V - asmmmo

ANKARA SERBEST MUHASEBECİ MALİ MÜŞAVİRLER ODASI 

YIL: 16 SAYI: 165 MART-NİSAN 2006

Sevgili Meslektaşlarım, 

sunuş 

Çift sayılı yılların mayıs – haziran ayları meslek odalarımızda heyecanı 

doruğa çıkarır. Nedeni bellidir. Bu heyecan; seçme, seçilme ve 

hizmet aşkına ilişkin heyecandır. 

İşte bu genel kurullardan birisi, belki de en heyecanlısı 03-04 Haziran 

2006 tarihlerinde Ankara’da yaşanacaktır. Ben, bu yazının beşinci 

paragrafında belirttiğim değerlere sıkı sıkıya bağlı olarak çalışacak 

tüm adaylara şimdiden başarılar diliyorum. 

12 Mayıs 2002 de, yani 2001 ekonomik krizinin tahribatlarının 

toplumun hemen her kesimince yoğun bir biçimde yaşandığı bir dönemde 

yönetime geldiğimizde, bazı kesimlerin bizlere endişeyle bakmakta 

olduğunu biliyorduk. 

Gökhan DEDE 

Oda Sekreteri 

O dönemde, tekelleşme ve ekonomik kriz kaynaklı nedenlerden dolayı meslek mensuplarımızın 

müşterilerinde (mükelleflerde) meydana gelen nicel azalma ve ekonomik gerilemenin yaşandığı, 

ama buna tam ters orantılı bir biçimde seyreden meslek mensubu artışının, meslektaşlarımız 

arasında haksız rekabete zemin hazırlamakta olduğunu da biliyorduk. 

Seçmenlerimiz, yani sizler de; mesleki sorunlarımıza sahip çıkacak, mesleki bağımsızlığımızı 

koruyacak, mesleki eğitimi ön planda tutarak önemseyen, kaçak çalışmaya, haksız rekabete, her 

türlü angaryaya karşı etkin bir mücadeleyi hedefleyen, ulusal kaynaklarımızın yağmalanmasına, 

haksız vergilendirmeye sessiz kalmayacak, demokrasi mücadelesine omuz verecek, mesleğin geleceğini 

denetimde gören, mesleki etik değerlere bağlı, mesleğin daha uygun zeminlerde yapılmasını 

sağlayacak alt yapıyı oluşturabilecek bir yönetimi iş başına getirdiğinize inanıyordunuz. 

Bizler, hiçbir zaman “bana dokunmayan yılan bin yaşasın” anlayışı ile hareket etmeyeceğimize, 

cesur davranacağımıza söz vermiştik. Yani hep, “Kral Çıplak” diyeceğiz demiştik ve öyle 

yaptık. 

Sizlerin dört yıl önce bizlere verdiğiniz bu onurlu görevi, Çağdaş Demokrat Muhasebeciler 

Grubu Tüzüğünün hükmüne uyarak dört yıl (yani iki dönem) tüm gücümüzle çalışacağımıza söz 

vermiştik. “İlk iki yıl tamam. Zaten seçildiniz. Sonraki iki yıllık sürenin nasıl garanti edilebileceği,” 

sorusuna yanıtım; iyi şeyler yapılması durumunda meslek kitlemizin tekrar görev vereceğine olan 

inancımdı. İlk iki yılda ekip arkadaşlarımla birlikte elimizden gelen çabayı gösterip göstermediğimiz 

siz değerli meslektaşlarımızın takdirine kalmıştı. Sonuç; 2004 seçimlerinde daha fazla oy farkı 

ile tekrar seçerek yaptığınız ödüllendirme idi. Yanılmamıştık. 

Değerli meslektaşlarım, 

Dört yıl boyunca, Oda Sekreterliği yanında bu Bültenin yazı işleri müdürü ve editörü olarak 

görev yaptım. Sunuş yazılarım ve diğer temel görevlerimin yanında zaman zaman makaleler de 

yazdım. Ama görevden ayrılırken yazdığım 24. sunuş yazımla her şeye veda etmiyorum, benden 

bu kadar demiyorum. Çünkü ülkemiz ve mesleğimiz adına yapılacak daha çok şey var...... İlk günkü 

istek ve heyecanla mesleki mücadele devam edecektir. Bugüne kadar mesleğe katkı yapan ve 

yapacak olan herkese sonsuz teşekkürler... 

BÜLTEN 

 

Önümüzde zor bir süreç var. Bu süreçte, hepinizin katkılı, sağlıklı, mutlu, başarılı ve uzun 

yaşamanızı diliyor, saygı ve sevgilerimi sunuyorum. 

MART-NİSAN 2006, SAYI:165

ANKARA SERBEST MUHASEBECİ MALİ MÜŞAVİRLER ODASI 

YIL: 16 SAYI: 165 MART-NİSAN 2006 

İ ç i n d e k i l e r 

SUNUŞ 

Gökhan DEDE.................................................................................1 

ONURUMUZLA TAMAMLADIK... 

Mehmet KOÇ.................................................................................. 3 

SAHİBİ 

ANKARA SERBEST MUHASEBECİ 

MALİ MÜŞAVİRLER ODASI 

Adına 

Mehmet KOÇ 

Genel Yayın Yönetmeni 

Ekmel GÜNGÖR 

Sorumlu Yazı İşleri Müdürü 

Gökhan DEDE 

Yayın Kurulu 

Mehmet KOÇ • Ali Rıza AKDORA 

Selfet BEKTAŞ • Gökhan DEDE 

Turgut BAHADIR • Ekmel GÜNGÖR 

Yayın Danışmanları 

Kemal KILIÇDAROĞLU (YMM) 

Doç. Dr. Aziz KONUKMAN 

Doç. Dr. Cem SOMEL 

Halil BAŞAĞAÇ (YMM) 

Sabri ARPAÇ (YMM) 

Veysel TÜRKMEN (YMM) 

Kazım YILMAZ (YMM) 

M. Kemal OKTAR (SMMM) 

Ahmet ELBAŞI (SM) 

Yönetim Yeri 

Kumrular Caddesi No:26 

06440 Kızılay - ANKARA 

Tel: (0312) 232 33 77 

Faks: (0312) 231 71 17 

Web Adresi : www.asmmmo.org.tr 

E-posta: asmmmo@asmmmo.org.tr 

TASARIM - BASKI 

Başak Matbaacılık Ltd. Şti. 

Kazım Karabekir Cad. No:101/2-G 

06060 İskitler - ANKARA 

Tel: (0312) 384 27 61 - 62 

Faks: (0312) 341 39 79 

Bültenimize gönderilen yazılar yayımlansın, 

yayımlanmasın geri verilmez, yazılardaki 

düşün ve görüşler yazarlarına aittir. Yazılar 

kaynak gösterilerek aktarılabilir. 

Bülten Ankara SMMM Odası’nın ücretsiz 

yayın organıdır. 

KAT KARŞILIĞI ÖZEL İNŞAAT İŞLERİNDE VERGİ UYGULAMALARI 

Ahmet AKIN.................................................................................... 4 

KURUMSAL YÖNETİM BAĞLAMINDA SARBANES-OXLEY YASASI’NIN 

BAĞIMSIZ DENETİM FİRMALARINA YÖNELİK GETİRDİĞİ TEMEL DÜ- 

ZENLEMELER 

Dr. Tamer AKSOY............................................................................. 6 

İHRACATÇI NE YAPMALI? KDV’DE VERGİ PLANLAMASI 

NASIL OLMALI? 

Şükrü ŞENALP................................................................................ 11 

SOSYAL GÜVENLİK REFORMU (!) 

M. Kemal OKTAR........................................................................... 15 

MESLEK MENSUPLARININ İHALELİ İŞLERDE SSK İLİŞİKSİZLİK RAPORU 

DÜZENLEME USUL VE ESASLARI 

Mahmut ÇOLAK............................................................................ 18 

HABER.......................................................................................... 23 

TÜRKİYE VE E-İMZA 

Lale YILDIRIM................................................................................ 35 

TÜRKTRUST A.Ş. İLE ANKARA SERBEST MUHASEBECİ MALİ MÜŞAVİR- 

LER ODASI ARASINDA NİTELİKLİ ELEKTRONİK 

SERTİFİKA SÖZLEŞMESİ.................................................................. 37 

ŞAFAK TÜRKÜSÜ / NEVZAT ÇELİK 

Alaattin ARMAN............................................................................. 42 

TEŞEKKÜR..................................................................................... 43 

PRATİK BİLGİLER............................................................................ 44

Onurumuzla Tamamladık… 

gündem 

BÜLTEN 

 

Bu, Oda Başkanı sıfatımla Bülten’imizde yazdığım 

son yazım. 

Görev sürem, Odamızın 3-4 Haziran 2006 tarihinde yapılacak 

olan 17’inci Olağan Genel Kurulu ile noktalanacaktır. 

Bilindiği gibi, mensubu bulunduğum “Çağdaş Demokrat Muhasebeciler 

Grubu” tüzüğü uyarınca aynı organa üst üste iki 

dönemden fazla aday olmak olanaklı değil. Bu nedenle ben 

bu dönem herhangi bir organa aday değilim. Her iki gruptan 

(Meslekte Birlik ve Çağdaş Demokrat Muhasebeciler Grubu) 

aday olan arkadaşlarımıza aralarındaki yarışta başarılar diliyorum. 

Değerli meslektaşlarım, geride bıraktığımız dört yıllık görev süresi içinde, Oda organlarında 

görevli bulunan arkadaşlarımızla birlikte ve sizlerin de değerli destekleriyle iyi işler 

yapmaya çalıştık. Odamızın fiziki mekanları yanında kurumlaşması, basında ve kamuoyunda 

seçkin yerini alması; kabuk değiştiren ve giderek denetim boyutu ağırlık kazanan mesleğimizin 

geleceğine üyelerimizin daha iyi hazırlanması, hepimizi onurlandıracak bir proje olan ve 

yapımı hızla devam eden “Eğitim ve Dinlenme Tesisi”miz; kısacası, Oda kaynaklarını akılcı bir 

şekilde kullanarak bütün Oda hizmetlerini sizlere yakışır bir düzeyde sunmaya yönetim olarak 

büyük özen ve gayret gösterdik. 

Yine bu dört yıllık dönem içinde çok sayıda eğitim semineri, panel ve sempozyum yaptık; 

kitap yayımladık. Daha da önemlisi her koşulda, özellikle ülkemize, mesleğimize ve onurumuza 

sahip çıkma konusunda dimdik düzgün duruş sergiledik. 

Bütün bu yapılanları yeterli bulmayan ve bizleri eleştirmek için can atan arkadaşlarımıza 

fazla bir sözümüz yok… Bizden sonra görev üstlenecek arkadaşlarımız, bizlerin varsa eksik 

bıraktığımız, iyi yapamadığımız işleri tamamlaması en içten dileğimizdir. 

Bütün bunları bir şeyin altını çizmek için anımsattım: Odamızın hizmet çıtası, hedefleri 

son yıllarda epeyce yükseldi. Bu çıta önümüzdeki dönemde daha da yükseltilecektir; Oda kaynakları 

akılcı bir şekilde kullanılarak Odanın görev alanına giren her hizmeti en iyi bir şekilde 

alma hakkına sahip, hem de layık olan siz üyelerimize hizmet, bu yeni dönemde de önkoşul 

olmalıdır. Bu bilinç ve azimle çalışılmalı, asla geçmiş yönetimler aratılmamalıdır. 

Biz, bizden öncekileri aratmama bilinç ve azmiyle dört yıl çalıştık. Umarım ve dilerim ki, 

genel kurul sonrası yönetime gelecek olan arkadaşlarımız da aynı duygu ve heyecanla çalışırlar. 

Başta da belirttiğim gibi, Oda organlarına aday olan tüm arkadaşlarımıza aralarındaki 

hizmet yarışında başarı, siz değerli meslektaşlarımıza da esenlik ve sağlık dilerim. 

Hoşça kalın sevgili meslektaşlarım… Biz, bize verdiğiniz nöbet görevini onurumuzla ve 

huzurla tamamladık… 

Saygılarımla. 

Mehmet KOÇ 

Oda Başkanı 


KAT KARŞILIĞI 

ÖZEL İNŞAAT 

İŞLERİNDE VERGİ 

UYGULAMALARI 

I-GİRİŞ 

İnşaat müteahhitleri, kendi arsaları ile satın 

aldıkları arsalar üzerine konut ya da 

işyeri yapıp sattıkları gibi, arsa karşılığında daire, 

kat ve dükkan yapımı yöntemi ile de ticari faaliyette 

bulunabilmektedirler. Uygulamada en çok 

görülen bu yöntemde, müteahhit firma ile arsa 

sahibi arasında noterden sözleşme yapılarak, 

müteahhit ve arsa sahibinin uhdesinde kalacak 

olan bağımsız bölümler açık olarak belirlenmektedir. 

Bu işlemde, arsa sahibi, müteahhide 

ait olan bölümlerin mülkiyetini, oluşturulan kat 

irtifakına göre müteahhit üzerine geçirebileceği 

gibi, vereceği bir vekalet ile, müteahhit tarafından 

doğrudan alıcılara tapu verilmesi şeklini de 

seçebilmektedir. Arsa karşılığında daire, kat ve 

dükkan yapımına ilişkin sözleşmelerde farklı 

uygulama şekillerine rastlanılmaktadır. Kat karşılığı 

inşaat sözleşmeleri karma tipli sözleşmeler 

olup, genelde, eser sözleşmesiyle taşınmaz satımı 

sözleşmesi iç içe girmiştir. 

mevzuat 

II-GELİR ve KURUMLAR VERGİSİ 

UYGULAMALARI 

Ahmet AKIN (*) 

Kat karşılığında başkasının arsasına yapılan 

inşaatta toplam inşaat maliyeti, müteahhide ait 

dairelerle (bağımsız bölümler) arsa sahibine verilen 

dairelerin inşası için yapılan harcamaların 

tutarıdır. Müteahhidin uhdesinde kalan bağımsız 

bölümlerin elden çıkarılmasında kar-zararın 

hesaplanmasında, bağımsız bölümlerin maliyetleri 

toplamı (arsanın maliyet bedeli dahil) inşaat 

maliyetinin bu bağımsız bölümlere dağıtımı 

suretiyle bulunacak olan bağımsız bölümlerin 

maliyet bedeli ile satış bedeli arasındaki fark 

dikkate alınacaktır. 

(*) 

YMM - TÜRMOB YönetimKurulu Üyesi 

MART-NİSAN 2006, SAYI:165 

Kat karşılığı inşaat suretiyle arsa sahibinin 

hissesine düşen bağımsız bölümlerin, iktisap 

tarihinden itibaren (tapuya arsa sahibi adına 

tescil edilmesi veya fiilen arsa sahibine teslim 

tarihi) 4 yıl içerisinde elden çıkarılmasında, satışın 

yapıldığı ilgili yılda geçerli olan istisna tutarı 

(01.01.2005 tarihinden geçerli olmak üzere 

BÜLTEN

mevzuat 

BÜLTEN 

 

13.000.- YTL’lik kısmı) bir kez uygulandıktan 

sonra elde edilen kazanç, değer artış kazancı 

olarak değerlendirilecektir. Öte yandan, elde 

edilen gayrimenkulün maliyet bedelinin ticari 

kazanç kapsamında genel hükümlere göre, 

değer artış kazancı kapsamında elden çıkarıldığı 

ay hariç olmak üzere iktisap bedeline 

Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK)’nca belirlenen 

toptan eşya fiyat endeksi uygulanmak 

suretiyle arttırılmış tutar olarak dikkate alınması 

gerekecektir. Bağımsız bölümlerin, aynı 

kişiye farklı tarihlerde, farklı kişilere aynı tarihte 

veya birbirine izleyen yıllarda satılması 

durumunda, elde edilen kazancın ticari kazanç 

olarak değerlendirilmesi gündeme gelebilecektir. 

Danıştay’ın birçok kararında, arsa karşılığı 

müteahhitten alınan ve aynı ay içinde satılan 

dairelerin iktisap bedeli rayiç bedelidir denilmektedir. 

Danıştay Vergi Dava Daireleri Kurulu 

ise vermiş olduğu bir kararla, bir kişinin 

kat edinme karşılığında, arsasını müteahhide 

vermesi ve inşa edilen binada kat sahibi olması, 

servetin değerlendirilmesi, servetin biçim 

değişmesi olduğundan, dairelerin, arsanın iktisap 

tarihinden itibaren dört yıl geçtikten sonra 

satışından elde edilen kazancın, değer artış 

kazancı olamayacağına dair bir görüş benimsemiştir. 

III-KATMA DEĞER VERGİSİ 

UYGULAMALARI 

Gayrimenkul satışlarında katma değer 

vergisini doğuran olay tapuya tescil ile gerçekleşmekte 

olup, gayrimenkulün tapuya 

tescilinden önce kişinin kullanımına tahsis 

edilmesinde ise kullanıma tahsis ile vergiyi 

doğuran olay gerçekleşmektedir. İnşaatlar devam 

etmekte iken satış bedeli olarak yapılan 

ödemeler karşılığında fatura düzenlenmesine 

gerek olmayıp bedellerin kayıtlara avans olarak 

intikal ettirilmesi, bu yerlerin tapuya tescil 

edildiği tarihte, veya tapuya tescilinden önce 

hak sahiplerinin kullanımına tahsis edilmesi 

durumunda ise tahsis edildiği tarihte gerçek 

satış bedeli üzerinden KDV’sini de içerecek 

şekilde fatura düzenlenmesi gerekmektedir. 

Net alanı 150 m2.ye kadar konut teslimlerinden 

KDV oranı %1 dir. Bahçeli ev satışlarında 

150 m2.lik net alanın hesaplanmasında bahçe 

gözönünde tutulmadan doğrudan konut alanı 

dikkate alınmalıdır. Müteahhidin arsa karşılığı 

inşa ettiği bağımsız bölümlerden bir kısmını 

arsa sahiplerine tesliminin katma değer vergisine 

tabi tutulup tutulmaması konusunda vergi 

idaresi ile Danıştay’ın görüşleri çelişmektedir. 

Danıştay’ın görüşüne göre; arsa teslimi karşılığında 

daire alınması, birbirinden ayrılması 

mümkün olmayan çok işlem niteliğinde olup, 

bu işlemin arsasını kat karşılığında müteahhide 

teslim eden arsa sahibi yönünden ticari bir 

muamele olmayıp arsanın değerlendirilmesi 

amacına yönelik bir işlemdir. Bu muamelenin 

trampa niteliğinde bulunmadığı da Danıştay’ın 

süregelen içtihatlarındandır. Ancak, vergi idaresi 

vermiş olduğu birçok özelgede, arsa sahibine 

ait olan bağımsız bölümlerin tesliminde 

emsal bedel üzerinden 7 gün içinde fatura düzenlenmesi 

gerektiği belirtmiştir. 

Ayrıca, konut olarak kullanılmak üzere 

özel inşaat yapımından dolayı vergi mükellefiyetinin 

tesis edilip edilmeyeceği konusu da 

özellik gösteren bir durumdur. Özel inşaat yapımında, 

gayrimenkullerin şahsi ihtiyaç kapsam 

sınırlarını aşmaması halinde vergiye tabi 

olmayacağı aşikardır. Ancak, vergi idaresi, özel 

inşaat yapımında gayrimenkullerin şahsi ihtiyaç 

kapsam ve sınırlarını aşması ve ticari organizasyonun 

şekli ve maddi unsurları ile açıkça 

bulunması, yapılan faaliyetin ticari sayılması 

için yeterlidir görüşündedir. 

IV-SONUÇ 

Arsa karşılığı özel inşaat işlerindeki vergi 

uygulamalarında birçok konuda duraksama 

yaşanmaktadır. Vergi idaresi ile yargının ve 

uygulamacıların görüşleri zaman zaman çelişmektedir. 

Vergi idaresinin Danıştay kararları 

ile istikrar sağlanan konularda görüşünü değiştirerek 

açıklamalarda bulunması uyuşmaz- 


KURUMSAL YÖNETİM BAĞLAMINDA SARBANES-OXLEY 

YASASI’NIN BAĞIMSIZ DENETİM FİRMALARINA YÖNELİK 

GETİRDİĞİ TEMEL DÜZENLEMELER 

GİRİŞ 

İçinde bulunduğumuz süreçte tüm yasal düzenleme 

çerçevelerinin (regulatory framework) 

oluşturulmasında küresel bir dönüm noktası haline 

geldiği gözlenen Sarbanes-Oxley Yasası (SOX), 

şirket kurumsal yönetim (corporate governance) 

süreci ile muhasebe ve denetim uygulamaları 

üzerinde çok köklü değişiklikler ve sorumluluklar 

getirmektedir . 

SOX, yaşanan küresel etkili muhasebe ve denetim 

skandalları neticesinde, yatırımcıların ve kamunun, 

ABD piyasasına, şirket yönetimlerine, finansal 

raporlamaya ve ayrıca bu şirketlerin denetimini 

yapan bağımsız denetim şirketlerine yönelik kaybedilen 

güveni tekrar sağlamak üzere çıkarılmıştır. 

Bu yasa, 1934 yılından bu yana ABD’de halka 

açık şirketler için getirilen ve gerek muhasebe ve 

gerekse denetim düzenlemeleri anlamsında tüm 

dünyada neredeyse bir “dönüm noktası” haline 

gelen en önemli düzenlemelerden birisidir. 

SOX kapsamında getirilen diğer kısıtlayıcı ve disipline 

edici düzenlemelerle birlikte bağımsız dış 

denetçinin sorumlulukları da önemli ölçüde artırılmıştır. 

Bu yazıda sistematik açıdan 11 ana başlıktan oluşan 

SOX’un ana başlıkları ile (bağımsızlık dahil) 

* SMMM 

ASMMMO Denetim Standartları Komisyonu Başkanı 

Türkiye Denetim Standartları Kurulu (TÜDESK) Üyesi 

Dünya İç Denetçiler Enstitüsü (IIA-ABD) Etik ve Standartlar 

Kurulu Üyesi 

Oyak Holding Denetim Grubu Tepe Yöneticisi (CAO) 

 

AKSOY, Tamer, “Küresel Etkili Muhasebe ve Denetim 

Skandallarının Nedenleri Işığında Sarbanes-Oxley Yasası 

ile SPK Düzenlemesinin Karşılaştırılması”, Muhasebe Bilim 

Dünyası Dergisi, ISSN-1302-258X, MÖDAV, Cilt: 7, 

Sayı: 4, Aralık 2005, s.45-79 

 

BENSION, G.J., HARTGRAVES, M. L. “Enron: What 

Happened and What We can Learn From it?”, Journal of 

Accounting and Public Policy, 21 (2002), s.5 


bağımsız denetim şirketlerine yönelik getirdiği 

temel düzenlemeler ve sorumluluklar ana noktalarıyla 

ele alınmaktadır. 

