DıŠTicarette Standardizasyon TebliÄi: (97/12) 27.10 ... - VergiNET
DıŠTicarette Standardizasyon TebliÄi: (97/12) 27.10 ... - VergiNET
DıŠTicarette Standardizasyon TebliÄi: (97/12) 27.10 ... - VergiNET
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
<strong>Ticarette</strong> <strong>Standardizasyon</strong> Teblii: (<strong>97</strong>/<strong>12</strong>)<br />
<strong>27.10</strong>.19<strong>97</strong> tarih ve 23153 sayili Resmi Gazete<br />
1- D <strong>Ticarette</strong> <strong>Standardizasyon</strong>: 94/2 say Tebli ile baz maddeleri<br />
ihracatta zorunlu uygulamaya konulup, D <strong>Ticarette</strong> <strong>Standardizasyon</strong>: 94/4 ve<br />
96/18 say Tebliler ile zorunlu uygulama tarihi ertelenen TS/774 Sofralk<br />
Zeytin Standard, Türk Standardlar Enstitüsü tarafndan günün ihtiyaçlarna<br />
göre yeniden revize edilmitir. Sözkonusu Standardn (#) iaretli maddeleri<br />
ndaki hükümleri ihracatta zorunlu uygulamaya konulacaktr.<br />
2- Bu Standard 1/1/2003 tarihinden itibaren yürürlüe girecektir.<br />
3- Standardn ihracattaki denetimi, Müstearlz Bölge<br />
Müdürlüklerine ba D <strong>Ticarette</strong> <strong>Standardizasyon</strong> Denetmenleri Grup<br />
Bakanlklarnca yaplacak, grup bakanln bulunmad yerlerden vaki<br />
olacak ihraç kontrol talepleri, grup bakanln o yere en yakn olanndan,<br />
geçici görevle gönderilecek D <strong>Ticarette</strong> <strong>Standardizasyon</strong> Denetmenleri<br />
tarafndan karlanacaktr.<br />
4- Türk Standardlarn Uygulanmas Hakknda Tüzük'ün 21. maddesi<br />
gereince standardna uygunluunu gösteren "Kontrol Belgesi" olmayan,<br />
ambalajlar üzerinde gereken denetleme iareti ve dier resmi iaretleri<br />
bulunmayan veya kontrol belgesinin süresi geçmi bulunan partilerin ihracna<br />
gümrük idarelerince müsaade edilmeyecektir.<br />
5- D <strong>Ticarette</strong> <strong>Standardizasyon</strong>: 94/2, 94/4, 96/7, 96/18 say Tebliler<br />
yürürlükten kaldlmr.<br />
6- Bu Tebli, 4059 ve 132 say Kanunlar ile Türk Standardlarn<br />
Uygulanmas Hakknda Tüzük, 96/7794 say D <strong>Ticarette</strong> Teknik Düzenlemeler<br />
ve <strong>Standardizasyon</strong> Rejim Karar ve D <strong>Ticarette</strong> Teknik Düzenlemeler ve<br />
<strong>Standardizasyon</strong> Yönetmelii hükümleri gereince Babakanlk D Ticaret<br />
Müstearlnca yürütülecektir.<br />
ICS 67.080.10 TÜRK STANDARDI TS 774/ubat 19<strong>97</strong><br />
------------------------------------------------------------------------------<br />
SOFRALIK ZEYTN<br />
------------------------------------------------------------------------------<br />
0- KONU, TARF, KAPSAM<br />
0.1- KONU<br />
Bu standard, sofralk zeytinin tarifine, sflandrma ve özelliklerine,<br />
numune alma muayene ve deneyleri ile piyasaya arz ekline dairdir.<br />
0.2- TARFLER<br />
0.2.1- Sofralk Zeytin<br />
Sofralk zeytin, kültüre alnm zeytin aac (Olea europaea sativa Hoffg,<br />
Link) meyvelerinin tekniine uygun olarak ac giderilip, laktik asit<br />
fermentasyonuna tabi tutularak veya tutulmayarak gerektiinde laktik asit<br />
ve/veya dier katk maddeleri ilave edilen, pastörizasyon veya sterilizasyon<br />
lemine tabi tutularak veya tutulmadan elde edilen mamuldür.<br />
#0.2.2- Katk Maddesi<br />
Katk maddesi, zeytine katlmas kabul edilen maddelerdir1).<br />
0.2.3- Salamura<br />
Salamura, zeytinlerin yeme olgunluu kazanmas ve korunmas için, içme suyu<br />
(TS 266)2) ile hazrlanan belirli konsantrasyondaki sodyum klorür (NaCl)<br />
çözeltisidir.<br />
Ayrca, gerektiinde; beyaz eker (TS 861), laktik asit, sitrik asit<br />
(TS 2600), baharat ve aromatik bitkiler ilave edilebilir.<br />
0.2.4- Ambalaj Salamura Suyu
Ambalaj salamura suyu, yemeklik tuzun (TS 933) içme suyunda çözülüp,<br />
gerektiinde sirke (TS 1880), laktik asit, sitrik asit (TS 2600), Zeytinya<br />
(TS 341), baharat, aromal veya aromasz bitkiler gibi maddelerin de katlmas<br />
ile hazrlanan çözeltidir.<br />
0.2.5- Yeme Olgunluu<br />
Yeme olgunluu, zeytinlerin tabii ac giderildikten sonra, uygulanan<br />
lemlere ba olarak, çeni veren maddeler katlsn veya katlmasn, kendine<br />
has tat ve koku almasr.<br />
0.2.6- Siyah Zeytin<br />
Siyah zeytin, olgunla, siyah ve siyaha yakn renkte iken hasat edilen<br />
danelerin, çeitli metotlarla acn giderilmesi suretiyle hazrlanan<br />
mamüldür.<br />
NOT- Gemlik, Edincik su, Memecik, Uslu (Kan), Ayvalk-Edremit, Halkal<br />
olarak adlandlan zeytinler ile dier benzeri mahalli zeytinler siyah zeytin<br />
varyeteleridir.<br />
0.2.6.1- Salamura Siyah Zeytin<br />
Salamura siyah zeytin, ac salamura veya alkali (sud kostik) ile<br />
giderilen ve ambalaj salamura suyunda muhafaza edilen veya edilmeyen siyah<br />
zeytindir.<br />
0.2.6.2- Krck Salamura Siyah Zeytin<br />
Krck salamura siyah zeytin, siyah olgunluk dönemini geçiren ve aaç<br />
üzerinde yüzeyi k hale geldiinde hasat edilen danelerin veya üretim<br />
teknii gerei k danelerin salamurada yeme olgunluu kazandlmas<br />
suretiyle hazrlanan siyah zeytindir.<br />
#0.2.6.3- Krck Siyah Zeytin<br />
Krck siyah zeytin, siyah olgunluk döneminden hemen önce hasat edilen<br />
danelerin zayf alkali ile ksa süre muamelesinden sonra ykanp bidonlar<br />
içinde kat kat tuz ve zeytin konarak ve her gün alt üst edilerek<br />
olgunlalmas suretiyle hazrlanan siyah zeytindir.<br />
1) Özel mevzuatnda zeytine katlmas kabul edilen maddelerdir.<br />
2) Bu standard metninde atf yaplan standardlarn numaralar, yaym<br />
tarihleri, Türkçe ve ngilizce isimleri kapak arkasnda verilmitir.<br />
0.2.6.4- Sele Zeytini<br />
Sele zeytini, ac alkali ile giderilerek veya giderilmeksizin ileme<br />
tekniine uygun olarak yemeklik tuz ile kat kat karlarak yeme olgunluu<br />
kazandlm ve d yüzeyi k siyah zeytindir.<br />
#0.2.6.5- Hurma Zeytin<br />
Hurma zeytin, danelerin aaçta iken ekolojik artlara ba olarak<br />
kendiliinden yeme olgunluuna erimesi sonucu elde edilen zeytindir.<br />
#0.2.7- Oksidasyonla Karartlan Konserve Zeytin<br />
Oksidasyonla karartlan konserve zeytin, tam olgunlamadan hasat edilip<br />
alkali çözeltisi ile ac giderildikten sonra oksidasyonla karartlan ve<br />
ambalaj salamuras içinde ambalajlanan ve l sterilizasyonla dayankl hale<br />
getirilen mamüldür.<br />
0.2.8- Yeil Zeytin<br />
Yeil zeytin, yeilden sarms yeile kadar deen renklerdeki<br />
olgunla, normal irilie erimi danelerin çeitli metotlar ile acn<br />
giderilmesi suretiyle hazrlanan mamüldür.<br />
NOT- Domat, Memecik (Aydn), Ayvalk-Edremit, Tavan yürei, Edincik su,<br />
Çelebi, Manzanilla olarak adlandlan zeytinler ile dier mahalli zeytinler<br />
yeil zeytin varyeteleridir.<br />
0.2.8.1- Salamura Yeil Zeytin<br />
