SaÄlık Hizmetlerinde Ä°darenin ve Hekimlerin ... - Gazi Ãniversitesi
SaÄlık Hizmetlerinde Ä°darenin ve Hekimlerin ... - Gazi Ãniversitesi
SaÄlık Hizmetlerinde Ä°darenin ve Hekimlerin ... - Gazi Ãniversitesi
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
Yrd. Doç. Dr. M. Savaş BAYINDIR<br />
halinde rücu edilmesi gerektiğini belirtmektedir. Yani yönetmelik rücuda takdir<br />
yetkisi öngörmemiştir. Diğer yandan idare, rücu yetkisini kullanırken zarar görenin<br />
halefi sıfatıyla hareket etmemekte, 59 tazmini kamu görevlisi adına yapmamaktadır.<br />
İdarenin sorumluluğu asli <strong>ve</strong> doğrudandır. 60<br />
Gözübüyük-Tan’a göre, Danıştay, idarenin sorumluluğuna hükmettiği kararda<br />
eğer kamu görevlisinin kusurunu saptamışsa, rücu konusunda idarenin takdirinden<br />
söz edilemez. Bağlı yetki Danıştay tarafından da kabul edilmektedir. Mahkeme<br />
bir kararında, “İçişleri Bakanının kişisel kusuru bulunduğu açık olduğundan,<br />
hükmedilen tazminatı ödeyecek olan idarenin, sorumluluğu saptanan ilgili kişi <strong>ve</strong>ya<br />
kişilere yasal yollar çerçe<strong>ve</strong>sinde rücu etmesi Anayasa hükmü gereği bulunmaktadır.<br />
Anayasanın sözü edilen maddesindeki (kendilerine rücu edilmek kaydıyla) ibaresi;<br />
kamu görevlilerinin yetkilerini kullanırken işledikleri kusurlar nedeniyle idare<br />
aleyhine açılan davalarda tazminata hükmedilmesi halinde, idarenin ödemek zorunda<br />
kaldığı tazminatı yasal yollara başvurarak ilgili kamu görevlisinden tahsil etme<br />
zorunluluğunu ifade etmekte <strong>ve</strong> bu Anayasal zorunluluk nedeniyle bu gibi hallerde<br />
davacıların, dava dilekçelerinde ayrıca <strong>ve</strong> mutlaka rücu talebinde bulunmaları<br />
gerekmemektedir” şeklinde hükmetmiştir. 61<br />
Danıştay’ın rücuya bakışı zamanla istenilen yönde değişmektedir. Bu bağlamda<br />
bir Danıştay kararına göre; “rücu mekanizmasının işletilmesi, kamu kurumunun<br />
yetkileri arasında bulunmakla birlikte, idarenin bunu kendiliğinden yapmadığı<br />
durumlarda, yurttaşların bunu sağlamak amacıyla idareye başvurmalarına bir engel<br />
59<br />
Onar aksi görüştedir <strong>ve</strong> ona göre, “Fert idarenin fi ilinden, hizmetin icrasından zarara uğramış <strong>ve</strong><br />
idare aleyhine bir dava açmış <strong>ve</strong> idareyi tazminata mahkum edecek bu zarar <strong>ve</strong> ziyanı da tahsil<br />
etmişse <strong>ve</strong> hakikatta zarar tamamen <strong>ve</strong>ya kısmen memurun şahsi bir kusurundan ileri gelmişse,<br />
yani hadisede memurun şahsına atfolunabilecek bir kusur da mevcutsa bu takdirde idarenin<br />
memura istihlaf, ikame (subrogation) yoluyla rücu edebileceği kabul edilmektedir.” ONAR, Sıdık<br />
Sami; İdare Hukukunun Umumi Esasları, Üçüncü Bası, İsmail Akgün Matbaası, İstanbul, İkinci<br />
Cilt, s. 1209. Rücu hakkının halefi yet esasına dayandığı düşünülebileceği gibi, kanundan doğan<br />
bağımsız bir hak olduğu da düşünülebilir. Öğretide bu tür bağımsız rücu hakkına “basit rücu<br />
hakkı <strong>ve</strong>ya alelade rücu hakkı” da denmektedir. Şayet bağkurun(BAĞKUR’un) rücu hakkının<br />
hukuksal niteliğinin bağımsız yani basit rücu hakkına dayandığı görüşü benimsendiği takdirde<br />
halefi yet ilkesinden söz edilemez. Bir hakkın halefi yet esasına dayandığı kabul edilecek olursa<br />
halef olanın hukuksal statüsü halef olunanınkine tabi olur. Halef olunanın hak <strong>ve</strong> yükümlülükleri<br />
ile sınırlı biçimde talepte bulunulabilir. Yani halef olunanın sahip olduğu haklardan daha fazlası<br />
kullanılamayacağı gibi hak sahibinin daha azı ile yetinmesi de istenemez. Yine bir hakkın halefi yet<br />
esasına dayandığının kabulü yasalarda açık bir hükmün mevcut olmasına bağlıdır. Anayasa<br />
Mahkemesi’nin 21.12.2006 tarih <strong>ve</strong> E. 2002/153, K.2006/113 sayılı kararı.<br />
60<br />
AKYILMAZ, Bahtiyar; İdare Hukukunda Kamu Görevlisine Rücu Sorunu, Fikret Eren’e Armağan,<br />
Yetkin Yayınları, Ankara, 2006, s. 1050.<br />
61<br />
Danıştay Beşinci Dairesi’nin 10.11.1997 tarih <strong>ve</strong> E.1995/3611, K. 1997/2485 sayılı kararı.<br />
Danıştay Bilgi Bankası.<br />
568 <strong>Gazi</strong> Üni<strong>ve</strong>rsitesi Hukuk Fakültesi Dergisi C. XI, Sa.1-2, Y.2007