türkiye'de sel kontrol çalıÅmaları - ÃölleÅme ve Erozyonla Mücadele ...
türkiye'de sel kontrol çalıÅmaları - ÃölleÅme ve Erozyonla Mücadele ...
türkiye'de sel kontrol çalıÅmaları - ÃölleÅme ve Erozyonla Mücadele ...
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
EROZYONU ÖNLEME VE KONTROL YÖNTEMLERİ VE<br />
ORMANCILIK SEMİNERİ<br />
22-25 Şubat 2011 İstanbul<br />
TÜRKİYE’DE SEL KONTROL<br />
ÇALIŞMALARI<br />
Prof. Dr. Hüseyin E. ÇELİK<br />
İÜ Orman Fakültesi İstanbul<br />
hecelik@istanbul.edu.tr
TÜRKĠYE’DE SEL KONTROL ÇALIġMALARI<br />
1. Türkiye’de Erozyonun Kapsamı <strong>ve</strong> Nedenleri<br />
2. Seller <strong>ve</strong> OluĢma Nedenleri<br />
3. Sel Kontrolu Orman Mühendisliği ĠliĢkisi<br />
4. Sel Kontrol Önlemleri<br />
5. Materyal Toplanma Bölümünde Alınacak Önlemler<br />
6. MTB Yatak Islahı (Stabilizasyon)<br />
7. MTB Yamaç Islahı (Stabilizasyon)<br />
8. MTB AGM’nin ÇalıĢmaları<br />
9. MTB DSĠ’nin ÇalıĢmaları<br />
10.TaĢıntı Konisinde Alınabilecek Önlemler<br />
11.Sel Kontrolunda Örgütler Arası ĠĢbirliği<br />
H. E. ÇELĠK<br />
TÜRKĠYE'DE SEL KONTROL ÇALIġMALARI<br />
2
1. Türkiye’de Erozyonun Kapsamı <strong>ve</strong> Nedenleri<br />
‣ Türkiye dünyada en fazla erozyona uğrayan<br />
G-GD Asya kuĢağında yer alır.<br />
‣ Birim alanda K Amerika’dan 6, Avrupa’dan 17,<br />
Afrika’dan 32 kat fazla toprak kaybeder.<br />
‣ Türkiye’nin % 90’ında çeĢitli Ģiddetlerde, %<br />
60’ında Ģiddetli <strong>ve</strong> çok Ģiddetli erozyon vardır.<br />
‣ Erozyon salt bir toprak aĢınma-taĢınması değil,<br />
<strong>sel</strong>, taĢkın, sedimantasyon, heyelan, çığ gibi<br />
olgulardaki payı ile bir zararlı olaylar zinciridir.<br />
Bu nedenle hızla önlenmelidir.<br />
H. E. ÇELĠK<br />
TÜRKĠYE'DE SEL KONTROL<br />
ÇALIġMALARI<br />
3
1. Türkiye’de Erozyonun Kapsamı <strong>ve</strong> Nedenleri<br />
Erozyon: toprağın aĢınma, taĢınması<br />
Türkiye’de su erozyonu (%99)<br />
rüzgar erozyonu (%1)<br />
H. E. ÇELĠK<br />
TÜRKĠYE'DE SEL KONTROL<br />
ÇALIġMALARI<br />
Su erozyonu<br />
a. Yüzey erozyonu<br />
b. Oyuntu erozyonu<br />
c. Sel yatağı<br />
d. Sel deresi<br />
4
Nallıhan - Ankara
1. Türkiye’de Erozyonun Kapsamı <strong>ve</strong> Nedenleri<br />
Türkiye’de<br />
Orman alanlarının %54<br />
Tarım alanlarının %59<br />
Meraların %64<br />
Orta <strong>ve</strong> Ģiddetli erozyon<br />
H. E. ÇELĠK<br />
TÜRKĠYE'DE SEL KONTROL ÇALIġMALARI<br />