1. KURUMSAL YÖNETİM VE SKANDALLAR 

BAĞLAMINDA SARBANES-OXLEY YASASI 

(SOX)’NA ÖZET BİR BAKIŞ 

Kurumsal yönetim, ABD’de yaşanan skandallar 

sonrasında tüm dünyada gündeme gelen bir kavram 

olup, şirketlerin şeffaflık, dürüst ve adil olma, 

sorumluluk ve hesap verilebilirlik ilkeleri ışığında 

faaliyet göstermelerini amaçlar. 

Kurumsal yönetimdeki önemli unsurlar şunlardır: 

işletmenin pay sahipleri, yönetim kurulu, 

murahhas yönetici (CEO), üst düzey yöneticiler, 

doğru ve güvenilir finansal raporlama ve kamuya 

yönelik bildirim ve açıklamalar ile bunlara yönelik 

sorumluluk düzeyi, iç denetim, iç kontrol ve 

risk yönetim mekanizmaları, bunların iç kontrol 

sistemlerinin etkin işletilmesi, bağımsız dış denetim, 

finansal raporlama ve bağımsız dış denetim 

başta olmak üzere şirketlere yönelik kamusal gözetim 

vb. 

SOX, skandallarda etken olan kurumsal yönetimle 

ilgili 4 başarısızlık sebebine ilişkin önemli 

düzenlemeler getirmiştir. Önemli düzenlemelere 

ve sorumluluklara konu edilen bahse konu temel 

başarısızlık sebeplerinden bazıları şunlardır . 

a) Tepe yönetimdeki kültür ve yönetim anlayışı ve 

finansal raporlama 

b) İcradan Sorumlu En Tepe Yönetici (CEO), 

c) Yönetim Kurulu, 

d) İç kontroller 

SOX ayrıca, tüm bu konulardaki hükümlerine ilaveten; 

“Denetim Elemanının Bağımsızlığı” başlığı 

altında yapılan ve halka açık şirketlere hizmet 

sunan denetim firmalarının çalışmaları alanında 

 

Dr. Tamer AKSOY (*) 

IFAC, Enterprise Governance-Getting the Balance 

Right, Şubat 2004,5. s.13. 

görüş 

BÜLTEN

görüş 

BÜLTEN 

 

getirilen yeni düzenlemeleri de içermektedir. Getirilen 

düzenlemelerden önemli görülenler çeşitli 

alt başlıklar halinde özet olarak aşağıda yer almaktadır. 

SOX, şirket yöneticilerinin sorumlulukları, kamuya 

açıklanan finansal tabloların kapsamının genişletilmesi, 

bu konudaki yönetim, denetim ve gözetim 

sorumluluklarının artırılması, şirket denetim 

kurullarının bağımsızlığı ve işlevlerinin daha etkin 

hale getirilmesi, şirket yöneticileri ve çalışanları 

için öngörülen cezai yaptırımlar ve Amerikan 

Menkul Kıymetler ve Takas Komisyonu’nun (SEC) 

yetkilerinin genişletilmesi, muhasebe ve denetim 

uygulamalarının düzenlenmesi gibi yönetim, denetim 

ve gözetime ilişkin çok çeşitli konuları yeniden 

düzenleyerek disipline etmektedir . 

Bu yasanın getirdiği hükümlerden, yönetim kurulu, 

üst yönetim, bağımsız denetçiler, iç denetçiler, 

standart koyucu otoriteler, kurumsal yatırımcılar, 

bireysel yatırımcılar, avukatlar ve analistler başta 

olmak üzere çok çeşitli taraflar etkilenmiştir . 

Şirket üst yönetimi, denetim komitesi ve bağımsız 

dış denetçinin sorumlulukları artırılmıştır. 

Bu yasa, ABD yönetiminin finansal piyasalarda 

kaybedilmiş olan güveni tekrar sağlamak için, büyük 

güven kaybına maruz kalan iyi kurumsal yönetimin 

(good-governance) desteklenmesini, yeniden 

güvenilirlik kazandırılmasını ve muhasebe hileleri 

ve güvenilir olmayan finansal raporlama sorununun 

çözümünü ve kontrolünü amaçlamaktadır. 

Yasanın tamamına bakıldığına yer alan hükümlerin 

önemli bir bölümünün kamunun aydınlatılması ve 

sorumlulukların artırılması konusunu düzenlediği 

görülmektedir. Yasanın kurumsal yönetim açısından 

kamunun aydınlatılmasına ilişkin düzenlemeler; 

“Denetçi Bağımsızlığı” başlıklı II., “Kurumsal 

Sorumluluk” başlıklı III., “Genişletilmiş Kamuyu 

Aydınlatma” başlıklı IV. ve “Finansal Analizlerden 

Kaynaklan Menfaat Çatışmaları” başlıklı V. bölümlerde 

yer almaktadır. 

SOX’un konuya yönelik ana bölüm ve alt başlıklarından 

bazıları aşağıdaki tabloda sunulmaktadır. 

 

QUIEVREUX, C.“The Requirements of the Sarbanes- 

Oxley Act are Making Internal Audit a Critical Function 

for Dealing with Corporate Governance Issues”, The 2003- 

ECIIA European Conference of Internal Auditing, Hotel 

President WTC, Brussels, 16&17 October 2003, s.1-2 

 

TÜRMOB, “Sarbanes-Oxley Yasası”, Bilanço, Ocak 

2003, sayı:75, s.18-19 

Tablo 1- SARBANES-OXLEY YASASI (SOX) 

I- Halka Açık Şirketler Muhasebe Gözetim Kurulu 

Bağımsız bir sivil toplum kurulu olup, yatırımcıların 

çıkarlarının korunması ve bağımsız denetim raporlarına 

dair kamunun güveninin yeniden sağlanması ve 

artırılması amacıyla halka açık şirketlerin denetimlerinin 

izlenmesi için kurulmuştur. 

Md.-103: Denetim, kalite kontrolü, bağımsızlık 

standartları ve kuralları 

Md.-104: Bağımsız Denetim firmalarının gözetimi 

Md.-106: Yabancı denetim firmaları 

II- Denetçi Bağımsızlığı 

Md.-201: Denetçinin çalışma ve uygulama alanı 

dışındaki hizmetler. 

Md.-202: Ön kabul ve ön onay koşulları 

Md.-203: Denetim ortağının rotasyonu 

Md.-204: Denetim Komitesine verilen Denetçi 

raporları 

Md.-206: Denetimle ilgili çıkar çatışmaları ve 

ihtilaf durumları 

Md.-207: Denetim firmalarının rotasyon 

zorunluluğuna ilişkin inceleme 

III- Kurumsal Sorumluluk 

Md.-301: Halka açık şirketlerde denetim komitesi 

kurulması 

Md.-302: Finansal raporlara ilişkin kurumsal 

sorumluluk 

Md.-303: Denetim çalışmaları üzerindeki uygun 

olmayan baskı ve etkiler 

IV- Kamuyu Aydınlatmaya Yönelik Olarak Finansal 

Açıklamaların Genişletilmesi/ Artırılması (enhance) 

Md.-401: Dönemsel raporlardaki açıklamalar 

Md.-404: İşletme yönetimince iç kontrolün 

değerlendirmeye tabi tutulması 

Md.-406: Finansal raporlamada Mali işlerden 

sorumlu çalışanlara ilişkin etik kurallar 

Md.-407: Denetim komitesinin finans konusunda 

uzman üyesine ilişkin açıklamalar 

Md.-408: Hisse senedi ihraç eden şirketlerce 

yapılan dönemsel açıklamaların daha sıkı gözden 

geçirilmesi 

Kaynak: U.S.SEC, The Sarbanes-Oxley Act of 

2002, (http://www.auditnet.org/articles/SOX&IA. 

htm), IIA, “Ensuring There are No Holes in Your 

SOX”, Tone at the Top, Issue 22, July 2004, s.1-2 

Yasa, bütünü ile bakıldığında kamunun aydınlatılması 

ve sorumlulukların artırılması dışındaki 

bölümlerinde ağırlıklı olarak çeşitli cezai hükümlere 

yer vermektedir. Kanun, ortaya çıkan ve piyasaları 

derinden etkileyen global skandallar sonrasında 

buna yol açan sermaye piyasası suçlarını 

ağır şekilde cezalandırmayı ve böylelikle caydırıcı 

olmayı hedeflemiştir . 

BUTLER, D.“Global Implications of Sarbanes- Oxley”, 


Ceza hükümleri dışında yasada, vergi ve Muhasebe 

Denetim ve Gözetim Kurulu’na ilişkin düzenlemelere 

yer verilmiştir. Yine, İncelemeler ve 

Raporlar başlıklı VII. Bölümde, kayıtlı muhasebe 

firmalarına, kredi derecelendirme kuruluşlarına 

ve yatırım bankalarına ilişkin çeşitli düzenlemeler 

yer almaktadır. 

Yasa ile, yatırımcıların çıkarlarının korunması ve 

hisse senetleri yatırımcılara satılan veya bunlar tarafından 

elde tutulan şirketler için bilgi sağlayıcı, 

doğru güvenilir ve bağımsız denetim raporlarının 

hazırlanması alanlarında kamu çıkarının güçlendirilmesi 

amacıyla “Halka Açık Şirket Muhasebe 

ve Denetim Gözetim Kurulu” (POB) oluşturulmaktadır. 

Bu yasayla, POB’un oluşumu, işlevleri 

ve yetkileri ile şirket denetleme kurulları konusunda 

ayrıntılı hükümler getirmektedir. 

Yaşanan küresel etkili muhasebe ve denetim skandallarının 

temelinde belli ölçüde şirket başarısızlıkları 

yatmaktadır. Bu başarısızlıkların nedenlerinden 

birisi de kurumsal yönetim ile ilgilidir. 

2. SARBANES-OXLEY YASASI VE BAĞIMSIZ 

DENETİM FİRMALARI 

2.1. SOX’da Bağımsız Denetçi Bağımsızlığını 

Sağlamaya Yönelik Düzenlemeler 

Kurumsal yönetim bağlamında Sarbanes-Oxley 

Yasasıyla getirilen ve ülkemiz SPK düzenlemesine 

de konu edilen hükümlerden bir diğeri de, 

şirketin bağımsız denetimiyle görevli dış denetçi 

bağımsızlığının sağlanmasıdır. 

Küresel etki yaratan skandalların oluşumunda, 

şirketlerin bağımsız denetimiyle görevli dış denetçilerin 

görevlerini bağımsız ve objektif biçimde 

yapamamaları de etkin rol oynamıştır . Genel 

kabul görmüş muhasebe ilkelerine aykırılık ve 

uygunsuzluklar ile gerçeğe aykırı finansal raporlamalar, 

uzun süredir o şirketleri denetleyen, 

muhasebe hilelerine göz yuman ve hatta onlara 

etik olmayan “yaratıcı!” muhasebe tekniklerinin 

yasalara aykırı kullanımı konusunda danışmanlık 

yapan dış denetim firmalarınca da onaylanmış ve 

The 2003-IIA International Conference of Internal Auditing, 

Hotel MGM, Las Vegas, 22&25 June 2003, s.2-4 

SEC, The Sarbanes-Oxley Act of 2002 , md.101-109, 

(http://www.auditnet.org/articles/SOX&IA.htm) 

FINANCIAL TIMES, Sarbanes-Oxley Work Doubles 

Fees for Bıg Accounting Fırms, Feb 9, 2005, s.13 

TÜRMOB, ‘Parmalat”, Bilanço Dergisi, Sayı: 88, Şubat 


yayınladıkları gerçeğe aykırı denetim raporlarıyla 

kamu yanıltılmıştır 10 . 

Bu olumsuz gelişmelerde, dış denetim firmalarının, 

aynı şirketlere hem bağımsız denetim hem 

de (gelirlerinin önemli bir kısmını oluşturan) danışmanlık 

vb. diğer faaliyetleri birlikte sunması ve 

zaman içinde denetim şirketiyle denetlenen müşteri 

arasında sıkı menfaat bağlarının ve iş ilişkilerinin 

oluşması da önemli bir etken olmuştur. 

Dolayısıyla, denetim firması ve denetçi rotasyonun 

uygulanmaması ve dış denetim firmalarının 

gelirlerinin önemli bir bölümünün denetim ve 

danışmanlık hizmeti verilen şirketten sağlanması 

nedeniyle, bağımsız denetim firmaları asli görevleri 

olan yatırımcıların haklarını korumaktan 

uzaklaşıp, ilgili şirket menfaatlerinin korunmasına 

odaklanmışlardır 11 . 

SOX bu nedenle, denetçi bağımsızlığını sağlamaya 

yönelik olarak (ve bu yolla gerçek ve güvenilir 

finansal raporlamaların kamuya açıklanmasının 

temini için) denetçi bağımsızlığı adı altında ayrı 

bir düzenleme getirmiş ve dış denetim firması 

tarafından, bağımsız denetim hizmeti verilirken 

aynı anda aynı müşteriye aşağıdaki hizmetlerin 

verilmesini yasaklamıştır 12 . 

Bağımsız Denetim Hizmetleriyle Birlikte Verilmesi Yasaklanan 

Hizmetler 

• Şirket mali tablolarına ve muhasebe kayıtlarına ilişkin defter 

ve kayıt tutma ve benzeri hizmetlerin verilmesi, 

• Finansal bilgi sistemlerinin oluşturulması ve uygulanması, 

• Değerleme ve ekspertiz hizmetleri verilmesi, 

• Hayat sigortası matematiğine ilişkin aktüeryal hizmetlerin 

verilmesi, 

• Dışarıdan iç denetim hizmeti sağlanması, 

• Yönetim ve insan kaynakları hizmetleri sağlanması, 

• Broker’lık, dealer’lık, yatırım danışmanlığı ve yatırım bankacılığı 

hizmetleri verilmesi, 

• Hukuki danışmanlık veya denetim hizmetleri ile ilgili olmayan 

diğer uzmanlık hizmetleri verilmesi, 

• Kamu Muhasebe Denetim ve Gözetim Kurulu tarafından 

belirlenerek yasaklanan diğer hizmetlerin verilmesi 

2004, s. 4. 

10 GUYDEN, L.&FENDER, E.“Sustaining an Effective 

Corporate Governance Structure”, The 2003-IIA International 

Conference of Internal Auditing, Hotel MGM, 

Las Vegas, 22&25 June 2003, s.8-9 

11 “Policy Reforms in the Aftermath of Accounting Scandals“ 

,Journal of Accounting and Public PoIıcy, Vol.21, 

issue 4-5, Wınter2002, s.281 

12 SEC, The Sarbanes-Oxley Act of 2002 , md.201 

görüş 

BÜLTEN

görüş 

BÜLTEN 

 

Bağımsız denetim firmalarına, denetim hizmeti 

verdiği bir müşterisi için, vergi ile ilgili hizmetler 

dahil, denetimle ilgili olmayan ve yukarıda 

sayılmayan herhangi bir faaliyetle, şirket denetim 

komitesinin önceden onaylamış olması şartıyla iştigal 

etme izni verilmiştir. 

Denetçi bağımsızlığına ve denetim hizmetinden 

kaynaklanabilecek menfaat çatışmalarının önlenmesine 

ilişkin SOX tarafından farklı bir düzenleme 

daha getirilmiştir. Yasada, denetim hizmeti 

alan müşteri işletmedeki bazı yönetici ve çalışanların 

(CEO, CFO, CAO) daha önce, şirkete denetim 

hizmeti veren dış denetim firmasında çalışmış 

olması durumunda, bağımsız dış denetim 

firmasının şirkete denetim hizmeti veremeyeceği 

hüküm altına alınmıştır 13 . 

Ayrıca, kamu menfaati için gerekli ve uygun olması, 

yatırımcıların korunması amacıyla uyumlu 

olması ve SEC’nin Muhasebe Denetim ve Gözetim 

Kurulu üzerindeki denetim ve gözetimine ilişkin 

kurallar çerçevesinde SEC tarafından incelemeye 

tabi olması koşulları ile Muhasebe Denetim ve 

Gözetim Kurulu’na; münferit olay bazında herhangi 

bir kişiyi, ihraççıyı, dış denetim firmasını 

ve sözleşmeyi yukarıda sayılan yasaklardan muaf 

tutabilme yetkisi tanınmıştır. 

Ayrıca, yasanın yine denetçi bağımsızlığı başlığını 

taşıyan bölümünde 204. maddede dış denetim 

raporlarının denetim komitesine verilme şartının 

getirilmesi ve 206. maddede finansal raporlama 

konusunda üst yönetimle dış denetçi arasında 

oluşacak ihtilaflarda denetim komitesinin aracılık 

üstlenmesi de kurumsal yönetim ve denetçi 

sorumluluğu anlamında önemli bir düzenleme 

olmuştur. 

Denetçi bağımsızlığının ve objektifliğinin yeniden 

tesisine yönelik bu düzenlemelerin, isabetli 

olduğu değerlendirilmekle beraber, skandalların 

oluşumu sonrasında çıkarılması nedeniyle ABD 

açısından proaktif olmayıp “reaktif ” bir nitelik 

taşımaktadır. 

13 IOSCO, Principles of Auditor Independence and the 

Role of Corporate Governance in Monitoring an Auditor’s 

Independence, A Statement of the Technical Committee 

of the IOSCO, October 2002, (www.iosco.org/pubdocs/ 

pdf (erişim 11.06.2005). 

2.2. Bağımsız Denetim Firmalarına İlişkin Getirilen 

Düzenlemeler ve Sorumluluklar 

Bağımsız denetimin amacı, firmanın muhasebe ve 

iç kontrol sistemi (İKS) ile hesapların ve finansal 

raporlamanın doğruluğu ve güvenilirliğinin sağlanması 

ve finansal yılın bitimini takiben yapacağı 

denetimde uygulayacağı işlemlerin türünü ve derinliğini 

belirlemektir. 

SOX ile, şirketlerin güvenilirliği yanısıra, bağımsız 

denetim faaliyetlerinin de güvenilirliğinin sağlanması 

amaçlanmıştır. Bu bağlamda, daha önce 

de belirtiliği gibi, dış denetim firması tarafından, 

bağımsız denetim hizmeti verilirken aynı anda 

aynı müşteriye danışmanlık vb.hizmetlerin verilmesini 

yasaklamıştır. 

Ayrıca, yasanın üçüncü bölümü uyarınca, şirket 

çalışanlarının (görevli ve/veya yönetici) finansal 

tabloların yanıltıcı olmasını sağlamak yönünde 

dış denetçiyi hileli olarak etkilemesi, yanlış yönlendirmesi 

ve manipüle etmesi yasaklanmıştır. Bu 

bağlamda, bağımsız denetim hizmetlerinde öne 

çıkan hususlardan birisi de iç kontrol ve iç kontrol 

sistemlerinin varlığı ve/veya etkinliğinin daha 

sıkı biçimde denetimidir. Yasa, iç kontrol sistemlerinin 

yapılandırılmasında işletme yönetimlerine 

önemli sorumluluklar getirmesinin yanı sıra, iç 

ve dış denetçilerin denetim hizmetinin verilmesi 

esnasında yakın işbirliği içinde olmalarını da öngörmektedir. 

SOX ile, işletme yönetimine benzer şekilde bağımsız 

dış denetçilerin iç kontrol konusunda yüklendiği 

sorumluluk ve yükümlülükler de artırılmıştır. 

Yasa uyarınca, bağımsız dış denetçilerin İKSni 

inceleme yanında, işletmede uygun iç kontrol bileşenlerinin 

kullanılıp kullanılmadığı, yönetimin 

iç kontrollere dair değerlendirmesinin önemli bir 

hatayı içerip içermediği, yönetimin değerlendirmesinin 

genel kabul görmüş standartlara uygun 

yapılıp yapılmadığı, iç kontrollerdeki kayda değer 

eksikliklerin, kontrol zayıflıklarının ve varılan sonuçların 

açıklanıp açıklanmadığı gibi hususları 

değerlendirmesi öngörülmüştür. Bu doğrultuda, 

iç kontrol sisteminin etkinliğine yönelik olarak 

yönetimce hazırlanan iç kontrol raporunu da ayrıca 

tasdik etmeleri zorunlu kılınmıştır. 

Tasdik (attestation), bağımsız denetçilerin işlet- 


meye ilişkin İKS hakkında genel ve sınırlı bilgi 

edinmelerini aşacak tarzda, sistemin etkinliğini 

teyit ve onay anlamında İKS raporuna bizzat imza 

koyarak bu konudaki sorumluluğun üstlenilmesidir. 

Bu doğrultuda, bağımsız denetim şirketi, şirket 

yönetimince yapılacak iç kontrol değerlendirmesinin 

doğruluğunu ve gerçeğe uygunluğunu ve 

raporda iç kontrole ilişkin yukarıda yer alan diğer 

yönetim beyanlarını teyit etmesi ve onaylaması 

gerekmektedir 14 . 

Bağımsız dış denetim firmasının, denetim hizmeti 

verdikleri şirketin bağımsız denetimine ilişkin 

hazırladıkları raporu, doğrudan denetim komitesine 

vermesi öngörülmüştür. Bağımsız dış denetim 

firması, şirketlerin bağımsız dış denetimini 

yapmak, denetim raporu düzenlemek, şirketin 

kamuya yaptığı finansal raporlamaları ve iç kontrol 

raporunu tasdik etmekle yükümlü kılınmıştır 

(md.204). 

SOX ile bağımsız dış denetim firmalarının şu konularda 

denetim komitesine rapor sunması öngörülmüştür. 

(muhasebe politikaları ve uygulamaları, 

finansal bilgi ve raporların genel kabul görmüş 

muhasebe ilkelerine uygunluğu, şirketin yönetim 

görevleri ile iş yapış yöntemleri, sonuçları ve denetim 

firmasınca özellikle tercih edilen yöntem, bu 

yöntemin seçimi durumunda ortaya çıkabilecek sonuçlar, 

dış denetim firmasıyla şirket yönetimi arasında 

yapılan yazılı iletişim materyali vb.) 

Şirket yöneticileri ile bağımsız dış denetim firması 

arasında yapılan önemli yazışmaların da denetim 

komitesine sunulması gerekmektedir. 

İç kontrol konusundaki sorumluluğun şirket üst 

yönetimi, bağımsız dış denetçi ve iç denetçiler 

arasında paylaştırıldığı, dış denetim konusundaki 

sorumluluğun ise yönetim, denetim komitesi ve 

bağımsız denetçi arasında paylaştırıldığı görülmektedir. 

SOX ile denetçilerin bağımsızlığının sağlanması 

için getirilen ve ülkemiz düzenlemesinde de baz 

alınan önemli düzenlemelerden birisi de dış denetçi 

rotasyonu ile ilgilidir 15 . Yasanın 203 ve 207. 

maddelerinde rotasyon konusu düzenlenmiştir. 

14 IOMA, Companies and Auditors Clash over Internal 

Control Reporting, IOMA’s Report on Financial Analysis, 

Planning and Reporting, Volume 3, No:2, NY, September 

2003, s.2-4 

15 SEC, The Sarbanes-Oxley Act of 2002 , md.203 


203.maddede denetim ortağının rotasyonu düzenlenmiştir. 