Salamura yeil zeytin, ac alkali veya salamura ile giderildikten<br />
sonra ambalaj salamura suyunda muhafaza edilen veya edilmeyen yeil zeytindir.<br />
0.2.9- Rengi Dönük (Pembe) Zeytin<br />
Rengi dönük zeytin, siyah olgunluk döneminden önce pembe krm, arabi,<br />
açk kahverengi renklerde iken hasat edilen normal irilikteki danelerin
çeitli metotlar ile acn giderilmesi suretiyle hazrlanan mamuldür.<br />
0.2.9.1- Salamura Rengi Dönük (Pembe) Zeytin<br />
Salamura rengi dönük (pembe) zeytin, ac alkali veya salamura ile<br />
giderildikten sonra ambalaj salamura suyunda muhafaza edilen veya edilmeyen<br />
rengi dönük zeytindir.<br />
0.2.10- Krma Zeytin<br />
Krma zeytin, yeil veya pembe krm renkteki olgunla danenin tabii<br />
yap bozulmadan klarak içme suyu, kuru tuz, salamura ile ac<br />
giderilmek veya bütün danenin alkali ile ac giderildikten sonra klmas<br />
ve istendiinde zeytinya ve çeitli aromatik maddeler ilavesi suretiyle<br />
hazrlanan mamuldür.<br />
0.2.11- Çizme Zeytin<br />
Çizme zeytin, siyah, yeil ve rengi dönük danelerin, danenin bir veya<br />
birkaç yerinden çizilip içme suyu veya salamura ile ac giderilmek veya<br />
bütün danenin alkali ile ac giderildikten sonra çizilmesi ve istendiinde<br />
zeytinya, sirke ve çeitli aromatik maddeler ilavesi ile hazrlanan<br />
mamuldür.<br />
0.2.<strong>12</strong>- Bütün Zeytin<br />
Bütün zeytin, tabii eklini muhafaza eden, çekirdei çkarlmam, sapl<br />
veya sapsz olarak piyasaya sunulan zeytindir.<br />
#0.2.13- Çekirdeksiz Zeytin<br />
Çekirdeksiz zeytin, tabii ekli muhafaza edilerek çekirdei çkarlm<br />
zeytindir.<br />
#0.2.14- Dolgulu Zeytin<br />
Dolgulu zeytin, zeytinin çekirdei çkarp, çekirdek boluunun dolgu<br />
maddesi ile doldurulmas suretiyle hazrlanan mamuldür.<br />
#0.2.14.1- Dolgu Maddesi<br />
Dolgu maddesi, dolgulu zeytinlerde kullanlmak üzere hazrlanm havuç,<br />
rm biber, badem içi, kereviz, ançuez, portakal veya limon kabuu, fnd<br />
k içi vb. maddeler ile bu maddelerin tabii ezmelerinden biri veya birkaçr.<br />
#0.2.15- Yarm Zeytin<br />
Yarm zeytin, çekirdeksiz veya dolgulu zeytinin uzunlamasna yaklak iki<br />
it parçaya bölünmesi suretiyle hazrlanan mamuldür.<br />
#0.2.16- Çeyrek Zeytin<br />
Çeyrek zeytin, çekirdeksiz zeytinin kendi ekseni etrafnda, ayn<br />
istikamette uzunlamasna, yaklak olarak eit, dört parçaya ayrlmas<br />
suretiyle elde edilen mamuldür.<br />
#0.2.17- Bölünmü Zeytin<br />
Bölünmü zeytin, çekirdeksiz zeytinin uzunlamasna ve ayn istikamette<br />
dörtden fazla parçaya bölünmesi suretiyle elde edilen mamuldür.<br />
#0.2.18- Dilimlenmi Zeytin<br />
Dilimlenmi zeytin çekirdeksiz veya dolgulu zeytinlerin, yaklak olarak<br />
it kalnlkta ve paralel olarak dilimlenmesi suretiyle elde edilen mamuldür.<br />
#0.2.19- Klm Zeytin<br />
Klm zeytin, çekirdeksiz zeytinin farkl büyüklükte kesilmesi<br />
suretiyle elde edilen mamuldür.<br />
#0.2.20- Kk Zeytin<br />
Kk zeytin, çekirdei çkarrken klan çekirdeksiz zeytinden veya<br />
doldurulurken klan ve içinde dolgu maddesi bulunan veya bulunmayan dolgulu<br />
zeytinden elde edilen mamuldür.<br />
#0.2.21- Kark Zeytin (Salata çin)<br />
Kark zeytin (salata için) kk zeytinlerin kapari ve/veya dolgu<br />
maddesi ilave edilmi veya edilmemi çekirdeksiz zeytinlerle karlmas<br />
suretiyle elde edilen mamuldür.<br />
#0.2.22- Kaparili Zeytin<br />
Kaparili zeytin, küçük boydaki sapsz bütün veya çekirdeksiz zeytinin<br />
kapari ile karlmas ve gerektiinde dolgu maddesi ilave edilmesi<br />
suretiyle elde edilen mamuldür.
0.2.23- Yabanc Madde<br />
Yabanc madde, salamurada, zeytinde ve ambalaj salamura suyunda<br />
bulunmasna müsaade edilen maddelerle, dolgu maddeleri dndaki her türlü<br />
maddedir.<br />
0.2.24- Yabanc Koku<br />
Yabanc koku, sofralk zeytinlerin kendine has kokusu dndaki<br />
kokulardr.<br />
#0.2.25- lem Görmü Zeytin<br />
lem görmü zeytin, acn ksmen veya tamamen giderilmesi alkali<br />
çözeltileri ile muamele edilmek suretiyle salanm olan zeytindir.<br />
#0.2.26- lem Görmemi Zeytin (Naturel)<br />
lem görmemi zeytin, acn giderilmesi için alkali ile muamele<br />
edilmemi olup,ac sadece su, tuzlu su ve tuzla giderilmi olan zeytindir.<br />
0.2.27- Kusurlar<br />
0.2.27.1- Zararsz Yabanc Madde<br />
Zararsz yabanc madde, kopmu zeytin saplar ve yaprak gibi bitkisel<br />
maddelerdir.<br />
#0.2.27.2- Sap<br />
Sap, zeytinin üzerinde kalan 3 mm'den uzun saplardr. Sapl zeytinlerde bu<br />
bir kusur saylmaz.<br />
#0.2.27.3- Kabuk Kusurlar<br />
Kabuk kusurlar, zedelenme, me, pas, dallarn sürtünmesinden meydana<br />
gelen yaralanma, doku vurgusu vb. zeytinin kabuunu zedeleyen fakat kabuk<br />
altna geçmediinden herhangi bir hastala sebep olmayan kusurlardr.<br />
#0.2.27.4- Et Kusurlar<br />
Et kusurlar, a derecede göze çarpan veya çarpmayan, mezokarb<br />
zedeleyen lekelerdir. Zeytinlerden çekirdek çkarrken meydana gelen<br />
rtlmalarda, çekirdek boluuna kadar uzanarak et yarlmalarna sebep olarak<br />
bu tip kusurlar meydana getirirler.<br />
#0.2.27.5- Kklk<br />
Kklk, kk tip ve çeitlerdeki zeytinlerin haricindeki zeytinlere<br />
ait bütün dane, bütün çekirdeksiz dane, yarm ve çeyrek zeytinlerin, meyve<br />
görünümünü bozabilecek derecede kk olmasr.<br />
#0.2.27.6- Geveklik<br />
Geveklik, zeytinin a yumuak veya meyve eklinin kaybolmasna sebep<br />
olacak yumuak dokuya veya lifli yapya sahip olmasr.<br />
#0.2.27.7- Uygun Olmayan Renk<br />
Uygun olmayan renk, zeytinin ait olduu tipin renginden ve ayn kaptaki<br />
meyvenin ortalama renginden çok farkl olmas halidir.<br />
#0.2.27.8- Kriptogamik Kusur ve Küf<br />
Kriptogamik kusur ve küf, donuk renkli, benekli, puslu, zeytinin içinde<br />
meydana gelen Macrophoma, Gioesponum vb. gibi mantarlardan meydana gelen<br />
benekler, doku kurumasna yol açan lekeler ve meyvenin rengini etkileyen deri<br />
lekeleridir.<br />
#0.2.27.9- Böcek Yeniklii<br />
Böcek yeniklii, kurtlarn ve böceklerin sebep olduu et ve derideki<br />
lekelerdir.<br />
#0.2.<strong>27.10</strong>- Dacus Zarar<br />
Dacus zarar, zeytini delen Dacus olea sineinin verdii zarardr.<br />
#0.2.27.11- Doldurma Kusuru<br />
Doldurma kusuru, dolgulu zeytinlerde ürünün görünüünü bozan, zeytinin<br />
merkezinden tabanna kadar yanl noktalardan yaplm dolgu kusurlar olup<br />
ayrca içinden dolgusu dümü veya noksan doldurulmu dolgulu daneleri ihtiva<br />
eden ve dolgu maddesinde renk ve doku kusuru olan zeytinlerdir.<br />
#0.2.27.<strong>12</strong>- Çekirdek ve Çekirdek Parçalar (Bütün zeytin haricindeki dier<br />
zeytinlerde)<br />
Çekirdek ve çekirdek parçalar, en az 5 mg gelen çekirdek parçalar veya<br />
bütün çekirdeklerdir.
