6ZemlLuAt

Eylül 1923 ayaklanmasının Bulgar demokrasisinin
gelişimi açısından taşıdığı tarihi önem, birliğin temellerini
atmış olmasıdır. 1923 Eylül ayaklanması, bu birliğin temeli
olarak işçilerle köylülerin ittifakını pekiştirdi. İşte bu nedenle
ayaklanmanın bastırılması, ülkemizde faşizmin
güçlenmesiyle sonuçlanmadı. Gerçi ayaklanma bastırıldı,
ama halk kitleleri faşizmi hiçbir zaman benimsemedi. Ayaklanma,
halk ile faşizm arasında, emekçi halk ile kapitalist
burjuvazi arasında hiçbir biçimde kapatılamayacak bir
uçurum, 9 Eylül 1944'teki anti-faşist ayaklanmanın zaferine
ulaşan gelişmeyi belirleyici bir uçurum yarattı.
Vatan Cephesinin kökeni, işçi, köylü, zenaatkar ve
aydınların istekleriyle bağlantılı olarak militan komiteler
kurulduğu sırada işçiler ve köylüler arasında bir Birleşik
Cephe oluşturma çabalarına kadar uzanır. Vatan Cephesinin
kökleri, savaş tehlikesine karşı halkın verdiği mücadeleye,
Sovyetler Birliği (90) ve öteki demokratik uluslarla dostluk ve
işbirliği kurulması girişimine, Bulgaristan'ın giderek Alman
emperyalizmine bağımlı duruma gelmesine karşı ve
başımızdaki monarşi ile faşistlerin bütün yanlış iç ve dış
politikalarına karşı verilen mücadeleye kadar uzanır. Bu
kökler, işçi-köylü birleşik cephesini nazi saldırısı tehlikesi
karşısında bulunan Bulgaristan'ın özgürlüğünü ve ulusal
bağımsızlığını savunacak bir anti-faşist halk cephesine
dönüştürme çabalarına dayanır.
Komünist Partisi, geçmişteki deneylerimizden kendi
adına ve bütün ulusumuz adına büyük ders çıkarmıştır. Öteki
demokratik grup ve örgütler de bu deneylerden birşeyler
öğrendiler ve giderek suçlu burjuva politikasının etkilerinden
sıyrılmaya, işçi sınıfına ve onun siyasi temsilcisi Komünist
Partisine yakınlaşmaya başladılar. Bu süreç özellikle Bulgar
(90) Sovyetler Birliği ile dostluk ve işbirliği ilişkilerine girme hareketi,
1940 sonunda Sovyet hükümeti tarafından önerilen Bulgaristan-
SSCB dostluk anlaşması önergesine imza atan yüzbinlerce
emekçinin oluşturduğu bir harekettir.
350
Tarım Birliğinde hızla yol aldı. Tarım Birliği üyeleri,
bağımsız köylü hükümeti aldatmacasının yaptığı zararları
yavaş yavaş anlamaya ve işçilerle köylü arasında militan bir
ittifak görüşünü benimsemeye başladılar. Buna benzer bir
gelişim de, monarşizmin ve kapitalist burjuvazinin
Bulgaristan'ı sürüklemiş olduğu çıkmazdan kurtuluş yolu
arayan belirli aydın çevreleri ve özellikle askerler arasında
görüldü. Ulusal rönesansın işçi sınıfı ve işçilerle köylülerin
ittifakı olmaksızın, hatta onlara karşı olunarak da
gerçekleştirilebileceği görüşünde olan aydın kesimi ise, bu
hayalin bedelini epey pahalıya ödedi. Bu aldatmacalardan
vazgeçmek, ortak bir demokratik anti-faşist birlik görüşünü
benimsemek zorunda kaldı. Sosyal Demokrat ve Radikal
Partilerde de buna benzer gelişmeler oldu.
Tarihimizin 1918'deki Vladaya ayaklanmasında, 1919
sonları ve 1920 başlarındaki taşıt işçileri grevi ile genel
siyasi grevde, 9 Haziran 1923'teki faşist darbede, şanlı 1923
Eylül ayaklanmasında, işçilerin monarşizme ve faşizme
karşı verdikleri yiğitlik ve fedakarlıklarla dolu çetin ve uzun
mücadelelerde öğrettiği acı dersler, halkımızın militan bir
birlik kurmasına yol açtı.
Ve Hitler çeteleri, başımızdaki monarko-faşist ajanların
yardımlarıyla, 19141 ilkbaharında Balkanları ve ülkemizi
işgal ettikleri, Yugoslavya ve Yunanistan'a arkadan
saldırdıkları zaman ve özellikle nazi Almanyasının Sovyetler
Birliği'ne sinsice saldırısından sonra. Vatan Cephesinin
kurulması için gereken bütün ön koşullar hazırlanmış oldu.
Sovyet ordusunun ve Sovyet halklarının barbar işgal-cilere
karşı verdikleri kahramanca savaş, Bulgar anti-faşistlerine
de esin kaynağı oldu, direniş hareketine ve bütün anti-faşist
güçlerin tek bir Vatan Cephesinde birleşmesine yol açtı.
Vatan Cephesini işçi, köylü, aydın, ordu içindeki
vatanseverler ve öteki demokratik tabakalardan oluşan bir
savaşçı bütüne dönüştürmekte, monarka-faşist diktatörlüğe
ve Alman iş-
351