6ZemlLuAt
6ZemlLuAt
6ZemlLuAt
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
"ayaklanmanın yönetimini üstlenmesini, amacını bir işçiköylü<br />
hükümeti olarak saptamasını" ve "olağanüstü zor<br />
koşullarda" ayaklanmayı "örgütlemek, birleştirmek ve<br />
yaymak" için çaba göstermesini doğru karşıladı' Parti<br />
böylelikle "devrimci propaganda ve uyarıdan devrimci<br />
eyleme geçebilecek yetenekte bulunduğunu" ortaya koymuş,<br />
kendisine düşen görevi, yani emekçi halkı yeni bir silahlı<br />
ayaklanmaya ve işçi-köylü hükümetini kurmaya hazırlamak<br />
ve yönetmek görevini gereğince yerine getirebilecek "gerçek<br />
Komünist Partisi" olduğunu kanıtlamıştı.<br />
Vitosha Konferansının önemi, Partinin çok hayati bir<br />
anında zinde güçleri Merkez Komitesinin Eylül çekirdeği<br />
çevresinde toplaması. Partinin Komintern tarafından onanan<br />
Eylül politikası çevresinde birleştirmesidir. Ancak,<br />
Konferans kitleleri doğru Parti politikası için seferber<br />
ederken ve sağ sapmayla savaşırken, aynı biçimde<br />
savaşılması gereken sol sapma tehlikesi konusunda yeterince<br />
uyarıda bulunmadı.<br />
Eylül ayaklanmasını. Komünist Partisinin ve sınıfsal işçi<br />
örgütlerinin kapatılmasını izleyen dönemdeki durumun<br />
özellikleri şunlardı:<br />
1) Ülke, faşist hükümetin devrilmesi ve bir işçiköylü<br />
hükümetinin kurulması için yapılacak yeni<br />
mücadelelerle karşı karşıyaydı. Kominternin<br />
görüşüyle çakışan Partinin bu düşüncesi, 1923<br />
Kasımındaki parlamento seçimlerinin sonucuyla<br />
kanıtlandı. Seçim sonuçları, faşist hükümetin<br />
karşısındaki Komünist Partisinden ve Tarım Bir<br />
liğinden oluşan muhalefetin güçlü olduğunu ortaya<br />
koydu. Bu durum, kitlelerin öfkesinin büyük<br />
olduğunu ve kitlelerin faşist hükümeti devirmek<br />
mücadelesinde kararlı bulunduğunu gösteriyordu.<br />
2) Komünistlerin ve Tarımcıların seçimlere ortak<br />
listeyle katılmaları, onların geçmişten ders<br />
aldıklarını ve Birleşik Cephe taktiklerini benimse<br />
diklerini gösteriyordu. Komünist Partisi ile Tarım<br />
Birliğinin ortak mücadelesi, seçimlerdeki zaferi<br />
sağlayan bir önem taşıyordu.<br />
3) Faşist diktatörlük partinin legal kitle çalışmalarını<br />
engelledi. Bu arada yeni bir silahlı savaş ihtimali. Partiyi<br />
kitlelerin silahlı eğitimine eğilmek zorunda bıraktı.<br />
Bu ortamda, parti içinde ve özellikle hükümetin terörüne<br />
karşı kendi gruplarını oluşturan ve şiddet eylemlerine girişen<br />
militan örgüt içinde, faşist hükümetin beyaz terörüyle<br />
harekete geçen bir aşırı sol sapma tehlikesi belirdi.<br />
Bu arada, 1924 sonları ve 1925 başlan genel durumda bir<br />
değişime sahne oldu. Kapitalizmin Avrupa'da geçici ve yer<br />
yer olmak üzere istikrar sağlaması sonucunda, faşizmin ülke<br />
içindeki ve dışındaki durumu güçlendi. Yeni bir silahlı<br />
ayaklanma ihtimali kalmadı. 1925 Martında Partinin dış<br />
ülkelerdeki temsilcileri, ülkenin ulusal ve uluslararası<br />
durumunu yeniden değerlendirdiler ve silahlı ayaklanma<br />
politikasını rafa kaldırmayı önerdiler. Ayaklanma yerine,<br />
kitle örgütleri kurmak ve günlük ihtiyaçların karşılanması<br />
için işçi ve köylülerin kitlesel mücadelesini yoğunlaştırmak<br />
yoluna gidilmesini öğütlediler. Bu yeni politika. Parti ve<br />
devrimci hareket için ölümcül olabilecek aşırı sol sapma<br />
tehlikesini engellemek amacını güdüyordu. Oysa ülke<br />
içindeki Parti Yöneticisi, aşırı sol sapmayla başa çıkabilecek,<br />
silahlı ayaklanma politikasından vazgeçip, değişen koşullara<br />
uygun olarak Parti çalışmalarını reorga-nize edebilecek<br />
yetenekte değildi.<br />
Parti silahlı örgütlerinin başındaki liderlerin yanlış<br />
davranışlarını fırsat bilen faşist hükümet, terör politikasını<br />
giderek yoğunlaştırdı ve Sofya Katedrali olayında bu terörü<br />
doruk noktaya çıkardı. Faal Komünistlere, işçi ve köylü<br />
militanlara karşı kitlesel bir imha hareketine girişti.<br />
16 Nisan 1925'te Sofya Katedralindeki girişimi izleyen<br />
terör, bilindiği gibi Partiye çok ciddi bir darbe indirdi.<br />
Partinin lider kadrosu parçalandı. Eylül ayaklanmasından<br />
sağ çıkmış olan Parti üyelerinin<br />
376 377