6
1. Türkiye’de Erozyonun Kapsamı <strong>ve</strong> Nedenleri<br />
Türkiye’de erozyon neden yüksektir?<br />
‣Ortalama yük<strong>sel</strong>ti 1132m> Asya(1050 m)<br />
‣Yük<strong>sel</strong>tisi >1000 m (dağlık) TR’nin % 57’si<br />
‣Kırıklı arazi > TR’nin yarıdan fazlası<br />
‣Eğim > %45 TR’nin % 45’i<br />
‣Jeoloji kolay aĢınır,<br />
‣Anadolu, medeniyetler beĢiği, bitki örtüsü<br />
tahrip edilmiĢ<br />
H. E. ÇELĠK<br />
TÜRKĠYE'DE SEL KONTROL<br />
ÇALIġMALARI<br />
7
2. Seller <strong>ve</strong> oluşma nedenleri<br />
Türkiye’nin Ġklim Haritası<br />
H. E. ÇELĠK<br />
İklim kıyılar hariç buharlaşma > yağış<br />
TÜRKĠYE'DE SEL KONTROL<br />
ÇALIġMALARI<br />
8
2. Seller <strong>ve</strong> oluşma nedenleri<br />
TÜRKİYE'DE ARAZİ KULLANIMI (Bin Ha)<br />
SU1.158<br />
DİĞER 357 2133.385<br />
ÇAYIR + MERA<br />
ORMAN + FUNDA<br />
2.972<br />
1.458<br />
18.533<br />
21.770<br />
TARIM<br />
21.780<br />
6.273<br />
0 5.000 10.000 15.000 20.000 25.000 30.000<br />
I-IV V-VII VIII<br />
H. E. ÇELĠK<br />
TÜRKĠYE'DE SEL KONTROL<br />
ÇALIġMALARI<br />
9
2. Seller <strong>ve</strong> Oluşma Nedenleri<br />
Dünya’da doğal<br />
afetler içinde<br />
<strong>sel</strong>lerin yeri<br />
Maddi kayıp % 30<br />
Sel<br />
9%<br />
CAN KAYBI<br />
Volkan<br />
2%<br />
Fırtına<br />
46%<br />
DSĠ<br />
1955-2002 1308 <strong>sel</strong><br />
1.235 can kaybı<br />
61 bin konut yıkıldı<br />
<strong>ve</strong>ya kullanılamaz<br />
halde<br />
YaklaĢık 2 milyar $<br />
maddi hasar<br />
Deprem<br />
43%<br />
Sel<br />
77%<br />
ETKİLENEN İNSAN SAYISI<br />
Volkan<br />
0%<br />
Fırtına<br />
19%<br />
Deprem<br />
4%<br />
H. E. ÇELĠK<br />
TÜRKĠYE'DE SEL KONTROL<br />
ÇALIġMALARI<br />
10
2. Seller <strong>ve</strong> Oluşma Nedenleri<br />
Sel <strong>ve</strong> TaĢkın Farkı<br />
• Sel, Ģiddetli yağıĢların ardından yanderelerden<br />
gelen <strong>ve</strong> fazla miktarda katı <strong>ve</strong> iri materyal içeren<br />
büyük su kitlesi<br />
• Yanderelerden gelen <strong>sel</strong>lerin ana akarsuya<br />
ulaĢmasıyla vadi boyunca suyun taĢması ise taĢkın<br />
• Yabancı dillerde (Torrent / flood, upstream,<br />
wildbach)<br />
• Farkları: Sel yukarı havzada meydana geliyor, katı<br />
<strong>ve</strong> iri materyal fazla, <strong>sel</strong> materyalle bastığı araziyi<br />
kullanılmaz hale getiriyor.<br />
