Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
Riskler ölçülmeli, konuya ilişkin<br />
yeterli bilgi edinilmeli, görüşler,<br />
raporlar alınmalı ve karar ancak<br />
bu aşamadan sonra verilmelidir.<br />
Bu şekilde alınmış kararlar nedeniyle<br />
bir zarar doğduğunda,<br />
artık yönetim kurulunun hukuki<br />
sorumluluğunun tartışma konusu<br />
edilmemesi beklenir.<br />
6. <strong>Kurumsal</strong> <strong>Yönetim</strong><br />
Düzenlemeleri Uyarınca<br />
Kurulması Zorunlu Olan<br />
Komitelerin Sorumluluğa<br />
Bir Etkisi Olacak mıdır?<br />
SPK düzenlemeleri ve TTK<br />
uyarınca zorunlu olan komiteler,<br />
Denetimden Sorumlu Komite,<br />
Riskin Erken Saptanması Komitesi<br />
ve <strong>Kurumsal</strong> <strong>Yönetim</strong> Komitesidir.<br />
Komitelerin bağımsız üyelerden<br />
ve icrada görevli olmayan<br />
üyelerden oluşması öngörülmüştür.<br />
<strong>Yönetim</strong> kurulu üyesi olmayan,<br />
konusunda uzman kişilerin<br />
denetim komitesi dışındaki komitelere<br />
üye olabilmelerine müsaade<br />
edilmiştir. Komitelere yeterince<br />
kaynak sağlanması, gerekirse<br />
bedeli karşılanarak dışarıdan görüş<br />
almalarına olanak sağlanması,<br />
tüm çalışmalarının yazılı hale getirilmesi<br />
ve sonuçlarının yönetim<br />
kuruluna raporlanması gerekmektedir.<br />
Özellikle denetim komitesi,<br />
yönetim kurulunun en önemli ve<br />
başta gelen sorumluluk nedenlerinden<br />
biri olarak “gözetim” görevinin<br />
ifası açısından çok önemli<br />
bir yardımcı rol üstlenmektedir.<br />
Bu komitelerce yapılan çalışmaların<br />
takibi ve bu çalışmalara<br />
ilişkin yeterli titizlikte hazırlanan<br />
çalışmaların yönetim kurulu<br />
toplantılarında değerlendirilmesi,<br />
yönetim kurulu üyelerinin “gözetim<br />
görevlerini yerine getirdiklerinin”<br />
ve “kararlarını yeterince<br />
bilgilenmiş şekilde” aldıklarının<br />
ortaya konulması açısından önemlidir.<br />
Bu nedenle komitede görevli<br />
olan yönetim kurulu üyelerinin<br />
işlerinde gereken dikkat ve özeni<br />
göstermeleri beklenmelidir. Aksi<br />
halde kendileri sorumlu olurken,<br />
komite tarafından hazırlanan bir<br />
çalışmaya dayanarak karar alan<br />
diğer yönetim kurulu üyelerinin<br />
sorumsuz veya daha az sorumlu<br />
olmaları mümkün olabilecektir.<br />
7. Sorumluluktan Kaçınmak<br />
Mümkün müdür?<br />
<strong>Yönetim</strong> kurulu üyeleri sorumluluktan<br />
iki şekilde kaçınabilirler.<br />
Birincisi ve zor olanı görevlerin<br />
tedbirli bir yönetici özeni ile yerine<br />
getirilmesidir. Kolay ancak bir<br />
şirket ortağının şüpheyle yaklaşabileceği<br />
ikinci çözüm ise devri<br />
mümkün olan görevlerin devredilmesidir.<br />
TTK madde 367 bu<br />
durumu “yönetimin devri” olarak<br />
tanımlamıştır. Görev olmayınca<br />
sorumluluk da olmayacak, ancak<br />
devredilen alanlarda yönetim kurulu<br />
üyesi karar alma yetkilerini<br />
kullanamayacaktır.<br />
TTK madde 367 uyarınca yönetim<br />
kurulu; (i) esas sözleşmeye<br />
konulacak bir hükümle, (ii)<br />
düzenleyeceği bir iç yönergeye<br />
göre, (iii) yönetimi, kısmen veya<br />
tamamen bir veya birkaç yönetim<br />