Denetimde yer alan sorumlu ortak 

baş denetçinin veya denetimin gözetiminden sorumlu 

ortak denetçinin, geçmişe yönelik olarak 5 

yıl üst üste şirkete ilişkin denetimlerde görev alması 

yasaklanmıştır. Ayrıca, Şirkete ilişkin denetimlerde 

görev alacak denetçilerin rotasyona tabi 

tutulması esastır. 

207. maddede ise denetim firmalarının rotasyon 

zorunluluğuna ilişkin inceleme hususu düzenlenmiştir. 

Halka açık şirket denetiminde bulunan 

bağımsız dış denetim firmalarının rotasyona tabi 

tutulması öngörülmüştür. 

Ayrıca, bağımsız dış denetim ve denetim dışı hizmetlerin 

yapılması ön onay alınma koşuluna bağlanmıştır. 

SONUÇ 

Sarbanes-Oxley Yasası uygulamada etkisini hemen 

göstermiş ve deyim yerindeyse içinde bulunduğumuz 

süreçte muhasebe ve denetim dahil 

tüm yasal düzenleme çerçeveleri (regulatory framework) 

ile kurumsal yönetim (corporate governance) 

sürecinin oluşturulmasında dikkate alınan 

küresel bir dönüm noktası haline gelmiştir. 

Muhasebe ve denetim uygulamaları üzerinde çok 

köklü değişiklikler ve sorumluluklar getiren SOX 

kapsamında, diğer kısıtlayıcı ve disipline edici düzenlemelerle 

birlikte bağımsız dış denetçinin sorumlulukları 

da önemli ölçüde artırılmıştır. 

Buna karşın, kısıtlayıcı, kurumsal ve cezai sorumlulukları 

artırıcı çok sayıda düzenleme içermesine 

rağmen, bağımsız denetim firmalarında faaliyet 

hacminin artması şeklinde bir gelişme yaşanmıştır. 

Sarbanes-Oxley Yasası ve ilgili mevzuat uyarınca 

denetim firmalarınca yerine getirilmesi zorunlu 

hale getirilmiş yeni işler nedeniyle, dört büyük 

denetim firmasının ABD’de faaliyet gösteren müşterilerinden 

aldığı denetim ücretleri ikiye katlanmıştır. 

Örneğin, yasanın ilgili maddesi uyarınca 

iç kontrol faaliyetleri kapsamında üstlendiği işler 

nedeniyle aldığı denetim ücretlerinin, PwC’de % 

134, KPMG’de % 109, Ernst&Young’da % 96 ve 

Deloitte’da % 78 oranında arttığı gözlenmiştir. 16 

16 FINANCIAL TIMES, a.g.k., s.28 

görüş 

BÜLTEN 

10

görüş 

BÜLTEN 

11 

Bilindiği üzere; 

– İplikler ve iplik imali için hazırlanan her nevi 

filamentler, lifler, vb. (Pamuktan, yünden, tiftikten, 

hayvan kıllarından, ipekten, sentetikten, suni 

maddelerden, dokumaya elverişli her nevi maddelerden 

veya bunların karışımlarından elde edilenler), 

– Pamuklu, yünlü, ipekli, sentetik, suni veya bunların 

karışımlarından örme dahil her nevi mensucat 

(pamuk, keten, ipek, sentetik, suni, kauçuk 

iplik, lif ve benzerleriyle, hayvan kıllarıyla, dokumaya 

elverişli maddelerle veya bunların karışımları 

ile birlikte; el tezgahlarında veya diğer şekillerde 

dokunsun dokunmasın, ağartılmış, boyanmış, 

baskılı vb. şekillerde olsun olmasın), emdirilmiş, 

sıvanmış, kaplanmış veya lamine edilmiş dokumaya 

elverişli mensucat, dokunmamış mensucat, 

vatka, keçe ile her nevi dantela, kordela, kordon ve 

işlemeler, 

– Yukarıdaki yazılı mensucat, vatka, keçe ve dantela, 

kordela, kordon ve işlemelerden mamul; iç 

ve dış giyim eşyası (şapka, kravat, kaşkol, kemer, 

çorap, eldiven vb. dahil), havlu, bornoz, perde, 

çarşaf, yastık, yorgan, battaniye, uyku tulumu, her 

türlü kılıf ve örtüler ile bunların benzeri ev tekstil 

ürünleri (taşıtlarda kullanılanlar dahil) (yataklar 

hariç), 

– İşlenmiş post, deri ve köseleler ile bunların taklitleri 

ve bunlardan mamul giyim eşyası (şapka, 

kemer, kravat, eldiven ve benzerleri dahil), 

– Her nevi maddeden mamul ayakkabı, terlik, 

çizme ve benzerleri, Her nevi maddeden mamul 

çanta, bavul, valiz ve benzerleri, Halılar ve diğer 

dokumaya elverişli maddelerden yer kaplamaları,” 

9 Mart 2006 tarihinden itibaren %8 oranında Katma 

Değer Vergisine tabi olacaktır. Bu husus Bakanlar 

Kurulu tarafından belirlenmiştir. 

Açıklanması Gereken Hususlar 

Tekstil ve konfeksiyon sektörünün yanı sıra KDV 

indirimine konu edilen sektörler de bulunmaktadır. 

İHRACATÇI NE YAPMALI? 

KDV’DE VERGİ 

PLANLAMASI NASIL 

OLMALI? (*) 

Şükrü ŞENALP (**) 

Bunlar; 

• Deri ve deriden mamul konfeksiyon sektörü, 

• Mamul hale getirilmiş ayakkabı sektörü, 

• Mamul saraciye ürünleri sektörü, 

• Halıcılık sektörüdür. Ancak, Bakanlar Kurulu 

Kararı ile KDV oranı %18’den %8’e indirilen 

ilk madde ve malzemeler ile mamuller ve bunların 

üretilmesi için dışarıdan sağlanan fayda ve 

hizmetlerde farklı oranlar uygulamada kendisini 

göstermektedir. Şöyle ki; 

Tekstil Sektörü Bakımından: Bu sektörün ilk 

madde ve malzemesi niteliğinde olan, 

– İplikler ve iplik imali için hazırlanan her nevi filamentler, 

lifler, vb. ‘nde KDV oranı %8’e indirilmiştir. 

Ancak, bu sektörün diğer girdileri ile dışarıdan 

sağlanan fayda ve hizmetlerinde KDV oranı %18 

olarak devam etmektedir. 

Konfeksiyon Sektörü Bakımından: Bu sektörün 

ilk madde ve malzemesi niteliğinde olan, 


karışımlarından örme dahil her nevi mensucat, 

emdirilmiş, sıvanmış, kaplanmış veya lamine 

edilmiş dokumaya elverişli mensucat, dokunmamış 

mensucat, vatka, keçe ile her nevi dantela, 

kordela, kordon ve işlemelerde KDV oranı %8’e 

indirilmiştir. Ancak, bu sektörün diğer girdileri ile 

(*) 

Bursa SMMMO Yayın Organı Bilanço’dan alınmıştır. 

(**) 

YMM 

Galatasaray Üniversitesi Öğr. Gör. 


dışarıdan sağlanan fayda ve hizmetlerinde KDV 

Oranı %18 olarak devam etmektedir. 

– Bunlara örnek olarak ve kişisel yorumumuzu 

ekleyerek, öncelikle ilk madde malzeme sınıflaması 

içerisinde yer alan konfeksiyon yan malzemelerinin 

yukarıda sayılanlarının tümü ile her 

türlü ambalaj malzemesi ve işletme malzemelerini 

ekleyebiliriz. Bununla birlikte, dışarıdan sağlanan 

fayda ve hizmetler niteliğinde olan ve konfeksiyon 

sektörünün üretimde ayrılmaz birer unsuru olan 

kumaş boyama genel çerçevesinde tanımlanabilecek 

her türlü işlem (Apre, boya, baskı, yıkama, 

ütü, şardon, emprime vb.), fason dikim, fason nakış, 

fason ütü ve kalite kontrol ile paketleme vb.’nin 

KDV oranı %18 olarak devam etmektedir. 

– Ayrıca, genel üretim giderleri içerisinde yer alan 

elektrik, doğalgaz, bakım onarım vb. nde de KDV 

Oranı %18 olarak devam etmektedir. 

Deri Sektörü Bakımından: Bu sektörün ilk madde 

ve malzemesi niteliğinde olan, 

– İşlenmiş post, deri ve köseleler ile bunların taklitleri 

ve bunlardan mamul giyim eşyası nda KDV 

oranı %8’e indirilmiştir. Ancak, bu sektörün diğer 

girdileri ile dışarıdan sağlanan fayda ve hizmetlerinde 

KDV Oranı %18 olarak devam etmektedir. 

Ayakkabı Sektörü Bakımından: Bu sektörün ilk 


– Deri ve köseleler ile bunların taklitlerinde KDV 




Saraciye Sektörü Bakımından: Bu sektörün ilk 


– Deri ve köseleler ile bunların taklitlerinde KDV 




Halı Sektörü Bakımından: Bu sektörün ilk madde 

ve malzemesi niteliğinde olan, 


lifler, vb. ‘nde KDV oranı %8’e indirilmiştir. 

Ancak, bu sektörün diğer girdileri ile dışarıdan 


sağlanan fayda ve hizmetlerinde KDV oranı %18 

olarak devam etmektedir. 

Bakanlar Kurulu Kararı Yorumlanabilir mi? 

KDV oranı indirilen ürünlerde dikkate değer bir 

nokta, ve benzerleri ifadesidir. Kanımızca burada 

sınırlar çizilmiş ve/veya genişletilmiştir. Şöyle ki; 


lifler, vb. ifadesi ile kapsam geniş tutulur 

iken, 


karışımlarından örme dahil her nevi mensucat, 

emdirilmiş, sıvanmış, kaplanmış veya lamine 

edilmiş dokumaya elverişli mensucat, dokunmamış 

mensucat, vatka, keçe ile her nevi dantela, 

kordela, kordon ve işlemelerde, ifadesi ile kapsam 

daraltılmış ve sadece burada zikredilenlerde KDV 

indirimi yapılmıştır. 

Örnek olarak yukarıda belirttiğimiz hususlar uygulamada 

vergi ziyaına neden olabilecek sonuçlar 

doğuracaktır. 

KDV İndiriminin İhracata Etkileri 

Aşağıdaki tabloda Hazır Giyim, Tekstil, Deri ve 

Halı Sektörlerinin Şubat 2006 ihracat rakamları 

görülmektedir. KDV indiriminin ihracattaki genel 

düşüşü karşılamasının mümkün olmadığını görebilmek 

için kahin olmaya gerek yoktur. Bir başka 

deyişle KDV bir maliyet unsuru değildir. Tüketim 

üzerinden alınan bir vergi türüdür. KDV indirimi 

nihai tüketici yönünden bir avantaj olarak değerlendirilebilir. 

İhracatçı yönünden ele alındığında KDV’nin sadece 

ve sadece finansal bir iyileştirme olduğu düşünülebilir 

ki bu düşünce bile tek başına yanlıştır. Çünkü; 

Hazır Giyim, Tekstil, Deri ve Halı Sektörlerinin iç 

piyasada ulaştığı kredilendirme 4-6 aya ulaşmıştır. 

Yani bir başka deyimle ihracatçı satın aldığı ürünün 

KDV’ni 4-6 ay sonra ödemektedir. 

Kanımızca, sınırlı KDV indirimi iplik üreticisi ve 

deri üreticisi firmalar açısından yararlı olmuştur. 

Şöyle ki; Bilindiği üzere (I) sayılı listede yer alan 

teslim ve hizmetler için, KDV Oranı % 1’dir. Bunlar 

arasında, Kütlü ve elyaf pamuk, linter pamuk, 

görüş 

BÜLTEN 

12

görüş 

BÜLTEN 

13 

pamuk lifi döküntüleri, natürel veya tops haldeki 

tiftik, yün ve yapağı, Türk Gümrük Tarife Cetvelinin 

41.01 pozisyonundaki sığır ve atların, 41.02 

pozisyonundaki koyun ve kuzuların (astragan 

veya karakul, persaniye, breitschwanz ve benzerleri, 

Hint, Çin, Moğolistan ve Tibet kuzuları hariç), 

41.03 pozisyonundaki keçi ve oğlakların (Yemen, 

Moğolistan ve Tibet keçi ve oğlakları hariç) ham 

post ve derileri yer almaktadır. Bu firmaların ürettikleri 

mamuller yukarıda sayılan Hazır Giyim, 

Tekstil, Deri ve Halı Sektörlerinin ilk madde ve 

malzemeleri arasında yer almaktadır. Yukarıda 

belirttiğimiz 4-6 aylık iç piyasa kredilendirmesinde 

adı geçen sektör dezavantajlı durumdaydı. 

KDV indirimi ile bu pozisyonunu 10 puanlık değiştirmiş 

durumdadır. 

Bir başka deyişle ihracatçı bu sınırlı KDV indiriminden 

avantajlı çıkmamıştır. 

İhracatçı Ne Yapmalı? Vergi Planlaması... 

Aksesuar ile fason tekstil ve konfeksiyon işlerindeki 

KDV’nin % 18 olarak kalması nedeniyle, ihracatçının 

KDV yükünü mahsup ile veya iç piyasa 

satışlarından tahsil edeceği KDV’den indirim yoluyla 

gidermesi mümkün olamayacaktır. Çünkü, 

özellikle konfeksiyon sektöründe fason imalatın 

çok yaygın olduğu bir olgudur. Maliyetlerinin % 

40-50 arasındaki kısmının % 8 KDV’li kumaş ve 

KDV’ye tabi olmayan işçilik girdilerinin toplamından 

oluştuğu, kalan girdi kalemlerinin ise % 

18 KDV’li olması nedeniyle, konfeksiyon sektörünün 

üzerindeki KDV yükü 10-14 puan arasında 

olacaktır. Konuyu basit bir örnek uygulama ile 

açıklayalım ve yüklenilen KDV yönünden başa 

baş analizi yapalım; 

Örneğimizde yer alan ihracatçı KDV indiriminden 

sonra 100.000,00 YTL tutarında satış yapmış 

olsun. Hesaplanan KDV 8.000,00 YTL olacaktır. 

Sözü edilen firma yüklendiği KDV’nin ½ sini %18 

ve diğer ½ sini de %8 oranında yüklendiğini varsayalım. 

Bu durumda adı geçen firmanın yüklendiği 

KDV de başa baş noktası aşağıda gösterildiği 

gibi ortaya çıkmaktadır. 

Başa baş analizinde de görüleceği üzere, ihracatçı 

esas itibariyle sektörün tüm unsurlarını kapsayan 

bir KDV indirimi söz konusu olmadığı için yeni 

bir KDV maliyeti ile karşı karşıya kalması söz konusu 

olabilecektir. Sektörün asıl talebi olan istihdam 

üzerindeki ağır vergi ve sosyal güvenlik yükü 

ile diğer girdi maliyetlerinde azalma olmadığı için 

uluslar arası rekabette şansı daha da azalmış görülmektedir. 

Örneğimizde yer alan tablo, firmadan firmaya 

ve/veya her bir KDV döneminde farklı oranlarda 

oluşmaktadır. Ne Yapmalı? Taşlar Yerinden Oynadı. 

Ne yapmalı sorusunun cevabına gelmeden önce 

ülkemizdeki ihracat işlemlerinin nasıl gerçekleştiğini 

hatırlatmakta fayda vardır. 

Sınırlı KDV İndirimi yapılan Hazır Giyim, Tekstil, 

Deri ve Halı Sektörlerinin ihracat işlemleri ağırlıklı 

olarak aşağıdaki şekillerde gerçekleşmektedir. 

Bunlar; 

1. Aracı ihracatçı vasıtasıyla, bunlar genellikle Dış 

Ticaret Sermaye Şirketleri veya Sektörel Dış Ticaret 

Sermaye Şirketleri vasıtasıyla, 

2. İmalatçının direkt olarak ihracatı ile, 

3. İhraç kayıtlı yurtiçi teslimleri ile. 

Birinci uygulama ülkemizde yaygın olarak kullanılan 

yöntemlerden en önemlisidir. Burada imalatçılar 

bağlantılarını kendileri yaparak, imalat ve 

dış ticaretin tüm risklerini kendileri üstlenerek 

sadece ve sadece KDV iadesinde işlem hızı bakımından 

tercih edilen bir yöntemdir. Bu tür işlemlerde, 

imalatçı firmalar aracılı ihracat sözleşmesi 

kapsamında düzenledikleri faturaların KDV ni 

1,5 – 2 aylık süre içinde sözü edilen firmalardan 

tahsil ederek finansal güçlüklerini aşmaktadırlar. 

Bu uygulamada genellikle firmalar üzerindeki 

KDV yükü minimum düzeyde gerçekleşmektedir. 

İmalatçılar bu işlemler için hizmet bedeli adı altında 

iade aldıkları KDV’nin bir bölümünü adı geçen 

firmalarda bırakmaktadırlar. 

TEK TİP ÜRÜN İÇİN KDV BAŞABAŞ ANA- 

LİZİ 

Satış Tutarı 

Hesaplanan Katma Değer Vergisi %8 

Birim başına ödenen %8 KDV 

100.000,00 YTL 

8.000,00 YTL 

4.000,00 YTL 


1 2 3 4 5 6 

Üretilen ve 

Satılan Miktar 

Birim Başına 

Ödenen %18 KDV 

Birim Başına 

Ödenen %8 KDV 

Toplam 

Yüklenilen KDV 

Tahsil Edilen 

KDV 

KDV Durumu 

1 12.000,00 YTL 4.000,00 YTL 16.000,00 YTL 8.000,00 YTL 8.000,00 YTL 








1 4.000,00 YTL 4.000,00 YTL 8.000,00 YTL 8.000,00 YTL 0,00 YTL 


görüş 

Ancak, sınırlı KDV indirimi sonucu imalatçı 

firmalar, daha önce %18 oranında aldıkları 

KDV’ni bundan böyle %8 oranında alacaklar. 

Yüklendikleri verginin bu oranın üzerinde olması 

durumunda İndirimli Oran Uygulamasına 

gelecekler ve yüklendikleri verginin arta kalanı, 

Maliye Bakanlığı yeni bir düzenleme yapmaz 

ise bir yıl sonra iadesi mümkün olacak, hem 

de 2005 yılı için geçerli tutar olan 10.000,00 

YTL’den vazgeçecekler. Bu tutar 2006 yılında 

yeniden değerleme katsayısı ile yükseltilecek. 

İkinci uygulamada fazla sorun görülmüyor. 

İmalatçı direkt olarak ihracatını bizzat kendisi 

gerçekleştirecek olur ise, yüklendiği KDV’nin 

hangi oranda olup olmadığına bakılmaksızın 

tamamını iade olarak talep edebilecektir. Talep 

ettiği iadesi gereken KDV’nin kendi vergi 

borçlarına mahsubu, SSK borçlarına mahsubu 

ve Gümrükte ödenecek vergilere mahsubu ile 

alt firmaların ödeyeceği vergilere de mahsubu 

imkan dahilindedir. 


Üçüncü uygulamada ise ikinci uygulamaya benzer 

bir durum mevcuttur. Bir başka deyişle ihracatın 

gerçekleşmesi ile birlikte yüklenilen vergilerin 

tamamı iade ve mahsuba konu edilebilecektir. 

Sonuç ve Önerilerimiz 

KDV’nin sınırlı indiriminin Hazır Giyim, Tekstil, 

Deri ve Halı Sektörlerinin kısa vadeli sorunlarını 

çözmenin ötesinde yeni maliyetleri de beraberinde 

getirebileceğini düşünüyoruz. KDV indiriminin 

sektörlerin tüm unsurlarını kapsamamış 

oluşu dengeleri değiştirmiş, finansal planlamaları 

bozmuştur. Taşlar yerinden oynamıştır. 

İç piyasada tüketici açısından olumlu denilebilecek 

bu gelişmenin, ithalatın da ucuzlamış olduğunu 

ve tüketici eğilimlerinin bu yönde gelişebileceğini 

de göz ardı etmemek gerekir. Dünya markaları ile 

rekabet edebilecek enstrümanları olmayan veya 

bunları yitirmiş olan Hazır Giyim, Tekstil, Deri ve 

Halı Sektörlerinin maliyetler ve kalite açısından 

kendisini bir kere daha test etmek zamanıdır. 

İhracat yapan Hazır Giyim, Tekstil, Deri ve Halı 

Sektörlerinin KDV yönünden vergi planlaması 

yaparken, yukarıda belirttiğimiz alternatifleri 

enine boyuna değerlendirerek karar vermelerini 

öneririz. 

BÜLTEN 

14

SOSYAL GÜVENLİK REFORMU (!) 

yorum 

BÜLTEN 

15 

Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası 

Kanunu, işçi ve memur sendikaları ile 

çeşitli meslek kuruluşlarının ve sivil toplum 

örgütlerinin yoğun tepkilerine karşın, geçtiğimiz 

günlerde Türkiye Büyük Millet Meclisi’nde 

kabul edildi. Yarım asırlık sosyal güvenlik sistemimizi 

baştan aşağı değiştiren ve ne getirip 

ne götürdüğü pek çok kimse tarafından henüz 

anlaşılamayan Kanunla ilgili tartışmalar ve tepkiler 

sürmektedir. 

Uzun zamandır üzerinde çalışılan ve başından 

itibaren kamuoyuna sosyal güvenlik reformu 

olarak yansıtılan bu Kanunun temel amacı sistemin 

finansman açıkları nedeniyle genel bütçeden 

aktarılan kaynağı en aza indirmektir. Bu 

amaçla kimi haklar kaldırılmış, kimi haklar geriye 

götürülmüş ve yeni yükümlülükler getirilmiştir. 

Yasa, daha iyi bir sosyal sigorta ve sağlık 

sistemi beklentilerini boşa çıkartmış ve toplumda 

hayal kırıklığı yaratmıştır. 

Tüm çalışanları, emekli dul ve yetimleri yakından 

ilgilendirmesi nedeniyle toplumun her kesiminde 

yasanın içeriği tartışılmakta ve olası hak kayıpları 

konusunda farklı yorumlar yapılmaktadır. 

Üç ayrı sosyal sigorta rejimini ve mevzuatını teke 

indiren bu yasanın ne getirip ne götürdüğünün 

ve hak kayıplarına yol açıp açmadığının doğru 

yorumlanabilmesi için; hizmet akdiyle çalışanlar, 

memurlar ve bağımsız çalışanlar bakımından 

ayrı ayrı değerlendirilmesi ve özellikle geçiş hükümlerinin 

dikkatle incelenmesi gerekmektedir. 

Keza ülkemizde ilk defa uygulamaya girecek genel 

sağlık sigortası ile ilgili düzenlemeler de ayrı 

bir inceleme konusudur. 

(*) 

SMMM 

M. Kemal OKTAR (*) 

Bu yazımızda geriye götürülen, kaldırılan haklar 

ve getirilen yeni yükümlülüklerden bazıları 

değerlendirilmeye çalışılmıştır. 

