)<br />
• Her geçen günün, uygulanmaya çalışılan<br />
çözüm önerisinin güncelliğinin bir gün daha<br />
gerilemesine hizmet ediyor olması nedeniyle<br />
zaman kaybına meydan verilmeden projenin<br />
hayata geçirilmesi ve kamunun hizmetine<br />
sunulmasının faydalı olacağı<br />
değerlendirilmektedir.<br />
TASNİF DIŞI 20 / 47
TERMİNOLOJİ BİRLİĞİ<br />
OLUŞTURULMASI<br />
TASNİF DIŞI 21 / 47
GÖREV<br />
“Terminoloji birliği oluşturulması çalışmalarına<br />
devam edilmesi"<br />
TASNİF DIŞI 22 / 47
YAPILAN ÇALIŞMALAR<br />
• <strong>Harita</strong> <strong>Genel</strong> <strong>Komutanlığı</strong> tarafından<br />
hazırlanmış olan <strong>Harita</strong>cılık Terimleri<br />
Sözlüğü’nde yer alan İngilizce terimler, Türkçe<br />
karşılıklarının belirlenebilmesi amacıyla ilgili<br />
kamu kurum ve kuruluşları ile üniversitelere<br />
internet üzerinden gönderilmiştir.<br />
TASNİF DIŞI 23 / 47
YAPILAN ÇALIŞMALAR (2)<br />
• Terimlerin; incelenebileceği ve yeni önerilerle<br />
desteklenebileceği, internet ortamında<br />
sunulabilecek web tabanlı bir uygulama<br />
hazırlanarak, hizmete açılmıştır.<br />
TASNİF DIŞI 24 / 47
TASNİF DIŞI 25 / 47
TASNİF DIŞI 26 / 47
TASNİF DIŞI 27 / 47
SONUÇ VE ÖNERİLER<br />
• Sisteme günümüze kadar hiçbir öneri<br />
gelmediği gözlenmiştir.<br />
• Sistemin duyurusunun ve tanıtımının tam<br />
olarak yapılamadığı düşünülmektedir.<br />
TASNİF DIŞI 28 / 47
SONUÇ ve ÖNERİLER<br />
• Kurul tarafından uygun bulunması<br />
durumunda, <strong>Harita</strong> <strong>Genel</strong> <strong>Komutanlığı</strong>nca,<br />
"Terminoloji Birliği" sistemi farkındalığının<br />
yaratılması amacıyla kamu kurum kuruluşları<br />
ile üniversitelere bir daha duyuru yapılmasının<br />
ve katkı talep edilmesinin uygun olacağı<br />
değerlendirilmektedir.<br />
TASNİF DIŞI 29 / 47
ULUSAL VERİ DEĞİŞİM FORMATI<br />
(UVDF)<br />
TASNİF DIŞI 30 / 47
GÖREV<br />
“Ulusal Veri Değişim Formatı (UVDF) Bilimsel<br />
Yapısı ile İlgili Olarak Çalışmaların<br />
Yürütülmesi"<br />
TASNİF DIŞI 31 / 47
• UVDF, 2001-2005 yılları arasında, üniversitelerden, özel<br />
sektörden (özellikle CBS/CAD yazılım firmalarından) ve<br />
kamu kurumlarından konu ile ilgili bilgi birikimine sahip<br />
uzmanların oluşturduğu bir çalışma grubu tarafından<br />
geliştirilmiştir.<br />
• BHİKPK Yönetmelikler Komisyonu 2009-2011;<br />
- Coğrafi İşaretleme Dili (GML)’nin UVDF'nin eksikliklerini<br />
gidereceği,<br />
- UVDF ekinin sadece HGK’nın ve TKGM’nin bağlı olduğu<br />
Bakanlıkların onayıyla her zaman değiştirilebilir olduğu,<br />
tespitlerinde bulunmuştur.<br />
ÖNCESİ<br />
TASNİF DIŞI 32 / 47
İNCELEME<br />
• DPT Bilgi Toplumu Stratejisi (2006-2010) ekindeki Eylem<br />
Planında yer alan 75 no.lu “Coğrafi Bilgi Sistemi Altyapısı<br />
Kurulumu” eylemi çerçevesinde yürütülen TUCBS-A<br />
projesi kapsamında veri değişim standartlarının<br />
oluşturulması çalışmaları da yer almaktadır.<br />
• Başta Çevre ve Şehircilik Bakanlığı olmak üzere çeşitli<br />
bakanlıkların ve kamu kurumları altyapılarını OGC ve<br />
INSPIRE standartlarına uygun hale getirmek için (Çevre<br />
ve Şehircilik Bakanlığı’nın Kent Bilgi Sistemleri<br />
Standartlarının Belirlenmesi Projesi gibi) çeşitli projeler<br />
yürütmekte, veri değişim standardının geliştirilmesi<br />
konusu, bu projelerde de önemli iş paketlerinden birini<br />
oluşturmaktadır.<br />
TASNİF DIŞI 33 / 47
SONUÇ ve ÖNERİLER<br />
• Üniversiteler ve özel sektör işbirliği ile yürütülen bu<br />
projelerde veri değişim standartlarının geliştirilmesi<br />
konusuna yakın gelecekte çözüm üretilmesi<br />
beklendiğinden, kamu kaynaklarının etkin kullanımını<br />
sağlamak amacıyla, Bilimsel Araştırma ve Koordinasyon<br />
Komisyonunda benzer çalışmalar yapılmadan önce<br />
yürütülmekte olan projelerin sonuçlarının beklenmesinin<br />
uygun olacağı değerlendirilmiştir.<br />
TASNİF DIŞI 34 / 47
KAMUDA LiDAR VERİSİ<br />
İHTİYACININ BELİRLENMESİ<br />
TASNİF DIŞI 35 / 47
GÖREV<br />