0.3- KAPSAM<br />
Bu standard, sofralk zeytini kapsar yar olgunla zeytinler ile dier<br />
zeytin ürünlerini kapsamaz.<br />
NOT- Bu standard metninde bundan sonra "sofralk zeytin" terimi yerine<br />
"zeytin" terimi kullanlmr.<br />
1- SINIFLANDIRMA VE ÖZELLKLER<br />
1.1- SINIFLANDIRMA<br />
#1.1.1- Sflar<br />
Zeytinler kalite özelliklerine göre;<br />
- Extra<br />
- Birinci<br />
- kinci (Standard)<br />
olmak üzere 3 sftr.<br />
1.1.2- Tipler<br />
Zeytinler renklerine göre;<br />
- Siyah<br />
- Yeil<br />
- Rengi dönük (Pembe)<br />
olmak üzere 3 tipdir.<br />
1.1.3- Çeitler<br />
Zeytinler sanayideki ileme ekline göre;<br />
- Salamura siyah zeytin<br />
- Krck salamura siyah zeytin<br />
#- Krck siyah zeytin<br />
- Siyah sele zeytini<br />
#- Siyah hurma zeytin<br />
- Salamura yeil zeytin<br />
- Salamura rengi dönük (pembe) zeytin<br />
#- Oksidasyonla karatlan konserve zeytin<br />
- Krma zeytin<br />
- Çizme zeytin<br />
olmak üzere 10 çeittir.<br />
1.1.4- Stilleri<br />
lenmi zeytinler imalat stillerine göre;<br />
- Bütün (sapl, sapsz)<br />
#- Çekirdeksiz<br />
#- Dolgulu<br />
#- Yarm<br />
#- Çeyrek<br />
#- Bölünmü<br />
#- Dilimlenmi<br />
#- Klm<br />
#- Kk<br />
#- Kark zeytin (salata için)<br />
#- Kaparili<br />
olmak üzere 11 stildir.<br />
#1.1.5- Dane rilii<br />
Dane irilii bütün, çekirdeksiz, dolgulu ve yarm zeytinlerde uygulanr,<br />
zeytinin irilik kriteri olup 1 kg'da bulunan dane adedine göre<br />
deerlendirilir.<br />
Zeytinin dane irilii dereceleri Çizelge-1'deki gibidir.<br />
#ÇZELGE 1- Zeytinin Dane (rilik) Dereceleri<br />
+----------------------+----------------------+----------------------+<br />
|1 kg'daki Zeytin Adedi|1 kg'daki Zeytin Adedi|1 kg'daki Zeytin Adedi|<br />
+----------------------+----------------------+----------------------+<br />
|60/70 |<strong>12</strong>1/140 |201/230 |<br />
|71/80 |141/160 |231/260 |
|81/90 |161/180 |261/290 |<br />
|91/100 |181/200 |291/320 |<br />
|101/110 | |321/350 |<br />
|111/<strong>12</strong>0 | |351/380 |<br />
| | |381/410 |<br />
+----------------------+----------------------+----------------------+<br />
NOT 1- Dane irilik dereceleri 410'dan sonra ellier ellier artar<br />
2- Dolgulu zeytinlerde dane irilik dereceleri 201/220'den 401/420'ye<br />
kadar yirmier yirmier artar.<br />
1.2- ÖZELLKLER<br />
1.2.1- Genel Özellikler<br />
1.2.1.1- Duyu Özellikleri<br />
Zeytinler;<br />
- Temiz ve salam olmal, yabanc tat ve koku ihtiva etmemelidir.<br />
- Tip ve çeidine has yeme olgunluunda ve yenebilir özellikte olmalr.<br />
- Ambalaj içindeki zeytinlerin s, tipi, çeidi ve stili ayn<br />
olmalr.<br />
- Kirli, kokumu, özellikleri kaybolmu, kurtlanm veya küflenmi<br />
olmamalr.<br />
- Her türlü parazit, böcek veya bunlarn parçalar ihtiva etmemelidir.<br />
- Gözle görülür yabanc madde bulunmamal, zararsz yabanc madde 1 kg'da<br />
en çok 3 adet olmalr.<br />
#- Her dane irilik derecesindeki zeytinlerin en küçük danesi ile en büyük<br />
danesinin yatay eksenleri arasndaki fark en çok 4 mm olmalr.<br />
Kilogramdaki dane adedine göre yatay çaplar arasndaki farkn en yüksek<br />
aan danelere ait tolerans hudutlar:<br />
#- 10 danelik aralklardaki zeytinlerde kütlece en çok %10<br />
#- 20 danelik aralklardaki zeytinlerde kütlece en çok %4<br />
#- 30 ve daha fazla danelik aralklardaki zeytinlerde kütlece en çok %2<br />
olmalr.<br />
Ambalaj salamura suyu;<br />
- Temiz olmal, yabanc tat veya koku ihtiva etmemeli,<br />
- Görünüü berrak olmal, gözle görülebilen yabanc madde bulunmamalr.<br />
NOT- Bidon, varil ve teneke kutu ambalajlardaki zeytinlere ait ambalaj<br />
suyu tortu görülmemek artyla hafif bulank olabilir.<br />
1.2.1.2- Fiziki Özellikler<br />
1.2.1.2.1- Kabn Dolum Oran<br />
Ambalaj içindeki zeytinde, salamura suyu; zeytinin üzerini tamamen örtmü<br />
olmal ve kabn dolum oran, kabn su kapasitesinin en az %90' (v/v)<br />
olmalr.<br />
#1.2.1.2.2- Süzme Kütlesi<br />
Süzme kütlesinin, net kütleye oran en az %55 (m/m) olmalr. Etikette<br />
bildirilen süzme kütlesine göre, tespit edilen süzme kütlesinin negatif<br />
tolerans en çok;<br />
Süzme kütlesi 1000 g dan az olanlar için %5,<br />
Süzme kütlesi 1001-3000 g arasnda olanlar için %3,<br />
Süzme kütlesi 3000 g dan fazla olanlarda %2<br />
olmalr.<br />
1.2.1.3- Kimyevi Özellikler<br />
#1.2.1.3.1- Metalik Madde Muhtevas<br />
Meyve etinde toplam olarak metalik maddelerden;<br />
Kurun (Pb) en çok 1 mg/kg<br />
Kalay (Sn) en çok 250 mg/kg<br />
Bakr (Cu) en çok 5,0 mg/kg<br />
olmalr.<br />
Stabilizör madde olarak kullanlan ferro glukonat ve ferro laktat miktar<br />
ilgili mevzuatnda verilen deeri amamalr.