1. Emeklilik için doldurulması gereken prim 

ödeme gün sayısı ve yaş artırıldı 

İlk defa 2007 yılında çalışmaya başlayan sigortalıların 

yaşlılık aylığından yararlanabilmeleri 

için en az 7100 gün prim ödemiş olmaları gerekecek. 

Sonraki yıllarda çalışmaya başlayan 

sigortalılar için prim ödeme gün sayısı koşulu 

her takvim yılının başında yüz gün artacak 

ve ilk defa 2026 yılında sigortalı olacaklar için 

9000 güne ulaşacak. 

Yeni Yasa’da kadın sigortalılar için 58, erkek sigortalılar 

için 60 olarak tespit edilen emeklilik 

yaşının 2036 yılından itibaren kademeli şekilde 

artırılması ve 2048 yılından itibaren kadın ve 

erkek sigortalılar için 65 olarak uygulanması 

hükme bağlanmıştır. Bu düzenleme ilk bakışta 

2036 yılına kadar emeklilik yaşı artışından kimsenin 

etkilenmeyeceği izlenimi vermektedir. 

Oysa Kanunun yürürlüğe gireceği 01.01.2007 

tarihinde 29 yaşını doldurmamış kadın sigortalıların 

58 yaşını, 31 yaşını doldurmamış erkek 

sigortalıların da 60 yaşını 01.01.2036 tarihinden 

önce doldurmaları fiilen mümkün olmadığından; 

sigortalılıkları 01.01.2007 tarihinde 

başlamış olsa dahi, bu tarihte 29 yaşını doldurmamış 

kadın ve 31 yaşını doldurmamış erkek 

sigortalıların tümü 2036 yılından itibaren kademeli 

olarak yükselen emeklilik yaşlarına tabi 

olacaklardır. Dolayısıyla Kanunun yürürlüğe 

gireceği tarihten sonra ve genç yaşlarda çalışma 

yaşamına giren sigortalılar 65 yaşından önce 

emekli olamayacaklar. 

2. Aylık bağlama oranları kademeli olarak 

% 50’ ye düşecek 

Yürürlükten kaldırılan 506 sayılı Sosyal Sigortalar 

Kanununa göre; 9000 gün prim ödeyen 

sigortalılara bağlanan yaşlılık aylığının oranı % 

65 olmakta idi. 

Yeni yasaya göre; aylık bağlama oranı sigortalının 

prim ödeme süresinin her 360 günü için 

2015 yılı sonuna kadar % 2,5 ve 2016 yılı başından 

itibaren de % 2 uygulanmak suretiyle hesaplanacağından, 

ilk defa bu Kanunun yürürlüğe 

girdiği 01.01.2007 tarihinde işe başlamak ve 


aralıksız çalışmak suretiyle 9000 günlük prim 

ödeme süresini dolduran sigortalının yaşlılık 

aylığı bağlama oranı %54,5 olacak, 2008 ve sonraki 

yıllarda çalışmaya başlayanlar için bu oran 

her yıl yarım puan azalarak, ilk defa 2016 yılında 

çalışmaya başlayanlar için %50’ye düşecek. 

3. Aylık bağlama oranının düşmesinden bu 

Kanunun yürürlük tarihinden önce sigortalı 

olanlar da etkilenebilecek 

Yeni Yasanın yürürlük tarihinden önce sigortalı 

olanlara yaşlılık aylığı bağlanmasında, 

01.01.2007 tarihinden önceki prim ödeme sürelerine 

yürürlükten kaldırılan mevzuattaki oranlar, 

bu tarihten sonraki prim ödeme sürelerine 

ise yeni oranlar uygulanacağından; 01.01.2007 

tarihinden önce yedi yıldan (2520 gün) az prim 

ödemiş olan sigortalıların aylık bağlama oranları 

%65’in altına düşecek. 

4. En az 1800 gün prim ödemeden malul kalan 

sigortalılara malullük aylığı bağlanamayacak 


Kanununa göre malullük aylığı bağlanabilmesi 

için en az beş yıldan beri sigortalı 

bulunmak ve sigortalılık süresinin her yılı için 

ortalama 180 gün prim ödemiş olmak yeterli 

olduğundan, sigortalılık süresi beş yıl olan ve 

toplam olarak (5 x 180) 900 gün prim ödeyenler 

malullük aylığından yararlanabilmekte idi. 

Yeni yasaya göre prim ödeme gün sayısı 

1800’den az olan malul sigortalılara malullük 

aylığı bağlanamayacak. 

5. Ölen sigortalının çalışan erkek çocukları 

ölüm aylığından yararlanamayacak 

Yürürlükten kaldırılan 506 sayılı Kanuna göre; 

ölen sigortalının 18 yaşını, orta öğrenimde ise 20 

yaşını ve yüksek öğrenimde ise 25 yaşını doldurmamış 

olan erkek çocuklarına, başka bir koşul 

aranmaksızın ölüm aylığı bağlanabilmekte idi. 


Yeni yasaya göre; bu Kanun veya yabancı bir 

ülke mevzuatı kapsamında çalışan ya da kendi 

çalışmalarına dayalı olarak gelir veya aylık alan 

erkek çocuklar, yukarıda belirtilen yaşları doldurmamış 

olsalar dahi, ölüm aylığından yararlanamayacak. 

6. Sigortalının dul eşi çalışıyorsa bağlanacak 

ölüm aylığının oranı % 50 olacak 

Bu Kanunla yürürlükten kaldırılan Sosyal Sigortalar 

ve Bağ-Kur kanunlarına göre; ölen 

sigortalının aylık bağlanacak çocuğu bulunmayan 

eşine %75 oranında ölüm aylığı bağlanmakta 

idi. 

Yeni düzenlemeye göre; aylık bağlanacak çocuğu 

bulunmayan dul eşe % 75 oranında ölüm aylığı 

bağlanabilmesi için, ayrıca bu Kanun veya 

yabancı bir ülke mevzuatı kapsamında çalışmaması 

ve kendi çalışmalarına dayalı olarak gelir 

veya aylık bağlanmamış olması şartı aranacak. 

Aksi takdirde bağlanacak ölüm aylığının oranı 

% 50’ye düşecek. 

7. En az 360 gün prim ödemeden ölen sigortalıların 

hak sahiplerine cenaze masrafı 

ödenmeyecek 


Kanununa göre; sigortalı olarak çalışmakta 

iken veya işten ayrıldıktan sonra bir yıl içinde 

ölen sigortalılar ile iş kazası veya meslek hastalığı 

sonucu ölen sigortalıların ve Kurumdan 

gelir veya aylık almakta iken ölen sigortalıların 

hak sahiplerine Kurumca cenaze masrafı ödenmekte 

idi. 

Yeni Yasa’ya göre; sigortalı olarak çalışmakta 

iken ya da işten ayrıldıktan sonra ölen sigortalının 

hak sahiplerine cenaze ödeneği verilebilmesi 

için, sigortalı adına en az 360 gün prim 

ödenmiş olması koşulu aranacak. 

8. İş kazası ve meslek hastalığı nedeniyle bağlanacak 

sürekli iş göremezlik gelirlerinde alt 

sınır uygulaması kaldırıldı 

Bu Kanun’la yürürlükten kaldırılan 506 sayılı 

Sosyal Sigortalar Kanununa göre; iş göremezlik 

derecesi % 25 ve üstünde olanlara bağlanacak 

sürekli iş göremezlik gelirinin, prime esas 

günlük kazanç alt sınırının otuz katının % 70’ 

inden az olamayacağı hükme bağlandığından, 

hesaplanan sürekli iş göremezlik geliri bu sınırın 

altına düşerse alt sınır üzerinden ödeme 

yapılmakta idi. 

yorum 

BÜLTEN 

16

yorum 

BÜLTEN 

17 

Örneğin; 2006 yılında 600.00 YTL aylık ücretle 

çalışan ve iş kazası sonucu meslekte kazanma 

gücünü %25 oranında kaybeden sigortalı için 

hesaplanan gelir (600.00 x %25) 150.00 YTL 

iken, alt sınır uygulaması nedeniyle prime esas 

asgari günlük kazancın otuz katı olan 531.00 

YTL nin %70’i oranında yani 371.70 YTL gelir 

bağlanmakta idi. Yeni Yasada alt sınır uygulaması 

kaldırıldığından, aynı sigortalıya bağlanacak 

gelir 150 YTL olacak. 

9. Başka birinin sürekli bakımına muhtaç durumda 

olan sigortalılara bağlanacak sürekli 

tam iş göremezlik gelirinin oranı yüzde yüzü 

geçemeyecek 


Kanununa göre; iş kazası veya meslek hastalığı 

nedeniyle bağlanan %70 oranındaki sürekli 

tam iş göremezlik geliri, sigortalı başka birinin 

sürekli bakımına muhtaç ise %50 artırılmakta 

ve %105’e ulaşmakta idi. Yeni Kanuna göre; 

aynı durumdaki sigortalının gelir bağlama oranı 

%100’ ü geçemeyecek. 

10. İş kazası gelirinin toptan ödenmesi kaldırıldı 


Kanununa göre; iş kazası nedeniyle gelir 

bağlanmasına hak kazanan ve iş göremezlik derecesi 

% 25’ten az olan sigortalının istemesi ve 

iş göremezlik derecesinin üç yıl içinde değişmesinin 

mümkün olmadığının anlaşılması halinde; 

ömür boyu alacağı iş göremezlik gelirlerinin 

toplamı sigortalıya bir defada ödenebilmekte 

idi. Yeni Yasa ile bu uygulama kaldırıldı. 

11. Emekli olduktan sonra çalışanlar daha 

fazla sosyal güvenlik destek primi ödeyecek 

Bu Kanunla yürürlükten kaldırılan mevzuata 

göre, sosyal güvenlik kuruluşlarından yaşlılık 

aylığı bağlanan sigortalılar sosyal güvenlik destek 

primine tabi olarak çalışırlarsa; 

a) Sosyal Sigortalar Kanunu kapsamında çalışanlardan, 

prime esas kazançları üzerinden 

%22.5 işveren payı, %7.5 işçi payı olmak üzere 

%30 oranında, 

b) Bağ-Kur Kanunu kapsamında çalışanlardan, 

Bağ-Kur emeklisi ise yaşlılık aylığının %10’ u oranında, 

Sosyal Sigortalar Kurumu veya Emekli 

Sandığı emeklisi ise 12 nci gelir basamağının 

%10’u oranında, 

c) Serbest avukat ve noter olarak çalışmalarını 

sürdürenlerden de yaşlılık aylığının %15’i oranında, 

Sosyal güvenlik destek primi alınmakta idi. 

Yeni yasaya göre alınacak sosyal güvenlik destek 

priminin oranı %33.5 olarak uygulanacak. 

Avukat ve noterler ile şirket ortakları ve diğer 

bağımsız çalışanlardan alınacak sosyal güvenlik 

destek primi, prime esas kazancın alt sınırı olan 

asgari ücret ile bunun 6.5 katı olan üst sınır arasında 

beyan edecekleri kazanç üzerinden hesaplanacak. 

Ancak işveren konumunda olanlar, 

çalıştırdıkları sigortalılardan kazancı en yüksek 

olanın kazancının altında beyanda bulunamayacak. 

12. İsteğe bağlı sigortalılar daha fazla prim 

ödeyecek 

Yürürlükten kaldırılan Sosyal Sigortalar Kanununa 

göre; isteğe bağlı sigortalılardan %25 oranında 

malullük, yaşlılık ve ölüm sigortası primleri 

alınmakta ve bunlar emekli olduktan sonra 

sağlık yardımlarından da yararlanmakta idi. 

Yeni Yasada isteğe bağlı sigortalıların prim oranı 

%32’ye çıkarıldı. Prim oranı artışı ile birlikte 

isteğe bağlı sigortaya devam ettikleri sürelerde 

de sağlık yardımı almalarına olanak sağlandı. 

13. Askerlik borçlanmalarında borçlanma 

bedeli artırıldı ve borcun ödenme süresi kısaltıldı 

Yürürlükten kaldırılan Sosyal Sigortalar Kanununa 

göre, er olarak silah altında geçen sürelerle 

yedek subay okulunda geçen süreler, prime 

esas kazancın alt sınırı üzerinden %20 oranına 

göre hesaplanan borç tutarı altı ay içinde ödenmek 

suretiyle borçlanılabilmekte idi. 

Yeni Yasa ile borçlanma bedelinin, prime esas 

kazancın alt sınırı ile üst sınırı arasında sigortalı 

tarafından belirlenecek kazanç üzerinden %32 

oranı uygulanarak hesaplanması ve en geç bir 

ay içinde ödenmesi esası getirildi. 


MESLEK MENSUPLARININ İHALELİ İŞLERDE SSK 

İLİŞİKSİZLİK RAPORU DÜZENLEME USUL VE ESASLARI 

I-GENEL AÇIKLAMA 

İhaleli işlerde teminat iadesi alınabilmesi için, 

işverenlerin Kuruma prim borcu bulunmadığını 

gösterir ilişiksizlik belgesi almaları, bunun 

için de, işveren veya işin bölüm veya eklentilerinde 

işverenden iş alan ve kendi adına sigortalı 

çalıştıran aracıların kayıtlarının da Kuruma 

bildirilmemiş işçilik bulunup bulunmadığının 

tespiti yönünden inceleme yapılması gerekmektedir. 

Söz konusu esas inceleme; Kurum denetim elemanlarından 

Sigorta Müfettişleri tarafından 

yapılması esas olup, işveren sızlanmalarının 

önüne geçilmesi, Kurum alacaklarının tahsilinin 

hızlandırılması ile Kurum memnuniyetinin 

artırılması amacıyla yasal dayanağı olmamasına 

rağmen, 5 Seri Nolu Sigorta Primleri 

Takip ve Tahsilat Genel Tebliği ile 3568 sayılı 

Yasa ile yetki almış SMMM ve YMM’lere inceleme 

yetkisi tanınmıştır. İncelemeden amaç, 

yapılan iş ile bu işin yürütümü için gösterilen 

işçilik miktarının uyumlu olup olmadığının 

saptanmasıdır. Söz konusu tebliğin “SSK ile 

ilgili denetim yetkisinin 506 ve 3917 sayılı 

Yasa hükümleri gereğince Sigorta Müfettişlerine 

ait olduğu, SMMM ve YMM’lerin yetkilerinin 

mali konulara ilişkin olduğu, düzenlemeyle 

Sigorta Müfettişlerine ait yetkilerin 

serbest meslek mensuplarına devredildiği 

gerekçesiyle” iptali yoluna gidilmiş, bunun 

(*) 

SSK Başkanlığı, Sigorta Müfettişi 

 

Sosyal Sigortalar Kurumu (SSK) 

 

02.07.1994 tarih ve 21978 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanmış, 

ancak 08.11.2004 tarih ve 25664 sayılı R.G. de 

yayımlanan Sosyal Sigortalar Kurumu Serbest Muhasebeci 

Mali Müşavirler ile Yeminli Mali Müşavirlerce İşyeri 

Kayıtlarının İncelenmesinin Usul ve Esasları Hakkında 

Yönetmeliğin Uygulanmasına Dair Tebliğ ile yürürlükten 

kaldırılmıştır. 


Mahmut ÇOLAK (*) 

üzerine Danıştay Onuncu Hukuk Dairesinin 

04.02.1997 tarihli E.1994/5335, K.1997/227 sayılı 

kararı ile davanın reddine karar verilmiştir. 

Bunun üzerine, anılan karar için temyize 

gidilmiş, Danıştay İdari Dava Daireleri Genel 

Kurulunun 02.07.1999 tarihli E.1997/455, 

K.1999/817 sayılı kararları gereğince temyiz 

isteminin kabulüne karar verilmiştir. Danıştay 

Onuncu Hukuk Dairesi, Danıştay İdari Dava 

Daireleri Genel Kurulunun 28.3.2001 tarihli 

Esas No: 2000/2787, Karar No: 2001/1185 sayılı 

kararları ile anılan Tebliğin iptaline karar 

vermiştir. Söz konusu kararın bozulması için 

Danıştay İdari Dava Daireleri Genel Kuruluna 

gidilmiştir. Danıştay İdari Dava Daireleri Genel 

Kurulunun 19.04.2002 tarihli E.2001/913, 

K.2002/298 sayılı kararı ile temyiz istemi reddedilerek 

meslek mensuplarının belirtilen yetkileri 

nihai olarak kaldırılmıştır. 

Yukarıda belirtilen amaçların gerçekleştirilmesi 

amacıyla, meslek mensuplarına tebliğle verilen 

yetki 4958 sayılı Yasa ile yapılan düzenleme ile 

yasal dayanağa kavuşturulmuştur. 4958 sayılı 

Yasa sistematiğine baktığımızda asgari işçilik 

veya yeterli işçilik uygulamasında; Sigorta Müfettişi, 

Kurum, Serbest Muhasebeci Mali Müşavirler 

veya Yeminli Mali Müşavirler olmak 

üzere 3 kademe öngörmektedir. 4958 sayılı 

Yasa uygulamada özünde yenilik getirmemekle 

birlikte, bir kısım hükümler, özellikle serbest 

muhasebeci mali müşavirler veya yeminli mali 

müşavirlere verilen yetki bakımından önem arz 

etmektedir. Meslek mensuplarına ilişiksizlik 

belgesi raporu düzenlemeleri yetkisi getirilmek 

suretiyle, işverenlerin bu konudaki gecikmeler- 

 

Sosyal Sigortalar Kurumu Kanunu, 29.07.2003 tarihinde 

kabul edilerek, 06.08.2003 tarih ve 25191 sayılı Resmi 

Gazete’de yayımlanmıştır. 

değerlendirme 

BÜLTEN 

18


BÜLTEN 

19 

den kaynaklanan mağduriyetlerinin giderilmesi 

amaçlanmıştır. Bu çalışmamızda, ihaleli işlerde 

incelemeye ilişkin usul ve esaslar irdelenmeye 

çalışılacaktır. 

II- İHALE KONUSU İŞLERDE İNCELEME- 

YE İLİŞKİN USUL VE ESASLAR 

1)Hak Ediş Tutarı İle Kuruma Bildirilmesi 

Gereken Asgari İşçilik Miktarının Hesaplanması 

Yöntemi 

İnceleme, işin kesin kabulünün ya da geçici kabulünün 

noksansız yapıldığı tarihten sonra ve 

işverene ödenmesi gereken katma değer vergisi 

(KDV) hariç, malzeme fiyat farkı ve varsa akreditif 

bedeli dahil, toplam istihkak tutarına, işin 

asgari işçilik oranı uygulanmak suretiyle yapılacaktır. 

İnceleme yapılırken, kesin kabulün ya da geçici 

kabulün noksansız yapıldığı, Kuruma bildirilmiş 

olan işçilik miktarı dikkate alınacaktır. 

Bu madde kapsamında inceleme raporuna 

eklenecek bilgi ve belgeler 

a)İşverene ödenmesi gereken KDV ile varsa 

malzeme fiyat farkı ve akreditif bedelinin 

miktarlarını gösterir ihale makamının yazısı, 

b)Onaylı kesin hak ediş raporu, 

c)İşin kesin kabulünün ya da geçici kabulünün 

noksansız yapıldığına ilişkin bilgiler ile 

bu bilgileri kanıtlayan ihale makamının yazısı, 

d)Kuruma yeterli oranda işçilik bildirilmiş 

olup olmadığının tespitinde dikkate alınan 

asgari işçilik oranının doğru ve yapılan işe ait 

olduğunun anlaşılabilmesi için, meslek mensubunca 

düzenlenen raporda, yapılan işin tanımı, 

açık ve ayrıntılı olarak yapılarak dikkate 

alınan asgari işçilik oranına yer verilir. 

İhale konusu işlerde yapılacak işlerde yapılacak 

işçilik kontrolü sırasında, katma değer vergisiz 

hak ediş tutarları esas alınmaktadır. 

İhale konusu işlerde işverene ödenen toplam 

istihkak tutarına, işin asgari işçilik oranı uygulanmak 

suretiyle bulunan asgari işçilik miktarı, 

işin bitirildiği tarihe kadar Kuruma bildirilmiş 

olan prime esas kazançlar toplamı ile kıyaslanır. 

Bu kıyaslama sonucunda, işin faaliyet süresi 

için Kuruma bildirilmiş olan sigorta primine 

esas kazançlar toplamının, hesaplanan asgari 

işçilik miktarı ile aynı veya fazla olduğunun tespiti 

halinde, durum açıklanarak ilişiksizlik belgesi 

verilebileceğine ilişkin rapor düzenlenir. 

2)İhaleli İşin Konusu Hizmet Alımı Olması 

Durumunda Asgari İşçilik Yöntemi 

İhaleli işin konusu hizmet alımı veya benzeri 

nitelikte ise, yani ihale konusu işin sözleşmesinde 

çalıştırılması öngörülen işçi sayısına yer 

verilmiş ise, yeterli işçiliğin bildirilmiş olup 

olmadığının anlaşılabilmesi için; toplam istihkak 

tutarına, işin asgari işçilik oranının uygulanması 

yöntemine başvurulmaz. Bunun yerine 

öncelikle; 

a)Bu işçilerin sigortalılık niteliği başka bir anlatımla 

506 sayılı Kanuna göre sigortalı olmalarının 

gerekip gerekmediği, sigortalı olmaları 

gerekiyorsa, 

b)Sigortalıların ücretlerinin işyeri kayıtlarına 

usulüne uygun olarak intikal ettirilip ettirilmediği, 

c)Sigorta primine esas kazanç ile prim ödeme 

gün sayılarının Kuruma eksiksiz bildirilmiş 

olup olmadığı, 

tespit edilir. 


eklenecek bilgi 

Bu tespit sonucunda düzenlenecek raporda, 

sözleşmede çalıştırılması öngörülen işçi sayısı 

nazara alınarak, işyeri kayıtlarından çalıştırıldığı 

tespit edilen işçiler ile ücretlerine 

aylar itibariyle yer verilir. 

3)İhaleli İşin Birden Fazla Konuyu Kapsıyor 

Olması ve Her Bir İşin Asgari İşçilik Oranının 

Bilinmesi Halinde Asgari İşçilik Oranının 

Bulunması Yöntemi 

Tek sözleşme ile ihaleli işin birden fazla konuyu 

kapsıyor olması ve her bir işin asgari işçilik oranının 

bilinmesi halinde, işverenin yazılı isteği 


de olmak kaydıyla, inceleme; bu işlerin tümü 

için ödenmesi gereken toplam istihkak tutarına, 

yapılan işlerin en yükseğine ilişkin asgari 

işçilik oranı dikkate alınarak yapılabilir. 