• Sel <strong>ve</strong> taĢkınlar normal akımların 5-11 bin katı<br />
H. E. ÇELĠK<br />
TÜRKĠYE'DE SEL KONTROL<br />
ÇALIġMALARI<br />
11
2. Seller <strong>ve</strong> Oluşma Nedenleri<br />
Rize - ÇamlıhemĢin<br />
10 dakika sonra…<br />
Ağustos - 2005<br />
H. E. ÇELĠK<br />
TÜRKĠYE'DE SEL KONTROL<br />
ÇALIġMALARI<br />
12
2. Seller <strong>ve</strong> Oluşma Nedenleri<br />
H. E. ÇELİK<br />
TÜRKİYE'DE SEL KONTROL<br />
ÇALIŞMALARI<br />
13
2. Seller <strong>ve</strong> oluşma nedenleri<br />
H. E. ÇELİK<br />
TÜRKİYE'DE SEL KONTROL<br />
ÇALIŞMALARI<br />
14
BÖLGELERE GÖRE TAŞKINLAR 1970-2005<br />
KARADENİZ<br />
GD ANADOLU<br />
D ANADOLU<br />
AKDENİZ<br />
İÇ ANADOLU<br />
B ANADOLU<br />
MARMARA<br />
0 50 100 150 200 250 300 350 400<br />
CAN KAYBI<br />
TAŞKIN SAYISI<br />
DSİ I. ULUSAL TAŞKIN SEMPOZYUMU
2. Seller <strong>ve</strong> oluşma nedenleri<br />
%<br />
50<br />
MEVSİMLERE GÖRE TAŞKINLAR (1970-1997)<br />
45<br />
40<br />
35<br />
30<br />
25<br />
20<br />
15<br />
10<br />
5<br />
0<br />
İLKBAHAR YAZ SONBAHAR KIŞ<br />
DSİ I. ULUSAL TAŞKIN SEMPOZYUMU
Sellerin nedenleri<br />
1. Ġklim faktörleri<br />
A. YağıĢ özellikleri<br />
• YağıĢ tipi<br />
• YağıĢ Ģiddeti<br />
• YağıĢ süresi<br />
• YağıĢ dağılıĢı<br />
• YağıĢın hareket yönü<br />
• YağıĢ öncesi toprak nemi<br />
B. Ġntersepsiyon<br />
C. Evaporasyon<br />
D. Transpirasyon<br />
2. Seller <strong>ve</strong> oluşma nedenleri<br />
2. Fizyografik faktörler;<br />
A. Havza Özellikleri<br />
• Havza büyüklüğü <strong>ve</strong> formu<br />
• Havza ortalama yük<strong>sel</strong>tisi<br />
• Havza ortalama eğimi<br />
• Havza genel bakısı<br />
• Drenaj durumu<br />
• Toprak tipi<br />
• Arazi kullanımı (Bitki örtüsü)<br />
B. Yatak (mecra) özellikleri<br />
• Yatak geniĢliği <strong>ve</strong> derinliği<br />
• Enkesit formu <strong>ve</strong> alanı<br />
• Yatak eğimi <strong>ve</strong> eğim kırıklıkları<br />
• Kıvrımlılık<br />
• Yatağı oluĢturan malzemenin cinsi<br />
H. E. ÇELĠK<br />
TÜRKĠYE'DE SEL KONTROL ÇALIġMALARI<br />
17
2. Seller <strong>ve</strong> oluşma nedenleri<br />
Çıplak alan<br />
Orman<br />
Yağmur damlasının darbe etkisi<br />
Yağmur suyunun infiltrasyonu<br />
H. E. ÇELĠK<br />
TÜRKĠYE'DE SEL KONTROL<br />
ÇALIġMALARI<br />
18
2. Seller <strong>ve</strong> oluşma nedenleri<br />
Bitki örtüsünün yüzey<strong>sel</strong> akıĢa <strong>ve</strong> toprağa sızan su miktarına etkisi<br />