#1.2.2- Sf Özellikleri<br />
#1.2.2.1- Extra Zeytin<br />
Extra zeytinlerin 1 kg daki dane adedi, etiket bildirimindeki dane irilik<br />
derecesine ve buna ait toleranslara uygun olmak artyle en çok 380 olmalr.<br />
#1.2.2.1.1- Extra Siyah Zeytin<br />
Extra siyah zeytinde (Bütün ve çekirdeksiz stiller ile çizme zeytinlerde);<br />
- Kusurlar ve kusurlu daneler toplam, Çizelge-2'de extra siyah zeytinler<br />
için verilen tolerans hudutlar dahilinde olmalr.<br />
#1.2.2.1.2- Extra Yeil Zeytin<br />
Extra yeil zeytinde (Bütün, dolgulu, çekirdeksiz stiller ile çizme ve<br />
rma zeytinler);<br />
- Kusurlar ve kusurlu daneler toplam, Çizelge-3'de extra yeil zeytinler<br />
için verilen tolerans hudutlar dahilinde olmalr.<br />
#1.2.2.1.3- Extra Rengi Dönük (Pembe) Zeytin<br />
Extra rengi dönük zeytinde (Bütün ve çekirdeksiz stiller ile çizme ve<br />
rma zeytinler);<br />
- Kusurlar ve kusurlu daneler toplam, Çizelge-4'de extra rengi dönük<br />
zeytinler için verilen tolerans hudutlar dahilinde olmalr.<br />
#1.2.2.1.4- Extra Oksidasyonla Karartlan Konserve Zeytin<br />
Extra oksidasyonla karartlan konserve zeytinde kusur ve kusurlu daneler<br />
toplam Çizelge-4'de extra rengi dönük zeytinler için verilen tolerans<br />
hudutlar dahilinde olmalr.<br />
#1.2.2.2- Birinci Sf Zeytin<br />
#1.2.2.2.1- Birinci Sf Siyah Zeytin<br />
Birinci sf siyah zeytinde (Bütün, çekirdeksiz, klm salata, çizme<br />
zeytinler);<br />
- 1 kg'daki dane adedi etiket bildirimindeki dane irilik derecesine ve<br />
buna ait toleranslara uygun olmak artyla en çok 380 olmalr.<br />
NOT- Klm ve salata stilindeki zeytinlerde dane irilii aranmaz.<br />
- Kusurlar ve kusurlu daneler toplam, Çizelge-2'de birinci sf siyah<br />
zeytinler için verilen tolerans hudutlar dahilinde olmalr.<br />
#1.2.2.2.2- Birinci Sf Yeil Zeytin<br />
Birinci sf yeil zeytinde (Bütün, dolgulu, çekirdeksiz, yarm, çeyrek,<br />
bölünmü dilimlenmi, salata ve kaparili stiller ile çizme ve krma<br />
zeytinler);<br />
- Dane irilii aranmaz.<br />
- Kusurlar ve kusurlu daneler toplam Çizelge-3'de birinci sf yeil<br />
zeytinler için verilen tolerans hudutlar dahilinde olmalr.<br />
#1.2.2.2.3- Birinci Sf Rengi Dönük (Pembe) Zeytin<br />
Birinci sf rengi dönük zeytinde (Bütün, çekirdeksiz, dilimlenmi,<br />
salata stilleri ile çizme ve krma zeytinler).<br />
- Dane irilii aranmaz.<br />
- Birinci sf rengi dönük zeytinde kusurlar ve kusurlu daneler toplam<br />
Çizelge-4'de birinci sf rengi dönük zeytinler için verilen tolerans<br />
hudutlar dahilinde olmalr.<br />
#1.2.2.2.4- Birinci Sf Oksidasyonla Karartlan Konserve Zeytin<br />
Birinci sf oksidasyonla karartlan konserve zeytinde kusur ve kusurlu<br />
daneler toplam Çizelge-4'de birinci sf rengi dönük zeytinler için verilen<br />
tolerans hudutlar dahilinde olmalr.<br />
#1.2.2.3- kinci Sf (Standard) Zeytin<br />
kinci sf zeytinde (Genel özelliklere uygun bütün çeit ve stiller);<br />
- Dane irilii aranmaz.<br />
#1.2.2.3.1- kinci Sf (Standard) Siyah Zeytin<br />
kinci sf siyah zeytinde kusurlar ve kusurlu daneler toplam<br />
Çizelge-2'de ikinci sf siyah zeytinler için verilen tolerans hudutlar<br />
dahilinde olmalr.<br />
#1.2.2.3.2- kinci Sf (Standard) Yeil Zeytin<br />
kinci sf yeil zeytinde kusurlar ve kusurlu daneler toplam
Çizelge-3'de ikinci sf yeil zeytinler için verilen tolerans hudutlar<br />
dahilinde olmalr.<br />
#1.2.2.3.3- kinci Sf (Standard) Rengi Dönük (Pembe) Zeytin<br />
kinci sf rengi dönük zeytinde kusurlar ve kusurlu daneler toplam<br />
Çizelge-4'de ikinci sf rengi dönük zeytinler için verilen tolerans<br />
hudutlar dahilinde olmalr.<br />
#1.2.2.3.4- kinci Sf Oksidasyonla Karartlan Konserve Zeytin<br />
kinci sf oksidasyonla karartlan konserve zeytinde kusurlar ve kusurlu<br />
daneler toplam Çizelge-4'de ikinci sf rengi dönük zeytinler için verilen<br />
tolerans hudutlar dahilinde olmalr.<br />
#ÇZELGE 2- Siyah Zeytinde Kusur ve Toleranslar<br />
+--------------------------------------+-----------------------------------------------------------+<br />
|KUSURLAR<br />
|Yüz Adet Zeytin Danesindeki Kabul Edilebilir Kusur Say1)|<br />
| |(adet olarak) |<br />
| +-----+-------------+---------------------------------------+<br />
| |Extra|Birinci Sf|kinci Sf |<br />
+--------------------------------------+-----+-------------+---------------------------------------+<br />
|Kabuk kusurlar |4 |7 |<strong>12</strong> |<br />
|Et kusurlar |4 |6 | 8 |<br />
|Kklk (tabii kklklar hariç)|4 |6 |10 |<br />
|Geveklik |3 |6 |<strong>12</strong> |<br />
|Uygun olmayan renk |2 |4 |10 |<br />
|Kriptogramik kusur ve küf |2 |4 |10 |<br />
|Böcek yeniklii |3 |6 |<strong>12</strong> |<br />
|Dacus zarar |5 |8 |10 |<br />
|Sap (Sapl stiller hariç) |1 |2 | 5 |<br />
|Çekirdekler2) | | | |<br />
|-Çekirdeksiz zeytinlerde |- |1 | 2 |<br />
|-Kk ve salata zeytinlerinde |- |1 | 2 |<br />
|Çekirdek parçalar3), | | | |<br />
|-Çekirdeksiz zeytinlerde |2 |2 | 2 |<br />
|-Kk ve salata zeytinlerinde (300 g)|- |2 | 2 |<br />
+--------------------------------------+-----+-------------+---------------------------------------+<br />
|1) Hiçbir suretle her üç sf içinde kusur say toplam ada verilen |<br />
|tolerans s aamaz. |<br />
|Extra'da : % 7 (adet/adet) |<br />
|Birinci sf: % <strong>12</strong> (adet/adet) |<br />
kinci sf: % 17 (adet/adet) |<br />
|2-3) Çekirdek ve çekirdek parçalar tolerans yukarda muhtelif sflar için |<br />
| gösterilmi tolerans toplamlarna dahil deildir. |<br />
+--------------------------------------------------------------------------------------------------+<br />
#ÇZELGE 3- Yeil Zeytinlerde Kusur ve Tolerans<br />
+--------------------------------------+----------------------------------------+<br />
|KUSURLAR |Yüz Zeytin Danesindeki Kabul Edilebilir |<br />
| |Kusur Say1) (adet olarak) |<br />
| +-----+-------------+--------------------+<br />
| |Extra|Birinci Sf|kinci Sf |<br />
+--------------------------------------+-----+-------------+--------------------+<br />
|Kabuk kusurlar |3 |5 |7 |<br />
|Et kusurlar |2 |3 |5 |<br />
|Kklk (tabii kklklar hariç)|1 |2 |5 |<br />
|Geveklik |2 |4 |10 |<br />
|Uygun olmayan renk |2 |4 |10 |<br />
|Kriptogramik kusur ve küf |2 |4 |10 |<br />