Bu madde kapsamında Ünitenin 1 yapacağı 

işlemler 

a)Raporlarda, her bir işe ait asgari işçilik oranının 

aritmetik ortalaması alınarak bulunan 

oran üzerinden işlem yapıldığına rastlanıldığı 

takdirde, SSK SMMM’ler ile YMM’lerce 

İşyeri Kayıtlarının İncelenmesinin Usul ve 

Esasları Hakkında Yönetmeliğinin 5. maddesinin 

birinci fıkrasının (a) bendinin son 

alt bent hükmüne uygun olmadığı belirtilerek, 

durumun 15 gün içerisinde düzeltilerek 

yeniden rapor düzenlenmesi amacıyla rapor 

ilgili meslek mensubuna yazı ile iade edilir. 

b)İşverenin yapılan işlerin en yükseğine 

ilişkin asgari işçilik oranının dikkate alınmasına 

dair Kurum kayıtlarına intikal eden 

dilekçenin en geç inceleme ve rapor düzenleme 

aşamasında meslek mensubuna Ünite 

tarafından bildirilmelidir 

c)İşverence bu şekilde işlem yapılmasının 

kabul edilmemesi veya talebinin olmaması 

halinde, yapılan işe ait asgari işçilik oranının, 

ihale konusu işin sarf belgeleri (idarece 

onaylı hak ediş raporu, iş bitirme belgesi vb.) 

incelenerek, Kurum bünyesinde oluşturulan 

Asgari İşçilik Tespit Komisyonu tarafından 

saptanması gerekeceğinden, asgari işçilik 

oranının tespitini teminen durum gerekli 

belgelerle birlikte SSK Başkanlığı Sigorta İşleri 

Genel Müdürlüğüne intikal ettirilmesi 

sağlanmalıdır. 

4)İşverene Ödemelerin Döviz Şeklinde Yapılması 

Halinde İnceleme Yöntemi 


İdarece (ihale makamınca), işverene ödemelerin 

döviz şeklinde yapılması halinde, döviz tutarı, 

ödemenin yapıldığı tarihteki T.C. Merkez 

Bankasınca belirlenen döviz satış kuru üzerinden 

Yeni Türk Lirasına çevrilerek işlem yapılır. 


eklenecek bilgi 

İstihkakların ödendiği tarihler ile bu tarihlerdeki 

T.C. Merkez Bankasınca belirlenmiş 

olan döviz satış kurları raporlarda belirtilmelidir. 

5) Geçici Kabulün Noksansız/Kesin Kabulün 

Yapılmasından Sonra Kuruma Yapılan Bildirimlerin 

Dikkate Alınıp Alınmayacağı 

Kurum uygulamasında işyerleri, işin kesin kabulünün 

veya geçici kabulün noksansız yapılması 

halinde 506 sayılı Kanun’un uygulama 

alanından çıkarılmaktadır. 

İhale konusu işlerin geçici kabulünün yapılması, 

noksansız yapıldığı anlamına gelmemektedir. 

Zira, geçici kabulün yapıldığı tarihten sonra 

eksik veya kusurlu işlerden dolayı şantiyenin 

sökülmesi, malzemelerin toplanması, nakliyesi, 

bekçi çalıştırılması gibi işler için de muayyen 

bir süre sigortalı istihdam edilebilmektedir. Bu 

nedenle, ihale konusu işlerden dolayı geçici kabulün 

yapıldığı tarihten sonraki süreye ilişkin 

işçilik miktarı, yapılacak incelemede Kuruma 

bildirilmiş olan işçilik tutarına dahil edilecektir. 

Geçici kabulün noksansız olarak yapıldığı veya 

kesin kabulün yapıldığı tarihlerden sonra, şantiyenin 

sökülmesi, malzemelerin toplanması, 

nakliyesi, bekçi çalıştırılması gibi nedenlerle 

mevcut işyeri dosyasından bildirim yapılması 

durumunda, makul bir süre için yapılan bildirimler 

kabul edilecek, işyeri en son sigortalı 

çalıştırılan tarih itibariyle 506 sayılı Kanun kapsamından 

çıkarılacak, geçici kabulün noksansız 

yapıldığı veya kesin kabul tarihinden sonraki 

süreye ilişkin bildirimlerin yapılacak incelemede 

Kuruma bildirilmiş olan işçilik miktarına 

dahil edilmeksizin işlem yapılacaktır. Zira, bu 

işçiliklerin bedeli, istihkak içersinde yer almamakta, 

başka bir deyişle idarece bu işçiliklerden 

dolayı işverene herhangi bir ödeme yapılmamaktadır. 


BÜLTEN 

20


BÜLTEN 

21 

6)İhale Makamınca Müteahhide Kısmen Malzeme 

Verilmesi veya Akreditif Bedeli Ödenmesi 

Halinde Asgari İşçilik Oranının Tespit 

Yöntemi 

İhale konusu işlerde ihale makamınca müteahhide 

kısmen malzeme verilmesi veya akreditif 

bedeli ödenmesi halinde, bu durum asgari işçilik 

oranını değiştirebileceğinden (asgari işçilik 

oranı tebliğ eki listede olması/olmaması/farklı 

olması durumlarında bile) konu, 

-İmalat ve birim fiyatlarını gösterir son (kesin) 

hak ediş raporu, hak ediş raporu düzenlenmeyen 

işlerde yaklaşık maliyet hesabına ilişkin 

belge, 

-İş bitirme belgesi, 

-Fatura, 

-İbraz edilebiliyorsa sözleşme, 

-İdarece işverene malzeme verilmiş olup olmadığı, 

verilmiş ise verilen malzemenin cinsi, 

miktarı ve sözleşme yılı fiyatlarıyla toplam bedelini 

gösterir belge, 

-Fiyat analizleri zaptı vb. 

gerekli belgelerin her bir sayfası mutlaka ihale 

makamınca onaylanmış veya aslının Ünitelerce 

görülmesini müteakip ilgili belge üzerine aslı 

görülmüştür şeklinde şerh düşülüp, yetkililerce 

imzalanmasını müteakiben, meslek mensuplarınca 

işyerinin işlem gördüğü Sigorta İl/Sigorta 

Müdürlüğüne dilekçe ekinde verilmesi, gerekli 

diğer belgelerle birlikte yapılan işin asgari işçilik 

oranının Komisyonca belirlenmesini teminen 

SSK Başkanlığı Sigorta İşleri Genel Müdürlüğüne 

Ünitece aktarılması sağlanacaktır. 

Bu madde kapsamında Ünitenin yapacağı 

işlemler 

a)İhale konusu işlerde ihale makamınca müteahhide 

kısmen malzeme verilmesi veya akreditif 

bedeli ödenmesi halinde meslek mensuplarınca 

Üniteye dilekçe ekinde verilen 

belgelerin kabul edilerek, gerekli diğer belgelerle 

birlikte yapılan işin asgari işçilik oranının 

Komisyonca belirlenmesini teminen SSK 

Başkanlığı Sigorta İşleri Genel Müdürlüğüne 

aktarılmalıdır. 

b)Yukarıdaki işlemin gerçekleştirilmesi için 

işveren ile işyeri kayıtlarını inceleyecek olan 

meslek mensubu arasında bu konuda düzenlenen 

sözleşmenin aslı veya noterden onaylı 

bir suretinin ibrazı istenmelidir. 

c)Ünitece de, Asgari İşçilik Tespit Komisyonunca 

belirlenecek oran ilgili meslek mensubuna 

ve işverene iadeli taahhütlü bir yazı ile 

bildirilmesi gerekir. 

7)İşin Başlama ve Bitim Tarihlerinin Tespiti 

İhaleli işlerde işin başlama tarihi, işverence yasal 

süresinde verilen işyeri bildirgesinde yazılı 

işe başlama tarihidir. İşyeri bildirgesinde yazılı 

işe başlama tarihi, ihale sözleşmesi ve yer teslim 

tutanağında belirtilen yer teslim tarihinden 

itibaren başlanılması gereken süreyi geçmemesi 

gerekir. Aksi halde nedeni, ihale makamından 

alınacak belgeye dayandırılmak üzere işverence 

kanıtlanmalıdır. Kanıtlanamaması durumunda 

ise, yer teslim günü işe başlama tarihidir. 

İşin bitim tarihi sırasıyla; 

-Noksansız yapılan geçici kabul itibar tarihi, 

-Geçici kabul sırasında saptanan noksanlıklar 

için ek süre verilmiş ise noksanlıkların tamamlandığı 

veya kalan noksan işlerle birlikte nefaset 

kesilmek suretiyle işin yapımının tamamlandığının 

ihale makamınca tespit edildiği tarih, 

-İhale konusu iş fesh edilmişse fesih tarihi, 

-Yukarıda belirtilen biçimde bir saptama yoksa 

kesin kabul tarihidir. 

Bu madde kapsamında işverenin yapacağı 

işlem 

İşyeri bildirgesinde yazılı işe başlama tarihi, 

ihale sözleşmesi ve yer teslim tutanağında 

belirtilen yer teslim tarihinden itibaren başlanılması 

gereken süreyi geçmesi durumunda 

nedenini, işveren ihale makamından alacağı 

belgeye dayandırılmak üzere kanıtlamalıdır. 


8)Kıst Gün Sayısının Hesaplanması (Toplam 

Çalışma Süresi) 

Kıst gün sayısının hesaplanmasında, çalışma 

sürelerinin başlangıç ve bitiş tarihlerine denk 

gelen aylarda takvim gün sayısı, diğer çalışılan 

(ücret bildirilen, faaliyette bulunulan) çalışılan 

aylarda ise takvim gün sayısı ne olursa olsun 

her ay 30 gün olarak dikkate alınacaktır. III- 

SONUÇ VE ÖNERİ 

İhale konusu işler hakkında Ünitelerce yapılan 

araştırma işlemi sonucunda Kuruma yeterli işçilik 

bildirilmediğinin anlaşılması üzerine fark 

işçilik üzerinden hesaplanan prim ve gecikme 

zammı borçları, işverenlere bir aylık süre içinde 

ödenmek üzere tebliğ edilmekte, bu borçların 

ödenmeyeceğinin işverenlerce bildirilmesi 

veya tebligatta öngörülen bir aylık süre içinde 

ödenip ödenmeyeceğine dair bildirimde bulunulmaması 

halinde, işin yürütümü için gerekli 

olan asgari işçilik miktarının tespiti amacıyla 

durum, Sigorta Teftiş Kurulunun ilgili Grup 

Başkanlığına intikal ettirilmektedir. Ünitelerce 

yapılmakta olan araştırma işleminde, ihale konusu 

işlerde istihkak tutarına, bina inşaatlarında 

da bina maliyet bedeline işin asgari işçilik oranı 

% 25 eksiği ile uygulanmaktadır. Bunun nedeni 

ise, işverenlerce, hariçte müstakilen işyeri tescil 

edilmiş bulunan işverenlere veya Bağ-Kur’a tabi 

kimselere fatura karşılığında yaptırılan işler dolayısıyla 

mükerrer prim alınmasını önlemektir. 

Ancak, bazı işverenlerce, yukarıda belirtilen 

faturalı ödemelerin, oransal açıdan, % 25’ten 

fazla miktara tekabül etmesi halinde, söz konusu 

ödemelerin niteliğine göre istihkak veya 

maliyet bedelinden ya da hesaplanan kazançlar 

toplamından düşülmesi amacıyla işyeri kayıtlarının 

incelenerek sonucuna göre işlem yapılması 

da tercih edilebilmektedir. İşyeri kayıtlarının 

bu amaçla incelenmesine ilişkin yetki sigorta 

müfettişlerine ait iken, 506 sayılı Kanun’un 130. 

maddesinde 4958 sayılı Kanunla yapılan düzenleme 

ile 3568 sayılı Kanuna istinaden yetki 

almış SMMM ile YMM’lerce de söz konusu kayıtlar 

asgari işçilik araştırması yönünden incelenebilecektir. 

Asgari işçilik mevzuatı gereğince 

uygulama kapsamına, ihale konusu işler ve özel 


nitelikteki bina inşaatı işyerleri girdiğinden, isteyen 

işverenler, ihale makamları nezdindeki 

teminatlarının iadesini alabilmelerini teminen, 

gerekli olan ilişiksizlik belgesinin düzenlenmesi 

amacıyla işyeri kayıtlarını meslek mensuplarından 

birine inceleterek bu konuda rapor 

düzenletebileceklerdir. 

SMMM/YMM’lere 4958 sayılı Yasayla verilen 

yetkiyle Kurum bedelsiz hizmet satın almakta, 

geç ilişiksizlik belgesi verildiğine ilişkin işveren 

sızlanmalarının önüne geçilmesi düşünülmektedir. 

Yasal kayıt ve belgeleri tutan meslek mensuplarına 

inceleme yetkisinin verilmesi, kayıt 

dışı istihdam konusunda sorumluluklar getirmektedir. 

Meslek mensupları daha işin başında 

veya inceleme esnasında, işverenlerin karşılaşabilecekleri 

yasal yükümlülükler karşısında bilinçlendirme 

gereği duyacaklardır. Söz konusu 

yasal yetkinin kullanılmasında Kurumu zarara 

uğratan meslek mensupları için müeyyideler 

getirilmiş olması sistemin kendi içinde denetimini 

sağlayacağından bu konudaki endişeleri 

ve eleştirileri haksız çıkarmaktadır. 

KAYNAKÇA 

• ÇOLAK Mahmut, SMMM ve YMM’ler İçin 

Asgari İşçilik İncelemeleri, Yaklaşım Yayıncılık, 

Ocak 2006 

• KARAKAŞ İsa & KARAKAŞ Ali, Yargı Kararları 

İle Donatılmış Örnekli- Açıklamalı 

İnşaat İle İhaleli İşlerde Asgari İşçilik Uygulamaları 

Ve Mevzuatı, Adalet Yayınevi, Ankara 

2004 

• ÖZTÜRK Ercüment, “İhaleli İşler ile Özel 

Bina İnşaatlarında Teminat İadesi ile İlgili Serbest 

Muhasebeci Mali Müşavirler Yeminli Mali 

Müşavirler Tarafından Düzenlenen Raporlar”, 

Sosyal Güvenlik Dünyası, Temmuz-Ağustos 

2004, Sayı:26 

• TEZEL Ali & ÖZKAN Erkan, Son Değişiklikler 

Işığında Bütün Yönleriyle SSK’da Asgari 

İşçilik Uygulaması, Yaklaşım Yayıncılık, 

Eylül 2004 


BÜLTEN 

22

haber 

BÜLTEN 

23 

Ankara SMMM Odamız tarafından düzenlenen “Muhasebe Uygulamaları ve Vergi Mevzuatı Sempozyumu-V”, 26 

Şubat - 02 Mart 2006 tarihinde Antalya Venezia Palace Otel’de yapıldı. Sempozyuma katılan çok sayıda bilim adamı ve 

katılımcılar bir arada görülüyor. (Sempozyum internet aracılığıyla canlı olarak da yayınlandı) 


haber 

Muhasebe uygulamalarının kayıt altına alınmış sağlıklı bir ekonomi için önemli bir araç olduğu gerçeği ile birlikte, 

ekonomimizin dünya ekonomisi ile entegrasyonu ve önemi giderek artan muhasebe standartlarının vergi mevzuatı 

ile ilişkisi, sempozyumda üç gün boyunca bilim adamlarımız ve uzmanlarımız tarafından ağırlıklı olarak ele alınan 

konuları oluşturdu. 


BÜLTEN 

24

haber 

BÜLTEN 

SEMPOZYUM-V 

“Muhasebe Uygulamaları ve Vergi Mevzuatı” 

S E M P O Z Y U M U N A M AC I 

Vergi mevzuatının muhasebe uygulamaları üzerinde 

büyük etkisi vardır. Meslek mensuplarımız vergi mevzuatından 

kaynaklanan sorunlarla sürekli olarak karşılaşmaktadır. 

Vergi mevzuatında yapılan sürekli değişiklikler 

bu sorunların sayısını ve önemini arttırmaktadır. Meslek 

örgütlerimizin, bu sorunların çözümünde meslek mensuplarına 

yardımcı olmaları beklenmektedir. Bu amaçla, Ankara 

Serbest Muhasebeci Mali Müşavirler Odası (ASMM 

MO), muhasebe uygulamaları ve vergi mevzuatı arasındaki 

ilişkileri konunun uzmanları ve uygulayıcılarının katıldıkları 

seminerler, paneller ve sempozyumlarda ele alarak 

meslek mensuplarının bu konuda karşılaştıkları sorunları 

tartışmayı ve çözümlemeyi kendisine hedef almıştır. Bu 

bağlamda Odamız “Muhasebe Uygulamaları ve Vergi 

Mevzuatı Sempozyumları” düzenlemektedir. 

3568 sayılı Kanun’la yasal statüye kavuşan muhasebe 

mesleğinde; kaliteli hizmet sunma, uluslararası muhasebe 

standartlarını Türkiye’de uygulama amacı, muhasebe denetiminin 

önem kazanması gibi nedenler, uluslararası muhasebe 

standartları ile uyumlu Türkiye Muhasebe Standartlarının 

uygulamaya konulması sürecini hızlandırmıştır. 

Uluslararası muhasebe standartları ile uyumlu Türkiye 

Muhasebe Standartları, Türkiye Muhasebe Standartları 

Kurulu tarafından yayımlanmaya başlanmıştır. Yeni uygulamaya 

giren Türkiye Muhasebe Standartlarında getirilen 

değişiklikler ile vergi mevzuatımızdaki farklılıkların ve aynı 

şekilde Türk Ticaret Yasası’nda ve Vergi Mevzuatında yapılan 

değişikliklerin muhasebe uygulamalarına etkilerinin 

incelenmesini ve vergi mevzuatındaki uygulamalarla ne 

ölçüde örtüştüğünün tartışılmasını gerekli kılmaktadır. Bu 

nedenle, "V. Muhasebe Uygulamaları ve Vergi Mevzuatı 

Sempozyumu’nun" ana teması “TÜRKİYE MUHASEBE 

STANDARTLARI'NIN MUHASEBE UYGULAMASI - 

VERGİ İLİŞKİSİ KAPSAMINDA DEĞERLENDİRİLMESİ” 

olarak belirlenmiştir. 

25 


SEMPOZYUM-V 



D Ü Z E N L E M E K U R U L U 

B İ L İ M K U R U L U 

Prof. Dr. Yüksel Koç YALKIN 

Başkan 

Prof. Dr. Nalan AKDOĞAN 

Başkent Üniversitesi 

Prof. Dr. Selçuk USLU 


Prof. Dr. Hasan KAVAL 

Gazi Üniversitesi 

Halil BAŞAĞAÇ 

TÜRMOB Disiplin Kurulu Üyesi 

Mehmet KOÇ 

Ankara SMMM Odası Başkanı 

Mehmet ALTINDAĞ 

Yeminli Mali Müşavir 

Prof. Dr. Ercan BAYAZITLI 

Ankara Üniversitesi SBF 

Gökhan DEDE 

Ankara SMMM Odası Sekreteri 

Dr. Kadir GÜRDAL 


Adem ALTAY 


haber 

BÜLTEN 

26

haber 

BÜLTEN 

27 

SEMPOZYUM-V 


S E M P O Z Y U M İ Z L E N C E S İ 

26 Şubat 2006, Pazar 

13:00 Otele Giriş 

27 Şubat 2006, Pazartesi 

09:30 - 10:30 Açılış ve Protokol Konuşmaları 

I. OTURUM 10:30 – 12:00 

Değerleme Ölçülerinin Karşılaştırılması 

OTURUM BAŞKANI: 

Prof. Dr. Nalan AKDOĞAN 


SUNUŞ: 

Prof. Dr. Nejdet ŞENSOY 

Marmara Üniversitesi 

“UFRS’DEKİ DEĞERLEME ÖLÇÜLERİ” 

SUNUŞ: 

Orhan KAHRAMAN 

MB Hesap Uzmanı 

“UFRS’DEKİ DEĞERLEME ÖLÇÜLERİNİN 

VERGİ YASALARININ ÖNGÖRDÜĞÜ 

ÖLÇÜLERLE KARŞILAŞTIRILMASI” 


SEMPOZYUM-V 




27 Şubat 2006, Pazartesi 

II. OTURUM 14:00 – 15:30 

Şirket Birleşme ve Bölünmeleri 


Prof. Dr. Yüksel Koç YALKIN 


SUNUŞ: 

Doç. Dr. Aydın KARAPINAR 


“UFRS’DE ŞİRKET BİRLEŞMELERİ” 

SUNUŞ: 

Dr. Ahmet KAVAK 

Yeminli Mali Müşavir 

“VERGİ MEVZUATINDA BİRLEŞME – BÖLÜNME” 

28 Şubat 2006, Salı 

III. OTURUM 10:00 – 11:30 

Maliyet-Randıman İlişkileri 


Prof. Dr. Hasan KAVAL 


SUNUŞ: 

Prof. Dr. Süleyman YÜKÇÜ 

Dokuz Eylül Üniversitesi 

“UFRS’DE ÜRETİM MALİYETLERİNİN OLUŞUMU” 

SUNUŞ: 

Prof. Dr. Rüstem HACIRÜSTEMOĞLU 

Galatasaray Üniversitesi 

“VERGİ İNCELEMELERİNDE RANDIMAN HESABI” 

haber 

BÜLTEN 

28

haber 

BÜLTEN 

29 

SEMPOZYUM-V 




IV. OTURUM 14:00 – 15:30 

KOBİ’lerde Muhasebe Standartları ve Vergi 

Uygulamaları 


Prof. Dr. Orhan SEVİLENGÜL 


SUNUŞ: 

Yrd. Doç. Dr. Orhan ÇELİK 

Ankara Üniversitesi 

“KOBİ’LERDE MUHASEBE STANDARTLARINA 

İLİŞKİN GELİŞMELER” 

SUNUŞ: 

İlker KILINÇ 

MB Hesap Uzmanı 

“KOBİ’LERDE VERGİSEL TEŞVİKLER” 


V. OTURUM 16:00 – 17:30 

Türk Ticaret Kanunu’ndaki Değişiklikler 


Prof. Dr. Ünal TEKİNALP 

İstanbul Üniversitesi 

SUNUŞ: 

Prof.Dr. Nuran Cömert DOYRANGÖL 

Marmara Üniversitesi 

“TTK’DAKİ DEĞİŞİKLİKLERİN MUHASEBE 

UYGULAMALARINA ETKİLERİ” 

SUNUŞ: 

Şeref DEMİR 

MB Gelirler Başkontrolörü 

“TTK’DAKİ DEĞİŞİKLİKLERİN 

VERGİLENDİRMEYE ETKİLERİ” 


SEMPOZYUM-V 




01 Mart 2006, Çarşamba 

PANEL 10:00 – 12:30 

Mevzuattaki Değişikliklerin Uygulamaya 

Etkileri 


Nail SANLI 

TÜRMOB Genel Sekreteri 

SUNUŞLAR: 

Prof Dr. Selçuk USLU 


Mürsel Ali KAPLAN 

Baş Hesap Uzmanı 

MB Gelir İdaresi Başkanlığı Grup Başkanı 

Dr. Cemal KÜÇÜKSÖZEN 

SPK Muhasebe Standartları Daire Başkanı 

Halil BAŞAĞAÇ 

TÜRMOB Disiplin Kurulu Üyesi 

Saim ÜSTÜNDAĞ, CPA 

TMSK Genel Sekreteri 

Nusret KURDOĞLU 

Ankara SMMM Odası Üyesi 

GALA YEMEĞİ 20:00 

02 Mart 2006, Perşembe 

OTELDEN AYRILIŞ 12:00 

haber 

BÜLTEN 

30

haber 

BÜLTEN 

31 

EPEYCE YOL ALDIK... 

