Ravinsonde Rasadı ve Rasat Sistemlerinin Tanıtımı ile Kullanıcı ...
Ravinsonde Rasadı ve Rasat Sistemlerinin Tanıtımı ile Kullanıcı ...
Ravinsonde Rasadı ve Rasat Sistemlerinin Tanıtımı ile Kullanıcı ...
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
BÖLÜM 5 SONDAJ BĐLGĐLERĐNĐN ĐŞLENMESĐ<br />
5.1 GĐRĐŞ<br />
Uçuş sonunda elde ed<strong>ile</strong>n sondaj bilg<strong>ile</strong>rinin işlenmesi, zamana göre etiketleme <strong>ve</strong><br />
kalite kontrol işlemleri sadece meteorolojik mesaj hazırlıkları için yapılmaz. Meteorolojik<br />
mesajda kullanılmakta olan kod formuna 7. Bölümde değinilmiştir. Bu işlemler aynı zamanda<br />
sondaj bilg<strong>ile</strong>rinin düzenli olarak arşivlenmesi için de yapılmaktadır. Arşivlenen sondaj<br />
bilg<strong>ile</strong>ri işlenmiş, zamana göre etiketlenmiş <strong>ve</strong> kalite kontrolden geçirilmiş olmalıdır. Yakın<br />
bir gelecekte sondaj bilg<strong>ile</strong>rinin tamamı ikili kod (binary) olarak hazırlanacaktır. BUFR kod<br />
olarak tanımlanan bu işlem bilg<strong>ile</strong>rin nakledilmesi <strong>ve</strong> arşivlenmesi için kullanılacaktır.<br />
Bu bölümde, ravinsonde rasatları kod formunda, yani temp kodunda yer alması<br />
gereken yüksek seviye bilg<strong>ile</strong>rinin seçilmesine ait kriterler tanımlanmıştır. Meteorolojik<br />
mesaja konulacak yüksek seviye bilg<strong>ile</strong>rinin hangi tanım <strong>ve</strong> kriterler dahilinde işlenerek<br />
mesaja konulacağı anlatılmıştır. Bu bölümdeki bütün tanım <strong>ve</strong> kriterlerin tamamı WMO<br />
yayınlarından elde edilmiştir <strong>ve</strong> WMO’ nun kendi koyduğu tanım <strong>ve</strong> kriterlerdir. Bu tanımlar<br />
sonucunda işleme tabi tutulmuş yüksek seviye bilg<strong>ile</strong>ri, ilgili atmosferik sondajı temsil edecek<br />
şekilde meteorolojik mesaja konulmaktadır. Bu kriterlerin gerektiği gibi uygulanmasında<br />
rasatçıların <strong>ve</strong> operatörlerin bilgi <strong>ve</strong> tecrübesi ön plana çıkmaktadır. <strong>Rasat</strong>çının fikir <strong>ve</strong><br />
tecrübesi bu işlemlerin tam anlamıyla uygulanmasını <strong>ve</strong> doğru olarak hayata geçirilmesini<br />
sağlayacaktır.<br />
5.2 TERMODĐNAMĐK DEĞĐŞKENLERE GÖRE SEVĐYE SEÇĐMĐ<br />
Burada yer alan işlemler <strong>ve</strong> tanımlar, yüksek atmosfer bilg<strong>ile</strong>rinin bir<br />
telekomünikasyon merkezine transfer edilmesi <strong>ve</strong>ya arşivlenmesi amacıyla, atmosferik<br />
seviyelerin seçilmesi amacıyla kullanılmaktadır. Bu atmosferik seviyeler, basıncın yada<br />
yüksekliğin fonksiyonu olarak, zamana göre elde edilmiş bilg<strong>ile</strong>r arasından ilgili atmosferik<br />
sondajdaki, sıcaklık, nem <strong>ve</strong> rüzgar profillerini temsil edecek şekilde seçilirler. Bu atmosferik<br />
seviyeler, seçilmiş özel basınç seviyelerini (standart seviyeler) <strong>ve</strong> sıcaklık, nem <strong>ve</strong> rüzgar<br />
bilg<strong>ile</strong>rinde önemli değişikliklerin olduğu seçilmiş özel seviyeleri içermektedir. Aşağıdaki<br />
seviye seçim kriterleri minimum standartlara göre hazırlanmıştır. Önemli rüzgar seviyelerine<br />
ait seviyelerin seçim kriterleri, Bölüm 5.3’ te <strong>ve</strong>rilmiştir.<br />
Sıcaklık <strong>ve</strong> nem bilg<strong>ile</strong>ri üç ana grupta sınıflandırılmaktadır. Bunlar, standart<br />
seviyeler, <strong>ve</strong>rilmesi zorunlu önemli seviyeler <strong>ve</strong> ekstra seviyelerdir. Đlk önce, standart <strong>ve</strong><br />
<strong>ve</strong>rilmesi zorunlu önemli seviyelerin seçimlerinin tanımları yapılmıştır. Bölüm 5.2.3 te ise<br />
ekstra seviyelerin seçimlerinin tanımları yapılmıştır. Bu tanımların <strong>ve</strong> açıklamaların tamamı<br />
WMO kriterlerine tam olarak uygundur.<br />
Seviye seçim işlemleri, zamana göre oluşturulmuş olan basınç, sıcaklık <strong>ve</strong> nispi nem<br />
bilg<strong>ile</strong>rine ait olan sinyal değerlerinin değerlendirilmesi sonucunda yapılmaktadır. Her bir<br />
seviye için, jeopotansiyel yükseklik, işba sıcaklığı <strong>ve</strong> spreat değerleri hesaplanmalıdır.<br />
Đstasyonun deniz seviyesinden yüksekliği jeopotansiyel metre cinsinden hesaplanarak ilgili<br />
bölüme konulmalıdır. 1 dakikadan daha az periyotlarda kayıp olan sıcaklık <strong>ve</strong> nispi nem<br />
bilg<strong>ile</strong>ri daha sonradan hesaplanılarak dahil ed<strong>ile</strong>bilir yani enterpole ed<strong>ile</strong>bilir. Kayıp<br />
sıcaklık, nispi nem <strong>ve</strong> anormal balon yükselişlerinin olduğu tabakalar için özel yöntemler<br />
uygulanılarak eğer mümkünse tamamlama yoluna gidilmelidir. Bu özel yöntemler, eksik<br />
bilg<strong>ile</strong>rin mevcut bilg<strong>ile</strong>rden yararlanılarak tamamlanması yöntemleridir. <strong>Rasat</strong>çıların<br />
uygulayacağı hesap yönteminde kullanacakları formüller <strong>ve</strong> bağıntılar 11. Bölümde<br />
<strong>ve</strong>rilmiştir.<br />
30
Change language