6ZemlLuAt

dan halk rejimine ayak uyduramadıkları, hatta düşman
oldukları anlaşılan birtakım kişilerin elindeydi. Ne var ki,
yerel yönetim merkezlerinin çoğunda, iktidar Vatan Cephesi
komitelerinin elindeydi. İçişleri Bakanlığı ile yeni kurulan
ordu Kumandan Yardımcılıkları Partimizin elindeydi. Bu
durum halkın çıkarınaydı, çünkü devrilen monarko-faşist
kliğin direnişini bastırmayı, iç düzeni sağlamayı ve yeniden
örgütlenen ordunun anti-nazi savaşına katılmasını ancak
Partimiz başarabilirdi. Partinin Vatan Cephesi komitelerinde
olduğu kadar halk arasındaki gücü ve etkisi, onun
hükümette önemli rol oynamasını, faşist gerici unsurlarla ve
onların Vatan Cephesi saflarındaki yardakçılarıyla baş
etmesini sağladı. İşçi sınıfının ve halkın içinden gelen yeni
insanlar ön plana çıktılar. Uzun yıllar faşist diktatörlüğün
çizmeleri altında ezilmiş geniş halk tabakaları, etkin siyasi
yaşama girdiler ve Partimizin liderliğinde, çeşitli yönetim
kadrolarında yer aldılar. Demokratik halk türünde yeni bir
tip hükümet kuruldu ve geliştirildi.
Güncel görevi demokratik yapıda olmasına rağmen, 9
Eylül ayaklanması doğal olarak ülkemizdeki kapitalist
sistemin temelini sarstı ve böylelikle burjuva demokrasi
sınırlarını zorladı.
İşte 9 Eylül ayaklanmasının belirgin özelliği buydu.
Kapitalist yönetime meydan okumadan faşizmi ortadan
kaldıramazsınız, emekçi kitlelerine demokratik haklarını
veremezsiniz, bu hakları güven altına alıp geliştiremezsiniz;
çünkü faşizm, büyük iş çevrelerinin gaddar, terörist
diktatörlüğünden başka birşey değildir. Büyük iş çevreleri
politik ve ekonomik güce sahip oldukları sürece, emekçi
halka demokratik haklar verilemez. Nazizmin kesin yenilgisi
için halkımızın savaşa katılması gibi bir büyük ulusal
sorunun yanı sıra demokratik nitelikteki sorunları da ele alan
9 Eylül ayaklanması, işte bu nedenle büyük iş çevrelerinin
egemenliğine karşı koymadan.
ona ciddi darbeler indirmeden ve büyük iş çevrelerinin,
bütün kapitalist sistemin ortadan kaldırılması, sosyalizme
geçişin hazırlanması için gerekli ortamı yaratmadan
yapılamazdı.
Ne var ki, Partimiz bu olasılıkları gerçeğe dönüştürmek
için çetin mücadele vermek zorunda kaldı.
En önemli iş, 9 Eylül zaferini korumak ve pekiştirmekti.
Ayaklanmanın hangi koşullar altında yapıldığı, hangi
zorunlu tedbirlerin alınacağı ve ilk anda hangi işlerin
yapılacağı konusunda Parti açık davranmalıydı.
9 Eylül ayaklanması, Nazi Almanyasına karşı savaş henüz
sürdürülmekteyken yapıldı. Kuşkusuz, yapılacak görevlerin
en önünde savaşın zaferle sonuçlandırılması geliyordu ve
zaferi geciktirecek hiçbir işe girişilemezdi. Bu önemli
gerçeği görmezden gelmemeliyiz. Ülke gelişiminin bu
döneminde -yani 9 Eylülden savaşın sonuna ve barış
anlaşmasının imzalanmasına kadar olan dönemde- Partimizin
faaliyetini değerlendirirken, Bulgaristan'ın Nazi Almanyasının
eski bir uydusu olması nedeniyle, İngiliz ve
Amerikan temsilde halkçılarının yer aldığı bir Müttefik
Denetim Komisyonununun gözetimi altında bulunduğunu ve
bu temsilcilerin halk rejimine karşı olduğunu da unutmamak
gerekir. Öte yandan, Bulgaristan ulusal varlığının çıkarı ve
özgürlüğünü korumak açısından da Sovyetler Birliğinin
yanında ve kumandasında Nazi Almanyasına karşı savaşa
katılmak zorundaydı.
Bu koşullar altında, ulusal ve uluslararası durumun
sağlıklı bir değerlendirmesini yapmak gerekiyordu. Şehirli
ve köylü emekçiler ile işçi sınıfının kapitalizme karşı
mücadelesindeki gelişim evrelerini kaçırmamak için ancak
en acil ve olgunlaşmış sorunlara çözüm aranabilirdi. Partimiz
bu yönden işçi sınıfının ve bütün emekçi halkın önünde
tarihi sorumluluğunun bilincindeydi.
9 eylül'de ve onu izleyen günlerde. Partimiz monar-kofaşist
kliğin amansızca ve kesinlikle ortadan
398 399