Elmalı Barajı Havzası AraĢtırma Sonuçları (BALCI 1956)<br />
% 18 % 36<br />
% 56<br />
H. E. ÇELĠK<br />
% 82 % 64 % 44<br />
Orman<br />
Çayır<br />
TÜRKĠYE'DE SEL KONTROL<br />
ÇALIġMALARI<br />
Çıplak Toprak<br />
19
3. Sel Kontrolu-Orman Mühendisliği İlişkisi<br />
Erozyon <strong>ve</strong> <strong>sel</strong> <strong>kontrol</strong>u için görevler:<br />
I. Suların yağıĢ havzasından dere yatağına<br />
düzenli geçiĢini sağlamak,<br />
II. Sularla taĢınan katı materyali nicelik <strong>ve</strong><br />
nitelik bakımından normal ölçülere<br />
indirmek,<br />
III. Bu su <strong>ve</strong> materyali yatak boyunca çevreye<br />
zarar <strong>ve</strong>rmeden akıtmak, depolamak, tespit<br />
etmek.<br />
H. E. ÇELĠK<br />
I <strong>ve</strong> II YağıĢ havzasının yamaçlarıyla ilgili,<br />
orman mühendisinin sorumluluk alanı,<br />
III büyük akarsu yataklarında inĢaat<br />
mühendisinin sorumluluk alanı<br />
Ancak dağlık arazilerde yatak yamaç<br />
stabilitesini etkilediği yerlerde orman mühendisi<br />
TÜRKĠYE'DE SEL KONTROL ÇALIġMALARI<br />
20
MTB<br />
B<br />
TK<br />
H. E. ÇELĠK<br />
TÜRKĠYE'DE SEL KONTROL<br />
ÇALIġMALARI<br />
21
3. Sel Kontrolu-Orman Mühendisliği İlişkisi<br />
3116 Sayılı Orman Kanunu (1937)<br />
Madde 79 : Devlet ormanlarının sınırları içindeki<br />
ırmak <strong>ve</strong> çay kenarlarını <strong>ve</strong> bunların kaynaklarını<br />
tanzim etmek, <strong>sel</strong>lerin husulüne <strong>ve</strong> yer kaymalarına<br />
mani olacak her türlü tahkimat <strong>ve</strong> imalat yapmak<br />
orman idaresinin vazifesidir.<br />
6831 Sayılı Orman Kanunu (1956)<br />
Madde 58 - Devlet ormanlarının hudutları içindeki<br />
ırmak <strong>ve</strong> çay kenarlarını <strong>ve</strong> bunların kaynaklarını<br />
tanzim edecek, <strong>sel</strong>lerin husulüne <strong>ve</strong> yer kaymalarına<br />
<strong>ve</strong> toprak aĢınma <strong>ve</strong> taĢınmalarına mani olacak her<br />
türlü ağaçlamalar <strong>ve</strong> teknik tedbirler orman idaresince<br />
yapılır.<br />
TÜRKĠYE'DE SEL KONTROL<br />
H. E. ÇELĠK 22<br />
ÇALIġMALARI
3. Sel Kontrolu-Orman Mühendisliği İlişkisi<br />
5531 Sayılı Orman Mühendisliği, Orman Endüstri Mühendisliği <strong>ve</strong><br />
Ağaç ĠĢleri Endüstri Mühendisliği Hakkında Kanun 2006<br />
4a / 7 nolu bend: (orman mühendisinin<br />