kurulu üyesine veya üçüncü<br />
kişiye devretmeye yetkili kılınabilir.<br />
Ancak unutulmamalıdır<br />
ki, yönetim devri ancak devrine<br />
müsaade edilen görev ve yetkiler<br />
bakımından mümkündür. Devredilmez<br />
görev ve yetkiler şirketin<br />
üst düzey gözetim ve yönetimi,<br />
yönetim teşkilatının belirlenmesi,<br />
üst düzey yöneticilerin atanması<br />
ile muhasebe, finans denetimi ve<br />
finansal planlama için alt yapının<br />
kurulması gibi görevlerdir. Bunun<br />
dışındaki konularda, mesela üretim<br />
veya pazarlama konularında<br />
yönetim yetkisi yönetim kurulu<br />
üyelerinden birine veya bir üçüncü<br />
kişiye devredilebilir. Bu şekil-<br />
de bir devir halinde, yönetimin<br />
devredildiği şahsın seçiminde<br />
özen gösterilmemesi hali hariç olmak<br />
üzere, devredilen konularda<br />
diğer yönetim kurulu üyelerinin<br />
herhangi bir hukuki sorumlulukları<br />
olmayacaktır. Henüz tartışılıyor<br />
olmakla birlikte, genel kanı<br />
devredilen konularda yönetim kurulu<br />
üyelerinin gözetim yükümlülüklerinin<br />
de olmadığıdır.<br />
8. Sonuç<br />
Başlangıçta ifade edildiği üzere,<br />
bu yazı teknik ve geniş bir hukuki<br />
konuda, hukukçu olmayan<br />
okurların zihninde işe yarar bir<br />
kaç iz bırakmak için hazırlanmıştır.<br />
Verilmek istenen mesajlar kısaca<br />
şu şekilde özetlenebilir:<br />
a) Bağımsız yönetim kurulu<br />
üyeleri hukuki sorumluluk<br />
açısından diğer üyeler ile aynı<br />
konumdadırlar. Kendilerine tanınmış<br />
bir ayrıcalık veya teminat<br />
bulunmadığı gibi görevleri nedeni<br />
ile sorumluluklarının ağırlaşması<br />
dahi mümkündür.<br />
b) <strong>Yönetim</strong> kurulu üyelerinin<br />
hafif bile ile olsa kusurlu olmaları<br />
hukuki sorumluluklarının doğması<br />
için yeterli olup, şirkete kasıtlı<br />
olarak zarar vermiş olmaları<br />
gerekmez.<br />
c) <strong>Yönetim</strong> kurulu üyesi tedbirli<br />
bir yönetici özeni ile hareket<br />
etmeli, kararlarını yeterince bilgilenmiş<br />
şekilde almalıdır.<br />
d) Tedbirli bir yönetici özeni<br />
ile hareket etmek ticari aktivizmi<br />
sınırlamamakta, sadece fizibilite<br />
çalışmalarının iyi yapılmış olmasını<br />
gerektirmektedir.<br />
e) <strong>Yönetim</strong> kurulu komitelerinin<br />
gerektiği gibi çalışması hem<br />
komite üyeleri hem de üye olmayanlar<br />
açısından yüksek önem arz<br />
etmektedir.<br />
f) <strong>Yönetim</strong> kurulu üyeleri hukuki<br />
sorumluluktan ancak gereken<br />
özen standardına uyarak veya<br />
kanunda tanımlanan usulde görevden<br />
kaçınarak kurtulabilirler.<br />
<strong>Yönetim</strong><br />
kurulu üyeleri<br />
sorumluluktan<br />
iki şekilde<br />
kaçınabilirler.<br />
Birincisi ve zor<br />
olanı görevlerin<br />
tedbirli bir<br />
yönetici özeni<br />
ile yerine<br />
getirilmesidir.<br />
Kolay ancak bir<br />
şirket ortağının<br />
şüpheyle<br />
yaklaşabileceği<br />
ikinci çözüm ise<br />
devri mümkün<br />
olan görevlerin<br />
devredilmesidir.<br />
TTK madde<br />
367 bu durumu<br />
“yönetimin<br />
devri” olarak<br />
tanımlamıştır.<br />
SONBAHAR2014 TKYD / 61
Change language