7. Arkeometri Sonuçları Toplantısı [1991] - Kültür ve Turizm Bakanlığı

(No; 8a), ön dişler yan dişlere oranla fazla aşırımışlardır. Benzer aşınma
şeklini genç yaşta ölen iki erkeğin çenelerinde de gözlemledik. Brothwell'in
ölçeğine göre ortalama diş aşınma derecesi 4.3'tür. Aşıklı'da incelediğimiz
birey sayısı az olmakla beraber şimdiden aklımıza gelen bir soru
da şu oluyor: Kadınlar ön dişlerini acaba beslenme dışında da
kullanıyorlar mıydı?
Abse: Abse oluşumunusadece bir erişkininMl'inde tespit ettik.
Tartar (Ca/cu/us): Diş taşı olarak da bilinen bu oluşumun besin tipi
ve hazırlanış biçimiyle yakından ilgisi vardır. Dişlerini incelediğimiz 9
erişkinden sadece ikisinde çok hafif tartara rastladık. Birey sayısı az olmakla
beraber, şimdiden şunu söyleyebiliriz ki, Aşıklı insanlarının besinleri
arasında ince öğütülmüş yiyecekler pek yer almıyordu.
Periyodontal Rahatsız/ık:
Etiyolojisi oldukça karmaşık bulunan dişeti
rahatsızlığıgenellikle vitamin eksikliği, ilerlemiş çürük ya da köke kadar
olan aşınma gibi nedenlerden kaynaklanmaktadır. Incelediğimiz 7
Aşıklı Höyük erişkininderı4'ünde bu rahatsızlığın izlerini tespit ettik.
Hypodontia: M3'ün doğuştan çıkıp çıkmadığını 8 bireyde araştırdık.
Bunlardan S'inde M3 çene üzerinde görülmemektedir. Ancak söz konusu
dişirı doğuştan gelişip gelişmediğini belirlemek için çenelerin filmlerini
çekmek gerekir. Ileride, buluntu sayısı arttığı taktirde daha geniş kapsamlı
bir radyolojik analiz yapmayı düşünüyoruz.
III. Patolojik Analiz
insanlarına ait iskelet kalıntıları üzerinde iz bırakan bazı rahat­
makroskopik ve radyolojik açılardan ele alarak tanıtmaya çalış­
Aşıklı
sızlıkları
tık.
1. Oral exostosis (Resim: 3): 8b no.lu yaşlı bireyde sağ kulak deliğinin
arka duvarında iri bir kemik tümör oluşmuştur. Aynı deliğin ön alt
kısmında daha küçük olan bir başka kemik tümöre rastlanır. Benzer kulak
enfeksiyonu çayönü Neolitik erişkinlerinde de görüldü (Ozbek
1988). Kulak deliği girişinde meydana gelen bu tür enfeksiyonların Mezolitik
döneme kadar gittiğini Frayer'in araştırmalarından anlıyoruz (Frayer
1988).
2. Trauma: 55 yaşlarında ölmüş bir erkeğin kafatasında sol coronal
dikiş üzerinde l2.5xlO mm boyutlarında, iyileşmiş bir vurma izini belirledik.
Yara oval biçimde olup, kenarları iyi ayırt edilir. Bu tür baş travmalarına
çayönü Neolitik insanlarında da rastladık. Tarihöncesi insanlarda
sıkça görülen bu tür yaralanmalar konusunda Walker'in (1989)
ISI