|Böcek yeniklii |3 |5 |10 |<br />
|Dacus zarar |2 |3 |6 |<br />
|Sap (Sapl stiller hariç) |1 |2 |5 |
|Doldurma kusurlar: | | | |<br />
|-Eksik dolgu | | | |<br />
|Dizme ambalaj |1 |2 |5 |<br />
|Rastgele ambalaj |1 |4 |10 |<br />
|Çekirdekler2) | | | |<br />
|-Çekirdeksiz ve dolgulu zeytinlerde |- |1 |2 |<br />
|-Kk ve salata zeytinlerinde (300 g)|- |1 |2 |<br />
|Çekirdek parçalar3): | | | |<br />
|-Çekirdeksiz ve dolgulu zeytinlerde |2 |2 |2 |<br />
|-Kk ve salata zeytinlerinde (300 g)|- |2 |2 |<br />
|Kk çekirdek4) | | | |<br />
|-Kk zeytinlerde |3 |4 |6 |<br />
+--------------------------------------+-----+-------------+--------------------+<br />
|1) Hiçbir suretle her üç sf içinde kusur say toplam ada verilen |<br />
|tolerans s aamaz. |<br />
|Extra'da : % 7 (adet/adet) |<br />
|Birinci sf: % <strong>12</strong> (adet/adet) |<br />
kinci sf: % 17 (adet/adet) |<br />
|2-3-4) Çekirdek ve çekirdek parçalar tolerans yukarda muhtelif sflar için|<br />
| gösterilmi tolerans toplamlarna dahil deildir. |<br />
+-------------------------------------------------------------------------------+<br />
#ÇZELGE 4- Rengi Dönük Zeytinlerde Kusur ve Tolerans<br />
+--------------------------------------+-----------------------------------------------------------+<br />
|KUSURLAR<br />
|Yüz Adet Zeytin Danesindeki Kabul Edilebilir Kusur Say1)|<br />
| |(adet olarak) |<br />
| +-----+-------------+---------------------------------------+<br />
| |Extra|Birinci Sf|kinci Sf |<br />
+--------------------------------------+-----+-------------+---------------------------------------+<br />
|Kabuk kusurlar |3 |6 |10 |<br />
|Et kusurlar |2 |3 |5 |<br />
|Kklk (tabii kklklar hariç)|1 |2 |5 |<br />
|Geveklik |3 |6 |<strong>12</strong> |<br />
|Uygun olmayan renk |2 |4 |10 |<br />
|Kriptogramik kusur ve küf |2 |4 |10 |<br />
|Böcek yeniklii |3 |5 |10 |<br />
|Dacus zarar |3 |5 |7 |<br />
|Sap (Sapl stiller hariç) |1 |2 |5 |<br />
|Çekirdekler2) | | | |<br />
|-Çekirdeksiz zeytinlerde |- |1 |2 |<br />
|-Kk ve salata zeytinlerinde (300 g)|- |1 |2 |<br />
|Çekirdek parçalar3), | | | |<br />
|-Çekirdeksiz zeytinlerde |2 |2 |2 |<br />
|-Kk ve salata zeytinlerinde (300 g)|- |2 |2 |<br />
|Kk çekirdek4): | | | |<br />
|-Kk zeytinlerde |3 |4 |6 |<br />
+--------------------------------------+-----+-------------+---------------------------------------+<br />
|1) Hiçbir suretle her üç sf içinde kusur say toplam ada verilen |<br />
|tolerans s aamaz. |<br />
|Extra'da : % 7 (adet/adet) |<br />
|Birinci sf: % <strong>12</strong> (adet/adet) |<br />
kinci sf: % 17 (adet/adet) |<br />
|2-3) Çekirdek ve çekirdek parçalar tolerans yukarda muhtelif sflar için |<br />
| gösterilmi tolerans toplamlarna dahil deildir. |<br />
+--------------------------------------------------------------------------------------------------+<br />
1.2.3- Tip Özellikleri<br />
1.2.3.1- Siyah Zeytin<br />
Siyah zeytin Madde 0.2.6'daki tarifine uygun olarak hazrlanm ve yeme<br />
olgunluu kazanm olmalr.
1.2.3.2- Yeil Zeytin<br />
Yeil zeytin Madde 0.2.8'deki tarifine uygun olarak hazrlanm ve yeme<br />
olgunluu kazanm olmalr.<br />
1.2.3.3- Rengi Dönük (Pembe) Zeytin<br />
Rengi dönük zeytin Madde 0.2.9'daki tarifine uygun olarak hazrlanm ve<br />
yeme olgunluu kazanm olmalr.<br />
1.2.4- Çeit Özellikleri<br />
1.2.4.1- Duyu Özellikleri<br />
1.2.4.1.1- Salamura Siyah Zeytin<br />
Salamura siyah zeytin Madde 0.2.6.1'deki tarifine uygun olarak hazrlanm<br />
ve yeme olgunluu kazanm olmalr.<br />
1.2.4.1.2- Krck Salamura Siyah Zeytin<br />
Krck salamura siyah zeytin Madde 0.2.6.2'deki tarifine uygun olarak<br />
hazrlanm, yüzeyi k halde ve yeme olgunluu kazanm olmalr.<br />
#1.2.4.1.3- Krck Siyah Zeytin<br />
Krck siyah zeytin, Madde 0.2.6.3'deki tarifine uygun olarak<br />
hazrlanm, yüzeyi k halde ve yeme olgunluu kazanm olmalr.<br />
1.2.4.1.4- Siyah Sele Zeytini<br />
Siyah sele zeytini Madde 0.2.6.4'deki tarifine uygun olarak hazrlanm,<br />
siyah renkte yüzeyi k halde ve yeme olgunluu kazanm olmalr.<br />
#1.2.4.1.5- Siyah Hurma Zeytin<br />
Siyah hurma zeytin, Madde 0.2.6.5'deki tarifine uygun olarak hazrlanm<br />
ve yeme olgunluu kazanm olmalr.<br />
1.2.4.1.6- Salamura Yeil Zeytin<br />
Salamura yeil zeytin Madde 0.2.8.1'deki tarifine uygun olarak<br />
hazrlanm, yeilden sarms yeile kadar deen renklerde ve yeme olgunluu<br />
kazanm olmalr.<br />
1.2.4.1.7- Salamura Rengi Dönük Zeytin<br />
Salamura rengi dönük zeytin Madde 0.2.9.1'deki tarifine uygun olarak<br />
hazrlanm pembe krm, arabi, açk kahve renginde ve yeme olgunluu<br />
kazanm olmalr.<br />
#1.2.4.1.8- Oksidasyonla Karartlan Konserve Zeytin<br />
Oksidasyonla karartlan konserve zeytin Madde 0.2.7'deki tarifine uygun<br />
olarak hazrlanm, rengi siyahlalm ve yeme olgunluu kazanm<br />
olmalr.<br />
1.2.4.1.9- Krma Zeytin<br />
Krma zeytin Madde 0.2.10'daki tarifine uygun olarak hazrlanm ve<br />
lm ve yeme olgunluu kazanm olmalr. Aromatik maddeler ilave edilmi<br />
olabilir.<br />
1.2.4.1.10- Çizme Zeytin<br />
Çizme zeytin, Madde 0.2.11'deki tarifine uygun olarak hazrlanm, bir<br />
veya birkaç yerinden çizilmi siyah, yeil ve rengi dönük zeytine has<br />
renklerde olup yeme olgunluu kazanm olmalr.<br />
#1.2.4.2- Kimyevi Özellikler<br />
#1.2.4.2.1- Zeytinin ambalaj salamura suyunda pH ve tuz (NaCl) miktar<br />
Çizelge-5'de verilen deerlere uygun olmalr.<br />
#ÇZELGE 5- Zeytinin Ambalaj Salamura Suyunda pH ve Sodyum Klorür<br />
Miktarlar<br />
+------------------+-------------------+----------------+<br />
|Zeytin Tipleri |Tuz(NaCl)1) % (m/v)|pH |<br />
| |En az |En Yüksek |<br />
+------------------+-------------------+----------------+<br />
|Siyah zeytin | | |<br />
|-Salamura |7 |- |<br />
|-Sele |10 |- |<br />
+------------------+-------------------+----------------+<br />
|Yeil zeytin | | |<br />
|-Hermetik kaplarda|5 |4,0 |
|-Hermetik olmayan | | |<br />
|kaplarda |6 |4,5 |<br />
+------------------+-------------------+----------------+<br />
|Rengi dönük | | |<br />
|zeytinler |6 |4,5 |<br />
+------------------+-------------------+----------------+<br />
|1) Salamura içinde muhafaza edilmeyen zeytinlerde tuz |<br />
| et ksmnda % (m/m) olarak tayin edilir. |<br />