görevleri) ağaçlandırma, erozyonla mücadele,<br />
<strong>sel</strong> <strong>ve</strong> çığ <strong>kontrol</strong>ü, havza amenajmanı, entegre<br />
havza ıslahı <strong>ve</strong> kırsal kalkınma planlama,<br />
projelerinde <strong>ve</strong> uygulama çalıĢmaları yapmak<br />
H. E. ÇELĠK<br />
TÜRKĠYE'DE SEL KONTROL<br />
ÇALIġMALARI<br />
23
4. Sel Kontrolu<br />
I. Materyal toplanma bölümünde alınacak<br />
önlemler<br />
a. Yatak stabilizasyonu<br />
TaĢıntı barajı, toprak bent, geçirgen<br />
baraj, çamur deposu, taban kuĢağı <strong>ve</strong><br />
brit, yatak kaplaması<br />
kıyıların stabilizasyonu<br />
b. Yamaç stabilizasyonu<br />
kitle stabilizasyonu, oyuntu ile savaĢ,<br />
yüzey stabilizasyonu<br />
II. Taşıntı konisinde alınacak önlemler<br />
Yatak temizliği, kıyı tahkimi, yatağın<br />
doğrultulması<br />
H. E. ÇELĠK<br />
TÜRKĠYE'DE SEL KONTROL ÇALIġMALARI<br />
24
Kargılı dere / Aydın Nazilli<br />
H. E. ÇELĠK TÜRKĠYEDE SEL KONTROL ÇALIġMALARI 25
5. Materyal toplanma bölümünde alınacak önlemler<br />
Sorunlar:<br />
‣ Yatakta kazılma<br />
‣ Kıyı oyulmaları<br />
‣ Heyelanlar<br />
‣ Oyuntular<br />
‣ Yüzey erozyonu<br />
a. Yatak ıslahı<br />
TaĢıntı barajı,<br />
toprak bent,<br />
geçirgen baraj,<br />
çamur deposu,<br />
taban kuĢağı <strong>ve</strong> brit,<br />
yatak kaplaması<br />
kıyıların stabilizasyonu<br />
H. E. ÇELĠK<br />
TÜRKĠYE'DE SEL KONTROL ÇALIġMALARI<br />
26
6. Materyal toplanma bölümünde alınacak önlemler<br />
Yatak Islahı: TaĢıntı barajı<br />
H. E. ÇELĠK SEL VE ÇIĞ KONTROLU 27
6. Materyal toplanma bölümünde alınacak önlemler<br />
Yatak Islahı: Taşıntı barajı<br />
H. E. ÇELĠK SEL VE ÇIĞ KONTROLU 28
6. Materyal toplanma bölümünde alınacak önlemler<br />
TaĢıntı barajı, kontrbaraj <strong>ve</strong> düĢü havuzu<br />
H. E. ÇELĠK SEL VE ÇIĞ KONTROLU 29
6. Materyal toplanma bölümünde alınacak önlemler<br />
Geçirgen baraj: düĢey aralıklı, yatay aralıklı<br />
H. E. ÇELĠK SEL VE ÇIĞ KONTROLU 30
Toprak bent<br />
6. Materyal toplanma bölümünde alınacak önlemler<br />
Çamur deposu<br />
H. E. ÇELĠK<br />
TÜRKĠYE'DE SEL KONTROL<br />
ÇALIġMALARI<br />
31
6. Materyal toplanma bölümünde alınacak önlemler<br />
32<br />
Taban kuĢağı <strong>ve</strong> brit<br />
H. E. ÇELĠK SEL <strong>ve</strong> ÇIĞ KONTROLU
6. Materyal toplanma bölümünde alınacak önlemler<br />
33<br />
Kıyı stabilizasyonu<br />
H. E. ÇELĠK SEL VE ÇIĞ KONTROLU