Odamız Eğitim, Sağlık ve Sosyo-Kültürel Tesisimizin yapımı hızla devam ediyor. 

Ankara / Gölbaşı ilçesi, İncek mevkiinde bulunan 9.737 m² arsamız üzerinde; eğitim, 

sağlık, spor, yemek, dinlenme ve yüzme gibi her türlü sosyal ve kültürel gereksinime yanıt 

verecek olan tesisimizin, 56 odalık bölümü de huzurevi olarak planlanmıştır. 

Yukarıdaki fotoğraflarda Sosyo-Kültürel Tesisimizin devam etmekte olan inşaatı görülüyor. 


haber 

Aramıza yeni katılan meslektaşlarımıza ruhsatları 14.04.2006 tarihinde düzenlenen törenle, sonra da yeni üyelerimiz 

onuruna kokteyl verildi. 


BÜLTEN 

32

haber 

BÜLTEN 

33 

Odamız üyelerinin oluşturduğu takımlar, birbirleriyle dostça rekabet için “Sonbahar Halı Saha Futbol Turnuvası”nda 

yeniden sahalara indiler. 


“Poliçe genel şartlarının 1/1 maddesi: Mesleki faaliyet dahilinde Sigortalı veya onun tarafından 

görevlendirilen çalışanlarınca sigortalı adına yapılması gereken ya da yapılan mesleki 

hizmetlerdeki ihmal, eksiklik, hata nedeni ile meydana geldiği ileri sürülen veya meydana 

gelen ya da kaynaklanan ve poliçede belirtilen poliçe müddeti içinde kendisine yazılı olarak 

bidirilen herhangi bir hasar nedeni ile Sigortalının ödemek zorunda kalacağı ve kanunen 

sorumlu olduğu herhangi bir tutar için poliçede belirtilen tazminat limitine kadar olan tutarı 

“Sigortacı” tazmin eder....” Daha fazla bilgi için bizi arayınız.

görüş 

BÜLTEN 

35 

Küreselleşen dünyada bütün ekonomik ve 

sosyal faaliyetler, bilginin hızlı ve zamanında 

üretimi ve tüketimine dayalı olarak yeniden 

örgütlenmektedir. Bu tür ekonomilere 

bilgiye dayalı ekonomi, bilgiye dayalı ekonomilere 

sahip toplumlara da bilgi toplumları adı 

verilmektedir. 

21. Yüzyılda varlığını güçlenerek sürdürmek 

isteyen Türkiye önceliklerini iyi belirlemek zorundadır. 

Türkiye gibi gelişmekte olan ülkeler 

bilgi çağındaki gelişmelere ayak uydurabilmek 

için araştırma ve geliştirme faaliyetlerine 

daha fazla kaynak mı ayırmalı? Yoksa ölçeklenebilir 

teknolojiler ile kendilerine özgü uygun 

projeleri mi hayata geçirmelidir? Bu sorunun 

cevabını ebetteki her ülkenin kendisi verecektir. 

Türkiye, bilişim teknolojilerinde yeni bir 

vizyonu, e- imzayı ortaya koyarak dünyadaki 

bilim ve teknoloji alanında genel trendleri iyi 

gözlemlediğini ve yatırım yapmak için öncelikli 

bir alanı isabetli belirlediğini göstermiştir. 

Konu ile ilgili olan 5070 sayılı “Elektronik İmza 

Kanunu” 23 Temmuz 2004 tarihinde yürürlüğe 

girmiştir. Kanunun amacı, elektronik imzanın 

hukuki ve teknik yönleri ile kullanımına ilişkin 

esasları düzenlemektir. 

Kanun, elektronik imzayı başka bir elektronik 

veriye eklenen veya elektronik veriyle mantıksal 

bağlantısı bulunan ve kimlik doğrulama 

amacıyla kullanılan elektronik veridir, şeklinde 

tanımlamaktadır. 

Yasaya göre güvenli elektronik imza, elle atılan 

imza ile aynı hukuki sonucu doğurur ve senet 

hükmündedir. Ancak kanunların resmi şekle 

veya bir merasime tabi tuttuğu hukuki işlemler 

(evlenme, veraset, emlak alım satımı v.b.) elektronik 

imza ile gerçekleştirilememektedir. 

Elektronik imza yasal olarak elle atılan imzaya 

eşdeğer olması nedeni ve elektronik imzanın 

barındırdığı kimlik doğrulama, veri bütünlüğü, 

inkar edilemezlik özellikleriyle elektronik 

ortamlarda yapacağımız işlemlerin güvenliğini 

sağlamaktadır. 

Bugün, e-devlet projesini hayata geçiren Türkiye, 

çeşitli uygulamalar ile e–imzayı kağıttan hayata 

geçirmeye başlamıştır. E-imza olmazsa ne 

TÜRKİYE 

ve 

E- İMZA 

Lale YILDIRIM (*) 

olur? Özel sözleşmeye dayanmayan elektronik 

ortamlarda yapılan sözleşmelerdeki ihtilafların 

çözümü mümkün olmaz, elektronik ortamda 

yapılan işlemlere hem yasal açıdan hem de 

teknik açıdan tam güven sağlanamaz. Sorunun 

kısa ve öz cevabı ise, e-imza olmadan e-dönüşüm 

gerçekleştirilemez ve e-devlet projelerinden 

beklenen yararlar elde edilemez. 

E-imza, e- vatandaş olmanın, olmazsa olmazı 

olup e- devlet projelerinde anahtar bir role sahiptir 

de diyebiliriz. 

E-imza hizmetinin en önemli özelliğinin güven 

ve güvenilirlik olduğunu görmekteyiz. Bu hizmet 

için yasal mevzuata göre kurulmuş ve Telekomünikasyon 

Kurumu’ndan yetki almış Elektronik 

Sertifika Hizmet Sağlayıcıları (ESHS) 

sertifikaları üretip vatandaşa vermektedirler. 

ESHS’ler öncelikli olarak güven kurumlarıdır; 

“Elektronik Sertifika Hizmet Sağlayıcısı = Güven 

Kurumu”dur da diyebiliriz. Dolayısıyla güvenilirlik 

bu kurumların özelliklerinin başında 

gelmesi gerekmektedir. Bu sektörde güvenilir 

üçüncü taraf, diye adlandırılmaları da bu yüzdendir. 

Öncelikle Elektronik Sertifika Hizmet Sağlayıcılığı, 

ciddi bir teknik altyapı gerektirmektedir. 

Bu noktadan hareketle, bu tür kuruluşların yeterli 

yüksek güvenlik teknoloji standartlarında 

teknik donanım ve yazılım sistemleri altyapısına 

sahip olmaları gerekmektedir. Aynı zaman- 

(*) 

SM 


da hem mevzuatımızın hem de uluslararası 

standartların öngördüğü şekilde fiziksel mekana 

sahip olmaları ve 24 saat sürekli ve kesintisiz 

hizmet vermeleri bir ön koşul olarak karşımıza 

çıkmaktadır. 

Diğer önemli bir nokta da e-imza için güvenli 

bir kimlik tespitinin yapılmasıdır. Mevzuatımıza 

göre, elektronik sertifika için başvuran 

kişinin resmi belgelere dayanarak kimliğinin 

doğrulanması bir zorunluluktur, bu keyfiyet 

hem e- vatandaş olmak hem de güvenlik için 

gereklidir. 

Elektronik Sertifika Hizmet Sağlayıcısı bu işlemlerle 

ilgili belgeleri mevzuat gereği 20 yıl 

saklamak zorundadır. Buradan da anlaşıldığı 

gibi elektronik sertifika hizmet sağlayıcısının 

çok istikrarlı ve sürekli bir kurum özelliğine sahip 

olması gerekmektedir. 

e-imza hayatımıza girdiğinde neleri değiştirecek? 

Elektronik imza diğer elektronik araçlar gibi 

öncelikle hayatımızı biraz daha kolaylaştıracak, 

maliyetleri düşürecek, hızlı ve en önemlisi 

güvenli işlem yapabilmemizi sağlayacaktır. 

Yaygınlaştığında günlük hayatımızda kağıdın 

kalkmasına yardımcı olacak, yazışmalarımızı 

güvenli olarak yapmamızı, sözleşmeleri yasal, 

geçerli ve bağlayıcı olacak şekilde imzalayabilmemizi, 

e-devlet çözümleri üzerinden tüm vatandaşlık 

hizmetlerinden yararlanabilmemizi, 

yani vergi beyannameleri, SSK bildirgelerini ve 

ilgili ödemelerini, tüm başvurular, dilekçeler ve 

yazışmalarımızı güvenli ve hukuksal bir zeminde 

yapabilmemizi sağlayacaktır. 

e-imzanın uygulama alanları nelerdir? 


Türkiye’de uygulamalar açısından baktığımızda, 

e-imza, Dış Ticaret Müsteşarlığı Dahilde İşleme 

Rejimi’nde başarıyla kullanılmaya başlamıştır. 

Artık ihracatçılarımız e- imzaları ile daha önceden 

elle yaptıkları gerekli bürokratik başvuruları 

elektronik ortamda kolay ve emniyetli olarak 

yapabilmektedirler. Kamudaki uygulamalar 

hayata geçirildikçe vatandaşın e-imza uygulaması 

ve ihtiyacı da artacaktır. Özel sektörde de 

uygulamalar yaygınlaşmaktadır. Yakın bir süre 

sonunda bankacılık sektöründe yeni akıllı kartlar 

ile yaygın olarak e-imza uygulaması başlayacaktır. 

TÜRKTRUST 

TÜRKTRUST, 18 Temmuz 2004 tarihinde 

elektronik sertifika hizmet sağlayıcısı (ESHS) 

olarak Türk Silahlı Kuvvetleri ELELE Vakfı’nın 

bir iştiraki olarak 5070 sayılı Elektronik İmza 

Kanunu ve ilgili mevzuat çerçevesinde kurulmuştur. 

TÜRKTRUST Telekomünikasyon Kurumu 

tarafından yetkilendirilmiştir. Öncelikli 

olarak nitelikli elektronik sertifika, elektronik 

imza ve zaman damgası hizmetlerini vermektedir. 

TÜRKTRUST, Bilgi Güvenliği Yönetim Sistemi 

Standardı ve ISO 9001:2000 Kalite Yönetim 

Sistemi belgelerini alarak, Telekomünikasyon 

Kurumu’ndan yetki belgesini almıştır. TÜRK- 

TRUST, vizyonunda belirttiği gibi her Türk vatandaşını 

sertifika sahibi yapmak için yoğun bir 

süreci başlatmış bulunmaktadır. 

TÜRKTRUST gerek TSK Vakfı gerekse milli 

yazılımını kendisi geliştirmesi itibariyle sektörün 

lider ESHS olarak “Türkiye’nin İmzası” sloganıyla 

yola çıkmış ve bu hedefe hızlı ve emin 

adımlarla yürümeye başlamıştır. TÜRKTRUST 

aynı zamanda bir sivil toplum kuruluşudur. 

Elektronik imza uygulamalarının yaygınlaştırılmasından, 

sertifikaların vatandaşa en kolay 

ve en uygun koşullarda ulaştırılmasına kadar 

en iyi hizmeti vermek amacındadır. Elektronik 

imza, sertifika, zaman damgası, SSL sertifikası, 

entegrasyon çözümleri, bilgi güvenliği çözümleri, 

eğitim ve danışmanlık hizmetlerini yüksek 

kalitede vermektedir. TÜRKTRUST ile detaylı 

bilgileri 444 0 263 numaralı Çağrı Merkezinden 

öğrenebilirisiniz. Türktrust ile Ankara Serbest 

Muhasebeci Mali Müşavirler Odası (ASMM- 

MO) arasında Nitelikli Elektronik Sertifika 

Sözleşmesi 26.02.2006 tarihinde imzalanmıştır. 

Sonuç olarak diyebiliriz ki, Türkiye, e- imza ile 

bilişim sektöründe dünya ortalamasının üzerinde 

yeni bir dalga üzerinde sörfe başlamıştır. 

Yakın bir gelecekte uygulamalar arttıkça 

e-imzanın günlük hayatımızın vazgeçilmez bir 

unsuru olacağını söylemek büyük bir kehanet 

olmayacaktır. 

görüş 

BÜLTEN 

36

sözleşme 

BÜLTEN 

37 

TÜRKTRUST A.Ş. İLE ANKARA SERBEST 

MUHASEBECİ MALİ MÜŞAVİRLER ODASI ARASINDA 

NİTELİKLİ ELEKTRONİK SERTİFİKA SÖZLEŞMESİ 

1. Taraflar ve iletişim bilgileri: 

1.1. İşbu sözleşme, TÜRKTRUST Bilgi İletişim 

ve Bilişim Güvenliği Hizmetleri AŞ (aşağıda 

TÜRKTRUST olarak anılacaktır) ile 

ANKARA Serbest Muhasebeci Mali Müşavirler 

Odası (aşağıda ASMMMO olarak 

anılacaktır) arasında akdedilmiştir. 

1.2. İletişim bilgileri: 

1.2.1. TÜRKTRUST : TÜRKTRUST Bilgi, 

İletişim ve Bilişim Güvenliği Hizmetleri 

A.Ş. 

Adres : Hollanda Cad. 62. Sok. No:7 

Yıldız 06550 Çankaya-Ankara 

Tel: (312) 43910 00 Faks: (312) 43910 01 

E-posta: asmmmo@turktrust.com.tr 

1.2.2. ASMMMO: Ankara Serbest Muhasebeci 

Mali Müşavirler Odası 

Adres: Kumrular Cad. No:26 

06640 Kızılay, ANKARA 

Tel: (312) 232 33 77 Faks :(312) 231 71 17 

E-posta: asmmmo@asmmmo.org.tr 

1.3. Madde 1’de belirtilen adresler tarafların 

kanuni ikametgahları olup, işbu adres beyanları 

delil sözleşmesi niteliğindedir. Bu 

adreslere yapılacak tebligatların geçerliliğini 

taraflar peşinen kabul ve beyan ederler. 

Adres değişiklikleri usulüne uygun şekilde 

karşı tarafa tebliğ edilmedikçe, en son bildirilen 

adrese yapılacak tebligat, ilgili tarafa 

yapılmış sayılır. 

2. Amaç, Konu, Kapsam 

İşbu sözleşme, 5070 sayılı Elektronik İmza Kanunu 

gereğince yetkili Elektronik Sertifika Hizmet 

Sağlayıcı olan TÜRKTRUST tarafından sağlanan 

elektronik imza, nitelikli elektronik sertifika ve 

ilgili ürün ve hizmetlerin, Ankara Serbest Muhasebeci 

Mali Müşavirler Odası (ASMMMO) tarafından 

Dernek üyelerine ve üyelerinin hizmet 

verdiği yükümlülerine tanıtılması, pazarlanması 

ve satışına aracılık edilebilmesi için aşağıdaki 

şartlar çerçevesinde imza edilmiştir. 

3. Tanımlar 

3.1. Sertifika: 5070 sayılı Kanun ve ilgili mevzuatta 

tanımlanan nitelikli elektronik sertifikalardır. 

3.2. Müşteri: TÜRKTRUST’tan ASMMMO 

aracılığıyla nitelikli elektronik sertifika talep 

edebilecek ASMMMO üyeleri. 

3.3. Bireysel başvuru: ASMMMO üylerinin 

ve üyelerinin hizmet verdiği yükümlülerin 

doğrudan ASMMMO aracılığıyla 

TÜRKTRUST’a sertifika başvurusunda 

bulunmasıdır. 

3.4. Kurumsal başvuru: Bir tüzel kişinin yetkililerinin 

ve çalışanlarının, o tüzel kişinin 

yetkilisinin imza ve kaşeli onayıyla, 

ASMMMO aracılığıyla TÜRKTRUST’a 

sertifika başvurusunda bulunmasıdır. 

3.5. Başvuru ön kaydının alınması: Müşterilerin 

sertifika başvurusunun EK-A’ daki TÜRK- 

TRUST Düzenlemelerini oluşturan doküman 

ve kılavuzlardaki koşullara bağlı olarak, 

ASMMMO tarafından TÜRKTRUST 

adına alınmasıdır. EK-A’daki TÜRKTRUST 

Düzenlemelerinden Sertifika İlkeleri (Sİ) 

ve Sertifika Uygulama Esasları (SUE) dokümanları, 

Telekomünikasyon Kurumu’na 

teslim edilmiş ve aynı zamanda www. 

turktrust.com.tr İnternet alan ismindeki 

TÜRKTRUST web sitesinde yayımlanmıştır. 

ASMMMO, söz konusu bu Sİ ve SUE 

dokümanlarının işbu sözleşmenin eki ve 

ayrılmaz parçası olduğunu, ASMMMO 

tarafından okunmuş, incelenmiş ve vukuf 

peyda edilmiş olduğunu ve içeriklerini aynen 

kabul ettiğini beyan etmiştir. 

3.6. Başvuru kaydının sonlandırılması: ASMM- 

MO tarafından, ön kaydı alınan başvurunun, 

TÜRKTRUST kayıt yetkilisi veya 

noter tarafından tamamlanarak sertifika 

başvurusunun sonlandırılmasıdır. 

3.7. Satış Hizmet Bedeli: ASMMMO’nın başvu- 


u kaydını sonlandırarak gerçekleşmesini 

sağladığı her bir nitelikli elektronik sertifika 

satışına karşılık aldığı hizmet bedelidir. 

4. Genel Şartlar 

4.1. İşbu sözleşme TÜRKTRUST Yönetim Kurulu 

tarafından onaylandığı tarihten itibaren 

yürürlüğe girmiş sayılır. 

4.2. Halen yürürlükte bulunan mevzuatta düzenlenmiş 

olan Mücbir Sebep Halleri ile 8 

nci maddede belirtilen Fesih Şartları doğmadıkça; 

işbu sözleşmenin süresi, yürürlük 

tarihinden itibaren 1 (bir) yıldır. Taraflar; 1 

(bir) yıllık sürenin sona ermesinden 1 (bir) 

ay önce yazılı olarak sözleşmenin fesih edileceğini 

bildirmedikçe, sözleşme kendiliğinden 

1 (bir) yıl daha uzamış sayılır. 

4.3. Bu sözleşmenin kapsamına giren işlerde 

bilgi, TÜRKTRUST ve ASMMMO için 

en önemli varlıktır. Müşteriye yönelik 

hizmetlerde güvenilirliğin, sürekliliğin ve 

sürdürülebilirliği sağlamak ve bu amaçla 

aşağıdaki temel ilkeleri yerine getirmek 

TÜRKTRUST ve ASMMMO üst yönetimlerinin 

sorumluluğudur: 

4.3.1. Tüm yasal mevzuat gerekliliklerini yerine 

getirmek. 

4.3.2. Zamanında, hızlı, ekonomik, kusursuz, 

güvenli ve güvenilir hizmet vererek müşteri 

memnuniyeti sağlamak. 

4.3.3. Tüm bilgi varlıklarının bilerek veya bilmeyerek 

yetkisiz kullanımı, değiştirilmesi, 

açıklanması ve hasara uğratılmasını önlemek. 

4.3.4. Sertifika sağlama faaliyetleriyle ilgili 

olarak müşterilerden alınacak bilgilerin 

güvenli, doğru ve tam olmasını sağlamak. 

4.3.5. Müşteriye ait bilgilerin kullanılması ve 

işlenmesi ile, üretilen nitelikli elektronik 

sertifikaların, elektronik imza araçlarının 

ve bunların kullanım bilgilerinin müşteriye 

iletimini zamanında, doğru ve eksiksiz 

yerine getirmek. 

4.4. İşbu sözleşmenin konusu, ASMMMO’nın 

“YETKİLİ TÜRKTRUST ÖN KAYIT 

MERKEZİ” olarak üyelerinin veya üyelerinin 

yükümlü müşterilerinin sertifika 

başvuru ön kaydının alınması ve sonlan- 


dırılması işlemlerini, 5070 sayılı Kanun ve 

ilgili mevzuat hükümleri ile TÜRKTRUST 

Düzenlemeleri ve BS-7799 Bilgi Güvenliği 

Yönetim Sistemi gereklerine uygun bir 

şekilde, 2 nci madde de belirtilen amaç ve 

kapsama uygun olarak sağlaması karşılığı 

TÜRKTRUST’tan hizmet bedeli almasıdır. 

4.5. İşbu sözleşme, satışı ASMMMO tarafınca 

gerçekleştirilmiş olan TÜRKTRUST 

nitelikli elektronik sertifikalarının, hangi 

yöntemle olursa olsun, yenilenmesiyle ilgili 

olarak ASMMMO’ya hukuki veya ticari 

herhangi bir hak veya yükümlülük vermez. 

ASMMMO bir konuda herhangi bir hak ve 

alacak talep etmeyeceğini kabul ve beyan 

eder. Sertifikaların yenilenmesiyle ilgili her 

türlü hak ve yükümlülük Mevzuat ve Telekomünikasyon 

Kurumu düzenlemelerine 

bağlı olarak TÜRKTRUST’a aittir. 

4.6. TARAFLAR’dan birinin 3. (üçüncü) taraflarla 

gireceği her türlü hukuki ve ticari ilişki, 

eylem, beyan veya taahhüt, diğer TARAF’ı 

hiçbir surette bağlamaz, hiçbir hukuki ve ticari 

hüküm ve sonuç doğurmaz. 

4.7. Her hangi bir sebeple, işbu sözleşmenin 

uygulanması veya ticari kayıtlar ve cari 

hesaplar hakkında çıkabilecek ihtilaflarda, 

TÜRKTRUST ticari defter ve kayıtları delil 

niteliğine haiz olacaktır. 

4.8. İşbu sözleşme ASMMMO’ya münhasır 

bir yetki vermeyip, TÜRKTRUST başka 

taraflar atamakta veya müşterilere doğrudan 

kendisi hizmet vermekte ve ürün satışı 

yapmakta serbesttir. ASMMMO, işbu 

sözleşmenin sadece 5070 sayılı kanun ve 

ilgili mevzuatta tanımlanan nitelikli elektronik 

sertifikaları ve bu sertifika hizmetlerinin 

üyelerine sağlanmasını kapsadığını, 

TÜRKTRUST’ın bu sertifikalar haricindeki 

diğer ürün ve hizmetleriyle ilgili herhangi 

bir hakkı hiçbir surette içermediğini 

bilmektedir. ASMMMO, işbu sözleşme ile 

bu hususları kabul ettiğini ve hiçbir surette 

herhangi bir hak iddia edemeyeceğini kabul 

ve beyan etmiştir. 

4.9. EK-B’de bulunan “Gizlilik, İyi Niyet ve Sır 

Saklama Anlaşması”, işbu sözleşmenin eki 

ve ayrılmaz bir parçası olup işbu sözleşme 

sözleşme 

BÜLTEN 

38

sözleşme 

BÜLTEN 

39 

herhangi bir nedenle sona erse dahi yürürlükte 

kalmaya devam edecektir. 