+-------------------------------------------------------+<br />
NOT 1- Pastörize edilen zeytinlerde salamura suyunda en yüksek pH 4,3 olmak<br />
artyla tuz en az %2 (m/m) olabilir. Ancak siyah zeytinde en yüksek<br />
pH 5,5 olmak artyla tuz en az %5 (m/m) olabilir.<br />
2- Sterilize edilen zeytinlerde tuz aranmaz. pH en çok 8 olmalr.<br />
3- Azot ve karbondioksit gaz altnda salamurasz muhafaza edilen<br />
zeytinlerdeki tuz miktar ile pH arasndaki iliki hermetik kaplarda<br />
muhafaza edilen zeytinlerin salamura suyundaki gibidir.<br />
4- pH deeri 4,0 olduu takdirde NaCl miktarna baklmaz.<br />
#1.2.4.2.2- Yeil zeytinlerde, ambalaj salamura sularnda ve danede<br />
asitlik (laktik asit cinsinden) en az % 0,4 (m/v), (danede m/m) olmalr.<br />
#1.2.4.3- Mikrobiyolojik Özellikler (Hermetikli kutularda oksidasyonla<br />
karartlan konserve zeytinler)<br />
- Numune kutularn yar adeti 35 øC da 10 gün ve dier yar da 55 øC'da<br />
5-7 gün inkübasyona tabi tutulduunda snt ve bombaj görülmemeli<br />
- Kutulardan aerobik ve anaerobik artlarda yaplan mikrobiyolojik<br />
ekimlerinin mezofilik ve termofilik inkübasyonu sonunda üreme görülmemeli<br />
ve bakteri sporlar bulunmamalr.<br />
- nkübasyon öncesi ve sonrasndaki pH deerleri arasndaki fark 0,5 den<br />
fazla olmamalr.<br />
1.2.5- Stil Özellikleri<br />
1.2.5.1- Bütün Zeytin (Sapl, Sapsz)<br />
Bütün zeytin, tabii eklini muhafaza etmeli, çekirdei çkartlmam<br />
olmalr.<br />
#1.2.5.2- Çekirdeksiz Zeytin<br />
Çekirdeksiz zeytin, tabii eklini muhafaza etmeli çekirdei çkartlm<br />
olmalr.<br />
#1.2.5.3- Dolgulu Zeytin<br />
Dolgulu zeytin, yeil renkte, çekirdei çkartlm ve çekirdek boluuna<br />
dolgu maddesi doldurulmu olmalr.<br />
#1.2.5.4- Yarm Zeytin<br />
Yarm zeytin, çekirdeksiz veya dolgulu zeytinlerden olup, uzunlamasna<br />
yaklak iki eit parçaya bölünmü olmalr.<br />
#1.2.5.5- Çeyrek Zeytin<br />
Çeyrek zeytin, çekirdeksiz zeytinlerden olup, kendi ekseni etrafnda<br />
yaklak olarak eit dört parçaya bölünmü olmalr.<br />
#1.2.5.6- Bölünmü Zeytin<br />
Bölünmü zeytin, çekirdeksiz zeytinlerden olup, kendi ekseni etrafnda<br />
ayn istikamette dörtten fazla parçaya bölünmü olmalr.<br />
#1.2.5.7- Dilimlenmi Zeytin<br />
Dilimlenmi zeytin, çekirdeksiz veya dolgulu zeytinlerden olup, yaklak<br />
olarak eit kalnlkta ve paralel olarak dilimlenmi olmalr.<br />
#1.2.5.8- Klm Zeytin<br />
Klm zeytin, çekirdeksiz zeytinlerden olup farkl büyüklükte kesilmi<br />
olmalr.<br />
#1.2.5.9- Kk Zeytin<br />
Kk zeytin Madde 0.2.20'deki tarifine uygun olarak hazrlanm<br />
çekirdeksiz veya dolgulu zeytinlerden olup, klm halde olmalr. çinde<br />
dolgu maddesi ihtiva edebilir.<br />
#1.2.5.10- Kark Zeytin (Salata çin)
Kark zeytin, kk zeytinlerle kapari ilave edilmi veya edilmemi<br />
dolgulu zeytinlerin kar olmalr.<br />
#1.2.5.11- Kaparili Zeytin<br />
Kaparili zeytin küçük daneli sapsz bütün veya çekirdeksiz zeytinlere<br />
kapari karlm olmalr. Dolgu maddesi de ilave edilebilir.<br />
1.3- ÖZELLK, MUAYENE VE DENEYLER<br />
Zeytinlerin özellikleriyle bunlarn muayene ve deneylerine ait madde<br />
numaralar Çizelge-6'da verilmitir.<br />
ÇZELGE 6- Özellik, Muayene ve Deney Madde Numaralar<br />
+----------------------+--------------------+----------------+<br />
|Özellik |Özellik Madde No. |Muayene ve Deney|<br />
| | |Madde No. |<br />
+----------------------+--------------------+----------------+<br />
|-Ambalaj ve iaretleme|3.1-3.2 |2.2.1 |<br />
|-Duyu |1.2.1.1-1.2.2-1.2.3 |2.2.2 |<br />
|#-Dane irilii |1.2.4.1-1.2.5 |2.2.3.1 |<br />
|-Kabn dolum oran |1.2.2-1.1.5 |2.2.3.2 |<br />
|#-Süzme kütlesi |1.2.1.2.2 |2.2.3.3 |<br />
|#-Tuz(NaCl) |1.2.4.2.1 |2.3.2 |<br />
|#-Asitlik |1.2.4.2.2 |2.3.3 |<br />
|#-pH |1.2.4.2.1 |2.3.4 |<br />
|#-Metalik maddeler | | |<br />
|(Kontaminasyon) |1.2.1.3.1 |2.3.5 |<br />
|#-Mikrobiyolojik |1.2.4.3 |2.3.6 |<br />
+----------------------+--------------------+----------------+<br />
2- NUMUNE ALMA, MUAYENE VE DENEYLER<br />
2.1- NUMUNE ALMA<br />
Ayn nitelikteki zeytinlerden, s, tipi, çeidi, stili ve dane irilik<br />
derecesi, ambalaj, ambalaj büyüklüü, ambalajlama tarihi, parti numaras ve<br />
seri kod numaras ayn olan ve bir defada muayeneye sunulan zeytinler bir<br />
parti sayrlar. Partiden Çizelge-7'de belirtilen sayda numune alr.<br />
Partiyi meydana getiren ambalajlar 1'den balayarak 1.2.3 ....N eklinde<br />
numaralanr. Herhangi bir ambalajdan balanarak ambalajlar 1.2.3 ....r<br />
eklinde N/n=r kadar sayr. (N/n)=r tam say deilse (r) tam sayya<br />
tamamlanr ve (r) inci ambalaj numune alnmak üzere ayrr. Sayma ve ayrma<br />
lemi Çizelge-7'ye göre ayrlmas gereken ambalaj sayna eriinceye kadar<br />
sürdürülür.<br />
ÇZELGE 7- Zeytin Partilerinden Alnacak Numune Say ve Kabul Edilebilir<br />
Kusurlu Numune Say<br />
+--------------------+-----------------------------+----------------------------------------+<br />
|Parti Büyüklüü |Partiden Alnan Numune Say|Kabul Edilebilir Kusurlu Numune |<br />
|(N) |(n) |Say1) |<br />
+--------------------+-----------------------------+----------------------------------------+<br />
|Büyük ambalajlarda: | | |<br />
|100 ve daha az |2 |- |<br />
|101 - 200 |3 |- |<br />
|201 - 450 |5 |- |<br />
|451 - 600 |6 |1 |<br />
|601 - 2000 |13 |2 |<br />
|2001 - 7200 |21 |3 |<br />
|7201 - 15000 |29 |4 |<br />
|15001 - 24000 |48 |6 |<br />
|24001 - 42000 |84 |9 |<br />
|42001 ve daha fazla |<strong>12</strong>6 |13 |<br />
|Küçük ambalajlarda: | | |<br />
|100 ve daha az |2 |- |
|101 - 400 |3 |- |<br />
|401 - 1600 |5 |- |<br />
|1601 - 2400 |6 |1 |<br />
|2401 - 15000 |13 |2 |<br />
|15001 - 24000 |29 |4 |<br />
|72001 - <strong>12</strong>0000 |84 |9 |<br />
|<strong>12</strong>0001 ve daha fazla|<strong>12</strong>6 |13 |<br />
+--------------------+-----------------------------+----------------------------------------+<br />
|1) Kabul edilebilir kusurlu numune sadece etiket ve iaretleme ile ilgili hususlar içindir.|<br />
+-------------------------------------------------------------------------------------------+<br />
2.2- MUAYENELER<br />
2.2.1- Ambalaj Muayenesi<br />
Ambalaj muayenesi baklarak ölçülerek, tartlarak yapr. iaretleme ile<br />