7. MT Bölümü Yamaç Islahı<br />
kitle stabilizasyonu<br />
Heyelan<br />
Taşıntı barajıyla heyelan stabilizasyonu (Bernard 1927)
7. MT Bölümü Yamaç Islahı kitle stabilizasyonu<br />
Kayan kitlenin drenajı<br />
Heyelan alanının ayrıntılı etüd <strong>ve</strong> planı<br />
Drenaj sistemi: toplama kanalı, akıtma kanalı
7. MT Bölümü Yamaç Islahı kitle stabilizasyonu<br />
Kazıklar<br />
Kartaltepe-İstanbul
7. MT Bölümü Yamaç Islahı Oyuntu <strong>kontrol</strong>u<br />
Kuru Duvar EĢikler<br />
H. E. ÇELĠK<br />
TÜRKĠYE'DE SEL KONTROL<br />
ÇALIġMALARI<br />
37
7. MT Bölümü Yamaç Islahı Oyuntu <strong>kontrol</strong>u<br />
Aydın ġerabat deresi, kuruduvar eĢikler <strong>ve</strong> bitkilendirme
7. MT Bölümü Yamaç Islahı Oyuntu <strong>kontrol</strong>u<br />
ÇEVİRME HENDEĞİ<br />
H. E. ÇELĠK<br />
TÜRKĠYE'DE SEL KONTROL<br />
ÇALIġMALARI<br />
39
7. MT Bölümü Yamaç Islahı Oyuntu <strong>kontrol</strong>u<br />
Örme çit<br />
H. E. ÇELĠK<br />
TÜRKĠYE'DE SEL KONTROL<br />
ÇALIġMALARI<br />
40
7. MT Bölümü Yamaç Islahı Oyuntu <strong>kontrol</strong>u<br />
Çuvallı Toprak Sedde<br />
H. E. ÇELĠK<br />
TÜRKĠYE'DE SEL KONTROL<br />
ÇALIġMALARI<br />
41
7. MT Bölümü Yamaç Islahı Oyuntu <strong>kontrol</strong>u<br />
Kafes Tel EĢik<br />
H. E. ÇELĠK<br />
TÜRKĠYE'DE SEL KONTROL<br />
ÇALIġMALARI<br />
42
7. MT Bölümü Yamaç Islahı Oyuntu <strong>kontrol</strong>u<br />
HarçlıtaĢ Yapılar<br />
H. E. ÇELĠK<br />
TÜRKĠYE'DE SEL KONTROL<br />
ÇALIġMALARI<br />
43
7. MT Bölümü Yamaç Islahı<br />
Yüzey stabilizasyonu<br />
Örme çitler<br />
Teraslar<br />
Çayırlandırma, ağaçlandırma<br />
H. E. ÇELĠK<br />
TÜRKĠYE'DE SEL KONTROL ÇALIġMALARI<br />
44
7. MT Bölümü Yamaç Islahı: Yüzey stabilizasyonu<br />
Teraslar: eğimli, eğimsiz<br />
H. E. ÇELĠK<br />
TÜRKĠYE'DE SEL KONTROL<br />
ÇALIġMALARI<br />
45
7. MT Bölümü Yamaç Islahı: Yüzey stabilizasyonu<br />
Teraslar: eğimli, eğimsiz<br />
Eğimsiz teraslar: su ekonomisi <strong>ve</strong> erozyon koruma: kurak<br />
Eğimli teraslar : erozyon koruma: yağıĢlı bölge<br />
Gradoni tipi teras<br />
H. E. ÇELĠK<br />
TÜRKĠYE'DE SEL KONTROL<br />
ÇALIġMALARI<br />
46
Kanallı gradoni<br />
7. MT Bölümü Yamaç Islahı: Yüzey stabilizasyonu<br />
Teraslar: eğimli, eğimsiz
7. MT Bölümü Yamaç Islahı: Yüzey stabilizasyonu<br />
H. E. ÇELĠK<br />
TÜRKĠYE'DE SEL KONTROL<br />
ÇALIġMALARI<br />
48
7. MT Bölümü Yamaç Islahı: Yüzey stabilizasyonu<br />