4.10. İşbu sözleşme gereği oluşabilecek 

damga vergisi ve sair tüm vergisel sorumluluk 

ASMMMO’na aittir. 

5. ASMMMO Yükümlülükleri ve Hakları 

5.1. ASMMMO tarafından üyelerinin veya 

Müşterilerinin nitelikli elektronik sertifika 

almak için bireysel veya kurumsal başvurularının 

alınması, kimlik tespitinin yapılması 

ve satışın gerçekleştirilmesi işlemlerinde, 

TÜRKTRUST tarafından sağlanan başvuru 

formları, sertifika sahibi taahhütnamesi/ 

sözleşmesi ve diğer belgeler kullanılacaktır. 

Bir sertifika sahibi başvuru formu ancak 

bir başvuru için kullanılabilir, fotokopiyle 

veya başka usulle çoğaltılamaz. 

5.2. ASMMMO üyelerine/müşterilere yapacağı 

ön bilgilendirme ve tanıtımlar sonucunda, 

sertifika başvurusunda bulunmak isteyenlerin, 

TÜRKTRUST ile birlikte belirlenen 

gün ve saatte belirlenen yerde, gerekli resmi 

kimlik ve başvuru belgeleri ve ekleriyle 

birlikte eksiksiz bir şekilde bizzat bulunmalarını 

temin edecektir. 

5.3. İşbu sözleşme kapsamındaki sertifika başvuruları, 

ASMMMO’nin merkezinde veya 

başka yerlerde, en fazla haftada bir gün olacak 

şekilde birlikte belirlenecek zamanda 

TÜRKTRUST kayıt yetkilileri tarafından 

alınacaktır. ASMMMO tarafından başka 

türlü başvuru alınmasını işbu sözleşme 

kapsamaz ve başka türlü başvuru alınması 

hakkını ASMMMO’ye vermez. 

5.4. ASMMMO; satış ve pazarlama politikası, 

tanıtım ve tüm müşteri ilişkilerinde, TÜRK- 

TRUST itibar, güvenilirlik ve saygınlığını 

koruyucu davranış ve tutum içerisinde olacak 

bu hususlarda TÜRKTRUST kurallarına 

ve uyarılarına riayet edecektir. Müşterilerle 

ilişkilerde, ürün ve hizmetlerde oluşan ve 

oluşabilecek olumsuzlukları gecikmeksizin 

TÜRKTRUST’a yazılı olarak bildirecektir. 

5.5. ASMMMO, işbu sözleşme süresince 5070 

sayılı kanun ve ilgili mevzuat ile TÜRK- 

TRUST düzenlemelerine sürekli ve düzenli 

olarak riayet edeceğini, riayet etmemesinden 

kaynaklanan her türlü olumsuzluğun 

sorumluluğunu alacağını kabul, beyan ve 

taahhüt etmiştir. ASMMMO, mevzuat ve 

TÜRKTRUST Düzenlemelerindeki şartları 

yerine getirmediğinde, sözleşmenin 

TÜRKTRUST tarafından bildirimsiz tek 

taraflı olarak fesih edilebileceğini kabul ve 

beyan etmiştir. 

5.6. ASMMMO, işbu sözleşme hükümleri dışında, 

TÜRKTRUST adına hîç bir harekette 

bulunamaz ve taahhüt altına giremez. 

5.7. ASMMMO, nitelikli elektronik sertifika satışına 

aracılık işinde, işbu sözleşmede sayılan 

koşulların herhangi birini sağlamamasından 

veya eksik sağlamasından kaynaklı, 

müşteri ve üçüncü kişilere karşı oluşabilecek 

her türlü zarardan sorumludur. 

5.8. ASMMMO, işbu sözleşme gereğince başvuru 

kayıtlarını eksiksiz sonlandırarak 

satışını gerçekleştirdiği sertifikalar karşılığında 

satışı bizzat kendisinin gerçekleştirilmesi 

halinde, bir defaya mahsus kendisine 

ödenen satış hizmet bedeli dışında, hiç bir 

şart ve durumda başka her hangi bir hak ve 

ödeme talep etmeyeceğini kabul, beyan, ve 

taahhüt eder. 

5.9. ASMMMO yetkililerinin ve sertifika başvuru 

alma işlemlerini yürütecek personelinin 

ASMMMO’da çalıştığını gösteren 

belgeleri ve adli sicilinin temiz olduğunu 

gösteren resmi adli sicil kayıtlarının asıllarını 

TÜRKTRUST’a verecektir ve adli sicil 

kaydı bulunmayan hiçbir yetkilisini veya 

personelini işbu sözleşme kapsamındaki iş 

ve işlemlere hiçbir surette karıştırmayacağını 

kabul ve taahhüt eder. 

5.10. Müşterilere ait tüm kişisel ve her türlü 

bilgiler ile müşteri portföyünün kendisi 

münhasıran TÜRKTRUST’a ait ve 

gizlidir. ASMMMO bu bilgileri sadece 

TÜRKTRUST’a iletecek, üçüncü şahıslarla 

hiçbir surette paylaşmayacağı gibi kendisi de 

saklamayacak ve kopyasını tutmayacaktır. 

5.11. TÜRKTRUST, mevzuat ve işbu sözleşmedeki 

şart ve taahhütlerini yerine getirmediği 

takdirde, sözleşmenin ASMMMO 

tarafından bildirimsiz ve tek taraflı olarak 

feshedilebileceğini kabul ve beyan etmiştir. 


6. TÜRKTRUST Yükümlülükleri ve Hakları 

6.1. TÜRKTRUST, işbu sözleşme kapsamındaki 

sertifikaların 5070 sayılı Kanun’a ve ilgili 

mevzuata uygun olduğunu ve beyan ettiği 

teknik ve güvenlik kriterlerine haiz olduğunu 


6.2. TÜRKTRUST, teknik kriterlerin ve hizmetin 

sürekliliğini ve kalitede devamını sağlayacağını 


6.3. TÜRKTRUST, müşterileri nezdinde 

TÜRKTRUST sertifikalarının en etkin bir 

biçimde pazarlanmasını ve müşteri ilişkilerine 

zarar vermemesini temin etmek üzere, 

Ön Kayıt Merkezleri arasında koordinasyonun 

sağlanmasına azami özen göstereceğini 


6.4. TÜRKTRUST’ın ürün ve hizmetleriyle 

ilgili fıyatlandırma, tanıtım materyalleri, 

pazarlama ve satış yöntemlerinin belirlenmesinde 

TÜRKTRUST, elektronik imza 

mevzuatı ve TK düzenlemeleri çerçevesinde 

tamamen serbesttir. ASMMMO, işbu 

sözleşme süresince TÜRKTRUST’ın tüm 

tanıtım, pazarlama ve satış politikalarına 

uyacağını ve belirlediği fiyatlara göre satış 

yapacağını kabul ve taahhüt eder. 

6.5. TÜRKTRUST sertifikalar ve elektronik 

imza ürün ve hizmetleriyle ilgili satış fiyatları 

dahil her türlü değişikliği yapma hakkını 

saklı tutar. TÜRKTRUST, sertifikalar 

ve ilgili hizmetlerle ilgili bir değişiklik hakkında 

ASMMMO’yu zamanında bilgilendirecektir. 

6.6. TÜRKTRUST müşteri hizmetlerinde 

ASMMMO’den kaynaklanan aksamalar 

veya sorunlar ile ilgili ASMMMO’yu yazılı 

veya sözlü olarak uyarabilecektir. Bu 

uyarı gereğinin yerine getirilmemesi durumunda, 

bu durum TÜRKTRUST için işbu 

sözleşmenin 7. maddesinde belirtilen haklarını 

kullanmak anlamında haklı sebep 

teşkil edecektir. 

6.7. TÜRKTRUST her türlü bilgi, belge, işlem, 

kayıt, vb. kontrolü için istediği zaman 

müşterilerle doğrudan temas kurabilecek, 

müşteriyi yerinde ziyaret edebilecek, kendi 

ofisine veya etkinliklerine davet edebi- 


lecek, müşteri hakkında Maliye Bakanlığı, 

Nüfus ve Vatandaşlık işleri, vergi dairesi, 

SSK, Ticaret Sicili, Ticaret veya Sanayi 

Odası, meslek birliği, banka, vb. kurum 

veya kuruluşlardan bilgi alabilecektir. 

6.8. BS-7799 Bilgi Güvenliği Yönetim Sistemi 

gereği TÜRKTRUST, sözleşmeyle ilgili 

hususlar için ASMMMO’nı haberli 

veya habersiz denetler. Bu denetimlerde 

TÜRKTRUST personeline gerekli destek 

ve kolaylık ASMMMO tarafından sağlanır. 

Denetimler sırasında sözleşme şartlarına 

uyulmadığının tespit edilmesi halinde 8. 

madde uyarınca TÜRKTRUST sözleşmeyi 

tek taraflı fesih etme hakkına sahiptir. 

6.9. ASMMMO, TÜRKTRUST’ın aynı meslek 

kuruluşları, diğer dernek, vakıf, şirket ve/ 

veya birliklerle yaptığı işbu sözleşmenin 

aynısı, benzeri veya diğer sözleşmelerinden 

dolayı hiçbir hak iddia edemez ve sözleşmede 

değişiklik taleplerinden dolayı iş 

bu sözleşmeyi fesih edemez. 

6.10. TÜRKTRUST işbu sözleşme hükümleri 

dışında, ASMMMO adına hiç bir harekette 

bulunamaz ve taahhüt altına giremez. 

7. Hizmet Bedeli ve Ödemeler 

7.1. TÜRKTRUST Nitelikli Elektronik Sertifikalarının 

ASMMMO üyelerine uygulanacak 

satış bedeli, 2006 yılı için KDV dahil 188 

YTL (Yüzseksensekizyenitürklirası)’ dir. 

7.2. Satış bedelinin ödemesi, başvuru işlemleri 

sonlandırılmadan önce müşteri tarafından 

doğrudan TÜRKTRUST’a yapılacaktır. 

Ödemesi yapılmayan başvurular, ödemesi 

yapılana kadar, TÜRKTRUST tarafından 

bekletilecektir. 

7.3. ASMMMO’nin hizmet bedeli, işlemleri 

gerçekleştirilmiş sertifikalar için sertifika 

başına KDV hariç 20 (yirmi) YTL dir. 

ASMMMO’nin hizmet bedeli payı, her 3 

(üç) ayda bir işlemleri tamamlanan sertifikalar 

için bu esaslar çerçevesinde hesaplanarak 

ASMMMO’nin keseceği fatura karşılığı 

TÜRKTRUST tarafından ASMMMO’nun 

banka hesabına yatırılarak ödenir. 

7.4. ASMMMO, TÜRKTRUST tarafından sağlanan 

nitelikli elektronik sertifika hizmetsözleşme 

BÜLTEN 

40

sözleşme 

leriyle ilgili olarak işbu sözleşme süresince 

başkaca bir taraf/şahıs ile çalışmayacağını 

ve anlaşma yapmayacağını kabul ve taahhüt 

eder. 

8. Fesih 

8.1. Taraflardan birinin yazılı ihtarına ve bu 

ihtarda verilen en az 15 (on beş) günlük 

süreye rağmen diğer tarafın kendi yükümlülüklerini 

yerine getirmemesi, geç ya da 

eksik yerine getirmesi hallerinde; diğer taraf 

herhangi bir ihtar ve ihbara gerek kalmaksızın 

sözleşmeyi tek taraflı olarak fesih 

etme hakkına sahiptir. 

8.2. ASMMMO’nun işbu sözleşmede belirlenen 

yükümlülüklerini yerine getirmemesi veya 

geciktirmesi durumunda, TÜRKTRUST 

sözleşmeyi fesih ve varsa tüm zararın tazmin 

edilmesi haklarını beraberce veya ayrı 

ayrı herhangi bir ihbar veya ihtara gerek 

kalmaksızın kullanabilecektir. 

8.3. TÜRKTRUST’ın işbu sözleşmede belirlenen 

yükümlülükleri yerine getirmemesi veya gecikmesi 

durumunda, ASMMMO sözleşmeyi 

fesih ve varsa tüm zararın tazmin edilmesi 

haklarını beraberce veya ayrı ayrı her hangi 

bir ihbar veya ihtara gerek kalmaksızın tek 

taraflı olarak kullanabilecektir. 

8.4. Fesih halinde, ASMMMO en geç 3 (üç) 

gün içinde TÜRKTRUST’a ait olan belge, 

malzeme ve sair tüm emvali iade edecek, 

fesih anından itibaren TÜRKTRUST isim 

ve markası ile ürünlerini hiçbir surette kullanmayacaktır. 

Fesih halinde dahi EK-B’deki 

Gizlilik, İyi Niyet ve Sır Saklama Anlaşması 

yürürlükte kalmaya devam edecektir. 

9. Uyuşmazlıkların Çözümü 

6 (altı) sayfa, 9 (Dokuz) madde ve 2 (iki) EK’ ten 

oluşan işbu sözleşme, taraflar arasında 24/02 

/2006 tarihinde imzalanmış olup, işbu sözleşme 

ile ilgili olarak çıkabilecek tüm uyuşmazlıklar, 

öncelikle tarafların yetkililerince görüşmelerle 

uzlaşma yoluyla giderilmeye çalışılacak, uyuşmazlığın 

uzlaşma yoluyla halli mümkün olmaz 

ise Ankara Mahkemeleri ve İcra Daireleri yetkili 

olacaktır. İşbu sözleşme her açıdan Türkiye 

Cumhuriyeti Kanunlarına tabidir. 

EK-A: TÜRKTRUST Düzenlemeleri 

- Sertifika İlkeleri 

- Sertifika Uygulama Esasları, 

- Bireysel NES Hizmetleri Müşteri Kılavuzu 

- Kurumsal NES Hizmetleri Müşteri Kılavuzu 

EK-B : Gizlilik, İyi Niyet ve Sır Saklama Anlaşması 

YİTİRDİĞİMİZ ÜYELERİMİZ 

Odamız üyelerinden 

Hasan Tahsin Erdoğan 10.04.2006 tarihinde, 

Kemal Yıldız 16.04.2006 tarihinde, 

yaşamını yitirmiştir. 

Yaşamını yitiren değerli üyemize Tanrı’dan rahmet, 

ailesine ve sevenlerine başsağlığı dileriz. 

ANKARA SMMM ODASI 

YÖNETİM KURULU 

BÜLTEN 

41 


ŞAFAK TÜRKÜSÜ / NEVZAT ÇELİK 

Alaattin ARMAN / SMMM 

1961 yılında Sinop’un Bayabat İlçesinde doğan Nevzat Çelik, İstanbul Devlet Güzel 

Sanatlar Akademisi Uygulamalı Sanat ve Endüstri Yüksek Okulu Grafik bölümünde okurken 

1980 yılında tutuklandı. Uzun yıllar hapishanede kaldı. İdam istemiyle yargılanan şair 

yaklaşık sekiz yıl tutukluluktan sonra 1987 yılında tahliye oldu. 1984’de Akademi Kitabevi 

Şiir Ödülü’nü “Şafak Türküsü” isimli kitabı ile kazandı. 1987’de çıkan ikinci kitabı “Müebbet 

Türküsü” büyük yankılar uyandırdı. Daha çok Nazım Hikmet ve Ahmet Arif ’ten etkilenmiştir. 

Zekice buluşları, uyak kullanmada özgün bir becerisi, içtenliği, günlük yaşam 

öğelerini şiire getirişte rahatlığı vardır. Onun şiirleri Vedat Günyol’un deyimiyle, Umudun 

şafağa, şafağın umuda bel bağlamış bir içler acısı hapislik yaşamının türküsüydü. 1990’da 

iki şiir kitabı daha yayınlanan şair halen yaşamını İstanbul’da sürdürmektedir. 1990 ‘da 

yayınlanan şiir kitapları: Yağmur Yağmasaydı, Suda Seken Hayat. 

edebiyat 

AĞLAMAK 

bir elimde ölüm fermanım 

bir elimde sevdam 

birbirine kenetleyip ellerimi 

yürüdüm 

gecenin bir vaktidir 

kirli sarı ışığı sokak lambalarının 

ve karanlığın bilindik gözleri 

ardımdadır 

iz tutmuş duvar diplerinde 

evecen adımlarıyla işçilerin 

tedirgin korkulu akışı 

ve donup kalmış akşamları 

kapı önlerinde kadınların çocuklarını 

kollarından kapışı 

kentin damarı sokaklardan 

el ayak çekilmiştir 

kan çekilmiştir 

can çekilmiştir 

atmaz atardamarları kentin 

bu kent istanbul kentidir 

yedi tepesinde yedi hançer 

öyle savrulmaz her rüzgarda 

kolayına gülmez 

yas tutuyor etekleri 

ve yalandır cümbüşlü şarkılarda istanbul 

kenti… 

kentin sokaklarında beni 

adım adım dolaştıran nedir 

yalnız mı kalmak istiyorum 

karışmak mı yoksa kalabalığa 

belki 

belki de değil ama yadsımak neye yarar 

mutlak seni arıyorum 

seni direncimin genç anası 

seni gözlerimin karası hazır kırmışken 

yasakları 

ve örülmeden gözlerime ağlamanın ayıbı 

acının çocukları gibi 

koyup başımı göğsüne 

ağlamak istiyorum 

ağlamak istiyorum 

ağlamak 


BÜLTEN 

42

teşekkür 

BÜLTEN 

43 

Bu sayı dahil (165) Bülten’imize yazı yazarak 

katkı yapan aşağıda ismi yazılı kişilere 

teşekkürlerimizi sunuyoruz. 

A.Bumin DOGRUSÖZ (Yrd. Doç.Dr.), (2), A.Engin YURTSEVER (2), A.Murat YILDIZ (3), Abdullah KÜTÜKÇÜ (2), 

Abdullah TOLU (4), Adem YÜKSEL (2), Adil TOPUZ (2), Ahmet AKIN (15), Ahmet DEMİR (4), Ahmet DİNÇ (1), 

Ahmet DOĞAR (1), Ahmet Dursun YILMAZ (1), Ahmet ELBAŞI (7), Ahmet KUMAŞ (2), Ahmet Ozan ERDOĞAN 

(1), Ahmet ÖĞÜT (7), Ahmet ÖZDEMİR (9), Ahmet ŞAHİN (3), Ahmet TEKİN (9), Ahmet UÇAR (4), Ahmet 

YAVAŞOĞLU (1), Alaattin ARMAN (21), Ali AFŞAR (2), Ali Asker DEMİRHAN (1), Ali ÇAĞAN (1), Ali Dursun 

KOÇ (1), Ali GÖZEN (2), Ali Metin POLAT (5), Ali POLAT (1), Ali Rıza YURTSEVER (8), Alp ALTUNDAL (11), 

Altan TAN (1), Arif ÇAĞLAR (1), Aslı KOÇ ÖKTEM (1), Atilla İNAN (1), Atilla TANRIVERDİ (Dr.), (2), Av. Özcan 

TİK (1), Aykut SEVİNÇ (1), Aziz KONUKMAN(Doç.Dr.), (1), Barbaros DOĞAN (5), Bedrettin ALTUN (2), Bora 

OCAKÇIOĞLU (Prof. Dr.), (1), Burhan GÜNEL (1), Bülent ECEVİT (1), Bülent YILDIZ (1), Bünyamin ÖZTÜRK 

(26), Celal GÜL (1), Celal İLHAN (1), Cem SOMEL (Doç.Dr.), (2), Cemal ŞENOĞLU (1), Cemil IŞIKOĞLU (4), Cemil 

KUVVET (1), Cengiz ÖDİKER (Dr.), (1), Cevdet AKÇOKOCA (1), Cumhur Sinan ÖZDEMİR (1), Çetin Ercan KİP 

(4), Çoşkun ERSEL (1), Deniz BAYKAL (1), Dilaver ERGİN (7), Doğanay SEVİNDİK (1), Dr. Nurcan TURAN (Yrd. 

Doç.), (1), Ekmel GÜNGÖR (13), Emin KÜÇÜK (1), Emrullah KİRAZCI (1), Erdal Erol ERDEM (1), Erdal PITRAKLI 

(2), Erdoğan ERTÜRK (1), Erdoğan GÖK (1), Erdoğan KARAKURT (3), Erhan YILDIRIM (2), Erol BEKTAŞ (4), 

Erol SÖNMEZOCAK (9), Ertan GİRİTLİOĞLU (6), Ertan KUŞÇU (3), Ertuğrul KILIÇ (2), Ertuğrul ŞENTÜRK (2), 

Esengül ORHAN (4), Ethem BİNGÖL (2), Fahri ÇAĞLAR (1), Famil ŞAMİLOĞLU (Yrd.Doç. Dr.), (4), Faruk GÜÇLÜ 

(13), Fethi AYGÜN (1), Fikret BAŞ (11), Filiz AYDIN (3), Gökhan DEDE (33), Güllü TÜRKOĞLU (1), Günay GÜNER 

(1), Hafize ŞAHİNER (1), Halil BAŞAĞAÇ (3), Halit YILDIZ (1), Haluk Rıza TABUK (3), Hamit Uğur KINAY (1), 

Hasan Hüseyin SEZGİN (1), Hasan KILIÇ (1), Hasan TELLİ (1), Hayriye DAVARCI (1), Hülya KESİCİ (3), Hüseyin 

POLAT (Prof. Dr.), (1), Hüsniye Alp KAPTAN (2), İ. Zafer KARAKULAK (1), İbrahim DEĞİRMENCİ (2), İbrahim 

DİKTAŞ (1), İbrahim Nedim KOÇVER (2), İbrahim TEZ (2), İbrahim ULUSOY (2), İlhami AKBIYIK (6), İlhan 

SELÇUK (1), İlhan TOMANBAY (Doç.Dr.), (1), İsa ÖZDEMİROĞLU (1), İslam ÇANKAYA (8), İsmet ATİLLA (1), 

İsmet YALÇINKAYA (4), Kahraman ARSLAN (Dr.), (1), Kamer SELVİ (1), Kamil BÜYÜKMİZRA (1), Kazım YILMAZ 

(10), Kemal ÇAKIR (2), Kemal GÜNDOĞMUŞ (1), Kemal KILIÇDAROĞLU (6), Kenan KATAR (1), Kudret ULUSOY 

(15), Lale YILDIRIM (3), M. Akif TORAĞANLI (1), M. Cengiz ÜNLÜ (1), M. Selçuk USLU (Prof. Dr.), (1), M.İlham 

KOÇVER (1), M.Kemal OKTAR (5), Mahir YALÇINKAYA (7), Mahmut ÇOLAK (3), Masum TÜRKER (5), Mehmet 

Ali AKTAŞ (7), Mehmet ALTINDAĞ (2), Mehmet BAHAR (1), Mehmet CAN (29), Mehmet ÇELİK (58), Mehmet 

KOÇ (24), Mehmet KORKUSUZ (1), Mehmet KOYUNCU (12), Mehmet Naci HARMANCI (2), Mehmet OKKALI 

(3), Mehmet TİMUR (1), Mehmet TOMANBAY (Prof. Dr), (3), Mehmet TUNCER (1), Mehmet URAGUN (5), Melek 

SARGIN (1), Mevlüt ÖZER (5), Mikail EROL (1), Muharrem KUŞ (1), Murat ERDOĞAN (1), Musa ÖZKAYA (3), 

Mustafa AYSAN (1), Mustafa ÇİPİL (2), Mustafa DİK (1), Mustafa GÜN (1), Mustafa KANICI (1), Mustafa KAYA (1), 

Mustafa KUTUCU (3), Mustafa ÖZER (7), Mustafa ÖZYÜREK (5), Mustafa UÇAR (Doç.Dr.), (1), Muzaffer TOKMAK 

(3), Mücait YILDIRIM (1), Müslüm YILDIRIM (1), N. Yavuz ŞENTURAN (6), Naci ALKAN (2), Nail SANLI (1), Naki 

SAYGILI (5), Nalan AKDOĞAN (Prof. Dr.), (3), Namık ÖZYILMAZ (1), Necla ÖZKAN (1), Necmi ÖZKAN (3), Nihat 

ATMACA (1), Nilgün ARISAN (1), Nurten ERDOĞAN (Yrd.Doç. Dr.), (1), Nusret FİLİZ (1), Nusret KURDOĞLU 

(28), Oğuz OYAN (Prof. Dr.), (3), Orhan KARAHASANOĞLU (1), Osman ALTUĞ (Prof. Dr.), (1), Oya BAYDAR (1), 

Özgür BORA (5), Pevril KEÇELİ (1), Ramazan CENK (2), Ramis SAVAŞ (1), Recep ADAK (1), Remzi ÖRTEN (Prof. 