ilgili hususlar ihtiva edip etmedii kontrol edilir. Sonucun Madde 3.1, Madde<br />
3.2 ve Madde 3.3'e uygun olup olmadna bakr.<br />
2.2.2- Duyu ile Muayene<br />
Duyu ile muayene, zeytinde ve salamurada baklarak, koklanarak, tadlarak,<br />
saylarak ve tartlarak yapr. Sonucun Madde 1.2.1.1, Madde 1.2.2, Madde<br />
1.2.3, Madde 1.2.4.1 ve Madde 1.2.5'e uygun olup olmadna bakr.<br />
2.2.3- Fiziki Muayene<br />
#2.2.3.1- Dane rilik Derecesi Tayini<br />
Dane irilik derecesi tayini için 1 kg zeytindeki dane adedi sayr. Sonucun<br />
etikette belirtilen dane irilik derecesi ile Madde 1.2.2'ye uygun olup<br />
olmadna bakr. Ayrca numuneden rasgele alnan 100 adet zeytinin yatay<br />
çaplar ölçülür. En geni yatay çap ile en dar yatay çap arasndaki farkn en<br />
yüksek s aan dane miktarn tolerans hudutlarn Madde 1.2.1.1'e<br />
uygun olup olmadna bakr.<br />
NOT 1- Çekirdeksiz zeytinde, kilogramdaki dane adedi 1 kg'deki çekirdeksiz<br />
zeytin adedinin bir katsay ile çarplmas suretiyle bulunur. Ayn<br />
çeitdeki ve çekirdek çap ayn olan zeytin esas alr. Bu katsay<br />
100 g zeytinde çekirdekler ayklandktan sonra kalan et ksmn<br />
kütlece yüzde miktarr. (Misal: 100 g'da 25 g çekirdek varsa<br />
katsay 0,75)'dir.<br />
NOT 2-1 kg dan az numunelerde ise dane say adaki formülle<br />
hesaplanr.<br />
1000<br />
Dane say (kg'da)= ---- x S<br />
A<br />
Burada;<br />
A= Numune kütlesi, g<br />
S= Numunedeki zeytin adedidir.<br />
NOT 3- Yarm zeytinlerde Çizelge-1'deki deerlerin 2 kat alr.<br />
2.2.3.2- Kabn Dolum Oran<br />
Kabn dolum oran tayini TS 2664'e göre yapr. Sonucun Madde 1.2.1.2.1'e<br />
uygun olup olmadna bakr.<br />
#2.2.3.3- Süzme Kütlesi Tayini<br />
#2.2.3.3.1- Cihaz ve Malzemeler<br />
#2.2.3.3.1.1- Elek göz açkl 2,8 x 2,8 mm ve çap 20 cm ile 30 cm olan<br />
(Kabn net kütlesi 1,5 kg. dan az ise 20 cm çapnda, 1,5 kg. veya daha<br />
fazla ise 30 cm çapnda elek kullanr).<br />
#2.2.3.3.2- lem<br />
Ambalaj açlmadan tartr, brüt kütlesi bulunur. Daha önce daras alnm<br />
elein üzerine ambalaj kab açlarak olduu gibi, kutu eilerek tamam<br />
boalncaya kadar dökülür. 2 dakika beklenir. Sonra elekle birlikte elek<br />
üstünde kalan daneler ve ayrca ykanp kurutulan bo kutu tartr.<br />
#2.2.3.3.3- Hesaplama ve Sonuçlarn Gösterilmesi
Süzme kütlesi adaki formülle bulunur.<br />
K-E<br />
Süzme kütlesi % (m/m))= ----- x 100<br />
B-D<br />
Burada:<br />
K= Elek+zeytin kütlesi, g<br />
E= Elek kütlesi, g<br />
B= Brüt kütle, g<br />
D= Kabn daras, g<br />
r.<br />
Sonucun Madde 3.3 ve Madde 1.2.1.2.2'ye uygun olup olmadna bakr.<br />
#2.3- DENEYLER<br />
#2.3.1- Genel Kurallar<br />
Deneyler iki paralel numune üzerinden yaplmal deneylerde damk su<br />
kullanlmal reaktifler analitik saflkta ayarl çözeltiler TS 545'e belirteç<br />
çözeltiler ise TS 2104'e göre hazrlanmalr.<br />
#2.3.2- Tuz Tayini<br />
#2.3.2.1- Cihaz ve Malzemeler<br />
#2.3.2.1.1- Genel laboratuvar malzemeleri<br />
#2.3.2.1.2- Büret, 50 ml'lik 0,1 ml taksimatl (TS 1488)<br />
#2.3.2.1.3- Ölçülü balon, 100 ml lik<br />
#2.3.2.2- Reaktifler<br />
#2.3.2.2.1- Gümü nitrat (AgNO3) çözeltisi, 0,1 N<br />
#2.3.2.2.2- Potasyum kromat (K2CrO4) belirteç çözeltisi, %5'lik<br />
#2.3.2.3- lem<br />
#2.3.2.3.1- Salamurada Tuz Tayini<br />
Salamurada tuz tayini için V ml (yaklak 1 ml) salamura suyu bir erlene<br />
konur. Üzerine 50 ml damk su ve 2-3 damla potasyum kromat çözeltisi ilave<br />
edilir, iyice karr. Karm gümü nitrat çözeltisi ile sabit kiremit<br />
rm renge dönünceye kadar titre edilir.<br />
#2.3.2.3.2- Hesaplama ve Sonuçlarn Gösterilmesi<br />
Salamuradaki tuz (T) (m/v) yüzdesi olarak adaki formülle bulunur.<br />
V1.N1.5,85<br />
T= ----------<br />
V<br />
Burada:<br />
V1= Harcanan gümü nitrat çözeltisinin hacmi, ml<br />
N1= Gümü nitrat çözeltisinin normalitesi,<br />
V= Salamura hacmi, (ml)<br />
dir.<br />
Sonucun Madde 1.2.4.2.1'e uygun olup olmadna bakr.<br />
#2.3.2.3.3- Zeytin Danesindeki Tuz Tayini<br />
Zeytin danesindeki tuz tayini için, çekirdekli zeytinlerde zeytinin<br />
çekirdei çkarr ve ezilerek karr. 250 ml lik bir erlen içine m<br />
gram ezme tartr, 100 ml damk su ilave edilerek 30-40 dakika kaynatr<br />
6 saat oda scaklnda bekletilir, 100 ml'lik ölçülü balon içine süzülür ve<br />
100 ml'ye tamamlanr. Alt üst edilerek karr, çözeltiden 2 ml alr ve<br />
Madde 2.3.1.3.1'deki gibi titre edilir.<br />
#2.3.2.3.4- Hesaplama ve Sonuçlarn Gösterilmesi<br />
Zeytin danesindeki tuz (T), kütlece yüzde olarak adaki formülle<br />
hesaplanr.<br />
VxNx58,5x5<br />
T= ----------<br />
m<br />
Burada:<br />
V= Harcanan gümü nitrat çözeltisinin hacmi, ml<br />
N= Gümü nitrat çözeltisinin normalitesi,<br />
m= Numune zeytin kütlesi, g
dir.<br />
Sonucun Madde 1.2.4.2.1'e uygun olup olmadna bakr.<br />
#2.3.3- Asitlik Tayini<br />
#2.3.3.1- Cihaz ve Malzemeler<br />
#2.3.3.1.1- Genel laboratuvar cihaz ve malzemeleri<br />
#2.3.3.1.2- Büret, 50 ml'lik, 0,1 ml taksimatl (TS 1488)<br />
#2.3.3.1.3- Erlen, 250 ml'lik, taksimatl<br />
#2.3.3.2- Reaktifler<br />
#2.3.3.2.1- Sodyum hidroksit çözeltisi (NaOH) 0,1 N,<br />
#2.3.3.2.2- Fenolftaleyn Çözeltisi, %1'lik (m/v), etanolde hazrlanm<br />
#2.3.3.3- lem<br />
Salamura suyundan V ml (yaklak 10 ml) bir pipetle alp 250 ml'lik<br />
erlene konur. Bir iki damla fenolftaleyn damlatp çalkalanr. Üzerine 20 ml<br />
damk su konur ve kal pembe renk meydana gelinceye kadar sodyum hidroksit<br />
çözeltisi ile titre edilir.<br />
#2.3.3.4- Hesaplama ve Sonuçlarn Gösterilmesi<br />
Salamura suyunun asitlii (LA), yüzde m/v laktik asit olarak, adaki<br />
formülle hesaplanr.<br />
V1.N.9<br />
LA= ------<br />
V<br />
Burada;<br />
N : Sodyum çözeltisinin normalitesi (0,1 N)<br />
V1: Harcanan sodyum hidroksit çözeltisinin hacmi (ml),<br />
V : Salamura hacmi (ml),<br />
dir.<br />
Danedeki asitlik tayini için çekirdei çkarp ezme haline getirilen<br />
meyvenin et ksmndan 10 g bir erlene tartr, üzerine 90 ml damk su ilave<br />
edilir. Arasra karlarak 24 saat bekletilir ve 100 ml'lik bir ölçülü<br />
balona süzülür. Süzüntüden 10 ml alr ve salamura suyundaki gibi titre<br />
edilir ve laktik asit cinsinden Madde 2.3.2.4'de verilen formülle bulunur.<br />
Sonuçlarn Madde 1.2.4.2.2'ye uygun olup olmadna bakr.<br />