Örme çit takviyeli teras<br />
H. E. ÇELĠK<br />
TÜRKĠYE'DE SEL KONTROL<br />
ÇALIġMALARI<br />
49
7. MT Bölümü Yamaç Islahı: Yüzey stabilizasyonu<br />
Teras aplikasyonu – su terazili pergel<br />
H. E. ÇELĠK<br />
TÜRKĠYE'DE SEL KONTROL<br />
ÇALIġMALARI<br />
50
7. MT Bölümü Yamaç Islahı: Yüzey stabilizasyonu<br />
7. MT Bölümü Yamaç Islahı<br />
Kültürel önlemler<br />
OTLANDIRMA<br />
Önce stabilizasyon sağlanır.<br />
Toprak hazırlığı, mevcut bitkiler korunur.<br />
Otlandırma - çalılandırma birlikte<br />
Bazı ot türleri: ayrık, agrostis, festuca,<br />
poayonca, korunga, üçgül, fiğ<br />
Ot ekimi: çizgi ot ekimi, çayır kalıpları,<br />
malçlama.<br />
AĞAÇLANDIRMA<br />
H. E. ÇELĠK<br />
TÜRKĠYE'DE SEL KONTROL ÇALIġMALARI<br />
51
8. MTB AGM’nin çalışmaları<br />
Ağaçlandırma<br />
Erozyon Kontrolu<br />
Rehabilitasyon<br />
YeĢil KuĢak<br />
Özel Ağaçlandırma<br />
Mera Islahı<br />
H. E. ÇELĠK<br />
TÜRKĠYE'DE SEL KONTROL<br />
ÇALIġMALARI<br />
52
8. MTB AGM’nin çalışmaları<br />
H. E. ÇELĠK<br />
TÜRKĠYE'DE SEL KONTROL<br />
ÇALIġMALARI<br />
53
8. MTB AGM’nin çalışmaları<br />
Kahramanmaraş-1935<br />
Kahramanmaraş-2009<br />
H. E. ÇELĠK<br />
TÜRKĠYE'DE SEL KONTROL<br />
ÇALIġMALARI<br />
54
8. MTB AGM’nin çalışmaları<br />
Akşehir 1965 Akşehir 2009<br />
H. E. ÇELĠK<br />
TÜRKĠYE'DE SEL KONTROL<br />
ÇALIġMALARI<br />
55
8. MTB AGM’nin çalışmaları<br />
Isparta Ġli, Senirkent Ġlçesinde 13.7.1995 tarihinde meydana gelen <strong>sel</strong> <strong>ve</strong><br />
toprak akmaları sırasında, ilçe merkezinde 74 vatandaĢımız hayatını<br />
kaybetmiĢ, 46 kiĢi yaralanmıĢ, 195 ev yıkılmıĢ <strong>ve</strong> 125 bina hasar görmüĢtür.<br />
2602 ha. sahada erozyon <strong>kontrol</strong>u çalıĢması <strong>ve</strong> 490 ha. mera ıslah çalıĢması<br />
yapılmıĢtır.<br />
H. E. ÇELĠK<br />
TÜRKĠYE'DE SEL KONTROL<br />
ÇALIġMALARI<br />
56
8. MTB AGM’nin çalışmaları<br />
1980 yılı ilkbaharında<br />
Seyhan nehrinin bir kolu olan<br />
<strong>ve</strong> Seyhan baraj gölüne<br />
dökülen Çakıt Çayı taĢmıĢ E-5<br />
karayolunu <strong>ve</strong> demiryolunu<br />
tahrip etmiĢ. Adana ilini ise<br />
tehdit eder konuma gelmiĢtir.<br />
Adana Çakıt Çayı Projesi<br />
Niğde Bor <strong>ve</strong> UlukıĢla ile Adana Pozantı Ġlçeleriyle 39 köyü<br />
içine alan Çakıt Çayı Erozyon Kontrol Projesi 1982 yılında<br />
uygulamaya baĢlanmıĢtır.<br />