Dr.), (4), Reşat LÜLE (1), Ruknettin KUMKALE (1), Saadet UZUNYAYLA (1), Sabri ARPAÇ (4), Sadık KIRBAŞ (Prof. 

Dr.), (1), Sakıp ŞEKER (3), Salih ÖZEL (Prof. Dr.), (1), Salih SARAÇ (Yrd.Doç.Dr.) (2), Salih Zeki ÜNAL (1), Salim 

GÖNÇ (1), Salman YILMAZ (9), Sami EREN (1), Sami KAZICI (1), Savaşan ŞAHİN (1), Selçuk OKCAN (2), Selfet 

BEKTAŞ (7), Selma GÜÇLÜ (1), Selvi GÜNEŞ (3), Serdar DAĞÜSTÜN (1), Soner ŞİMŞEK (1), Süleyman KALKAN (2), 

Şaban ERKİLET (1), Şakir SAKARYA (1), Şefik ÇAKMAK (1), Şefik KAHRAMANKAPTAN (1), Şendur ALBAYRAK 

(1), Şevki GÜRSOY (1), Şükrü ŞENALP (1), Tamer AKSOY (Dr.) (10), Taner BERKSOY (Prof. Dr.) (1), Tansu ÇİLLER 

(Prof. Dr.), (1), Tayyip PETEN (1), Tezcan ATAY (1), Turan Veldet VELİDEDEOĞLU (4), Turgut CANBULATOĞLU 

(1), Türkan İĞDİR (1), Türkan TORUN KINAY (2), Uğur BÜYÜKBALKAN (4), Ülker MAVRAL (1), Ümit DERVİŞ 

(1), Üner BİRKAN (1), Vedat TUZCU (1), Veli ÖZÇELİK (7), Veysi SEVİĞ (Dr.), (4), Yalçın BÜYÜKDAĞLI (1), Yaşar 

ER (1), Yaşar GÖRGÜLÜ (1), Yaşar METHİBAY (Yrd.Doç. Dr.), (5), Yavuz ÖNEN (1), Yener KOÇ (1), Yıldırım KOÇ 

(1), Yılmaz DOĞAN (1), Yılmaz DÜZGÜN (17), Yılmaz SEZER (4), Yılmaz ÜRPER (Doç.Dr.), (1), Yunus ADIGÜZEL 

(1), Yüksel MERGEN (4), Zeki DOĞAN (1), Zeki KAYNAK (1), Zeki SARIHAN (1), Ziya MANDEV (1), 


SOSYAL GÜVENLİK 

Kıdem Tazminatı Tavanı 

01.01.2006 tarihinden itibaren 1.770,64 YTL 

01.07.2005 - 31.12.2005 Tarihleri Arası 1.727,15 YTL 

01.01.2005 - 30.06.2005 Tarihleri Arası 1.648,90 YTL 

01.07.2004 - 31.12.2004 Tarihleri Arası 1.574.740.000 TL 





Sigorta Primine Esas Ücretler (Tavan ve Taban) 

Sigorta Primine Esas Tavan Ü cret 01.01.2006 tarihinden geçerli olmak üzere 3.451,50 YTL 

Sigorta Primine Esas Taban Ü cret 01.01.2006 tarihinden geçerli olmak üzere 531,00 YTL 

İhbar Tazminatı Tutarı 

Hizmet Süresi 

Tazminat Tutarı 

pratik bilgiler 

İşi 6 Aydan Az Sürmüş Olan İşçi İçin 

İşi 6 Aydan 1.5 Yıla Kadar Sürmüş Olan İşçi İçin 

İşi 1.5 Yıldan 3 Yıla Kadar Sürmüş Olan İşçi İçin 

İşi 3 Yıldan Fazla Sürmüş Olan İşçi İçin 

2 Haftalık Ücret 




İşsizlik Sigortası Primleri 

İşçi %1 İşveren %2 Devlet %1 

Yıllık Ücretli İzinler 

Hizmet Süresi 

Yıllık İzin Süresi 

1 Yıldan 5 yıla kadar olanlar (5 yıl dahil) 14 işgünü 

5 Yıldan 15 yıla kadar olanlar 20 işgünü 

15 Yıl ve daha fazla olanlar 26 işgünü 

18 Yaşından küçük işçiler ve 50 yaş ve daha üstündeki işçiler (en az) 20 işgünü 

İnternet Üzerinden e-bildirge Uygulamasında İşçi Sayısı 

1- 2005/Mayıs, Haziran ve Temmuz aylarında özel ve resmi sektör işyerlerinde 5 ve üzerinde 

sigortalı çalıştıran işverenlerin bu aylara ait Aylık Prim ve Hizmet Belgelerini, 

2- 2005/Ağustos ve takip eden aylara ait özel ve resmi sektör işyerlerinde 3 ve üzerinde 

sigortalı çalıştıran işverenlerin bu aylara ait Aylık Prim ve Hizmet Belgelerini, 

Internet üzerinden e-bildirge uygulaması ile kuruma (SSK) göndermeleri zorunluluğu getirilmiştir. 


BÜLTEN 

44

01.01.2006’dan İtibaren SSK’na Göre Uygulanacak İdari Para Cezaları 


1- İşyeri Bildirgesinin Yasal Süresi İçinde Kuruma Verilmemesi Halinde a) 

Bilanço Esasına Göre Defter Tutanlar 

b) Diğer Defterleri Tutanlar 

c) Defter Tutmakla Yükümlü Olmayanlar 

2- Sigortalı İşe Giriş Bildirgesinin Yasal Süresi İçinde Kuruma Verilmemesi 

Halinde Her Bir Sigortalı İçin 

3- Aylık, Sosyal Güvenlik Destek Primi Bildirgeleri ve Dört Aylık Bordroların 

(kaldırıldı) Kuruma Verilmemesi Halinde Asgari Ücretin Üç Katını Geçmemek 

Kaydıyla Belgenin; 

a) Aslı İçin Sigortalı Başına Aylık Asgari Ücretin 1/5’i 

b) Ek Belge Niteliğinde Olması Halinde Asgari Ücretin 1/8’i 

c) Hiç Belge Vermeyenlere Her Ay İçin Asgari Ücretin 3 Katı 

4- Yazılı İhtara Rağmen Mücbir Sebep Olmaksızın Defter ve Belgelerin İbraz 

Edilmemesi Halinde 

a) Bilanço Esasına Göre Defter Tutanlara Asgari Ücretin 12 Katı 

b) Bilanço Esası Dışında Defter Tutanlara Asgari Ücretin 6 Katı 

c) Defter Tutmakla Yükümlü Olmayanlara Asgari Ücretin 3 Katı 

Defter Ve Belgelerinin Tümünü Bu Bentte Belirtilen Süre İçinde İbraz Etmekle 

Birlikte, Yönetmelikte Belirtilen Usul ve Esaslara Uygun Olarak Düzenlemeyenlere, 

Her Bir Geçersizlik Hali İçin, İbraz Edilmemesi Üzerine Uygulanan Miktarları 

Aşmamak Kaydıyla Aylık Asgari Ücretin Yansı Tutarında 

1.593 YTL 

1.062 YTL 

531 YTL 

531 YTL 

106,2 YTL 

66,37 YTL 

1.593 YTL 

6.377 YTL 

3.186 YTL 

1.593 YTL 

265,50 YTL 

5- İşçi veya geçindirmekle yükümlü olduklarına muayene için gerekli belgeleri 

kurumca yapılacak ihtara rağmen üç gün içinde vermeyenlere 

53 YTL 

VERGİ 

Bazı Damga Vergisi Oranları (2006 Yılı İçin) 

Ü cretlerde Binde 6 

Avanslarda, sözleşmelerde, tahütname ve temliknamelerde Binde 7.5 

Yıllık Gelir Vergisi Beyannamesi 

Kurumlar Vergisi Beyannamesi 

Muhtasar Beyanname 

Katma Değer Vergisi Beyannamesi 

Belediyelere verilen beyannameler 

SSK’ya verilen bildirgeler 

Diğer beyannameler (Damga Vergisi Beyannamesi Hariç) 

Bilançolar 

Gelir Tabloları 

İşlem Hesabı Özetleri 

5035 sayılı Yasa 01.01.2004 tarihinden itibaren kuruluş, sermaye ve süre 

uzatımına ilişkin düzenlenen kağıtlarda damga vergisi kaldırılmıştır. 

19,70 YTL 

26,30 YTL 

13,10 YTL 

13,10 YTL 

9,80 YTL 

9,80 YTL 

13,10 YTL 

15,30 YTL 

7,60 YTL 

7,60 YTL 

Emlak Vergisi Oranları 

BÜLTEN 

45 

Büyük Şehir Belediye Sınırlarında 

a) Binalarda (Meskenler için) ve Arazilerde Binde 1 Binde 2 

b) Binalarda (İşyerleri için) Binde 2 Binde 4 

c) Arsalarda Binde 3 Binde 6 


Yıllar İtibariyle Gecikme Zammı (Aylık) 

31.01.2002 - 11.11.2003 Tarihleri Arası % 7 

12.11.2003 Tarihinden itibaren % 4 


21.04.2006’dan itibaren % 2,5 

(Ay kesirleri günlük hesaplanacaktır.) 

Yıllar İtibariyle Tecil Faizi (Aylık) 




04.03.2005 Tarihinden itibaren % 2.5 


Perakende Satış Fişi ve Yazar Kasa Fişi Düzenleme Sınırı 

01.01.2005 tarihinden itibaren 480 YTL 


Amortisman Ayırma Sınırı 




Reeskont ve Avans İşlemlerinde Uygulanacak Oranlar 

Reeskont İşlemlerinde (20.12.2005’den itibaren) % 23 

Avans İşlemlerinde (20.12.2005’den itibaren) % 25 

Reeskont İşlemlerinde (13.01.2005’den itibaren) % 32 

Avans İşlemlerinde (13.01.2005’den itibaren) % 35 

Geçici Vergi Oranı 

Gelir Vergisi Mükellefleri (01.01.2006 tarihinden itibaren) % 15 

Kurumlar Vergisi Mükellefleri % 30 

Menkul Sermaye İratlarının Beyanında Uygulanacak İndirim Oranları 

2000 Yılı için (sıfır) olarak uygulanır. (Enflasyondan arındırma oranı 

bir (1)’den büyük çıktığı için bahse konu gelirler beyan edilmeyecektir.) % 00.0 

2002 Yılı için % 87.4 

2003 Yılı için % 57.5 

2004 Yılı için % 43.8 

2005 Yılı için % 53,7 

2005 YILI KAZANÇLARINDA BEYAN SINIRLARI 

- Konut kira geliri istisna tutarı 2.000 YTL 

- Tevkif (Kesinti) yoluyla vergilendirilmiş bulunan menkul sermaye iratları ve Vergi alacağı 

dahil kurumlardan elde edilen kar paylarında 

15.000 YTL 

- Tevkif (Kesinti) yoluyla vergilendirilmiş bulunan gayrimenkul sermaye iratlarında 15.000 YTL 

- Değer artış kazançlarında 13.000 YTL 

- GVK 82. maddede belirtilen bazı arızi kazançlarda 13.000 YTL 


BÜLTEN 

46

01.01.2006’den İtibaren Özel Usulsüzlük Cezaları 


1- Fatura, Gider Pusulası, Müstahsil Makbuzu ile Serbest Meslek Makbuzlarının 

verilmemesi, alınmaması, düzenlenmemesi veya düzenlenen bu belgelerin gerçeği 

yansıtmaması halinde her belgenin 2005 Yılı için ise 118 YTL’den az, 55.000 YTL’den 

fazla olamaz. (2006 Yılı için ise 129 YTL’den az 60.000 YTL’den fazla olamaz) %10 

2- Perakende Satış Fişi, Ödeme Kaydedici Cihaz Fişi, Giriş ve Yolcu Taşıma Bileti, Sevk 

İrsaliyesi, Taşıma İrsaliyesi, Yolcu Listesi, Günlük Müşteri Listesi İle Maliye Bakanlığı’nca 

Düzenleme Mecburiyeti Getirilen Belgelerin Düzenlenmemesi, Bulundurulmaması ve 

Kaydedilmemesi veya Düzenlenen Bu Belgelerin Gerçeği Yansıtmaması Halinde; Herbir 

Belge İçin 2005 Yılı İçin 5.500 YIL ve toplam bir yıllık 55.000 YTL’den fazla olamaz. 

(2006 Yılı için 6.000 YTL ve toplam yıllık 60.000 YTL’den fazla olamaz) 129 YTL 

3- VUK’un 232’nci maddesinin l-5.bentleri dışında kalan kişilerin Fatura, Gider 

Pusulası, Müstahsil Makbuzu, Serbest Meslek Mkb. Parakende Satış Fişi, Ödeme 

Kaydedici Fiş, Giriş ve Yolcu Taşıma Bileti Almadıklarının Tespitinde 

4- Serbest Meslek kazanç Defterini Günü Güne Tutmayanlara 129 YTL 

5- Vergi Levhasını Bulundurmayan ve Asmayanlara 129 YTL 

6- T. Düzen Hesap Planı ve Mali Tablolara İlişkin Usul ve Esaslara Uymayanlara 2.900 YTL 

7- VUK’un 8. maddesinin son fıkrası uyarınca düzenlenen tek vergi numarası ile 

ilgili mecburiyetlere uymayanlar 

150 YTL 

8- Belge basımı ile ilgili bildirim görevini tamamen veya kısmen yerine 

getirmeyen matbaa işletmecilerine 

460 YTL 

9- 4358 sayılı Kanun uyannca Vergi Kimlik No’su zorunluluğu getirilen kurum 

ve kuruluşlardan yaptıkları işlemlere ilişkin bildirimleri yerine getirmeyenler 

600 YTL 

10- VUK.’un 127/d bendi uyannca Maliye Bakanlığı’nm özel işaretli görevlisinin 

ikazına rağmen durmayan araç sahibi adına 

460 YTL 

Teminat ve İnceleme Aranılmaksızın Tevkif Yolu ile 

Kesilen Vergilerden İade Edilecek Tutar 

GVK. G.T. 252 (06.04.2004 Tarihi İtibariyle) 

10.000 YTL 

Usulsüzlük Cezalarına Ait Cetvel 01.01.2006 tarihinden itibaren 

Mükellefler I. Derece Usulsüzlükler II. Derece Usulsüzlükler 

Sermaye Şirketleri 70,00 YTL 40,00 YTL 

Birinci Sınıf Tüccar ve Serbest Meslek Erbabı 46,00 YTL 23,00 YTL 

İkinci Sınıf Tüccarlar 23,00 YTL 11,80 YTL 

Yukarıdakiler Dışında Kalıp; Beyanname ile GV’ne Tabi Olanlar 11,80 YTL 6,00 YTL 

Basit Usulde GV’ne Tabi Olanlar 6,00 YTL 2,90 YTL 

Gelir Vergisinden Muaf Esnaf 2,90 YTL 1,60 YTL 

Yatırım İndirim Oranları 

Dar mükellefiyete tabi olanlar dahil, ticari ve zirai kazançları bilanço esasına göre saptanan 

vergi mükelleflerinin faaliyetlerinde kullanmak üzere satın aldıkları veya imal ettikleri amortismana 

tabi iktisadi kıymetler için % 40 

İktisadi kıymetin asgari satın alma veya imal bedeli 

10.000 YTL 

01.05.2005’ten itibaren 

5479 sayılı Yasa ile 01.01.2006’dan itibaren kaldırıldı. 

Yıllar İtibariyle Yeniden Değerleme Oranları 

Uygulama Yılı Oran (%) Uygulama Yılı Oran (%) 

2000 56.0 2003 28.5 

2001 53.2 2004 11.2 

2002 59.0 2005 9,8 

BÜLTEN 

47 

2005 Yılı Yeniden Değerleme Oranı 

01.01.2005 - 31.03.2005 I. Geçici Vergilendirme Dönemi % 3.3 

01.01.2005 - 30.06.2005 II. Geçici Vergilendirme Dönemi % 4.97 

01.01.2005 - 30.09.2005 III. Geçici Vergilendirme Dönemi % 6.60 

01.01.2005 - 31.12.2005 IV. Geçici Vergilendirme Dönemi % 9,8 


Bilgi Vermekten Çekinenlere Özel Usulsüzlük Cezaları 01.01.2006 itibaren 

VUK’nun 86,148 - 150,226 ve 227 nci Maddelerinde Yer Alan 

ile Mük. 257. Maddesi Uyarınca Getirilen Zorunluluklar. 

Birinci Sınıf Tüccarlar ile Serbest Meslek Erbabı 

İkinci Sınıf Tüccarlar, Defter Tutan Çiftçiler ile Basit Usulde 

Vergilendirilenler 

Yukarıda Belirtilenler Dışında Kalanlar 

Teşvik Belgeli Yatırımlarda Asgari Yatırım Tutarı (9.7.2002) BKK (2002/4367) 

Diğer Yörelerde Yapılacak Yatırımlarda 

Kalkınma Öncelikli Yörelerde Yapılacak Yatırımlarda 

Finansal Kiralama Şirketleri Aracılığı ile Yapılacak Yatırımlarda 

Yukarıdaki Miktarların 

5479 sayılı Yasa ile 01.01.2006’dan itibaren kaldırıldı. 

2006 Yılı Gelirlerine Uygulanacak Gelir Vergisi Tarifesi 

400.000 YTL 

200.000 YTL 

%25’i 

1.290,00 YTL 

600,00 YTL 

290,00 YTL 

7.000 YTL’ye kadar % 15 

18.000 YTL’nin 7.000 lirası için 1.050 lira, fazlası % 20 

40.000 YTL’nin 18.000 lirası için 3.250 lira, fazlası % 27 

40.000 YTL’den fazlasının 40.000 lirası için 9.190 lira, fazlası % 35 


2005 Yılında Beyannamelerini SM veya SMMM’lere İmzalatmak Zorunda Olmayanlar 

Noterler 

Özel kanunla kurulan kooperatifler ve birlikleri 

2004 yılı satış veya hasılatları aşağıdaki tutarları aşmayan mükellefler 

- Serbest meslek faaliyetlerinde bulunanlar 77.000 YTL 

- II. Sınıf tacirler alım-satım veya imalatta bulunanlar 110.000 YTL 

- II. Sınıf tacirler alım-satım veya imalat dışındakiler 55.000 YTL 

- Zirai kazancı işletme hesabı esasına göre belirlenen çiftçiler 110.000 YTL 

TOPTAN EŞYA FİYATLARI ENDEKSİ (1994=100) (*) 

Yıllar Ocak Şubat Mart Nisan Mayıs Haziran Temmuz Ağustos Eylül Ekim Kasım Aralık 

1990 10,03196 10,49502 10,93266 11,19525 11,36749 11,53407 11,72890 12,24842 12,95430 13,55289 13,92842 14,27571 

1991 14,93077 15,71570 16,47806 17,36464 17,87005 18,11287 18,51946 19,39475 20,24463 20,95616 21,76368 22,72933 

1992 25,23661 26,55237 27,69872 28,30577 28,50342 28,57401 29,09918 30,50530 32,41682 34,21540 35,40975 36,68598 

1993 38,53538 40,54573 42,47419 43,58383 44,83748 45,88783 48,06476 49,86899 51,87086 53,72027 57,13390 58,79131 

1994 61,90 66,70 71,40 91,70 99,50 102,20 104,70 108,00 112,80 119,80 126,60 134,70 

1995 148,50 159,00 167,80 176,40 179,70 182,00 186,10 190,30 199,10 206,50 213,80 223,10 

1996 244,80 259,10 277,30 299,70 312,10 320,60 328,20 340,60 358,00 377,60 396,90 412,50 

1997 435,80 462,80 490,70 517,90 544,80 563,40 593,10 624,60 663,70 708,00 747,60 787,70 

1998 839,10 877,40 912,70 949,30 980,20 995,50 1020,70 1045,30 1101,20 1146,80 1185,70 1215,10 

1999 1258,6 1301 1352,9 1424,4 1469,9 1496,5 1556 1606,8 1700,8 1780,1 1852,7 1979,5 

2000 2094 2179,3 2246,8 2300,5 2339,5 2346,4 2370,5 2393 2448,3 2516,7 2577,2 2626 

2001 2686,8 2757,6 3035 3470,8 3689,6 3795,6 3920,6 4059,5 4276,7 4564,5 4755,5 4951,7 

2002 5157,4 5289,5 5387,9 5485,5 5508,4 5572,0 5720,7 5842,8 6024,6 6213,0 6314,3 6478,8 

2003 6840,7 7055,7 7281,8 7410,0 7364,0 7222,2 7183,5 7169,4 7173,3 7213,4 7336,2 7382,1 

2004 7576,5 7700,6 7862,2 8070,5 8067,8 7982,7 7861,6 7923,5 8069,7 8330,1 8392,7 8403,7 

2005 8328,42 8326,55 8503,60 8675,43 8647,64 8677,15 8655,06 8804,91 8950,24 9009,11 8805,20 8785,74 

2006 8957,94 8980,93 9003,20 9177,76 

(*) 

2006 Ocak ayından itibaren seriler (2003=100) üretici fiyatları endeksi aylık değişim oranlarına göre devam ettirilmektedir. 


BÜLTEN 

48

EDİNME ADRESİ : 

YETKİN YAYINLARI 

Strazburg Cad. No: 31/A 

06430 Sıhhiye - ANKARA 

Tel: 0.312. 231 42 34 - 35

V - asmmmo

Create successful ePaper yourself

Delete template?

Save as template?