12.11.2014 Views

7. Arkeometri Sonuçları Toplantısı [1991] - Kültür ve Turizm Bakanlığı

7. Arkeometri Sonuçları Toplantısı [1991] - Kültür ve Turizm Bakanlığı

7. Arkeometri Sonuçları Toplantısı [1991] - Kültür ve Turizm Bakanlığı

SHOW MORE
SHOW LESS

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

us <strong>ve</strong> ulna) varyasyon katsayısının düşük çıktığı yaş grubu sayısı, iliumdakinden<br />

biraz daha fazladır. Bu durum özellikle pazu kemiği (humerus)<br />

ile yapılan karşılaştırmada ortaya çıkmaktadır. Bacak kemiklerine (femur,<br />

tibia <strong>ve</strong> fibula) durumun tersine döndüğü görüımektedir. Bu kemiklerde<br />

varyasyon katsayısının iliumdan daha yüksek olduğu yaş grubu sayısı<br />

belirgin ölçüde fazladır. Diğer bir deyişle, bacak kemiklerinin<br />

varyasyonu ilium genişliğinden daha yüksektir.<br />

Çizelge 3: Arikara <strong>ve</strong> Knollyerlilerinde ilium genişliği ile uzun kemiklerin varyasyon<br />

katsayılarının karşılaştırılması. İlk rakamlar ilium genişliğinin varyasyon katsayısının<br />

kaç yaş grubunda daha düşük olduğunu, parentez içindekiler ise karşılaştırılabilen yaş<br />

gruplarının sayısını göstermektedir.<br />

Humerus Radius Ulna Femur Tibia Fibula<br />

Arikara 6(16) 8(16) 6(16) 9(15) 9(16) 10(16)<br />

Knollyerlileri 4(10) 7(10) 6(1 i) 8(12) 9(12) 9(11)<br />

Toplam 10(26) 15(26) 12(27) 17(27) 18(28) 19(27)<br />

Bu durumun, diğer topluluklar düzeyinde <strong>ve</strong> daha geniş örneklemlerde<br />

de geçerli olduğu gösterilebilirse, ilium genişliğinin iskeletlerin biyolojik<br />

yaşlandınlmasında -dişlerin olmadığı hallerde- kullanılabileceğini<br />

<strong>ve</strong> en azından bacak kemiklerinden daha gü<strong>ve</strong>nilir olduğunu "şimdilik<br />

kaydıyla" söyleyebiliriz.<br />

Konunun bütünlüğe kavuşturulması açısından, kalça kemiğini oluşturan<br />

diğer kemiklerin büyümesi <strong>ve</strong> birbirleriyle kaynaşma zamanlarının<br />

da ele alınmasında yarar vardır. Bilindiği gibi kalça kemiği doğumda üç<br />

parça halindedir (ilium, ischium <strong>ve</strong> pubis) <strong>ve</strong> yaklaşık olarak 7-8 yaşına<br />

kadar bu durumu korur. Bu üç kemik arasında ilk kaynaşma -ischium ile<br />

pubis- hem erkeklerde hem de kızlarda 7 yaşlarında başlar <strong>ve</strong> en geç II<br />

yaşında kaynaşma tamamlanır. Topaklı çocuklarında da bu bölgenin en<br />

geç i 1-12 yaşlarında kaynaştığı saptanmıştır.<br />

İlium, ischium <strong>ve</strong> pubisin birleşme noktası olan acetabulum (uyluk<br />

kemiğinin başıyla kalça kemiğinin eklem yaptığı çukur) genelde 15 yaşında<br />

kaynaşmaya başlar <strong>ve</strong> 17 yaşında tamamlanır. Topaklı'da ise 17-18<br />

yaşını tamamlamış tüm bireylerde bu bölge kaynaşmış durumdadır.<br />

4. Özet <strong>ve</strong> Sonuç<br />

M.S. 6-<strong>7.</strong> yüzyıllara tarihlenen Topakıt iskeletlerinde kalça kemiği<br />

büyümesinin incelendiği bu çalışrnadailium genişliği <strong>ve</strong> ilium kanat yüksekliği<br />

ölçüleri üzerinde durulmuştur. Ilium büyümesinde 2-5 yaşları ara-<br />

6

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!