H. E. ÇELĠK<br />
TÜRKĠYE'DE SEL KONTROL<br />
ÇALIġMALARI<br />
57
8. MTB AGM’nin çalışmaları<br />
Ġzmir KarĢıyaka Erozyon Kontrolu Projesi<br />
H. E. ÇELĠK<br />
TÜRKĠYE'DE SEL KONTROL<br />
ÇALIġMALARI<br />
58
9. MTB DSİ’nin çalışmaları<br />
Yatak <strong>ve</strong> yamaç ıslahı<br />
Denizli – Çivril – Irgıllı yan dereleri<br />
Aydın – Nazilli ġerabat deresi<br />
Isparta – Uluborlu – Kuru <strong>ve</strong> GüreĢyeri<br />
dereleri<br />
Yatak ıslahı<br />
Erzincan Vasgirt dere<br />
Hatay – Ġskenderun – AĢkarbeyli dere<br />
Manisa – Salihli – Yenipazar dere<br />
H. E. ÇELĠK<br />
TÜRKĠYE'DE SEL KONTROL ÇALIġMALARI<br />
59
9. MTB DSİ’nin çalışmaları: Senirkent<br />
H. E. ÇELĠK<br />
TÜRKĠYE'DE SEL KONTROL ÇALIġMALARI<br />
60
9. MTB DSİ’nin çalışmaları
9. MTB DSİ’nin çalışmaları
9. MTB DSİ’nin çalışmaları
9. MTB DSİ’nin çalışmaları<br />
Kuru duvar eĢik
9. MTB DSİ’nin çalışmaları<br />
AlaĢehir Horzum Embelli Dere
9. MTB DSİ’nin çalışmaları
9. MTB DSİ’nin çalışmaları
9. MTB DSİ’nin çalışmaları
9. MTB DSİ’nin çalışmaları<br />
Geçirgen tersip bendi
9. MTB DSİ’nin çalışmaları<br />
Çok amaçlı seki
9. MTB DSİ’nin çalışmaları
9. MTB DSİ’nin çalışmaları<br />
H. E. ÇELĠK<br />
TÜRKĠYE'DE SEL KONTROL ÇALIġMALARI<br />
72
73<br />
10. Taşıntı Konisinde Alınabilecek Önlemler<br />
Yatak temizliği<br />
Kıyıların tahkimi<br />
Kıyı duvarları yapımı<br />
Yatağın doğrultulması<br />
H. E. ÇELĠK SEL <strong>ve</strong> ÇIĞ KONTROLU
11. Sel Kontrolunda Örgütler Arası İşbirliği<br />
Teknik anlamda <strong>sel</strong> <strong>kontrol</strong> çalıĢmaları 1950’ler<br />
OGM <strong>ve</strong> DSĠ<br />
1960-69 arası iki örgüt de hem yamaç, hem yatak<br />
ıslahı<br />
1969’dan itibaren AGM <strong>ve</strong> DSĠ arasında iĢbirliği<br />
protokolü<br />
ĠĢbirliği: yatak ıslahı DSĠ, yamaç ıslahı AGM<br />
1995 MASK, 1998 AGM-DSĠ iĢbirliği protokolü<br />
2007 AGM, OGM <strong>ve</strong> DSĠ Çevre <strong>ve</strong> Orman<br />
Bakanlığına bağlı<br />
Ağaçlandırma <strong>ve</strong> Erozyon Kontrolu Eylem Planı<br />
2008-2012<br />
H. E. ÇELĠK<br />
TÜRKĠYE'DE SEL KONTROL<br />
ÇALIġMALARI<br />
74
Poligon deresi Yukarı Havza Islahı:<br />
AGM + DSĠ : Teras, ağaçlandırma <strong>ve</strong> ıslah sekileri
H. E. ÇELĠK<br />
TÜRKĠYE'DE SEL KONTROL<br />
ÇALIġMALARI<br />
76
TEġEKKÜRLER<br />
H. E. ÇELĠK<br />
TÜRKĠYE'DE SEL KONTROL<br />
ÇALIġMALARI<br />
77