#2.3.4- pH Tayini<br />
pH tayini için 0,05 pH'a duyarl bir pH metre ile salamura suyunun<br />
20øC'daki pH'sna bakr ve pH deeri 0,05 lik birimlere kadar okunur.<br />
Sonuçlarn Madde 1.2.4.2.1'e uygun olup olmadna bakr.<br />
#2.3.5- Metalik Maddeler (Kontaminasyon)<br />
Metalik maddelerden kurun, kalay, bakr ve demir tayini TS 3606'ya göre<br />
yapr ve sonucun Madde 1.2.1.3.1'e uygun olup olmadna bakr.<br />
#2.3.6- Mikrobiyolojik Muayene<br />
Mikrobiyolojik muayene, TS 10524'e göre yapr ve deerlendirilir.<br />
Sonucun Madde 1.2.4.3'e uygun olup olmadna bakr.<br />
2.4- DEERLENDRME<br />
Madde 2.1'e göre alnan numuneler üzerinde yaplan muayene ve deney<br />
sonuçlarn herbiri standarda uygun ise parti standarda uygun sayr.<br />
2.5- MUAYENE VE DENEY RAPORU<br />
Muayene ve deney raporunda en az adaki bilgiler bulunmalr:<br />
- Muayenenin ve deneyin yapld yerin ve laboratuvarn, muayene ve<br />
deneyi yapann ve/veya raporu imzalayan yetkililerin adlar, görev ve<br />
meslekleri,<br />
- Muayene ve deney tarihi,<br />
- Numunenin tanlmas,<br />
- Muayene ve deneyde uygulanan standardlarn numaralar,<br />
- Sonuçlarn gösterilmesi,<br />
- Muayene ve deney sonuçlar detirebilecek faktörlerin mahzurlar<br />
gidermek üzere alnan tedbirler,<br />
- Uygulanan muayene ve deney metotlarnda belirtilmeyen veya zaruri<br />
görülmeyen, fakat muayene ve deneyde yer alm olan ilemler,
- Standarda uygun olup olmad,<br />
- Rapor tarih ve numaras,<br />
Maln standarda uygun çkmas halinde ihracatçya verilecek denetleme<br />
(kontrol) belgesinin geçerlilik süresi 60 gündür.<br />
3- PYASAYA ARZ<br />
Zeytinler, kuru veya ambalaj salamura suyunda zeytinin kalitesini<br />
bozmayacak ekil ve artlardaki cam kavanoz, teneke kutu, plastik torba ve<br />
benzeri ambalajlarda piyasaya arz edilir. Teneke kutu TS 1118'e uygun<br />
özellikte ve dier ambalajlar ise özel mevzuatlarna uygun özellikte<br />
olmalr.<br />
3.1- AMBALAJLAMA<br />
Ambalaj olarak kullanlan kaplar yeni ve temiz olmal, zeytine yabanc tat<br />
ve koku vermemeli ve içindeki zeytini iyi bir ekilde koruyabilen özellikte<br />
olmalr. Sofralk zeytinde ambalaj malzemesi olarak metal teneke, cam kaplar<br />
ve plastik materyalden yaplan ambalajlar kullanr.<br />
- Metal varillerin iç yüzleri uygun bir lakla laklanm olmalr.<br />
- Teneke kutular, zeytin salamurasna dayankl olacak ekilde laklanmal,<br />
alt ve üst kapaklarda laklanm olmalr. Ayrca TS 1118'e uygun olmalr.<br />
- Cam kaplar ürünün görünüünü bozacak cinsten olmamalr.<br />
- Plastik kaplar plastik ambalajlarla ilgili mevzuata uygun olmalr.<br />
- Plastik bidonlarda ambalajlanan zeytinlerin üst kapaklarn açlmazl<br />
salanmal, plastik torbalarda ise aynekilde torbann açlmazl<br />
salanmal, gerektiinde yaprma ilemi uygulanmal, kurun veya mühür mumu<br />
tatbik edilerek ambalajlanan zeytinin plastik torbann az taraf firmann<br />
souk damgas ile mühürlenerek sabitletirilmelidir.<br />
3.2- ARETLEME<br />
Zeytin ambalajlarn üzerine en az adaki bilgiler okunakl ve<br />
silinmeyecek ekilde yazlmalr.<br />
- Firmann ticari ünvan, ksa ad, adresi veya tescilli markas,<br />
- Standardn iaret ve numaras (TS 774 eklinde),<br />
- Parti, seri kod numarasndan en az birisi,<br />
- Ürünün ad (sofralk zeytin),<br />
#- S,<br />
- Tipi,<br />
- Çeidi,<br />
#- Stili (stili "bütün" olanlarda sapl veya sapsz olduu belirtilerek),<br />
- Varyetesi,<br />
#- Dane irilik derecesi,<br />
- Net miktar (en az g veya kg),<br />
#- Süzme kütlesi (en az g veya kg),<br />
#- Varsa katk ve ilave edilen dier maddelerin ad,<br />
#- Ambalajlama tarihi (ay ve yl olarak),<br />
- Firmaca tavsiye edilen son kullanma tarihi veya raf ömrü,<br />
Depolama ekli ve art hakknda özel artlar varsa belirtilecek depolama<br />
ürünün son kullanma tarihi ile ilikili ise, depolama art bu tarihin<br />
civarna yazlacaktr.<br />
Büyük partiler halindeki ambalajlarda bu bilgilerden baka içlerindeki<br />
küçük ambalaj say da yazr.<br />
Gerektiinde bu bilgiler yabanc dil veya dillerde de yazlabilir.<br />
hracatta fason anlamasna göre hazrlanan mallar için düzenlenecek<br />
etiket ithalatç firmann talebine göre yapr.<br />
4- ÇETL HÜKÜMLER<br />
4.1- malatç veya sat, bu standarda uygun olarak imal edildiini beyan<br />
ettii zeytin için istendiinde, standarda uygunluk beyannamesi vermek veya<br />
göstermek mecburiyetindedir. Bu beyannamede sat konusu zeytinin:<br />
- Madde 1'deki özelliklere uygun olduunun,<br />
- Madde 2'deki muayene ve deneylerin yaplm ve uygun sonuç alnm<br />
bulunduunun belirtilmesi gerekir.
NOT- Bu standardda yer almayan hususlarda Gda Maddeleri Tüzüü ve<br />
Zeytinle ilgili dier mevzuat hükümleri uygulanr.<br />
ATIF YAPILAN STANDARDLAR<br />
REFERANCES<br />
TS 266/Haziran 1984 "çme Sular"<br />
"Orinking Waters"<br />
TS 341/Nisan 1996 "Yemeklik Zeytinya"<br />
"Edible Olive Oil"<br />
TS 545/Ekim 1967 "Ayarl Çözeltilerin Hazrlanmas"<br />
"Preparation of Standard Solutions for Volumetric<br />
Analysis"<br />
TS 861/Kasm 1982 "Beyaz eker (Sakkaroz)<br />
"White Suar (Succharose)"<br />
TS 933/Eylül 1986 "Yemeklik Tuz"<br />
"Salt-Edible"<br />
TS 1118/Nisan 1987 "Metal Kaplar (Yiyecek ve çecekler çin Hermetik<br />
Olarak Kapatlan) Metal Kutular çin"<br />
"Hermetically Scaled Metal Cans for Food and<br />
Drinks-Detinitions"<br />
TS 1488/Nisan 1994 "Laboratuvar Cam Malzemeleri-Büretler-Genel<br />
Özellikler"<br />
"Laboratory Glassurare-Buretles-Part 1:<br />
General-Requirements"<br />
TS 1880/ubat 1988 "Sirke"<br />
"Vinegar"<br />
TS 2104/Ekim 1<strong>97</strong>5 "Belirteçler-Belirteç Çözeltileri Hazrlama<br />
Yöntemleri"<br />
"Indicators-Methods of Preparation of Indicator<br />
Solutions"<br />
TS 2600/Mays 1991 "Sitrik Asit Monohidrat"<br />
"Citric Acid monohydrate"<br />
TS 2664/ubat 1990 "Bitkisel S Ya Fasulye Pilaki Konservesi"<br />
"Canned Stewed Spotted-Redbeans"<br />
TS 3606/Haziran 1981 "Meyve ve Sebze mamullerinde Ar Metal yonlarn<br />
Tayini"<br />
"Determination of Heavy Metal Ions n Fruit and<br />
Vegetable Products"<br />
TS 10524/Aralk 1992 "Mikrobiyolojik Deney Metotlar-Konserve Gdada"<br />
"Microbiblogical Test Methods of Canned Foods"