Stratejik Plan - Sakarya İl Milli Eğitim Müdürlüğü - Milli Eğitim Bakanlığı

Sakarya Milli Eğitim Müdürlüğü
SAKARYA İLİ GENEL DURUMU
1.COĞRAFİ DURUM:
Sakarya ili 4.817 kilometre karelik bir yüzölçümüne sahip olup, 1954 yılında il olmuştur. 16 ilçesi
bulunmaktadır.
Marmara Bölgesi’nin kuzeydoğu bölümünde yer alan Sakarya ili coğrafi konumu itibariyle önemli
bir yerleşim merkezidir. İl topraklarının % 33.6’sı dağlarla kaplıdır. Sakarya’da yeryüzü şekilleri
içerisinde platolar ağırlıklı durumdadır. İl alanın % 43’ünü yer yer ormanlarla kaplı platolar, % 22 sini
ovalar oluşturmaktadır.
2.TARİHİ GELİŞİM:
Sakarya, eski uygarlıklar döneminden Osmanlı Devleti’ne, Osmanlı’dan Cumhuriyet’e uzanan tarih
çizgisinde, Anadolu’ya renk veren kültürlerin birleştiği, 19.yüzyılda başlayan göçlerle, Kafkaslardan
ve Balkanlardan gelen toplulukların oluşturduğu ve bu kültürlerin barış içinde yaşadığı bir ildir.
Sakarya hem tarihi, hem de bugünü ile Türkiye’nin bir minyatürü niteliğini taşımaktadır. Farklı
coğrafyalardan gelmiş olmak ve farklı kültürlere sahip olmak Sakarya’da ayrıştırıcı değil birleştirici
ve kaynaştırıcı bir rol oynamaktadır. Sakarya halkı çoğunlukla Balkanlardan ve Kafkaslardan gelen
göçmenlerden oluşmaktadır. Bunların yanı sıra ülke içerisinden özellikle Karadeniz illerinden göç
almış bir ildir.
Sakarya adını Sakarya Irmağı’ndan almaktadır. Frigyalılar M.Ö. 7.yy.’da bu bölgede hüküm
sürmekte iken, bu nehre kendilerince kutsal sayılan “Sangari” adını vermişlerdir. Bu isim daha
sonraları, “Sangarios” ve “Zakharion” şekline dönüşmüştür.
Selçuklular devrinde, Anadolu’nun tamamı hakimiyet altına alınınca bu nehre ve çevresine
Sakarya adı verilmiştir. Sakarya ismi Türkler tarafından özellikle verilmiştir.
Sakarya ilinin bilinen tarihi Hititlerle başlamıştır. Çünkü Anadolu da ilk siyasi birliği Hititler
kurmuştur. Hitit egemenliği son bulunca bu kez Frigler Sakarya bölgesine hakim olmuşlardır. Bu
uzun süreli hakimiyetten sonra sırayla; Kimmerler, Lidyalılar, Persler ve daha sonra M.Ö. 334 yılından
itibaren Büyük İskender imparatorluğu hakimiyetine girmiştir. Yani bilinen tarihi boyunca birçok
Krallığa beşiklik yapmış bir bölgedir.
Bizans İmparatoru I.Justinianos’un (527-565) yaptırdığı 8 kemerli ve 429 metre uzunluğundaki
Taşköprü, Sakarya Irmağı üzerinde kurulmuştur, çevrenin en eski tarihi eserleri arasında yer alır. İl
merkezi olan Adapazarı ise daha yakın bir tarihte kuruldu. Kentin ilk olarak 14. yüzyılın başlarında
Orhan Gazi’nin komutanlarından “Konuralp” tarafından “Tığcılar” adıyla kurulduğu bilinmektedir.
Tığcıları içine alan toprak parçası Sakarya’nın iki kolu arasında sıkışmış bir ada görünümünde
olduğundan, daha sonraki yıllarda bu yerler “ADA” adıyla anılır oldu. Giderek bir alış veriş merkezi
özelliği kazanmaya başlayan yerleşim merkezi Ada Karyesi ve Adapazarı adını aldı.
II. Mahmut zamanında (1837) Adapazarı kaza haline gelmiştir. 19. asrın sonlarına doğru İzmit
Sancağı’nın kazası olmuştur. 22 Haziran 1954 tarihinde 6419 Sayılı Kanunla İl olmuş ve Sakarya adını
almıştır.
Adapazarı ve civarının ilk Türk sakinleri, göçebeliği terk ederek yerleşik düzene geçen Türkmen
aşiretlerinden Yörüklerdir. Bugün Adapazarı mahallelerinin adları duruma tanıklık etmektedir.
(Tığcılar, Hasırcılar, Semerciler, Papuçcular, Çıracılar, Yağcılar gibi). Adapazarı’nın Kurtuluş Savaşı’nda
da önemli bir yeri vardır. Pek çok önemli isim Kuva-i Milliye hareketine sağladıkları yardım ve destekle
milli mücadelenin şerefli sahifelerinde yer almışlardır.
8
2010-2014 Stratejik Planı