![7. Arkeometri Sonuçları Toplantısı [1991] - Kültür ve Turizm BakanlıÄı](https://img.yumpu.com/29704480/83/500x640/7-arkeometri-sonualara-toplantasa-1991-ka-1-4-lta-1-4-r-ve-turizm-bakanlaaa.jpg)
7. Arkeometri Sonuçları Toplantısı [1991] - Kültür ve Turizm BakanlıÄı
7. Arkeometri Sonuçları Toplantısı [1991] - Kültür ve Turizm BakanlıÄı
7. Arkeometri Sonuçları Toplantısı [1991] - Kültür ve Turizm BakanlıÄı
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
Çizelge 2. AyasofyaHarç <strong>ve</strong> Taş Örneklerinin Özellikleri<br />
Örnek No Cinsi Özellikleri<br />
Aı Harç Menneri duvara tutturmada kullanılmış. Zamanı belirsiz<br />
Az Harç Döşeme menneri altından alındı. Bizansdönemi<br />
A 3 Harç Tuğla duvarların ötülmesinde kullanılan harç (kuzeydeki açma<br />
da).Bizansdönemi<br />
~ Harç Tuğla duvarların ötülmesinde kullanılan harç (kuzeydeki açma<br />
da).Bizansdönemi<br />
As Döşeme taşı Yuvarlak döşeme taşı<br />
Ac, Kaplama taşı Mihrap kaplaması, 3mm kalınlığında koyu bordo renkli<br />
A 7 Taş Yassı kesilmiş, Bizans tabakası, siyahrenkli, kaplama amaçlı.<br />
Örnek No<br />
Aı<br />
Az<br />
A 3<br />
Çizelge 3. Harçlarm XRD Analiz Sonuçları<br />
Analiz<br />
Kalsit + Kil + Dolarnit<br />
Kalsit + Kil + Dolarnit + Kuvars<br />
Kalsit + Kil + Feldspat + Kuvars<br />
~ i<br />
Kalsit + Kil + Feldspat<br />
Günümüzde, duvar harcı olarak kireç, kum <strong>ve</strong> çimento karışımı <strong>ve</strong><br />
mermer kaplama harcı olarak çimento <strong>ve</strong> kum kullanılmaktadır. Çimento<br />
çok iyi bağlayıcı özelliği taşır <strong>ve</strong> hammaddesi kireç taşı <strong>ve</strong> kildir. Çizelge<br />
2'den görüldüğü gibi Ayasofya'da harç olarak kullanılan malzemenin ana<br />
bileşenleri de kireçtaşı (kalsit)'dir. Doğada kireç taşı <strong>ve</strong> kil karışımları<br />
birlikte bulunabilmekte <strong>ve</strong> Marn ismini almaktadır. Aynı şekilde do10<br />
mit, feldspat <strong>ve</strong> kil kireçtaşı içerisinde doğalolarak bulunabilen minerallerdir.<br />
Dolayısı ile, harç yapımında kullanılan kireç taşı dolomit içeren<br />
bir ocaktan Aı <strong>ve</strong> Az harcının hazırlandığı, buna karşılık dolomit bulunmayan<br />
feldspatlı kireç taşı ocağından ise A 3 <strong>ve</strong> Aı harcının hazırlandığı<br />
anlaşılmaktadır Az, A 3 <strong>ve</strong> A;ün Bizans dönemine ait olduğu bilinmektedir.<br />
(Çizelge 2). Az ile aynı bileşime sahip A i harcının da muhtemelen Bizans<br />
dönemine ait olması <strong>ve</strong>ya Osmanlı döneminde de aynı ocağın kullanılmış<br />
olması sonucunu göstermektedir. Az <strong>ve</strong> A 3 harçları kireç taşına<br />
kum ila<strong>ve</strong> edilerek hazırlanmış olabilir.<br />
Döşeme <strong>ve</strong> duvar kaplamasında kullanılan üç tür taşın XRD analizleri<br />
Çizelge 4'de <strong>ve</strong>rilmektedir. Genellikle bu amaçla mermer en yaygın<br />
kullanılan taştır.<br />
79
Change language