“Kamuda LiDAR Verisi İhtiyacının<br />
Belirlenmesi"<br />
LiDAR (Light Detection And Ranging)<br />
Işık Saptama ve Uzaklık Tayini<br />
TASNİF DIŞI 36 / 47
İNCELEME<br />
• Son yıllarda lazer teknolojisindeki gelişmelere<br />
paralel olarak ortaya çıkan LiDAR yeni ve<br />
güncel kullanım alanlarından biri olarak<br />
değerlendirilmektedir.<br />
• “LiDAR’ın mekânsal analizlerin daha doğru ve<br />
faydalı olarak ortaya konmasında önemli<br />
veriler sunduğu” uygulayıcı ve<br />
kullanıcılarından daha çok, veriyi üreten<br />
firmalar tarafından belirtilmektedir.<br />
TASNİF DIŞI 37 / 47
İNCELEME<br />
• LiDAR verilerinin özellikle güzergah ya da<br />
koridor özelliği taşıyan bölgeler ile yerleşim<br />
alanlarında, büyük ölçekli harita yapımının<br />
gerektiği çalışmalarda oldukça uygun veri seti<br />
olarak kullanılabileceği bir çok kişi ve kurum<br />
tarafından açıklanmaktadır.<br />
TASNİF DIŞI 38 / 47
İNCELEME<br />
• İleri düzey yüzey modellemede ve yersel<br />
yüksekliklerin doğru olarak ortaya<br />
konmasında, SAR görüntülerine oranla daha<br />
fazla detay tanımlama gücüne sahip olduğu da<br />
bilinmektedir<br />
• LiDAR ile elde edilen doğruluk genel olarak<br />
yatayda 1 m ve düşeyde ~15 cm olmaktadır.<br />
TASNİF DIŞI 39 / 47
İNCELEME<br />
• Ancak bu doğruluk, LiDAR algılayıcısının<br />
yüksekliğine bağlı olarak değişmekte ve<br />
yükseklik arttıkça azalmaktadır. Bu durum,<br />
yüksek doğruluklu LiDAR verisinin toplanması<br />
için gereken maliyeti artırmaktadır.<br />
TASNİF DIŞI 40 / 47
İNCELEME<br />
• Yüksek doğruluklu veri ihtiyacının<br />
karşılanmasında, uçuş yüksekliği<br />
düşürülmekte, bu durumda da geniş alanların<br />
kaplanmasında, hem veri toplama hem de veri<br />
derleme maliyeti büyük oranda artmaktadır<br />
• Maliyet etkinliğini arttırmak için yükseğe<br />
çıkıldığında ise doğruluk bir çok diğer ihtiyacı<br />
karşılayamayacak şekilde düşmektedir.<br />
TASNİF DIŞI 41 / 47
İNCELEME<br />
• Yaygın olarak bilinenin aksine, LiDAR ile elde<br />
edilmesi düşünülen detay ve yükseklikler<br />
otomatik elde edilememekte; bu bilgilere<br />
ancak yoğun bilgisayar işlemleri ve insan<br />
emeği sonunda ulaşılabilmektedir.<br />
TASNİF DIŞI 42 / 47
İNCELEME<br />
• Günümüzde, yüksek doğrulukta yükseklik ve<br />
3B verisine olan gereksinim her geçen gün<br />
hızla artmaktadır<br />
• Ancak bu verinin en uygun üretim yönteminin<br />
LiDAR olup olmadığı birçok açıdan<br />
değerlendirildikten sonra belirlenmelidir.<br />
TASNİF DIŞI 43 / 47
SONUÇ ve ÖNERİLER<br />
• LiDAR, yükseklik verisi toplamada<br />
fotogrametrik yönteme göre bazı avantajlar<br />
sunar gibi görünse de LiDAR teknolojisinin<br />
geleneksel hava fotogrametrisi yöntemlerinin<br />
yerini alacak bir teknoloji olmaktan öte, onun<br />
tamamlayıcısı bir sistem olarak<br />
değerlendirilmesinin daha uygun olacağı<br />
düşünülmektedir.<br />
TASNİF DIŞI 44 / 47
SONUÇ ve ÖNERİLER (2)<br />
• Özellikle büyük alanlar için LiDAR<br />
verisi<br />
kullanımına karar verilmeden önce, ortaya<br />
çıkacak yüksek maliyet iyi değerlendirilmeli ve<br />
fotogrametrik yöntemle kolaylıkla üretimin<br />
yapılabileceği alternatifi de göz önünde<br />
bulundurulmalıdır.<br />
TASNİF DIŞI 45 / 47
SONUÇ ve ÖNERİLER (3)<br />
• Kamuda birçok alanda LiDAR veri setlerinde<br />
olduğu belirtilen özelliklerde konumsal verilere<br />
ihtiyaç olduğu açıktır.<br />
• Bunların bir kısmında gerçekten LiDAR<br />
verisinin kullanılması kaçınılmaz olmakla<br />
birlikte, diğer birçok alanda ihtiyaç duyulan<br />
verinin üretilebilmesi için alternatif diğer<br />
teknolojilerin de kullanılabileceği<br />
düşünülmelidir.<br />
TASNİF DIŞI 46 / 47
SONUÇ ve ÖNERİLER (4)<br />
• Kamuda LiDAR verisi ihtiyacının, konu ile ilgili<br />
olarak bilgi birikimi tam olarak oluşmadan ve<br />
örnek uygulama sonuçları alınmadan,<br />
araştırılmasının yanıltıcı sonuçlar elde<br />
edilmesine neden olabileceği<br />
değerlendirilmiştir.<br />
TASNİF DIŞI 47 / 47
Change language